JON
E Jon, eꞌ a paeh va pa havun me ra poa vamomhë pe Ieesuꞌ. A ma tëëm peo neꞌ to nönö vaꞌpeh vah me voh non e Ieesuꞌ pa ep a kiu me a pënton o vavaasis peꞌ. Ivëhkëk, e Mak pen Matiu ke Luk, ee to kiun vovoh voh ee pa ma teꞌ puk pee, ke Jon pah kiun suksuk poꞌ o teꞌ puk peꞌ.
Ea se keh ep a ma kinkiun pe Jon, ea se ep va e manih pan, a meh teꞌ ivëh to kiun, ivëhkëk, eꞌeꞌ koman ivëh to kiun. Pareꞌ hikta iu kë koman hah a non, ivëh neꞌ to soe suk vamanih pan, “A ma vamomhë peꞌ to soe,” eꞌ hikta soe “A ma vamomhë peꞌ emöm to soe.”
A ma kirismas peo to oah ee, ka napan vanun e pa mët pe Ieesuꞌ, me a sun hah peꞌ, me a peah peꞌ manuh pa vöön va kin. Eꞌ a pusun in a tah ne Jon to iu kiun suk ka rora a napan kurus a soe pe Ieesuꞌ. A Tuvuh Vasioꞌ to heꞌ eah o nat keꞌ kiun o kiun vaꞌih, ka manih pa soe vaꞌih ea kurus rakah se vaman.
Manih po taneo in o kiun peꞌ, e Jon to soe vamaaka ken pea pa teꞌ vëh e Kristo. E Kristo to teꞌ vaꞌpeh tamoaan me voh e non pe Sosoenën. Ivëh ke tamaneah vanö maꞌ eah manih po oeh vëh marën a hehe a ra. E Sosoenën to vataare koe hah ea manih pea pe Kristo, pan ea se ep i neah para maaka eah. Ivëh, ka meh ëhnan e Kristo ivëh, A Teꞌ to vatvus e Sosoenën. E Jon me to vavaato suk non a ma vu tah vatoksean varih ne Ieesuꞌ to nonok voh non, marën a ö na se ëh para nat vavih va no manih pan e Ieesuꞌ e koaꞌ vamaman pe Sosoenën. Ivëhpëhkëk, o Jiuꞌ peo rakah to hikta iu ne e Ieesuꞌ, ivëh, ne to ip vamët suk voh poë.
1
E Kristo A Teꞌ Ne Sosoenën To Vanö Maꞌ Manih Po Oeh
Po taneo rakah voh, pö no a ma moeh tah kurus to meꞌ avoeꞌ voh e ne pa tavus, a Soe he teꞌ voh e non. A Soe pamëh to teꞌ vaꞌpeh me voh e non pe Sosoenën, ka Soe pamëh eꞌ koman voh e Sosoenën. Ka Soe pamëh to teꞌ vaꞌpeh me voh e non pe Sosoenën pa taneo in a ma moeh tah kurus. Ka ma moeh tah kurus poë varih, no a Soe pamëh to nok voh manih po kikis ne Sosoenën to heꞌ poan, a hikta pah tah to tavus ke maꞌ pa ta meh hanan. Ahik, a ma moeh tah kurus poë varih to tanok voh no a Soe to soe kee tavus. Manih peꞌ no a ma tah kurus to kon taneꞌ voh o toꞌtoꞌ, ka Soe pamëh to tavus va en manih po maaka, marën a vaasis a napan a soe vëh a man rakah. Eꞌ o Maaka pamëh to vamaaka non a popoen, ka popoen hikta onöt non a kopös poan.
E Sosoenën to vanö voh maꞌ a pah teꞌ teꞌteꞌ soe. A ëhnaneah e Jon Tövapupui. Eꞌ to nö maꞌ pa vatvus a soe va po Maaka pamëh manih pa napan. Ka napan tënan a soe, pare vaman ee. E Jon koman to hikta teꞌ non pan eꞌ o Maaka pamëh. Ahik, eꞌ to nö maꞌ pa vatvus a soe va po Maaka pamëh manih pa napan. O Maaka man pamëh to nönö nö non maꞌ manih po oeh pa vamaaka a napan.
10 A Soe varoe to teꞌ voh non manih po oeh, ko oeh pamëh ne Sosoenën to nok koe voh manih peꞌ, ivëhkëk, a napan to teꞌ ne po oeh pamëh to hikta inan ne poë. 11 Eꞌ to nö voh manih pa napan va pa muhin koman peꞌ, ivëhkëk, a napan poë varih to hikta haraꞌ vaeö ne, pare hikta öt poë. 12 Ivëhkëk, o teꞌ varih to öt poë, pare vaman poë, neꞌ to heꞌ en pee pa tasun, kee tavus ee o pus koaꞌ pe Sosoenën. 13 A napan poë varih to hikta tavus voh o pus koaꞌ pe Sosoenën manih po eraꞌ pe taman pen sinan, keꞌ manih po haharaꞌ va po sionin, me manih po haharaꞌ pa teꞌ. Ahik, ee to panih a ma taateꞌ hat pee ke Sosoenën kon raoe kee tavus ee o pus koaꞌ peꞌ.
