Luk
Meng solian ti Jises tataiai Luk
Kakain ti haxewai tenen meng ie
Luk tai tenen meng solian ie sai ahang 30 muhin ti Jises moih aliawa ape Haeu waxi i hani tesol tonan. Luk i tel kahikahi Jises, tuahe kumahe tel ti tesol huopanim huhua aposel ti uli Jises kilamiwa. I tel dokta. I kumahe Ju, i Grik. I tai tenen meng ie lehe teka Grik tioi puase Jises Krais ape laha soh hawane tetan. I kaxi hahani kako ka kumahe Jises luama ti hualiai mewenae teka Ju. I tetel awaiai lawe seilon ti kawatan ti lialui woukaha. Tin i tai kakaxi sale lalape wawahen ma tatahan ti Jises, sale pohe Holi Spirit ma sale lotu ti seilon hani Haeu. Luk tai ningahi waliko ti Jises ailele. I tatai waliko ti teka kahikahi Jises liai ningahi ma kakaxi. Luk tin tetel i tai teik pepa “Puase tesol aposel.”
1
Hutuiai meng
1 Nga tua tai hahongo o tel masiwi Teopilus, kilan seilon laha tohongiwen taiai menge Jises ti lawe waliko ti i sohotuen leilomite teka kahikahi Jises. 2 Laha usiusi kakain ti teka laha ningahiwen waliko ti i sohotuen ma teka hanaui meng solian ti Jises kakaxi. 3 Aile ape nga upia mataini menge Jises ti hutuan wanen ape nga namiloi ukek ka solian na tin nga tai haxewa hani o waliko ti i sohotuen. 4 Nga aile ukek lehe o tioi hawane ka waliko ti teka kahikahi Jises hanauen o, salan wanen.
Tel engel kak kilami takahe Jon Baptis
5 Lokon Herod masiwi ti Judia, Sakaraia tel masiwi ti hukuminiai Haeu ma seilon, i pupuas leili Ingi Haeu hetekie tesol tuaun. Axalato Abijaia. Tenen ax ie lato kema axe tel masiwi ti hukuminiai Haeu ma seilon ti matahaun. Tel axoi Sakaraia Elisabet i kahi nati Aron tel masiwi tapein ti hukuminiai Haeu ma seilon. 6 Haeu namiloi ukek lalu hauhua seilon sawisawin. Lawe lalu puas usi mataini hatapo hatesol nauna ti Haeu tel Masiwi. 7 Lalu tap natulalu nake Elisabet i lieheh hetekie lalu tin ape salaimat.
8 Ngain tehu, Sakaraia ma teka tuaun lato pupuas leili Ingi Haeu nake taun ti lato ti puas leili puasain tehu ien. 9 Usiai saun ti teka masiwi ti hukuminiai Haeu ma seilon, lato kilami tel ti leilolato soh hani leili Ingi Haeu ti luiai sanda hani Haeu ma lotu hualiai teka seilon. Telao ien lato kilami Sakaraia. 10 Ti tehu sanda lulua, kilan seilon laha tu lolotu melal.
11 Leili Ingi Haeu tel engel, spirit solian ti Haeu, i take hani Sakaraia. I tutu sai manau ti tone luiai sanda. 12 Ti Sakaraia ningahiwa, i tataxini ma i mamata hawane. 13 Tuahe tel engel kakane i ukek, “Kum maamata, Sakaraia! Haeu hongoen kamekame tetam. Tel axoam Elisabet hatakaha tel akaik natum. Axaiwa axan Jon. 14 Amulu ma kilan seilon liai amuke hawane i. 15 Amuto hatesol amuam nake Haeu namiloi ukek Jon i sohot tel seilon pate tuah. I kum un unum ailan. Tataen ti uli takahan, Haeu hani i Holi Spirit ti kapitian. 16 Ape i neini kilan ti amuto Israel lehe amuto towiahu ti lialui woumuto hani Haeu tel Masiwi ti amuto. 17 I sohotuma imat ti Krais, tel Haeu taloma. Ape Holi Spirit hapohea i hanowi ti i hapohea Elaija tel kuluiai kakai Haeu. Jon huali seilon ti apesenialaha ti sohotui Krais. I hukumini aliake akaik ma taman ma huali teka tahitah ti usiai nauna ti Haeu.”
18 Sakaraia kakane tel engel ukek, “Lehe nga tioi ukek ia ka teik waliko ti o kakak i sohot? Amili tel axoak ape salaimat.”
19 Tel engel ukek, “Nga Gabriel, tel unaui Haeu pate tuah. I taloma nga hahongoam tenen meng solian ien. 20 Tuahe nake o hong kapaxe kakaiak, o kum wix uke atengi taen tel natum takah. Waliko ti nga kakane o i po sohot onoteni hawane taun ti Haeu kikilami.”
