LUKU
Luku baame banya waili pii keyange dake pyao dokopa Anatu baame Isaraele wambu dupwa pipya Pyuo Nyingi Akali mendeme nakama pyuo nyela epara lalu lao lasi dokoŋo lao wambu yuu muu peparaena Pyuo Nyingi dokoŋo lao pyuo pyao reteya. Lukumi pyao reto dokopa pendewa wambu dupwa Anatunya waili pii keyange doko polo lara lao Kamongona Imambu dokome Yesu kee leya, lao piya. Luku baame waili pii keyange dake pyao reto dokopa yanenge imambunyape lapo rae yangingi dokona nyisaro suu pingi doko simbwaro silyamo lao pano pyao reteya. Waili pii keyange dokona rae mainginya renge dokona pii malu palamo. Kanda soo pyao dokopa Yesu mandeyaminyi pii dokope lumwa pyuo pyao Yesu isa yuu dakena karapala yake panda peyamo pii dokope dolapona rae mainginya renge palamo. Yesu Koraisa baa isa yuu dake yaki nyepala yake panda dokona dee peyamopa Anatunya Elyambu Pingi doko ando pao dee Kurisene yulu doko yuu muu dupwa peparaena raeyo peyamo dokona lao Luku baame buku wakale kingi Aposelena Yulu lenge dokona pyao reteya.
Yesu mandeyamopa aŋala dupwame pii leyami. Leyaminyipa mena sipisipi rapu pingi akali dupwa Yesu kandala epeyami. Dee Yesu baa wane karo tembole anda dokona peya. Samaria akali keyange dokome Juu akali nyisiya. Wane mende banya rakangena anda yaki nyepala yuu nanesa peya. Pii dasipa Lukunya waili pii keyange dokona iki silyamo. Akali wakale dusipame waili pii keyange pyao reteyaminyi dupwana pii dasipa pali nalyamo. Lukunya waili pii keyange dakena renge kisima reteya. Ateŋa lenge dokonape Imambu Poo Pyasimi yulu pingi dokonape enda dupwame Yesunya yulu pyakamyuo kareyaminyi dokonape Anatumi wambu koo pingi dupwame kame sakamingi dokonape pii malu ingyuo pyao reteya. Lukuna waili pii dokona enda dupwa lao minyalyuo leya.
Buku Dakena Pii Palamo Dusipa
1. Waili pii dokona kanda soo leya 1:1-4
2. Jone Bapitisimopa Yesupa pii dokope dee nakamba wane kuki kareyambinyi pii dokope pyasi palamo 1:5—2:52
3. Jone Bapitisimo dokome misi lao kareya 3:1-20
4. Yesu bapitisimo nyepala yuu muiyane dokona peyamopa Sataneme makande piya doko 3:21—4:13
5. Yuu Galili dokona Yesumi panembena misi lao yulu pyuo kareya 4:14—9:50
6. Galili karo Yesu yuu Jerusaleme peya 9:51—19:27
7. Banya yuu gii repeta otara lao koro mendaki Yesu yuu Jerusaleme kareya 19:28—23:56
8. Kamongo Yesu lopo epapala baame wambu dupwa keta pano epeya. Enakana baa yake panda dokona dee peya 24:1-53
1
Lukumi Tiopilasa Pii Mende Pyao
Yako Leya
Namwa kareyama sukusa dokona Yesumi yulu andake piyamo dupwana lao akali malu mee pepa pyao reteyami. Wambu lapome baa yulu piyamo dupwa peparae lengeme kandapala boo pyao lao kareyami dupwana pii langiyaminyipa pepana piyami. 3-4 Namba yulu dusipa suu pyaokondali pyuo karapala pepa dokona pyao rolaro lao suu piyu. Tiopilasa emba akali andake dokona lao emba suu pyao pepana pyao jeronopa pii langiyami dupwa kinyi ingyuo pelyamo lao soo gisarenepa mende isa pakami nara.
Jone Bapitisimo Nyakamaingi Manjo Nyerami Pii Doko
Erote yuu Jutia dokona kiŋi yulu pyuo kareyamo gii dokopako purisi mende Sakaraya lenge kareya. Baa purisi akali Apaisa dokona akalyanda lili pyuo karenge. Baa enda kingi Ilisapeta lenge Erone rara dokona nyiya. Nakamba laparae Anatunya lenge kambu dokona Kamongona mawa pii andake kukipi ama kaeya nao minyuo kareyambi. Ilisapeta enda pote peteyamopa nakamba wane manji nao pisipala emeyambi.
