22
Tavine miibiina.
(Luk 14:15-24)
Yesu miibiiyai ivi sisiyame. Taparoro babadisi i babada ma Jiu damsi i babada ivonesi bo, “God ina vikiivavona na weni nakanani. Kiivavo sago natuna ina tavine kubiine na ivovovunagha da ita kamporagha. Ivovunagha ikovi na ina bigabiga ivonatawesi ikiibau iti yonayona da ina wawaya ghamaghamasi ita pisi. Ma kegha, ivi bareyana. Ma bade ina bigabiga viya ivonatawesi, ivonesi bo, ‘Konae, da aku wawaya vovinesi kona vonesi da namada avovunagha, kata siya monamonana arighai ma vavai yavata avi tava ikovi. Kopisi da takam.’ Ma kegha, ina wawaya vovinesi nani kamna ibarei, i kayowana iberai. Sago inae ina ku vao, ma sago inae da iti gimagimara. Ma wawaya vovinesi viya na kiivavo ina bigabiga ivotanisi ma iravisi ma bade ina bigabiga viya na ivi kiivunuwana. Ma kiivavo nuwanuwana ipughu kirakai ma ina seri wawayisi ivonatawesi inae da kiivunuwa damsi ivi kiivunuwana ma i kwanatu ikapuni. Muriyai ina bigabiga ikwatusi ma ivonesi bo, ‘Tavine kamna avovunaghi ikovi. Ma wawayisi akayokayowesi na ke wawaya kiimatanisi da yavata kata kam, tuna kubiine abaresi. Ma wekarakava na kokiibau da wawaya ketiyai kona panapananisi na kovonesi da ina pisi weni ku kamna.’ 10 Vaghina ma, ina bigabiga ikiibau ku keta da wawaya wapawapa irutinisi, biibiisi ma beroberosi yavata irui da kam gawarina ivi tupoi.”
11 “Ma kiivavo irui da kana numataya iti kiikiiwesi. Ma tomowa sago ikitai da gara berona ikotei. 12 Ma ivonei bo, ‘Aku tomo, tam ke gara biibiina kuta kotei. Avi kubiine kurui?’ Ma tomowina ke sago ita vonapotei. 13 Ma kiivavo ina bigabiga ivonesi bo, ‘Imana ma kaena kokuni, kotawanakiibuwei ku nubakutuva. Wawaya nani dobunai ina vivitutuwana ma okesi ina vivitarakikitei.’ ”* Mat 8:12, 25:30; Luk 13:28
14 Ma Yesu ivonesi bo, “God wawaya peyarisi ekwatukwatusi ma voviyavina kava ina kwatu iyanei na evinevinesi da erurui.”
Teks ini miiyei bo kegha.
(Mak 12:13-17; Luk 20:19-26)
15 Perisi damsi viya inae ma ivi ogatara da Yesu ku poko ita terei, iti sisiya bero na iti wavui. 16 Ma Perisi damsi kii kivikivina ma Kiivavo Herodi turaturana ivonatawesi Yesu kurina da ivonei bo, “Bada, kakovi da tam wawaya kiimatanim ma mara nonowa kevonavona vaghata. Am vibeyebeyena kamonai wawaya kevonavonesi da God ina keta maninina ita kivini. Wawaya ke kuta vivinimayesi ma kevonavonatepanisi da nuwanuwasi epughupughu kurim ma kegha da tam vonavaghata kidebei. Ma tam kurim wawaya ghamaghamasi ma wawayota keberaberisi da peyarisi na sago. 17 Ma ikikava kenotanotai? Kevonekai da vaghina bo kegha da Rome ina Kiivavo Sisa kurina teks timiiyei?”* Rome ina kiivavo ghamana kana vava Sisa. Nani maranai dobu kudubina ivi badei.
18 Ma Yesu iakovi da nota beroberosiyai ivivi kaetina na ivonesi bo, “Tami miiriruwaruwami. Avi kubiine koiberoberoweku da ati sisiya bero? Perisi damsi i kayowana da Yesu ita vona da Jiu damsi, Sisa ina vibadana ita barei. Yesu iti sisiya bero na Perisi damsi iti mamatara Sisa ina wawaya kurisi da Yesu ku gabura ita terei. 19 Teks kana ruva mane riririghina sago kovi beyeku da takitai.” Vaghina ma, mane sago iverei, 20 ma Yesu ivi tarakiiyanesi bo, “Iyi maghighina ma kana vava weni?”
21 Ma damsi ivonapotei bo, “Rome ina Kiivavo Sisa.”
Ma Yesu ivonesi bo, “Vaghina, aviyavisina Sisa rapenai na Sisa koverei. Ma aviyavisina God rapenai na God koverei.”
22 Weni sisiyina ivi yanei ma ivi deye kirakiiyei da Yesu ina nota ighekuyowesi. Ma vaghina, Yesu ivoterei ma inae.
Wawaya rabobowai ina vomiiri bo kegha?
(Mak 12:18-27; Luk 20:27-40)
