Timoti wana Leta Houwan
Pol wana Leleli
Baaba Houwan
Timoti wana panuwa Listila. Pol wana nopain labuina elana i na i vin panuwa Listila elana inoke Timoti i ahe alona hi nawanawa. (Tuwalali 16:1-3 nu kite.) Inoke Timoti Pol i labe wana nopain labuina ge etonina elal. Sauga Pol i nok i na Loma ge i matamatan wana kot kaiwena (Tuwalali 28), he Timoti i nok al Loma ge Pol i labe.
Buki “Tuwalali” nige i wawasaan hauna al mulaa i masal, yaa ta atena Pol wana kot o i waisi inoke tologugui Pol hi sokal. Enaa Pol nopain esopalena i ginol ge i pain Wasa Waiwaisana i papaatena-an. Wana nawanawa esopalena elana i na Kiliti ge Epeso elal, ge abwe i na panuwa Pilipai labi Masidoniya elana. Mulaa abwe Pol Epeso i eguluwai, houwan Timoti i teli ekelesiya Epeso ni matahikan (1:3). Inoke sauga Pol iyoho Pilipai labi Masidoniya, leta ya i ginol ge i patuna i na Epeso Timoti elana.
Leta ya elana Pol i ba Timoti topankite kakakawel ni ba lopwalil. Topankite bolo o nuwatu enuna hi ahem Yudiya wali tapwalolo elana, ge nuwatu enuna hi ahem Gilik wali panpankiti elana. Hi ba lopwali bahi gamagalau nihi aalolon ge bahi aanan enuna nihi aan, kaiwena wali panpankiti i ba tage bugul gegewena bolo bosowaina ta kite ge ta pihikan he nak awawana. Hi ba tage aatena misusumena etega i gan eliyalil, ge tage aatena o eliyana gamagalau pwamwal nihi pwawa.
Eluwana, leta ya elana Pol Timoti wana wasa i pek ekelesiya ana matamatahikan kaiwena, ololana tapwalolo awanun kaiwena ge ekelesiya ana tohouwa ali hilihili kaiwena. Etega al, leta ya elana Pol Timoti i ba pagasisi tuwalali toto Yehoba i pek elana ni ginol bubun ge wana pagan ni waisi toekelesiya tomaha ge tomaha elal.
1
Nau Pol, Keliso Yeisu wana apostolo. Yehoba wala Topwamwal i hileyau, i ola al Keliso Yeisu, iya alola wala atimatuwa ta meltelian. Leta ya ya leli ge ya patuna Timoti eliyam, owa wam abulilek kaiwena u ola natu hot.
Ya awanun Yehoba Tamala ge Keliso Yeisu wala Babala nihi mulolu ge nihi atilomwan-agiwa, ge wali nuwa laumwal atem ni pakalaopop.
Topankite Kakakawel Timoti Ni Ba Lopwalil
Nuwau nu minaa ga Epeso, ni ola valila ya ba pagasisewa, mulaa abwe ya egon ge ya nem Masidoniya. Nu minaa tei, inoke gamagalau bolo panpankiti kakakawena hi panpankiti-an, nu ba lopwalil bahi al nihi panpankiti-an. Nu ba bahi al wali nuwatu ni nonoek liwan bwagabwaga ge lihu yayapolpol ona elal, kaiwena apwanawa ya te i masalem bugul bolo ya elal. Yehoba wana nuwatu kila kaiwela nige i lalabe, nuwatu o abulilek eliyana ya te i bosowaina ta atena. Ya ba nu lopwalil kaiwena nuwau avalau ta nunuwana-agil, ge i bosowaina ya te ta nunuwana ebo atela ni yanayana, ebo ta ginol ni ola hauna ta atena i sapu, ge ebo ta abulilek hot. Yaa gamagalau ya pagan bolo ya ali en hi pek, ge hi talamwagil liwan bwagabwaga elana. Nuwaliya tage Yehoba wana logugui nihi panpankiti-an, yaa age bugul bolo hi baunan ge alona wali ba gagasisi hi panpankiti-an ali sapu nige hi aatena.
