YESU ꞌANA TOSIMANAO
ꞌIDI GUINUWA
Luke ꞌina buki ꞌeluwena gete ga ꞌiemwasalina Yesu ꞌina toololimana be ꞌina tuꞌe galewaya manudi, ga muliyega Yaluyaluwa Tabuna ꞌiebusi ga ꞌana tomuliyao ꞌigiewaiwaiyedi, ꞌenega siloguguya ta paisewa waiwaidi Yesu ꞌana esanega siguinuwedi. ꞌAina tapwalolo ꞌana toanuganao sietalauwaledi, ta tuwa tuga siewaiwai ga tomota yau wawasae Yesu tetelina siemisena ga sibapitaiso.
Muliyega ꞌadi talauwala sinabwana, ꞌana esana Saulo, ꞌinuwaꞌebuni ga ꞌietosimana Yesu manuna, ga ꞌisakosakowasi sena yaudi ꞌediya, ta ꞌiloguloguguya Yesu tetelina, ga ꞌana laba me Yudia ꞌidi toanuganao Paulo nina siwasegigiyena ta nuwanuwadi siloemwawasi. Ta esi me Loma Paulo siꞌetoseyena, ga siꞌauꞌewena Loma ꞌenaya sabi etala ꞌidi toloina sinabwana, Sisa, matanaya.
Paulo, tuta nina deliya ꞌimiyami, toekelasiyao ꞌidi letao ꞌiꞌetoladidi, nate me Epeso be me Pilipai be me Kolose ꞌidi letao, be Pilimoni ꞌina leta, be wate Timoti ꞌina leta ꞌeluwena.
1
Yesu ꞌionaupaupa Yaluyaluwa Tabuna manuna
* Lu 1:1-4Tiopilo ye, buki nina yaꞌetoladi nuganena solanaya Yesu ꞌina guinuwao be ꞌina eꞌitao, * Lu 24:49-51tuta nina baleꞌuya ꞌimiyami ꞌana laba Yaubada ꞌiꞌauꞌewa tuꞌeyena galewaya. Yesu nina ꞌina mwawasa mulinaya, mayawasina ꞌiapwesa ꞌana tosimanao esiesinuwadi ꞌediya, ga Yaluyaluwa Tabuna ꞌina waiwaiyega ꞌadi loina ꞌiꞌebwaꞌedi. * Lu 24:36-45ꞌAsiyata poti soladiya ꞌiapweapwesa ꞌediya, ga ꞌebeꞌita yaudi ꞌieꞌitedi, ꞌenega ꞌina toololimana siꞌawa ꞌaiꞌailena, ta Yaubada ꞌina loina manuna ꞌieꞌitedi.
* Lu 24:49; Yo 14:16-17ꞌEtamo maꞌediya simiyami ta ꞌadi loina ꞌiꞌebwaꞌedi, ꞌigwae, “Geyaꞌabo Yelusalema wapilipilisine, ta esi Tamadai ꞌina onaupaupa nina lowa yaeonemiya manuna wayamwayamwa. * Md 3:11Wanuwaꞌiꞌisi ꞌaene Yoni bwasiyega ꞌigiebapitaisoemi, ta ꞌasiyata nigeya yauna simiyami be ꞌomi ꞌimi bapitaiso Yaluyaluwa Tabuna ꞌenega wada loba.”
Yesu ꞌituꞌe galewaya
ꞌEbweu tuta Yesu ma ꞌina tononoyao simiya egogona, ta sienaida ꞌenaya, sigwae, “ꞌInapwana, sawesawenaya be gete tuga ꞌaboꞌada me Isileli ꞌuanuganeda be taudamo taloina limaneda?”
* Mk 13:32Ta Yesu ꞌigwae, “Tamagu tauna ꞌiloiloina, ta nigeya sawesawenaya be ꞌomi wamwalatoni to tuta ꞌina loinao nidi ꞌida guinuwedi. * Md 28:19; Gu 2:32, 5:32; Ep 3:16Ta ꞌomi esi maꞌetamo Yaluyaluwa Tabuna ꞌimamai be ꞌigiewaiwaiyemi, be manugu wada etosimana Yelusalema ꞌenaya, be Yudia ta Samelia ꞌasanao maiboꞌadi ꞌediya, be wate baleꞌu maiboꞌana ꞌediya.”
Niꞌatu ꞌina ona getedi ꞌilosalonidi, ga matadiyega Yesu siꞌitena ꞌituꞌe galewaya, ta pwana solanaya ꞌikwaiya. 10 Niꞌatu ꞌipilisinedi, ta ꞌetamo sidunedune galewaya, ga tai ꞌeluwa ma ꞌadi ꞌoama wakewakekedi selabediya sitoolo, 11  * Lu 21:27; Et 1:7ga sigwae, “Me Galili ye, toꞌase manuna wadunedune galewaya? Yaubada niꞌatu Yesu nina ꞌiꞌauꞌewena galewaya, ta maꞌetamo ꞌimwaꞌuta limanama, be ꞌina mwaꞌutama ꞌana ꞌita ꞌetamo nadigega ꞌina tuꞌe nina niꞌa waꞌitena.”
Yudasa ꞌana lopaꞌelu