Banya purisinya akalyanda liti pyuo kareyami dupwame tembole anda dokona yulu pyuo kareyami gii dokopa baa opetae Anatunya lenge kambu dokona pyuo kareya. Dokopa purisi pinginyili pyuo api Kamongona tembole andakare rendamu pingi bange kisala para lao semanale lao nakamana kingi pepa pyao komondo retapala mende kamenge kanda nao nyiyaminyi dokopa Sakarayana kingi rakana paleyasa baa kisala peya. 10 Dokopa rendamu pingi bange kisingi gii dokopa wambu malu mee kareyami dupwa peparae kamanda ateŋa lao kareyami. 11 Dokopa baa kareyamo dokona epo Kamongona aŋala mende rendamu pingi bange kisingi rate kingi rolaerena dokona pano epo kareyamo kandeya. 12 Baa kando pakapala monarename pulunongo piya. 13 Piyamopape aŋala dokome baa dopa lamaiya. Sakaraya, emba paka kae. Emba ateŋa lao karene doko Anatumi soo karamo. Embena etene Ilisapeta baame wane mende manjakara. Banya kingi Jone lare. 14 Dokopa emba raeko maiyuo mona pyakalyuo pyao kararenepa wambu malu mee manjipilyamo lao rae mairamiko. 15 Baa Anatunya lenge kambu dokona andake ingyuo karara. Baa waene ipwange dokope ipwange porai dupwape dokona mende naa nara. Endangimi baa manjo nyeramo gii dokopa Imambu Poo Pyasi baa keta palyuo simbwaramo karara. 16 Baame Isaraele wambu malu nakamana Kamongo Anatu dokona dee lanyuo epara. 17 Wamba Ilainja porai ingyuo kareyamo imambu porai doko baa keta paliramopa Kamongona lenge kambu dokona pyuo karara. Rakange dupwame nakamana wane wanakepe dupwa mona reto karena lao simbinali pingi wambu dupwame wambu rolae pingi dupwana pii soo nyinya lara. Kamongo baa epara lao wambu dupwa rapa rapa pyuo karena lara, leya aŋalame.
18 Leyamo dokopa Sakaraya baame aŋala kando dopa pyuo piso siya. Emba letene doko apa pyuo angingyuo kandarose? Namba alemo karo dee nambana etenge baa endemo ingyuo petamo, leya. 19 Dopa leyamo dokopa aŋala dokome isingi baa lamaiya. Namba Geperiele lenge dokome Anatunya lenge kambu dokona karenge. Waili pii keyange lalono doko emba langyala puu lapyasa epelyo, leya. 20 Namba dopa pira lalono doko pii kinyi lao suu pyaa nalene dokona emba pii laa nao pii lalana saka nao karare lyakande. Namba lapunuli pyuo pyaka separamo dokopa emba kapa pii lare, leya.
21 Dokopa wambu kamanda kareyami dupwame Sakaraya epelyape mee lao isaro karo baa tembole andakare mee karalu kareyamo dokona apa pipyasa baa epa nalyamo lao saka nao kareyami. 22 Dokopa baa kamanda epapala nakama pii lamainya saka naya. Dokopa baa pii repa repa pipyamo mende kandapyalyamo lao kando siyami. Dokopa baa pii lalana saka napala kingi sikisa pyambuo lasaka piya.
23 Pipala banya purisinya yulu pingi yuu gii dusipa epo otapeyamopa baa anda peya. 24 Yuu gii dusipa epo papeyamopa banya etenge Ilisapeta baa rombanda wane ingiya. Wane ingiyamopa baa elyapala kana kingi paki yalu pyuo peteya. 25 Namba ane mende manja nao elyuo peteyo dokona ingyuo Anatumi namba nyisapyamo dokona rae maiyuo pisiru leya.
