Mak
Maklo Mande Tabango
Mak oowooyi gula Yon. Mak ngu ene oni koleteyingo, ngundo Anutlo Mande Keda Mesalango nga nakangowolo. Mak ngu ene sulena oni kande elaya kegidembolo elayaga, ngulomu gula kini. Asa, oni hamoo ingondudu eyingo oni ngu, enendo ngandilo ewolo. Mak, ene oo bidodo Pitando Yesuslo mata mandeni ngu wesiyolo etoni ngu, asa, ene so uyimo nakangowolo. Ene, ngu naluno Mak ngu simoo kosiyi oluwolo. Yerusalem endemo nguno oodoole, enengo doongeyimbo nenengo Yesuslo koni ngu kenowolo. Ngundilo ngulo, noolendo Maklo mandeni ngu kandangelo ingoweloyi ngu (Mak 14:51-52) ngulo Makndo mande ewolo, ngu enengombolo ewolo. Kootusina, ngu naluno nguno, ene Pol Banabas elayaga ngulo dobooyali tunootelo, asa, ene nguya goboolo ko tewonggori.
1
Sonoyeloyingo Oni Yon, Ngundo Mande Wesiyolo Ewolo
(Matiyu 3:1-12; Luk 3:1-9,15-17; Yon 1:19-28)
Nga mandega nga, ngu Yesus Kristus Anut Nangoni, ngulo Mande Keda Mesalango. Anutlo ingondudu eyingo oni Ayisaya, ngundo kuli Sonoyeloyingo Oni Yon, ko, Yesuslo nguya nakangolo, ngandilo ewolo.
Ingoyi. Nondo nolo ko oni ge koleteyingo nolo sulenggelowano. Enendo ngu gengo oole yomosiyonggunowa. Kootusina, ngu oningga, ngundo oni kini melako, nguno ombulo meno ewa. Oo Bidodo Sembuli, ngulo ooleni ngu yomosiyoyinowa! Ewolo.* Nga mandega nga Sonoyeloyingo Oni Yon, ngundo Anut Nangoni ngulo ooleni yomosiyoyinowelo ewolo.
Ngulo ngu, Yon Sonoyeloyingo Oni, ene oni kini kingo melako nguno ombulo, oni simoo baleno mande wesiyolo ewolo. Ye komo nowoondoye hamoo yowoolengoya, sono (kundingiyi) gemuyi. Ngundilo tetoyi ngu, asa, Anutndo yengo mbumbuwa andangelo kapengo yeyunowa. Ene mande ngundilo wesiyolo etoni, ngulo Yudiya mela, ngulo simoo bale bidodo, Yerusalem endemo simoo bale bidodo, ene Yonno oolouwonggori. Ene nguno oololo, enengo mbumbuwaye Yonno wesiyolo etoyi, ngulo Yondo Yodan sonono yoyolo ulo, sonoyelowolo.
Yonlo nenggulo ngu pelungga, ngu Hos gula oowooyi Kamel, ngu uyimbo nengguloni ngu tewolo. Ene Kamel goweyi, ngundo utoyi telo, wanggangomo nguya gosiyowolo. Enengo oowali ngu deguno katu, siso, ngu nelo oluwolo. Enengo nengguloni ngu Anutlo ingondudu eyingo oni ngulo nenggulo ngundilo. Ene mande ngandilo wesiyolo ewolo. Kootusina, oni gula no kenelolo ombuwa. Ene ngu oningga, ngu yanggangoni ngu ulungga oolengo. Yo, hamoo, ngu oningga ngulo yanggangoni, ngundo nolo yanggangone ngu dagate. No ene newendemo ootoolo, enengo sulena oni nangge oolooteno. No ye sonombo sonoyelooteno. Ene ngu oningga, ngundo ngu Anutlo Yuka Kundingiyimbo sonoyelowalo ewolo.
Yondo Yesus Dowoolo, Sono Newendemo Ulo Sonowoowolo
(Matiyu 3:13-17; Luk 3:21-22)
Ngu nalungga nguno, Yesus ene Nasaret ende Galili melakonggo mayewolo. Mayetoni, Yondo Yesus yolo, Yodan sonongga nguno ulo sonowoowolo. 10 Ene ngundilo sonowootoni, Yesus sono yokolo, sakiko ooletoni ngu, asa, sodedonangge Sambo goosootoni, nguwoole Yuka Kundingiyi Sambononggo nu kundirimanggowo ngundilo telo, Yesusno ombuwolo. 11 Ngu naluno nangge, Anutndo Sambononggo Yesusya ngandilo meno ewolo. Ge nenengo nangone. No gengo gome ingooteno. Nowoondone gengo gome oolengo ingootenolo ewolo.