14 A Soe pamëh to tavus teꞌ en, pareꞌ nö maꞌ ko teꞌ vaꞌpeh me e non pemöm. Kemöm ep em pa tasun apuh peꞌ. Ka tasun pamëh, eꞌ a tasun to vatoe me e non pa tasun pe Sosoenën. Ka tasun peꞌ to vataare a no möm pan, eꞌ a paeh ro a Koaꞌ ne Tamön to vanö maꞌ. Ke Koaꞌ pamëh to pah iu rakah e non pemöm, pareꞌ vataare vamaaka rakah en pemöm pa soe man to taneꞌ maꞌ manuh pe Sosoenën. 15 E Jon to vavatvus non a soe, pareꞌ soe pan, “Ivaꞌih a teꞌ nöꞌ to sosoe suk voh noꞌ, paröꞌ soe pan, ‘A teꞌ vëh se suk a maꞌ neoꞌ no a tasun peꞌ to teꞌ oah e non pa teꞌ tasun peöꞌ. Suk ataeah, eꞌ to teꞌ momoaan voh ke non peöꞌ.’ ”
16 Eꞌ to vih kurus ka rora, suk eꞌ to iu rakah a rora, ivëh, neꞌ se heꞌ suk a ra a ma tah vihvih va kuru me a ma teꞌ tah vihvih va amot. 17 E Sosoenën to heꞌ a ra o Vavaasis peꞌ manih pe Mosës. Ivëhkëk, e Sosoenën koman to vataare a ra o iu peꞌ, pareꞌ vakoe ke maꞌ a soe man va peꞌ manih pe Ieesuꞌ Kristo. 18 Ahik voh ta pah teꞌ to ep in e Sosoenën. Ahik rakah, a pah Koaꞌ ro pe Sosoenën vëh, eꞌ koman e Sosoenën, to teꞌ vatët tamoaan non sih manih peꞌ, pareꞌ vataare a ra a taateꞌ pe Sosoenën.
E Jon To Sosoe Vanat Non A Napan E Ieesuꞌ
Matiu 3:1-12, me Mak 1:7-8, me Luk 3:15-17
19 O teꞌ susunön po Jiuꞌ to vanö taneꞌ a ma pah teꞌ ësës heꞌ, me o Livaë* O teꞌ nee to popokaꞌ ne o Livaë, to taneꞌ maꞌ manih po pöh vuteꞌ po Jiuꞌ. A kiu pee ivaꞌih, ee to vavaꞌaus nee o teꞌ ësës heꞌ po Jiuꞌ pa matop vavih a Iuun Hinhin Apuh. po Jiuꞌ manuh Jerusalëm kee nö ee manih pe Jon, pare hi poë pan, “Eën eteh?” 20 Ke Jon hikta naöp, eꞌ he soe vamaaka rakah ken pee pan, “Eöꞌ to hikta teꞌ noꞌ pan eöꞌ a teꞌ vëh ne Sosoenën to vateꞌ maꞌ keꞌ nö maꞌ, ivëh, no a napan to popokaꞌ ne sih poë e Kristo. 21 Ka ma pah teꞌ ësës heꞌ me o Livaë hi hahah kov ee peꞌ pan, “Eën poꞌ eteh? Eën kës e Elaëjaꞌ?” Keꞌ piun ra poë, pareꞌ soe pan, “Ahik!” Kee hi hahah kov ee peꞌ, “Keꞌ eën a teꞌ vanënën soe eh?” Keꞌ piun en, “Ahik!” 22 Ivëh, kee hi hahah kov ee peꞌ pan, “Ke eën rakah poꞌ eteh? Heꞌ a möm ah tapiun kemöm sih hah ko soe vanat o teꞌ varih to vanö a maꞌ möm. Eën se soe vamaaka ka möm eën eteh? 23 Ke Jon piun raoe, pareꞌ vahoꞌ a soe peꞌ manih pa soe voh pa teꞌ vanënën soe vëh e Aisaëaꞌ, pareꞌ soe pan,
“Manih pa moeh upin a rivoneoꞌ to teꞌ va non manih pa rivon a pah teꞌ to vavaoe non maꞌ pan,
‘Vatotoopin öm a hanan pe Sunön.’ ” Ais 40:3
24 Ka ma teꞌ varih no Parësiꞌ to vanö maꞌ, hi ee pe Jon pan, 25 “Eën se keh hikta teꞌ nom pan, eën e Kristo, me eën se keh hikta teꞌ nom pan, eën e Elaëjaꞌ, keꞌ a teꞌ vanënën soe, vahvapoꞌnih kën pupui nom a napan pa ruen? 26 Ke Jon piun raoe, pareꞌ soe pan, “Eöꞌ to pupui noꞌ sih a napan pa ruen, ivëhkëk, eꞌ to teꞌ non a pah teꞌ to teꞌ vaꞌpeh me e non peöm manih, nöm to hikta nat nem peꞌ. 27 Keꞌ eꞌ a teꞌ ko pamëh to suk a maꞌ neoꞌ. Eöꞌ to hikta vih onöt noꞌ a ihan këh eah o uris vëh pa suꞌ peꞌ.”
