Mark
Riwana Aiaina, Mark i girugirumia
Pariverena
Wei lamna God Natuna Iesu Keriso Messiah Riwana Aiaina karena. Rava wei bukana i girumi, wavana eḡa ita riweta. Wate tauviararamana e ririwa da Mark i girumi. Mark, lamna eḡa Apasol, wate tauviararamana maḡamaḡaui i notai da tauna, Peter maiteni au Rome i mae. Ma Peter, Iesu ana kaua ma ana viararamana maḡamaḡaui Mark i riwei. Anina ma Mark wei riwana i girumi da tauvitumaḡana au Rome ita aramanei, Iesu aiwai i kauei.
Riwa karena i girugirumia e vivieḡeta da wei lamna Iesu Keriso Messiah God Natuna Riwana Aiaina. Aubaina, wei au bukana ta inainai Iesu awarina rewapana da kaua maḡamaḡaui ita kauei. Wei kauai tana inanai maranai: e viviararamana; ma arua-apoapoei e viviaḡaḡana-opunei; ma rava doridoriai e vivilawani; ma ḡoʼapoapoe e notanota tawanei. Mark, Iesu ana nola ma ana kaua i girumi ma eḡa ana viararamana ita giruma-guratei. Mark i vieḡeta menanare Iesu au korosi i ʼraḡe da rava anatapui ita vilawanai ma God menanare, Iesu iraḡalei i vovaimairini.
1
John Taubabataito, Iesu ana aninae i vovokaukauei
(Matthew 3:1-12; Luke 3:1-18; John 1:19-28)
Wei lamna Iesu Keriso Messiah God natuna Riwana Aiaina karena.
Wariaḡa peroveta Isaiah i girugirumia nanare:
“Ona rautaniḡana! Au peroveta au naom ana paritawanei
da am aninae ina vokaukauei.” (Malakai 3:1)
Isa 40:3“Peroveta au mutulua e viviḡoreḡore:
‘Taumi Bada ana aninae ona vokaukauei,
ana eta ona vovai-jijimani!” (Isaiah 40:3)
Ma taupariverena John i nei au mutulua da rava i bababataitoi ma God riwana i jimejimei i pa, “Ami ḡoʼapoapoe ona voterei, ma ona mae-taviremi God awarina ma ami ḡoʼapoapoe ina nota-tawanei ma ana babataitoimi.” Ma rava anatapui Judea au paratana ma au Jerusalem i nae da John ita rautaniḡanei. Maranai ai ḡoʼapoapoe i rupeni, John, taui i babataitoi au waira Jordan.
Ma John, kamel aparana metametanana i oteoteni ma ana tairoro ḡamoḡamo opina. Ana lam kapau ma manigewa. Ma tauna, rava i ririwei i pa, “Rava au muriu e nenei i ḡetelara, eḡa me tau. Eḡa tagotagogiu da ana ae uma ḡuravana ana rupeni. Tau wairei a babataitoimi, wate tauna, Arua Vivivireinei ina babataitoimi.”
John, Iesu i babataitoi
(Matthew 3:13-17; Luke 3:21-22)
Lamna maranaina Iesu, Nasaret, Galili i netawanei ma i nei ma John au waira Jordan, tauna i babataitoi. 10 Ma maranai Iesu wairei i ḡeḡetai, i ʼnana da mara i wanatawanei ma Arua Vivivireina me gabubu i ḡairai. 11  Gen 22:2; Isa 42:1; Mrk 9:7Ma God ponana marei i opu ma i riwa i pa, “Tam, tau natu au nuavaina ma u vinuaiainiu.”
Satan, Iesu i rauelari
(Matthew 4:1-11; Luke 4:1-13)
12 Ma lamna au murina God Aruana Vivivireina Iesu i paritawanana-opunei au mutulua. 13 Ma au pom 40 au mutulua i mae. Ma Satan, tauna i rauelari. Ḡamoḡamo ḡaiḡaiawai nai au dobuna i mamae ma God ana anela marei tauna i paini.
Iesu, lebalebaḡai ruaḡa ma ruaḡa i raukwatuei
(Matthew 4:12-22)
14 Ma gulau Herod, John i pani. Ma muriai Iesu i nae au Galili da rava awarii God Riwana Aiaina i jimei. 15 Ma Iesu i ririwa i pa, “God ana mara vinevinena i ḡetai. God ana vibadana vouna rava aubai, lamna i turiai. Ami ḡoʼapoapoena ona rupeni ma ona mae-tavirem ma Riwana Aiaina ona vitumaḡanei!”
16 Mara tagogi Iesu Galili topana au gerana i bababara nae. Ma lebalebaḡai ruaḡa i ʼnanai, Simon* Wavana ḡelauna Peter ma ana tevera Andrew au topa i rarauagida. 17 Iesu i riwei i pa, “Ona nei ma ona votaḡotaḡoiu. Ma me marina iana o tutuarui; nanare, ana viararamanimi da rava ona tuarui da ina vitumaḡaneu!”
18 Ma maratogogi ai agida i voterei ma Iesu i votaḡotaḡoi. 19 Ma taui au gera i verau-nae. Iesu, Zebedi natunatuna i ʼnanai, James ma John ai au waga ai agida wanawanarorona i vokaukauei. 20 Ma maratagogi taui i ḡorei, “Taumi ona nei ma ona votaḡotaḡoiu!” Ma taui amai Zebedi Eng. Zebedi. ana taunola maiteni i voterei ma Iesu i votaḡotaḡoi.
Iesu, arua-apoapoena rava awarina i viaḡaḡana-opunei
(Luke 4:31-37)