Setando Yesus Tewoongowolo
(Matiyu 4:1-11; Luk 4:1-13)
12 Ngu naluno sodedonangge, Anutlo Yuka Kundingiyimbo Yesus suleyootoni, oni kini kingo melako toongewolo. 13 Toongelo, ene oni kini kingo melako nguno, sa nalu onibi elaya ene nusago goki kewooloyemo oluwolo. Nguno oodoni, ene Sambono Engel oni galodo ombulo, Yesus hooloowewolo. Ngu naluno nguno, Setando Yesus tewoongowolo.
Yesus Ene Galilino Ko Damoni Yelo Tewolo
(Matiyu 4:12-17; Luk 4:14-15)
14 Me onindo Yon dowoolo, ya biyomimo yetoyi oodoni, ngu naluno, Yesus Galili melako oololo, nguno Anutlo Mande Keda Mesalango simoo baleno wesiyolo ewolo. 15 Ataga nalunggaku tunootete. Anut Oo Bidodo Sembuli Sembunayi, ngundo nalu enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu kuli namoko ombute. Ngundilo ngulo, ye mande gome ngalo nowoondoye yowoolengoya, Mande Keda Mesalango nga ingoya, nowoondoyemo hamoo teni! Ewolo.
Yesusndo Oni Namolaya, Ene Keyoweloyi, Ngulo Negoyelowolo
(Matiyu 4:18-22; Luk 5:1-11)
16 Ngu naluno, Yesus ene Galili sono koongeyingo dabemiwoole oolouwolo. Oololo, ene Sayimon koneyo Enduru nguya yeyowolo. Ngu elabasa elayaga ngu ene isolo si sono koongeyingomo oolongoolo, ngu koyi tewoliyo. Ene ngu ko ngu telo, iso uliyolo beye telo oluwoli. 17 Ene ngundilo tetoli ngu, Yesusndo elayaga nguya ewolo. Yali ombuya, no keneloya endeyoli. Kootusina yalindo oni simoo bale yoyolo, Anutlo mandeno yoyoweloyi ngu etuyelowano. Yo, hamoo, yali iso yooteliku ngundilo oni yoyowaliwali. 18 Ene ngundilo etoni, ngu naluno nangge elayagaku isolo si ngu yokolo, oololo, ene keyowoli.
19 Ngu naluno, Yesusndo bodaga nguya oololo ngu, ene Yems, Yon elabasa, Sebedilo simoongo yeyowolo. Ngu elayaga nguya wanggo sanganimo isolo si yomosiyoloodoli yeyowolo. 20 Yesusndo elayaga ngu yeyolo negoyelowolo. Negoyelootoni, elabasa mandeni ngu ingolo, ngulo ene awayali Sebedi enengo ko onidodo wanggono yoyokootoli, oodoyi, ene oololo, Yesus keyowoli.
Yesusndo Oni Gulano Yuka Biyomi Owewolo
(Luk 4:31-37)
21 Ene Kaperniyam endemo oololo, ngu Yuda onilo Kengeyingo Nalu (Sabat) nguno ene goobooyingo ya newendemo ulo, oni simoo baleno mande wesiyolo ewolo. 22 Ene ngundilo mande wesiyolo etoni, oni enengo mandeni ingolo, ngulo ene sosolewonggori. Ndatelo ngulo, enengo mandeni etuyelooteku, ngu yanggango oolengo. Yo, enengo mandeni, ngu mamana mande onilo mande etuyelootenggoku, ngundilo kini.
23 Ngu naluno, oni gula goobooyingo yano oluwolo. Ngu oningga, nguno yuka biyomi newendemo oolooteku, ngundo menolo ewolo. 24 Yesus Nasaret oni, ge nooleno ngano ndawuga tewelo ombute? Ge noole yombuliyelowelo ombute, bine? No ge kuli ingooteno. Ge Anutlo oni kundingiyi! 25 Ene ngundilo etoni ngu, Yesusndo yuka biyomingga ngu kenolo, manggaluwoolo ewolo. Ge manggoge ukingoya, ge nga oningga nga yokoya toonge! 26 Ene ngundilo etoni, yuka biyomingga, ngundo mandeni ingolo, ngulo ene sodedonangge oninggaku yeni, yanggango biyomi mboolomboolo tetoni, mboologa ngundo manggalu telo, ene oningga ngu yokolo peselo toongewolo. 27 Ene ngundilo tetoni, oni simoo bale bidodo soliyokolo, enengo nangge kewooloyemo mande mandelo ewolo. Ngu ndawuga? Nga mande damoni keda gula tunooteteku nga! Nga oningga, nga enengo yanggangoni ngu yanggango oolengo. Ngulo ngu, ene mete yuka biyomi mande yunootoni, enengo manggowo ingolo keyootenggolo ewolo. 28 Ngundilo tetoni, ngu mandegaku, sodedonangge Galili meladodo logowoowolo.
