Filipai Kimbi
Polnöŋ Filipai yeŋgöra Kimbi alök.
Jim-asa-asari
Polnöŋ misin nup liliköba meiga indimŋi yahöt aiga Eisia Mainö (Töki) mosöta Yuröp gölmenöŋ anök. Anda Rom prowins qetŋi Masedonia miaŋgöreŋ uruŋini kuŋgui meleŋgetka Kraistkö könagesö mutukŋi mi Filipai sitinöŋ asuhuyök. Könaŋgep aposol Pol mi Rom sitigö kösö mire alget sihimbölö qakŋe tariga nup meme ambazip tosatŋan tuarenjoŋ ak waŋgiget. Mi ak waŋgigetka tosatŋan Filipai uruŋe mewöŋanök keu goŋgoŋi kusum eŋgigeraŋgöra waimanjat mörök. Nalö miaŋgöreŋ Buŋa Kimbiŋi ki Filipai mötnarip könagesö yeŋgöra ohoyök. Waimanjat mörökmö, töndup urukölalep keu aka urunaŋgönaŋgö keu ki sösöŋgai qakŋe ohoba alök.
Polnöŋ kösö mire tariga Filipai mötnarip könagesö yeŋön bauköm waŋgibingöra kalem alget kayöhi, yaŋön miaŋgö saiwap jim eŋgimamgöra Kimbi ki ohoyök. Mi ohoba toroqeba urunaŋgönaŋgö keuŋi gwötpuk mohotŋe alök. Nanŋak köŋjiliŋ könaŋi könaŋi möriga Filipai yeŋön Polgö keuŋi mi mötketka töndup köhöiba awösamkakak kinmegöra uru naŋgöm eŋgiyök. Goro keu tosatŋi kewö: Nanŋini sileŋini memba öŋgöba aiweliköbepuköra mönö galöm memba malme. Dogo jimamoŋ möta toroqeba nepaqepalok köpösöŋgöbepukmö, Jisös ewö uruŋini mem et al aŋguba malme. Keu ki ölum eŋgubapuk: Kraistpuk qekötahöba kinjei, mi Anutugö kalemŋi akza. Juda yeŋön Mosesgöreŋ Köna keu areŋi tem köla wuataŋgöba Anutugöra silik yuai ahakzemö, urumeleŋ alaurup eŋön mewö qahö. Eŋön mönö Anutu möt narim waŋgigetka kalem möriamŋi söŋgöröŋi qahö eŋgiiga buŋa qem aŋguba mewö miaŋön malmal dölökŋi miwikŋaiba malje. Denike yeŋön Kraistpuk qekötahöba maljei, Anutunöŋ mönö i luai qem eŋgiiga söŋgaiba malme.
Kraist möt nariinga Anutunöŋ urusösöŋgai neŋgiiga ölöp awösamkakak qakŋe mal köhöibin aka urumeleŋ alaurup yembuk mohotŋe kapaŋ köla köhöiba kinbin. Polnöŋ miaŋgö keuŋi mi gwötpuk ohoyök. Polnöŋ Filipai könagesö yeŋgö waikŋini köhöikŋi membingö möta malöhi, miaŋgö keuŋi mi mewöyök aukŋe ohoyök.
Buk kiaŋgö bahöŋi bohonŋi 7 mi kewö:
Keu mutukŋi 1.1-11
Polnöŋ denöwö aka malök 1.12-26
Kraistpuk malmalgö könaŋi 1.27–2.18
Timoti Epafroditus yetkö nup areŋi 2.19-30
Tuarenjoŋ yeŋön tilipköm eŋgigetka etpepuk 3.1–4.9
Polgö alaurup Filipai malgeri, yeŋgö keuŋini 4.10-20
Kimbigö keu kötŋi bohonŋi 4.21-23
1
* Apo 16.12Pol Timoti netkön Kraist Jisös welenŋi qeba maljit.
Urumeleŋ könagesö sarakŋi pakpak Kraist Jisösbuk qekötahöba kinda Filipai sitinöŋ maljei, niri embuk aka eŋgö bohonŋini (bisop, pasto) aka Buŋa nup meme ambazip tosatŋi (dikon) embuk keu eraum mötpingöra möta kimbi ki ohozal.
Anutu Iwinini aka Kembu Jisös Kraist yetkön kalem möriam eŋgiyohotka luainöŋ malmegöra mötzal.
Polnöŋ Anutu möpöseiba köuluköza.