21 Iesu ana Tauvotaḡotaḡo maiteni i nae au Capeniam. Eng. Capernaum. Ma au Sabat, Iesu i rui au pari numana ma God Riwana Aiaina, viararamanana i vikarei. 22 Tauna ana rewapanana i viararamana eḡa me mai Jew ai tarawatu babadai § Wariaḡa Bada, ana Tarawatu Moses i verei mai Israel aubai. nanare. Ma taurautaniḡana ana viararamana i baiei.
23 Maranai Iesu pari au numana i viviararamana ma oroto arua-apoapoena orana i ruiruinia i garara 24 i pa, “Iesu Nasaretei, aiwai e ḡoeḡoei awariai. Tam weka u nei da ma viapoapoeniai bo? Tau a aramanei tam aiai. Tam Vivivirem Godei!”
25 Ma Iesu riwa bagibaginei i riwei i pa, “Ma genuana! Nai orotona ma opu-tawaneii!”
26 Ma arua-apoapoena orotona i viaikwajiei ma ponana i rata, i garara ma i opu-tawanei. 27 Ma rava anatapui i bana-kauei ma taui ava i vitarapiri, “Wei aiwai? Wei viararamana vouna ma ana rewapana maiteni! Wei ravana awarina rewapana e mamae da arua-apoapoena i riwei ma tauna i vovoteletelei!” 28 Iesu nolana, maratagogi i tua Galili au anatapuna.
Iesu, rava maḡamaḡaui i vilawani
(Matthew 8:14-17; Luke 4:38-41)
29 Nai marana pari numana i opu-tawanei ma ana tauvotaḡotaḡo maiteni i nae Simon ma Andrew ai au numa. James ma John maiteni i nae. 30  Simon poiana wavinena ini ḡuḡurana ana au animatave i matamatave ma maranai Iesu i ḡeta ma numa ravai, tauna i pariverei. 31 Tauna i nae wavine awarina, nimana i vojijini ma i voagui da i vomairi. Lamna maranaina, ini ḡuḡurana i voterei ma wavinena, taui i paini.
32 Ma au bigai madeḡa i neulai au murina, rava, ai rava doridoriai ma aiavoi arua-apoapoei au orai maemae, i neiai Iesu awarina.* Madeḡa ina neulai au murina anona lauvitau ana mara damona. Mai Jew ai lauvitau ana mara au Friday madeḡa e neneulai au murina e vivikarei da Saturday madeḡa e neneulai au murina e vorovorovei. 33 Ma rava anatapui nai au melagaina i vitagogiei numa au metaetana. 34 Ma Iesu, maḡamaḡaui ai doria nununai i vilawani ma arua-apoapoe maḡamaḡaui rava awari i viaḡaḡana-opunei. Ma arua-apoapoena i aramanei da tauna anina God natuna ma lamna aubaina taui i viḡaei da i genuana. Iesu i aramanei, mepa da ita kauei da arua-apoapoei ita riwa da tauna Keriso; lamna rava tauna ita egari da sorodia ita vibadei ma ta viḡavia, me taui e vivinua-notenotei nanare. Jhn 6:15 ma inanai.
Iesu au Galili i raugugula nae
(Luke 4:42-44)
35 Ubaubanai boiboḡi, Iesu i vomairi ma numa i opu-tawanei ma i nae gabu au genugenuanana. Ma kampa, God awarina i raupari. 36 Muriai, Simon ana rava maiteni i nae da i baiei. 37 Ma maranai Iesu i nelaḡai, ma i riwei i pa, “Rava anatapui e baibaiem.”
38 Iesu i paribelei i pa, “Tana nae taon ḡelaui au ḡereḡere, ma kampa maiteni God Riwana Aiaina ana raugugulei. Tau wei lamna aubaina a nei.” 39 Ma Galili au anatapuna i naeni ma pari au numai i raraugugula ma arua-apoapoei i viopuni.
Iesu, oroto opi doriana i vilawani
(Matthew 8:1-4; Luke 5:12-16)
40 Anina ma rava awarina opi doriana, i nei Iesu awarina ma au naona i peu ma i raudune ma agu i vibaḡei i pa, “Mepa da ma ḡoei, anina da ma viaiainiu. Mai Jew ai Tarawatu e ririwa da rava lepeleperai, taui miramirai me dobu ḡela ravai - Jentail. Mai Jew amapo nai ravai eḡa ina vodadani. Rava miramirai eḡa maiteni ina vitaparoro bo au melagai ina mae. Lamna aubaina mepa da rava miramirana i lawana, tauna ina ai-me, God tauna ina vaimelei ma rava maiteni ina mae ma ina taparoro.
41 Ma Iesu nuabola orana i oai ma urana i viloloi da i vodadani ma i riwa i pa, “Anina a ḡoeḡoei, ma aii!” 42 Ma maratogogi opi-doriana, oroto i voterei ma tauna i aii me. 43 Anina ma Iesu i riwana-guratei i pa, 44 “Tam ma nae! Aiwai i tuputupua awarim, eḡa rava ma vieḡei! Ma jijimanina ma nae pirisi pulo tau apuna awarina ma vietataiana-melem ma viaiaina pulona Moses i ririweia ma kauei da ina vimataira taui awari! Pirisi pulo tauapuina ana vianina ina verei da tam u lawana.”
45 Wate orotona i nae ma aiwai awarina i tuputupua lamna melagai au anatapuna i babaniana-naiei. Ma lamna aubaina Iesu melagai anatapui i vorei ma mepa eḡa rava ita mamaelana kampa i nae. Wate rava mepa maemaei i nei Iesu awarina.