Yesusndo, Pita Konggeyi Yomosiyowolo
(Matiyu 8:14-15; Luk 4:38-39)
29 Ngu naluno, ene Yems koneyo Yon ngudodo goobooyingo ya yokolo, endesina oolelo, ene oololo, Sayimon koneyo Enduru elagado yano uwolo. 30 Ene yano ulo, Sayimon konggeyi ngu yabano wetolo oodoni kenowolo. Ene sayi ulungga moondeyi gookingo ulungga tetoni, ngulo ene sodedonangge Yesusno ngulo ewolo. 31 Yesusndo mandeye ngu ingolo, ngulo ene balega ngu tanggeyimo oolouwolo. Oololo, kandeyi dowoolo hooloowetoni ootookoowolo. Ene ngundilo tetoni, ngu naluno nangge, sayini kinitewolo. Kinitetoni, ngulo ngu balegaku ootookoolo, mete telo, Yesus galolo oo kalo yomosiyowolo.
Yesusndo Oni Simoo Bale Oowooyingga Yomosiyelowolo
(Matiyu 8:16-17; Luk 4:40-41)
32 Suwootetoni sa utoni, oni sayi oni, ko, yuka biyomimbo yoyoyingo nguya yoyolo mayewonggori. 33 Ngundilo mayetoyi, ngulo endemo oni simoo bale bidodo endesina yamako dabemimo gooboongoolo, ende ndindi telo oluwolo. 34 Asa, nguno Yesusndo oni simoo bale sayi oowooyingga yomosiyelolo, yuka biyomi oweyelootoni sawonggori. Ngundilo telo, ene Yesusndo oo yuka biyomi nguya mande ma ewelo, elo loogu yunoote. Ndatelo ngulo, yuka biyomi, ngundo ene ingoyingo, Anutndo Yesus suleyootoni ombuyingo, ngu ingootenggo.
Yesus Ene Galili Mela Nguno Endeyolo, Ko Tewolo
(Luk 4:42-44)
35 Sengewelo tetoni, Yesus ootookoolo, ende oolelo, oni kini mela nguno toongelo, ene nguno yemboongelo oluwolo. 36 Ene ngundilo yemboongelo oodoni, Sayimondo dobooguliyidodo ene erewelo sawonggori. 37 Salo, oololo ene kenolo ngu, asa, ene Yesusno ewolo. Oni simoo bale bidodo ge erewenggelootenggo! 38 Ngundilo etoyi, enebana gumi ewolo. Nguno yokoyi. Noole ende gidalega namoko ngano salo, nguno no Anutlo mande nguya wesiyolo ewelo no ombuwono. Ngulo damoni ngandilo: no Anutlo Mande Keda Mesalango wesiyolo ewelo ngulo ombuwonolo ewolo. 39 Ngulo ngu, ene Galili mela bidodomo oololo, Yuda onilo goobooyingo yano ngu bidodomo uwolo. Nguno ulo, Anutlo mande wesiyolo elo, ene yuka biyomi nguya andangewolo.
Yesusndo Oni Gula Golimambudodo Ngu Yomosiyowolo
(Matiyu 8:1-4; Luk 5:12-16)
40 Ngu naluno, oni gula golimambudodo ngu Yesusno ombulo sumoo elo, solengoyelo, bodowo oondookelo, Yesusno ewolo. Ge mete tetoningga ngu, no yomosinelootooga, mete tewelo ewolo. 41 Yesusndo, enengo mandeni ngu ingolo, nowoondoyi ulungga teyinolo, ngulo ene kandeyi eneno yelo dowoolo ewolo. Yo, no ingooteno. Gengo sayingge kinitenilo ewolo. 42 Ene ngundilo etoni, ariya, sodedonangge mambugoli goweyimo oluwoku ngu peselo kinitewolo. Ngundilo telo, ene mete tewolo. 43-44 Ariya, Yesusndo mande yanggango enedodo ewolo. Ge ingondale te! Ge oni gulano nga mandega, nga ma ewelo. Kini, ge sodedonangge goobooyingo yano oolouya, Anutno woolo yeyingo oni kundingiyingga, nguno gowege, ene etungo. Gowege mete tewoku ngulo ge woolo yeya, Mosesndo kuli eyingo, ngundiya te! Ngundilo tetoyi ngu, oni ene ingowanggo. Hamoo oolengo, enengo sayi ngu kinitetelo ingowanggo. 45 Ene ngu oninggaku, ene mande ngu toongoolo, oololo, enengo moondeyi mete tewoku, ngulo mandeni mela bidodomo, elo endeyowolo. Ngundilo ngulo, Yesus ende bidodo newendesina tunoo ko ma uwolo. Kini, ene deguno oni kini kingo mela gumisina nguno nangge oluwolo. Ene nguno oodoni, ene oni simoo bale mela bidodomonggo eneno mayewonggori.

*1:3: Nga mandega nga Sonoyeloyingo Oni Yon, ngundo Anut Nangoni ngulo ooleni yomosiyoyinowelo ewolo.

1:6: Enengo nengguloni ngu Anutlo ingondudu eyingo oni ngulo nenggulo ngundilo.