He ta atena Mosese wana Logugui abalabe waiwaisana, ebo ta patuwalali ni ola ana nuwatu. Yaa ta nuwahikan te Yehoba logugui i teli nige tosasapol kaiweliya i oola, yaa bolo logugui ana toleke ge bolo toawatautau kaiweliya, bolo Yehoba wana logugui nige hi hahago kaiweliya, ge bolo Yehoba nige hi aawatauwan ge nige hi tatapwalolo kaiweliya. Yehoba logugui i teli bolo tamaliyau ge hinaliyau hi lopaaligal, totaulol, 10 toganawal, bolo avaliyau wali pan bolau hi loneganega, bolo avaliyau hi libil kaomel ge hi paliagil hi tabwa totuwalali loloyowanil, tolokalokakawi, ge bolo hi papasila kakawi kaiweliya, ge i ola al bolo hauna pagan hi giginol nige i oola panpankiti sasapona ana kamwasa. 11 Panpankiti sasapona i noem Wasa Waiwaisana eliyana, toto Yehoba, iya towasawasa ge iya bosowaina hot ta tobalan, i pem elau na wasaan.
Pol I Ba Mulolu Yehoba wana Atilomwan kaiwena
12 Ya ba mulolu wala Babala Keliso Yeisu eliyana, toto gasisi i pem tuwalali kaiwena. Ya ba mulolu eliyana kaiwena o mel i teli ge i hileyau na tuwalali iya kaiwena, 13 bwagana valila ya ba sigasiga-an, ya palomwanan ge ya ba panapanak-an. Yaa Yehoba i atilomwan-agau, kaiwena saugena o nigeya ga ya aabulilek inoke nige ya aatena te hauna ya giginol eliyana. 14 Wala Babala wana mulolu bwagabwaga i liginem elau, inoke eliyana ya abulilek ge Keliso Yeisu ya nunuwana-an.
15 Baaba hiwe i tunahot ge bosowaina ta abulilek-an hoti: “Keliso Yeisu i nem panayawiya togegi ni pwamwalil.” Togegi gegewel gamwaliyaa nau maiseu togegi hot, 16 yaa Keliso Yeisu i atilomwan-agau, kaiwena nuwana wana palahikan nau togegi hot kaiweu ana bwata gamagalau gegewel ni pankitel. Yeisu i palahikan ge i atilomwan-agau, inoke ya tabwa abagagayawa gamagalau gegewel kaiweliya, bolo mulaa abwe nihi abulilek ge yawal mihomihotina nihi pwawa. 17 Kin mihomihotina, iya nige yawalina ni momowasi, iya nige ta kikite, ge iya maisena ya Yabowaine tutunahotina, ta awatauwan ge ta awa wasawasa-an sauga gegewena nige ni momowasi. Ibwe. I ola.
Pol Timoti I Ba Pagasisi
18 Timoti, natu, valila palopitau enuna ekelesiya gamwanaa baaba toto Yehoba i baunan kaiwem hi baunaniwa. Inoke sauga ya na ba pagasisewa baaba bolo o nu nuwahikagil yaka nihi labewa ge nu lohaveyan bubun Yehoba kaiwena. 19 Sauga nu lohaveyan, wam abulilek ni gagasisi ge nu ginol ni ola hauna toto u atena i sapu. Yaa avalau enuna bugul toto hi atena i sapu hi towani yaka nige hi giginol, inoke eliyana wali abulilek i pweyata ge hi sogu. 20 Gamagalau o gamwaliyaa, bolau labui Haimeniyasi ge Aleksenda. Heliya iyaka ya pialiyohil hi na Seitani nimanaa ge eliyana lahi nihi pwawa, inoke nihi atena bahi al Yehoba nihi babaa panapanak-an.