Nöŋön mötmörim eŋgimakzalaŋgö dop Anutu möpöseimakzal. Nalö dop körek pakpak eŋgöra Anutu köulukömakzali, mi mönö sösöŋgai qakŋe köulukömakzal. Nöŋön Anutu kewögöra möpöseimakzal: Iŋini Ölöwak Buŋanöŋ qekötahögeri, nalö mutukŋi miaŋgöreŋök könahiba nömbuk bim qeba kötöngöm niŋgiba mala kota malje. Anutunöŋ uruŋine nup ölöpŋi könahiba memba maljawi, mi mönö toroqeba meiga Kraist Jisösnöŋ kunbuk asuhumapkö nalöŋe teköma. Mewö möt narim köhöiba Anutu möpöseimakzal.
O sepŋini nembi, wölböt alaurupni akzeaŋgöra körek iŋini mewö mötmörim eŋgibiga ölöpŋanök dop kölja. Anutunöŋ nup niŋgiiga kösö mire tarakzal me awörök nöŋön Ölöwak Buŋagöra bim qeba eŋololoŋ keu qeapköba keu ölŋan jalöŋi memba köhöimapköra lilikömakzal. Mewö me mewö ahakzali, körek eŋön mönö nömbuk kingetka kalem möriam miyöknöŋ dop köl eŋgiiga nupni naŋgögetka mohotŋe simbawoŋ akzin. Kraist Jisösnöŋ iŋini jöpaköba inahöm eŋgimakzawi, nöŋön mi möta miaŋgö qakŋe kinda körek eŋgöra ak niŋgiiga eŋgekŋamgö kapaŋ köla maljal. Mewö jibiga keu ölŋi jizali, mi Anutu nanŋak ölöp naŋgöm niŋgiba jima.
Nöŋön eŋgöra kewö köulukömakzal: Anutu, gi mönö Filipai alaurup inahöm eŋginöŋga toroqeba köhöiba jöpaköm aŋgugetka urukalemŋinan qarim sehima. Mewö aiga ölöp köna ölŋi ek kutuba eŋololoŋ keu mosöta malme. 10 Mewö mala ölöp keu kewöta köna ölöp sorokŋi möwölöhöba sarakŋi aka köpösihitkö keuŋini qahö mal öŋgöme. Kraistnöŋ liliŋgöba kamawi, nalö miaŋgöreŋ lömbötninan teköma. 11 Jisös Kraistnöŋ ahakmeme solanŋi nam köliga miaŋgö ölŋi asuhumakŋa. Ölŋi miaŋön uruŋini kokolak qeiga ambazipnöŋ mewö eŋgeka Anutu möpöseigetka qetbuŋaŋan sehimapköra köulukömakzal. Keu mi ölŋa.
Pol kösö mire algetka Buŋa keunöŋ köhöiyök.
12 O urumeleŋ alaurupni, eŋön nöŋgö könani möt kutumegöra kewö möta ohozal: Yuai bölöŋi nöŋgöreŋ asuhuyöhi, miaŋgö buzupŋan sehiiga Ölöwak Buŋaninan ambazip dop köl eŋgiiga nupninan töhötmöriamŋambuk akza. 13  * Apo 28.30Ni Kraistköra aka kösönöŋ gwaröhöm niŋgigetka Rom kiaŋgöreŋ tatzali, keu mi yarö azi pakpak sisa-kiŋgö jakömbuak miri galöm memakzei, yeŋön mötze aka mewöyök ambazip tosatŋi gwötpuk yeŋgö kezapŋine geiga möt teköze.
14 Toroqeba ölŋi kewö asuhuyök: Urumeleŋ alaurupninan kösö mire tatpi Kembunöŋ bauköm niŋgimakzawaŋgö keuŋi mötket. Mi möta sehisehiŋan Kembubuk qekötahöba kinda köhöiba kapaŋ köla awösamkakak aket. Mewö aka Anutugöreŋ keu keŋgötŋi qahö jim sehigetka toroqeba anakza.
15 Tosatŋan nöŋgöra mötket öŋgöiga urusihim sarakŋe kinda Kraistkö könaŋi jim asarimakzemö, tosatŋan nöŋgöra aka uruŋinan mututqutut möta andö nuŋguba aŋgururuk akingö mötze. 16 Alaurupni ölŋi yeŋön nöŋgö könani kewö mötze: Anutunöŋ kuŋgum niŋgiiga awörök nöŋön Ölöwak Buŋagöra bim qeba eŋololoŋ keu qeapkömakzal. Mewö möta jöpaköm niŋgiba naŋgöm niŋgimakze. 17 Andöqeqe ambazip yeŋön nanŋinaŋgörök mötmöriba töwagöra möndögetka uruŋinan tölöhoiga Kraistkö könaŋi mewö jim asarimakze. Mewö aka kösö mire tatzali, nalö kewöŋe aŋgösirip toroqeba ak niŋgibingö mötze.