23 Nani maranai Sadusi damsi viya ipisi Yesu kurina. Ti na inotanotai da wawaya ina rabobo na ke meyani ina vomiiri. Ma Yesu ivi tarakiiyanei bo, * Apos 23:8 24 “Bada, Moses weni nakanani igiruma. ‘Tomowa sago ina tavine ma ina rabobo ma kawana yavata natunatusi kegha na varesina sago kwapurina ina ravaghi da ini tuwa. Ma nani ededisi na tomowina raborabobona natunatuna.* Deut 25:5 25 Ma kevi yana. Kamokiiyai na rakaraka sago kamonai na tomotomowa miikovimaruwa. Iyarokona itavine ma irabobo ma natunatusi kegha. Ma kana teretana kwapurina iravaghi 26 da bade ke iti tuwa ma tomowina irabobo. Ma kana viaroba bade nakanani. Ma vaghina, miikovimaruwa nani kwapurina iravaghi da peyarisi irukwa. 27 Turina vaghata na kwapurina irabobo. 28 Kevonekai, mara damonai raborabobosi ina vomiiri na wavinena na iyi kawana, iyamna wavinena sago ma tomotomowa miikovimaruwa iravaghisi.’ ”
29 Ma Yesu ivonapotesi bo, “Tami neghaneghami, iyamna giruma katamana ma God ina rewapana ke kotakovi. 30 Maranai raborabobosi ina vomiiri, ti na God ina aneya nakanani da ke ina tavine. 31 Ma wekarakava ani debei kurimi da raborabobosi ina vomiiri. Giruma katamana kovi yavi da kotakovi. Ivona bo, 32 ‘Taku na Abraham, Aisiki ma Jeikap i God.’ God na wawaya yawayawasisi i God, ke raborabobosi i God.” Nani wawayisi aroba irabobo ma muriyai Moses itupuwa. God ina sisiya Moses kurina ivi beyebeyeta da ivi aroba kanumisi yawayawasisi, God gwabinai emakamakai. * Exod 3:6
33 Ma koroto ghamana weni vibeyebeyena ivi yanei na ivi deye kirakiiyei.
Sisiya bagibagina ghamanakina.
(Mak 12:28-34; Luk 10:25-28)
34 Perisi damsi sisiya ivi yanei da Yesu, Sadusi damsi i keta peyarina igudui na ivi ogatarame da nota vuna ita panani da iti wavui. 35 Ma vonaviyoyovana vibeyebeyena wawayina sago inae Yesu kurina da iti kaetina. Ivi tarakiiyanei bo,* Luk 10:25-28 36 “Vibeyebeyena wawayim, Moses ina vonaviyoyovana kamonai na meni sisiyina bagibagina ighe kirakai?” 37 Ma ivonapotei bo, “ ‘Nuwanuwami kudubinai, kanumimi kudubinai ma ami nota kudubinai ami Bada God nuwanuwana kona viiya.’* Deut 6:5 38 Weni tuna na sisiya bagibagisi peyarina ighekuyowei ma iyamna irakata kirakai. 39 Ma kana viruwa na weni, ‘Ikikava tam mani kinuwaviina meyem, nakanani kwinam nuwanuwana keviiya.’* Lev 19:18 40 Moses ina vonaviyoyovana ma peroperoveta i vibeyebeyena kudubina na weni ivi ruwa tepanai iututukikita.”
God ina Vivinevine Wawayina na iyai tupurereghina?
(Mak 12:35-37; Luk 20:41-44)
41 Perisi damsi ivi kiidaburana na Yesu ivi tarakiiyanesi bo, 42 “Ikikava konotanotai? God ina Vivinevine Wawayina na iyi tupurereghina?”
Ma ivonapotei bo, “Kiivavo David tupurereghina.”
43 Ma Yesu ivi tarakiiyanesi bo, “Avi kubiine Kiivavo David, Kanuma Vovokaravina ina rewapanai ivona da God ina Vivinevine Wawayina na ina Bada? Igiruma bo,
44 ‘Bada God, aku Bada kurina ivona bo,
Katagheyakuwai kuna makamakai
da kam ghavighaviya kudubina ku kae gaburim ana teresi.’ ”* Psa 110:1
45 “Takovi da David ivona da God ina Vivinevine Wawayina na ina Bada. Ma kegha da David na mara katamaninai itupuwa, ma God ina Vivinevine Wawayina na murinai, tuna na David tupurereghina. Tuna kubiine God ina Vivinevine Wawayina David ita vopepetei ma kegha, David, God ina Vivinevine Wawayina ivopepetei. Ikikava na nakanani?”
46 Perisi damsi ke kovokovoghisi da Yesu ita vonapotei. Nani murinai ke sago iyi ita bera tovoni da iti tarakiiyana.

*22:13: Mat 8:12, 25:30; Luk 13:28

*22:17: Rome ina kiivavo ghamana kana vava Sisa. Nani maranai dobu kudubina ivi badei.

22:18: Perisi damsi i kayowana da Yesu ita vona da Jiu damsi, Sisa ina vibadana ita barei. Yesu iti sisiya bero na Perisi damsi iti mamatara Sisa ina wawaya kurisi da Yesu ku gabura ita terei.

*22:23: Apos 23:8

*22:24: Deut 25:5

22:32: Nani wawayisi aroba irabobo ma muriyai Moses itupuwa. God ina sisiya Moses kurina ivi beyebeyeta da ivi aroba kanumisi yawayawasisi, God gwabinai emakamakai.

*22:32: Exod 3:6

*22:35: Luk 10:25-28

*22:37: Deut 6:5

*22:39: Lev 19:18

*22:44: Psa 110:1