Yesu Manjo Nyeraminyi Pii Doko
26 Kana kingi paki wane rombanda paleyamopa Anatumi aŋala Geperiele yuu Galili dokona yuu taone Nasarete lenge dokona pena leya. 27 Akali mende banya kingi Josepe lenge baa Dapitinya para pyasinya mende karo baame enda mapwae mende kingi Maria lenge mokoriya piya. Enda doko peteyamo dokona Geperiele pena leya Anatumi. 28 Baa peteyamo dokona epapala dopa lamaiya. Emba pisipilyamo yako. Kamongome emba yapo nyepala emba elyape keta pisilyamo. 29 Dopa leyamo dokopa baa pulunongo piyamopa baa yako lalamo pii doko aki pii lao suu pyanyi pyano peteya. 30 Dokopa aŋala dokome baa dopa lamaiya. Maria, emba paka kae. Anatumi emba rae maiyuo karamo. 31 Embena rombanda wane ingyaramopa manjiri lyakande. Manjipala banya kingi Yesu lare, leya. 32 Baa andake ingyuo kararamopa baa Ama Ketae Karamo dokona Ikinyingi larami. Dokopa Kamongo Anatumi baa banya rakange kyawa Dapiti dokona kiŋi yulu nyuo maira. 33 Mairamopa yuu peparae baa Jekopena rara doko kamongo wakasa ingyapala rapu pyuo karalu karo karara. Dokopa banya isingi yulu doko ota nara, leya.
34 Lao oteyamo dokopa Mariame aŋala lamaiyuo, Namba akali nyii nange doko apa pyuo emba lapinyili pyuo pira? leya. 35 Leyamo dokopa aŋala dokome baa lamaiyuo dopa leya. Imambu Poo Pyasi emba keta maralyara. Ama ketae karamo dokona renge porai doko emba sembara. Dopa piramo dokona wane manjiri doko Poo Pyasi Anatunya Ikinyingi larami, leya. 36 Lapala, Embena ree palu enda Ilisapeta lenge doko endemosa wane ingiyamopa kana mange pyakambwaro paleyamopa peteya lyakande. Wamba baa wane manji nao pote petamo leyami dokoko epapu wane paleta petamo. 37 Anatu mende pinya saka naa nange dokome piya, leya.
38 Dopa leyamo dokopa Maria dopa leya. Namba Kamongona yulu pingi enda peto kande. Emba letenyili pyuo pinya, leya. Leyamo dokopa aŋala dokome baa yaki nyepala peya.
Maria baa Enda Ilisapeta Yako Lala Peya
39 Enakana dokopa Maria baa sipurapala yuu kyau pyalya pyana pingi dokona yuu Jutia dokona sukusa anda repe repe pyuo karenge mendena waiya lao peya. 40 Papala Sakarayana anda kolando pao Ilisapeta yako leya. 41 Yako leyamo pii doko Ilisapetame siyamo dokopa banya rombanda dokona wane paleyamo doko pyuku leya. Dokopa Ilisapeta Imambu Poo Pyasi dokome baa palyuo simbuyamopa 42 baa pii ketae palyuo dopa leya. Mee enda dupwa pisiminyi dokona Anatumi emba yapo elyape keta pisilyamo, embena rombanda wane palamo dokona Anatumi elyape keta pisarako. 43 Kamongona endangi doko namba ketae pyambuo yako lao epelyamo doko apa pipyasa pilyamo? 44 Dokona lao embame namba yako lalene pii doko selono dokopa wane nambana romba dokona palamo baa rae maiyuo pyuku lalamo lyakande. 45 Kamongome leyamuli pyuo pira lao suu pyapinyi dokona raeko maiyuo pare ingilyamo.
Mariame Kenane Mende Piya
46 Dokopa Maria dopa leya.
Mona anda dokona Kamongo doko ketae pyambulyu.
47 Nambana Lete Wai Pyao Nyingi Anatu dokona suu pyao rae maiyuo peto.
48 Namba banya yulu enda mee koole ingyuo pisipunupape
baame namba suu pyaro karamo.
Rengya manjirami dupwa peparaeme nambasa kando
Anatumi namba elyape keta pisiyapya larami.
49 Porai Wakasa Karamo dokome namba nyiso yulu andake pyakapyalyamo.
Banya kingi doko yapasi ingyuo palamo.
50 Wambu baa kando pako wambo kareyami dupwape enakana kararami dupwape
baa sakame kumuo nyiso karenge.
51 Banya kingi porai dokome wambu range wakasa ingyuo karamano
lao suu pingi dupwa pyao ralinyi nembeya.
52 Kiŋi kareyami dupwa pyao mee inginyi pyambwapala
inyimungu petenge dupwa nyuo ketae pyambuya.
53 Wambu lopo karaminyi dupwa baame sikya pinya lao nenge keyange maingi.
Dopa pyuo bange malu retenge dupwa kaepala pendewa inginyi nembo pena lenge.
54 Kondo sakao pyakaro leya kande doko suu pyao karo
banya yulu pingi Isaraele wambu dupwa nyiso karenge.