18 Mewö mötzemö, mi muat. Kraistkö könaŋi mi yuaigöra möndöba silebile aka me Anutu törörök tem köla jim asarigetka mötpi dop kölja. Mewö me mewö ahakzei, urunan mönö miaŋgöra ölöwahiga ölŋa söŋgaizala söŋgaimakŋam. 19 Söŋgaibiga nöŋgöra köulukögetka Jisös Kraistkö Uŋa Töröŋan naŋgöm niŋgiiga ölöp pösat niŋgigetka etmamgö tandök mötzal. Mewö asuhumapköra möta miaŋgöra mewöyök söŋgaimakzal. 20 Yuai kun aka gamu miwikŋaibileŋbuköra mönö jörömqöröm aka maljal. Gamu qahöpmö, nalö dop Kraist möpöseiba malali, miaŋgö dop nalö kewöŋe mewöyök asuhumapköra mötzal. Silenan kömuma me malmawi, mi töndup mönö awösamkakak pakpak qakŋe Kraist möpöseibiga qetbuŋaŋan qarimakŋa.
21 Malmam ewö, malmalni mönö Kraistkö qetbuŋaŋan qarimapköra aka malmam. Nuŋguget kömumbileŋak ewö, miaŋön mönö mem ölöwak niŋgiiga oyaeŋkoyaeŋ akŋam. 22 Mewö akileŋakmö, gölmenöŋ silebuk malmam ewö, mönö urugö nup membiga toroqeba ölŋambuk ahakŋa. Mi mötmöriba nanaŋgöra malmal me kömuwa möwölöhöbileŋak, mi ölöp qahö mötzal. 23 Malmal aka kömup sutŋire paŋpaŋgöba maljal. Kraistpuk eu malbileŋak, miaŋön mönö yuai pakpak oŋgita möriam ketaŋi ak niŋgibawak. Miaŋgöra gölme mosötmamgö sihimŋi möta maljal.
24 Mewö maljalmö, silebuk qeköriba malmam ewö, miaŋön mönö iŋini bauköm eŋgibiga ölŋi eŋgöreŋ asuhuma. Kömumbileŋak, miaŋön mönö iŋini qahö bauköm eŋgibawak. 25 Mewö möt narim köhöiba miaŋgöra nehorigetka toroqeba mala körek iŋini bauköm eŋgiba malmamgö mötzal. Bauköm eŋgibiga mötnaripŋinaŋgö ölŋan mönö qarim köhöiiga ölöp önöŋi qahö söŋgaiba malme. 26 Mewöyök Kraistnöŋ nehoriiga kunbuk eŋgöreŋ kabiga iŋini ölöp nöŋgöra aka Kraist Jisös önöŋi qahö möpöseim waŋgiba malme. Mewö.
Mötnaripŋinan köhöimapköra bim qeba malme.
27 Ahakmemeŋini mi mönö Kraistkö Ölöwak Buŋaŋan aködamunŋambuk akŋawaŋgö dop aka memba malme. Mewö malgetka eŋgöreŋ kaba eŋgekŋami me qahö kaba sikep mala keu buzupŋini mötpi könaŋini kewö ahöi dop kölma: Iŋini mindimindiri areŋ mohotkö keu jöhöba urumohot aka kinme. Mewö kinda Ölöwak Buŋagö keu ölŋan sömböleibapuköra öröröŋ jöhöba bim qeba malme. 28 Mewöyök tosatŋan tuarenjoŋ ak eŋgimakŋei, eŋön mönö keu jitŋini könaŋi könaŋi miaŋgöra kude töwöratigetka uruŋinan kude etma. Könaŋamŋini mewö mötpi dop kölma. Anutunöŋ kukösum eŋgiiga tuarenjoŋ ambazip yeŋön könaŋamŋini eka kewö möt asarime: Nanŋini et eŋguiga ayuhugetka Anutunöŋ meköm neŋgiiga oyaeŋkoyaeŋ aka malbin.
29 Anutunöŋ areŋi al eŋgiyöhi, mi kewö: Iŋini Kraist möt narim waŋgiba likepŋi söŋgaiba likepŋi yaŋgöra aka sihimbölö möta malme. 30  * Apo 16.19-40Nöŋön mötnaripkö bim mutuk embuk mala qeali, neket aka nalö kewöŋe toroqeba qemakzalaŋgö keu buzupŋi ki mötzei, iŋini mönö bim miyöhök nömbuk tönguba qeba malje, mi mötzal. Mewö.

*1:1: Apo 16.12

*1:13: Apo 28.30

*1:30: Apo 16.19-40