12 ꞌEnega ꞌoya ꞌana esana Olibe ꞌenega siila ga sitauya Yelusalema, nate nigeya ꞌedasola, nadigega tomota siadadana ꞌasiyata Sabate ꞌenaya. 13 Ga silugu ꞌidi anuwaya ga situꞌe anuwa etaninaya, taudi Pita be Yoni be Yemesa be Anidulu be Pilipi be Tomasi be Batolomiu be Madiu be mali Yemesa (tauna Alipio natuna) be Saimoni (tauna lowa togewana ꞌebeloina manuna) be Yudasa (tauna Yemesa natuna). 14 Maiboꞌadi getedi ꞌidi ꞌatetagwalega sisidasida Yaubada ꞌena, iine maꞌediyao, be Meli, tauna Yesu sinana, be Yesu tasinao wate maꞌediyao.
15  * Sam 41:9Boda nidi ꞌadi yau nadigega wani analedi be tuweniti, ga ꞌebweu ꞌasiyata ꞌenaya Pita gamwagamwanidiya ꞌitoolo ta ꞌieonedi, ꞌigwae, 16-20  * Md 27:3-10; Lu 22:22* Sam 69:25, 109:8“Tasigwao, lowa Debida ꞌina ona Yaluyaluwa Tabuna ꞌiꞌebwaꞌena Yudasa manuna, ta Buki Tabu ꞌena ꞌimiyami. Yudasa nina lowa maꞌedai taetosimana Yesu manuna, ta saꞌi ꞌida ꞌInapwana ꞌisipupuyena ga ꞌiꞌebwayaena Yesu ꞌana talauwalao nimadiya. Ta ꞌebweu wali Buki Tabu solanaya Debida ꞌina ona Yudasa manuna, gete nadigega ꞌigwae,
‘ꞌIna ꞌasa ꞌida wabolebole, be geyaꞌabo ꞌebweu yaita tomota ꞌenaya ꞌida miyami.’
Ta wate ꞌigwae,
‘ꞌAna lopaꞌelu tauna ꞌina paisewa ꞌida ꞌewa.’
ꞌEnega ꞌilobwenena be ona gete ꞌana mwalatoi ꞌaiꞌaila ꞌida apwesa.”
Pita ꞌina ona gete nadigega manuna Yudasa niꞌatu ꞌimwawasa. Tauna lowa ꞌina guinuwa toꞌumalina ꞌana maisa ꞌenega bwaꞌa ꞌiegimwanena, ga bwaꞌa nina solanaya ꞌibeꞌu sanamwaꞌuta, ga gamwana ꞌilosabuyena, ta diyana maiboꞌana ꞌiapwesa, ga tetelina me Yelusalema maiboꞌadi sinononaya, ga ꞌenadiyega bwaꞌa nina sieesena “Akelidama,” ta ꞌana mwalatoi “Bwaꞌa lala.”
21 Ta wate Pita ꞌigwae, “ꞌEnega Yudasa ꞌana lopaꞌelu tada ꞌebese, ta ꞌilobwenena be tai nina lowa maꞌedai tamiyamiyanaya tuta maiboꞌana 22 Yesu ꞌina bapitaiso Yoni ꞌenega ga ꞌana laba ꞌina tuꞌe galewaya, ꞌina sakowasi maiboꞌana ꞌediya, be tai nina maꞌedai tada simana Yesu ꞌina toololimana manuna.” 23 ꞌEnega tai ꞌeluwa ꞌadi esanao sigilagasidi, ꞌebweu Yosepa, tauna sieesena Basaba, tauna wate sieesena Yusito, ta ꞌeluwena tai ꞌana esana Mataya. 24 ꞌEnega sisidasida Yaubada ꞌena, sigwae, “ꞌInapwana ye, ꞌoyo tomota maiboꞌama ꞌima nuwanuwa ꞌumwalamwalatonidi, ꞌenega ꞌimu esinuwa tai ꞌeluwa getedi ꞌediyega ꞌueꞌitae ꞌemaya 25 be Yudasa ꞌana lopaꞌelu, be tauna ꞌietoguinuwa be ꞌietosimana Yesu manuna, manuna Yudasa paisewa nina ꞌipilisinena ga ꞌitauya tauna ꞌina senaya.” 26 ꞌEnega siulaesinuwa* ulaesinuwa: ꞌEbweu esasala siesaesasalena be ꞌabo yaita ꞌinugana esinuwa ꞌida loba. ga Mataya ꞌana esana ꞌinugana, ꞌenega tauna ꞌilugu Yesu ꞌana tosimanao site ilebeni nidi maꞌenao, ga maꞌediya siguinuwa.

*1:1: Lu 1:1-4

*1:2: Lu 24:49-51

*1:3: Lu 24:36-45

*1:4: Lu 24:49; Yo 14:16-17

*1:5: Md 3:11

*1:7: Mk 13:32

*1:8: Md 28:19; Gu 2:32, 5:32; Ep 3:16

*1:11: Lu 21:27; Et 1:7

*1:15: Sam 41:9

*1:16-20: Md 27:3-10; Lu 22:22

*1:16-20: Sam 69:25, 109:8

*1:26: ulaesinuwa: ꞌEbweu esasala siesaesasalena be ꞌabo yaita ꞌinugana esinuwa ꞌida loba.