55 Baame namwana rakange kyawa Aporakame kandowa,
banya ree palu wai kiso nyera ingilyamo dupwa kandowape
yuu rakyame kaeya nao nyiso kararo lao,
lalu lao leyamuli pyuo pingi, leya Mariame.
 
56 Lapala Maria Ilisapetapa kana remale role pyao peteyambi. Enakana kaepala anda peya.
Jone Manjo Nyiyami
57 Ilisapetame wane manjira ingiyamo yuu gii doko pyaka siyamopa wane mende mandeya. 58 Dokopa wambu repeta palenge dupwape banya palu dupwape Kamongo dokome enda baa kando kondapala yulu andake pyakamipyalyamo lao sepala baa role pyao rae maiyuo kareyami.
59 Yuu mange lama karo epo papeyamopa wane doko yongo yanenge awali lao pyakepanyi nembala epeyami. Epapala rakange kingi Sakaraya lenge dokona wane dopako kingi Sakaraya lalana piyami. 60 Lalana piyaminyipape endangimi daa lapala, Kingi Jone larama, leya. 61 Dopa leyamo dokopa, Embena palu dokona mende kingi dopa laa nange kandale, leyami. 62 Dokopa wanena rakange dokona wane doko kingi api larama lao suu pilipi? lao piso siyami. 63 Dokopa pepa pingi bange doko minyuo epena lao lamaiya. Dokopa, Baa kingi Jone larama, lao pepa pyao reteya. Dopa lao pyao reteyamo dokopa nakama peparae ayaka leyami. 64 Dokopa Sakaraya dokona aopa banya kambu dee lumbuyamosa pii lao Anatu lakando kareya. 65 Dokopa nakama repeta paleyami wambu dupwa peparae pako kareyami. Dokopa yuu Jutia kyau pyalya pyana pingi dupwa peparaena wambu kareyami dupwame yulu dokona dopa pipya dopa pipya lao kareyami. 66 Dokopa pii doko siyami dupwa peparaeme monarename dopa pipya dopa pipya lao suu pyanyi pyano pyuo, Wane doko apiyakale karara, leyami. Kamongome wane doko nyiso karara doko soo gisiyami.
Sakaraya Baame Pii Nolakao Leya
67 Dokopa banya rakange Sakaraya Imambu Poo Pyasi dokome palyuo simbuyamopa baa pii polo lamaiyuo dopa leya.
 
68 Kamongo Anatu Isaraele wambu dupwame suu pyao karaminyi doko lakandamana.
Baame epo banya wambu dupwa nyiso kiiramo nyipyalyamo.
69 Dokona lao banya yulu pingi akali Dapiti dokona palu dokona
Lete Wai Pyao Nyingi akali porai mende karena lao renge kuipyamopa karamo.
70 Dokonako ingyuo yuu wamba dokopa
banya poropeta akali poo pyasi dupwa keta pii mende leya.
71 Doko, Namwana yanda pimwai dupwa nembakao namwa nyisara,
namwa kando awa nao karaminyi dupwa peparaeme namwa pyaa nana lao kyawa minyaro leya.
72 Namwana rora ambasupi kando lamaiyuo kaeyamuli pyuo,
pii yapasi doko kame see napala kondo nyiso karara.
73 Baame namwana rakange kyawa Aporakame lamaiyuo pii mende lalu lao leya kande.
74 Doko namwana yanda pimwai dupwana kingi
raka lanyi nembaramopa namwa koo soo kararama leya.
75 Dokome namwa banya lenge kambu dokona karo,
yulu yapasi rolae dupwa pyuo karalu kararama lao lalu lao leya.
 
76 Anyi emba Anatu Wakasa Karamo dokona poropeta akali larami.
Dokona lao Kamongo enakana eparamo dokona
emba wambo pao banya kata wapwakamyuo pare,
77 banya wambu dupwana koo dupwa kame sakasi seramopa
lete wai pyao parami lao pii doko boo pyao lamairi.
78 Namwana Anatu anjiki pipala namwa kondo sakao nyisaramopa,
neta renge akali namwa kiiramo nyera doko epena lara.
79 Wambu kumasi ingyuo iminjingi panda dokona pisirami dupwa keta yanga paupau lakamira,
mona seramo pupwase lao kata lasaka pira,
leya Sakarayame.
 
80 Dokopa wane doko mona angi palyuo ando peya. Baa neta eparamopa Isaraele wambu dupwame baa kapa kandarami yuu gii pyaka sepa naya dokopa yuu muiyane dokona palyuo kareya.