28 A ma soe varih ne Jon to soe pa pap Jödën vöh manih pa vöön va Bëtaniꞌ. Manih pa vöön pamëh ne Jon to pupui non a napan pa ruen.
29 Ka muhin takah po meoh poen, ke Jon ep i na e Ieesuꞌ to nö maꞌ pa ep peꞌ, pareꞌ soe vamanih pan, “Ep këk öm, ivaꞌuh a Soneꞌ Sipsip pe Sosoenën to nö en maꞌ. Eꞌ se vahik a ma hat pa napan kurus va po oeh vëh. 30 Ivaꞌih, a teꞌ pamëh nöꞌ to sosoe suk voh noꞌ, paröꞌ soe pan, ‘A teꞌ vëh se suk a maꞌ neoꞌ, eꞌ to vih oah e non peöꞌ, suk ataeah, eꞌ to teꞌ vovoh voh ke non peöꞌ.’ 31 Eöꞌ koman to hikta nat voh noꞌ peꞌ eteh. Ko poen nöꞌ to nonok noꞌ a kiu va pa pupui a napan, pan eöꞌ se vataare a napan va Israël kee ep pare maaka poꞌ e Ieesuꞌ eteh.”
32 Ivëh, ne Jon to soe suk vamanih pan, “Eöꞌ to ep in a Tuvuh Vasioꞌ to kunah taneꞌ maꞌ pa akis to matan va non manih pa panuh, pareꞌ atantön non poan. 33 Eöꞌ koman to hikta nat voh noꞌ peꞌ etieh. Ivëhkëk e Sosoenën vëh to vanö voh a maꞌ neoꞌ köꞌ pupui noꞌ a napan pa ruen to soe ka neoꞌ pan, ‘Eën se keh ep in a Tuvuh Vasioꞌ to kunah taneꞌ maꞌ pa akis, pareꞌ atantön non ta pah teꞌ, eën se nat eom pa teꞌ ko pamëh se pupui a napan pa Tuvuh Vasioꞌ.’ 34 Eöꞌ to ep voh a tah vëh to tavus, paröꞌ soe vaman rakah keoꞌ peöm pan, a teꞌ vaꞌih eꞌ e Koaꞌ vamaman rakah pe Sosoenën.”
A Taanaꞌ Teꞌ To Tavus Momoaan A Ma Vamomhë Pe Ieesuꞌ
35 A muhin to takah en po meoh poen ke Jon sun vaꞌpeh me non a poa vamomhë peꞌ. 36 E Jon to ep i na e Ieesuꞌ to oꞌoah nö non, pareꞌ soe ke ra poa vamomhë peꞌ pan, “Ep këk na öm, a Soneꞌ Sipsip pe Sosoenën ivöh.”
37 Ka poa vamomhë pënton e Jon to sosoe va non manih, pare vatet ee pe Ieesuꞌ. 38 Ke Ieesuꞌ tarih maꞌ, pareꞌ ep i raoe to suksuk nö ne poë, pareꞌ hi rapoë pan, “Eöm iu nem ataeah pom?” Kee piun poë, pare soe, “Rabaëꞌ, eën teꞌ nom pa iuun poanheh?” O ëhnan “Rabaëꞌ” to soe non pan “Tövavaasis”, manih po to pa napan va Hibru. 39 Keꞌ piun a poa vamomhë pe Jon, pareꞌ soe, “Nö maꞌ öm, paröm ep.” Ivëh, ka poa vamomhë poë varih nö vaꞌpeh me ee pe Ieesuꞌ, pare ep ee pa ö neꞌ to teꞌteꞌ non sih, ko teꞌ vaꞌpeh me e ne peꞌ pa potan pamëh. Suk ataeah, a potan to matan va non manih pa 4 kirök pa matanpoen.