1:3: Isa 40:3

1:11: Gen 22:2; Isa 42:1; Mrk 9:7

*1:16: Wavana ḡelauna Peter

1:20: Eng. Zebedi.

1:21: Eng. Capernaum.

§1:22: Wariaḡa Bada, ana Tarawatu Moses i verei mai Israel aubai.

*1:32: Madeḡa ina neulai au murina anona lauvitau ana mara damona. Mai Jew ai lauvitau ana mara au Friday madeḡa e neneulai au murina e vivikarei da Saturday madeḡa e neneulai au murina e vorovorovei.

1:34: Iesu i aramanei, mepa da ita kauei da arua-apoapoei ita riwa da tauna Keriso; lamna rava tauna ita egari da sorodia ita vibadei ma ta viḡavia, me taui e vivinua-notenotei nanare. Jhn 6:15 ma inanai.

1:40: Mai Jew ai Tarawatu e ririwa da rava lepeleperai, taui miramirai me dobu ḡela ravai - Jentail. Mai Jew amapo nai ravai eḡa ina vodadani. Rava miramirai eḡa maiteni ina vitaparoro bo au melagai ina mae. Lamna aubaina mepa da rava miramirana i lawana, tauna ina ai-me, God tauna ina vaimelei ma rava maiteni ina mae ma ina taparoro.