21 Lokon ien teka seilon melal atetengi Sakaraia ape laha nam tataxini ti i pate kuen leili Ingi Haeu. 22 Ti i ahutama i kum kakane uke laha. I tua hapuasa minan kakanealaha ape laha paxai tioi ka tenen waliko tuah take haniwen i.
23 Tataen puasain tehu ti puase Sakaraia leili Ingi Haeu tapoa, i nahih alia hani tonan. 24 Muhin ien tel axoan Elisabet pet akaik ape i tai sosohot melal ti pangapang tepanim. 25 I ukek, “Ti soliai Haeu i huali nga ape i xaxaweni hatapo hienain ti na lieheh. Teka seilon ape laha kum paxai teheni nga.”
Tel engel kak kilami takahe Jises
26 Muhi pangapang tepanim tehu ti Elisabet petiwa akaik, Haeu talo tel engel Gabriel hani tehu taon Nasaret leili Galili. 27 I hakouta kakain hani tel hehin axan Mary i tai engeeng kapi tel na wawan. I tel laha otei haniwen axoi Josep, kahi nati tel masiwi David. 28 Tel engel hone Mary, “Haeu aile hasolia hawanewen o. I kapim.”
29 Mary namiloi taxiake hawane kakai tel engel ape i namiloi papaxai haxewai teik kakain ien. 30 Tel engel kakane Mary ukek, “Kum maamata, Haeu aile kola soliaian hani o. 31 O hanatua tel akaik wawan. Na i takahawa, axaiwa axan Jises. 32 I sohot tel seilon pate tuah ma pohe Haeu toi i ape laha axai i Nati Haeu. Haeu hana i tel masiwi ti teka Ju masin tel masiwi David, tetel Jises nakuama tetan. 33 Ape i neini teka Israel ma i to Masiwi lian tehue.”
34 Mary kakane tel engel ukek, “Nga tai engeeng kapi tel na wawan, aile ape i sohot ukek ia?”
35 Tel engel kak pahoi i ukek, “Ti pohe Haeu, Holi Spirit atuhi halihu o ape o pet akaik. I hani hatapo tupuan ailei puase Haeu ape laha axai i Nati Haeu. 36 Nam paxaiwa tel akikim Elisabet. Kalak i salaimat i petiwen akaik. Kemuk i lieheh ape aope ie pangapangaun tepanim tehu. 37 Tap tenen waliko Haeu kum aile uke.”
38 Mary ukek, “Nga unaui Haeu tel Masiwi. Ewi i sohot hani nga masin ti o kakawen.” Ape tel engel salili i.
Mary nahih paxai Elisabet
39 Muhin Mary nahih kosea hani tehu taon ti leili Judia he maunten. 40 I nahih soh hani leili ingi Sakaraia ape i kak amuke Elisabet. 41 Ti Mary kakak tutuen, tel akaik leili tiai Elisabet pixewa. Ape Holi Spirit hanamiloa Elisabet kakain.
42 Ape i kak eliel hani Mary ukek, “Haeu aile hasolia hani o, akulai lawe hehin liai. Tin i aile hasolia hani tel akaik na o hatakaha. 43 Lehe lahan ka tel tini tel Masiwi tetak nahih paxai nga? Se pate tuah wanen! 44 Nga tioi ka o tini tel Masiwi nake tel akaik leili tiak pix amuam hawane ti nga hongoa kakaiam. 45 Haeu aile kola hani o lalape soliaian nake o hong soh ka i aile hawane waliko ti i kakawen.”
Mary lotu sameni Haeu
46 Mary ukek,
“Tupuak hatel hetekie namilok
nga sameni hawane Haeu tel Masiwi.
47 Pate nga amuam hawane nake Haeu tel awaiak
ti lawe waliko lialun.
48 I kum maluhe nga ma i ngahati nga tel unauan
kalak axak pate itan leili teka seilon.
Seilon telok aope ie ma telok imuh
laha ukek ka Haeu aile kola hani nga lalape soliaian.
49 I tel pate pohen ma i aile waliko lalap hani nga.
I pate solian ma pate tuah xoini lawe seilon
ma lawe waliko.
50 I aile kola tatahan tetan hani teka laha sameni
ma hong tamani i leili teka seilon ti aope ie ma imuh.
51 Ti pohen i aile kilan waliko lalap
ape i usi xaxaweni teka seilon ti hanasanas.
52 Hina teka masiwi i hatapo laha ti neiniai seilon
a teka seilon laha teheni aliake laha ti usiai namilon
i aile laha seilon tuah.