40 E Ëndruꞌ, kea pe Saëmon Pitaꞌ a paeh va pa poa vamomhë poë varih to pënton a soe pe Jon, pareꞌ vatet en pe Ieesuꞌ. 41 Ka tah vamomoaan rakah ne Ëndruꞌ to nok ivaꞌih, eꞌ to këh e Ieesuꞌ, pareꞌ nö en pa ep këh e kea peꞌ Saëmon Pitaꞌ, pareꞌ soe ke poan pan, “Emöm to taum em pe Mesaëaꞌ.” Ka pusun in o ëhnan Mesaëaꞌ to soe va non manih pan, “Kristo.”
42 Vasuksuk poꞌ ne Ëndruꞌ to me en pe Saëmon manuh pe Ieesuꞌ. Ke Ieesuꞌ ep poan, pareꞌ soe pan, “Eën e Saëmon sunaiꞌ Jon. Amot no a napan se popokaꞌ a nom oah e Sifas.” Ko ëhnan “Sifas” to teꞌ akuk va kov e non manih pan, “Pitaꞌ”, ka pusun in o ëhnan Pitaꞌ to soe va non manih pan, “A vös”.
E Ieesuꞌ To Vaoe E Filip Pen Nataniel Tee Suk Poë
43 A muhin to takah po meoh poen ke Ieesuꞌ kehkeh nö non pa muhin va Galiliꞌ. Eꞌ to nönö nö non, pareꞌ taum e Filip, pareꞌ soe ke poan pan, “Filip, suk a maꞌ neoꞌ ah.” 44 E Filip, eꞌ a teꞌ va pa vöön va Bëtsaëtaꞌ, a vöön pamëh ne Ëndruꞌ pen Pitaꞌ to teꞌ ne sih. 45 E Filip to taum pet e Nataniel, pareꞌ soe ke poan pan, “Nataniel! Emöm to taum em pa teꞌ vëh ne Mosës to kiun suk voh manih po Vavaasis peꞌ. [... o Vavaasis pe Mosës,] E Sosoenën to heꞌ koe a ma Vavaasis varih pe Mosës manih pa napan va Israël. Ep na pa tonun o Puk to teꞌ non a Kölösöriꞌ pa maaka vavih a tah no o Vavaasis pe Mosës to soe non. O teꞌ vanënën soe me to kinkiun suk voh ne poë. Eꞌ e Ieesuꞌ e koaꞌ pe Jeosëp, ka vöön peꞌ ivëh Nasarët.” 46 Ivëhkëk e Nataniel to hi e Filip pan, “Eën kës to koman nom pan ta tah vih se tavus manih Nasarët?” Ke Filip soe pan, “Maꞌ ah, ka nö, para ep.”
47 Ke Ieesuꞌ ep i na e Nataniel to nönö nö non maꞌ manih peꞌ, pareꞌ soe pan, “Ivaꞌuh a to Israël vamaman rakah, ahik to pöh piuk to teꞌ non manih peꞌ.” 48 Ke Nataniel hi varuꞌ e Ieesuꞌ, pareꞌ soe pan, “Eën nat vah va ka nom neoꞌ nih?” Ke Ieesuꞌ soe ke poan pan, “Vamomoaan ne Filip to hikta vaoe avoeꞌ voh a nom oah, eöꞌ he ep e noꞌ pën to sun nom po pusun in o naon nee to popokaꞌ ne o fik.” 49 Ke Nataniel piun poan, pareꞌ soe pan, “Tövavaasis, eën vavaman rakah e Koaꞌ pe Sosoenën. Me eën e Sunön pa napan va Israël.”
50 Ke Ieesuꞌ piun en pe Nataniel, pareꞌ soe pan, “Eën to vaman suk pöꞌ a ö nöꞌ to soe pan, eöꞌ to ep voh ka oah po pusun in o naon vëh o fik. Ivëhkëk, amot nën se ep in a ma meh tah to apuh oah e ne pa ma teꞌ tah nën to ep in kuru.” 51 Ke Ieesuꞌ soe ke rapoë pan, “Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm pom, eöm se ep a vöön va kin se taperet,
ko ankeroꞌ pe Sosoenën se pepeah kov e ne,
pare kukunah kov e ne maꞌ Jen 28:12
manih peöꞌ e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus.”

*1:19: O teꞌ nee to popokaꞌ ne o Livaë, to taneꞌ maꞌ manih po pöh vuteꞌ po Jiuꞌ. A kiu pee ivaꞌih, ee to vavaꞌaus nee o teꞌ ësës heꞌ po Jiuꞌ pa matop vavih a Iuun Hinhin Apuh.

1:45: [... o Vavaasis pe Mosës,] E Sosoenën to heꞌ koe a ma Vavaasis varih pe Mosës manih pa napan va Israël. Ep na pa tonun o Puk to teꞌ non a Kölösöriꞌ pa maaka vavih a tah no o Vavaasis pe Mosës to soe non.