53 Haeu axi waliko solian hani teka pahalaha wanen
usiai aweisalun ape i tua hanahi lioi teka laha
kilan waliko ma pahalaha kum is usian.
54 Haeu to huhuali teka seilon ti Israel, teteka unauan.
55 I namiloi i aile kola tatale tatahan hani Abraham
ma teka laha nakuama tetan
masin ti i kakanewen laha.”
56 Mary to pangapang toluhu kapi Elisabet ape i nahih alia hani tonan.
Takahe Jon Baptis
57 Ti ape Elisabet pangapangaun kewa tepanim hinalo i hatakaha tel akaik wawan. 58 Teka laha toto xohixohin kapin ma teka akikin hong waliko solian ti Haeu tel Masiwi aile hani Elisabet ape laha hatesol amuam akati i.
59 Muhi puasain tehu ti tel akaik takahawa, teka akikin apuha ti ailei teik kikilam ti kotiai uli walikoi tel akaik ti kolakol ka i seilon ti Haeu. Pahalato uliai i Sakaraia masin axe tel taman. 60 Tuahe Elisabet kak eliel ukek, “Kumahe! Tel taman lehe i axai axan Jon!”
61 Lato kakane Elisabet, “Tuahe tap tel akikim axan Jon.”
62 Lato kamei tel taman ax tetenen pahan i uliai hani tel natun. Lato tua hapuasa minalato nake i kum kak uke ape lato sokok ka tin i kum hong kakain. 63 Sakaraia aile kola ka pahan i tai waliko. Ti lato haniwa i teik patiu ti taiai kakain i tai ukek, “Axan Jon.” Lato hatesol ongaini hawane. 64 Lokon ien wanen Sakaraia pon i wix ulea ape i kak sameni Haeu.
65 Teka seilon laha toto xohixohin kapi Sakaraia ma Elisabet laha hatesol ong mamata hawane. Ape laha kaxi sawateni waliko tenen i sohot hani lalu hani teka seilon ti lawe toan he maunten ti leili Judia. 66 Teka ti laha hongoa ien, laha to nanamiloi ape laha ukek, “Tel akaik ie liai i sohot tel seilon pate tuah nake Haeu tel Masiwi hoi kapin.”
Sakaraia kak kilami waliko ti Haeu aile
67 Muhin Holi Spirit hanamiloa Sakaraia tel tame Jon kaxiai tenen kakai Haeu ie,
68 “Kako sameniwa Haeu tel Masiwi ti kako teka Israel.
I tahiama ti hualiakako teka seilon tetan
ma oxoxiakako ti kalabus ti saun lialun.
69 I haniwen kako Krais, tetel ti lalape pohen i awai kako
ti kawatan ti lialui woukako.
I kahi tel masiwi David, tel unaui Haeu.
70 Teka kuluiai kakai Haeu laha hani hatapo laha
ti ailei puasan,
laha kaxiwen ti kuewen waliko ti Haeu aile.
71 I awai kako ti teka laha watakai hawane kako.
I huali kako na pahalaha aile halialuakako.
72 I aile kola tatahan hani teka tamakako ti matahaun
nake i nameni ti i xinoti namil kapi lato ka i Haeu
tel Masiwi ti lato ape lato seilon tetan.
73 Tenen kakain ien imat i kaxi haniwen Abraham
tel tamakako.
74 I awai kako ti teka laha watakai hawane kako
lehe kako aile puasan ma lotui i hetekie tap mamata.
75 I huali kako sohot seilon sawisawin ti usiai nauna tetan
ma ti ailei lawe waliko ti i paxai waheni.”
76 Ape Sakaraia kakane tel natun ukek,
“Tel natuk, o sohot tel kuluiai kakai Haeu.
O hutui puasam imat ti Krais tel Haeu taloma
ape o huali seilon ti apesenialaha ti sohotui Krais.
77 O kaxi hani teka seilon tewau aweisal ti Haeu awai laha
ti kawatan ti lialui woulaha
ma oxoxi laha ti kawatan ien.
78 Ti lalape tatahan ti Haeu, Krais luainima ti tone Haeu
hani kapi kako masin sasai al.
79 Masin xewan ti i haxewa tilokoan,
Krais kaxi waliko salan hani teka seilon
laha leili tilokoan ti lialui woulaha.
Ape i neini kako lehe wasolakako ma Haeu i sawi.”
Tataen ie Sakaraia tili kakaian.
80 Tel natun Jon lapale ape Holi Spirit hapohea i. I heheuta he lohong atengi tataen i kaxi ahuti kakai Haeu hani teka seilon ti Israel.