MEL BIBIYA ARATU NAMARAM KO YIA TOM KOMA KOMA
Kaem mel suen la nungam
Genesis 1-2
Creation
Kari ikup te dagulam
Genesis 3
The Fall
Lom biya
Genesis 6-8
The Flood
Kariimet gue pagam namaram
Genesis 10
List of Nations
Kawam kalel biya kaloman
Genesis 11
Tower of Babel
________________
Abraham Ur beteram ale Canaan namaram (B.C. 2100 iwita)
Genesis 12
Father of faith
Abraham Isaac Jacob (B.C. 2160 tai 1800 iwita)
Genesis 12-50
The Patriarchs
Joseph Egypt sor te bagaram (Nu B.C. 1805 iwita te kueram)
Genesis 37-50
Joseph
Jacob ko gue yia tom 430 iwita Egypt bagaman
Exodus
Egyptian period
________________
Moses Egypt sor te bilangaram (B.C.1450 mu te iwita)
Exodus
Moses born
Israel alo Egypt beteman arataman (B.C. 1370 mu te iwita)
Exodus
The Exodus
Israel alo Canaan ali taman (B.C. 1310-1297 mu te iwita) Joshua
Into Canaan
Kari sinar Israel alo nunga bitarman
Judges ...
Period of judges
(B.C. 1272 mu te tai kapa B.C.1050 iwita)
________________
Saul, David, Solomon king ko bagakasan
1 Samuel....
United kingdom
(B.C. 1050 mu te tai kapa 931 iwita)
Israel kelemak sanamaram se Judah kilimik
1 Kings 11...
Divided kingdom
(B.C. 931 mu te tai kapa B.C. 586 iwita)
Assyria alo Israel menawuman B.C. 722
2 Kings
Fall of Samaria
Babylon alo Jerusalem maguwuman B.C. 586
2 Kings 25
Fall of Jerusalem
Juda kariimet Babylon bagaman
Daniel...
Exile in Babylon
Juda alo nunga wonong duap te pilakasan
Ezra Nehemiah
The Return
(B.C. 538 mu te tai kapa B.C. 444 iwita)
________________
Yia B.C. 931 tai kapa 430 mu te iwita prophet saki Kaem ko den Judah se Israel kariimet nungarukasan:
Israel: Elijah, Elisha, Jonah, Amos, se Hosea
Judah: Obadiah se Joel (B.C. 835?)
Isaiah (B.C. 730 iwita duap beteram) se Micah
Nahum (B.C. 650?), Zephaniah, Jeremiah, se Habakkuk
Daniel (B.C. 600 iwita duap beteram), se Ezekiel
Haggai se Zechariah (B.C. 535 mu te tai kapa 510 iwita)
asele mom kopa te Malachi (B.C. 435 mu te iwita)
________________
Babylon mu kingdom biya bagaram, asele Persia, asele Greece, asele Rome.
Jesus bilangaram, B.C. 4 mu te iwita
Birth of Christ
Jesus temple ningi namaram, A.D. 8 mu te
Jesus in the temple
Pilate Judea sor bitua duap beteram, A.D. 26 mu te
Pilate governing Judea
Jesus Galiliee sor te ura duap beteram, A.D. 29 mu te
Public ministry of Jesus
Jesus kueram, ale aking barasam, A.D. 33 mu te
Death and resurrection
Nu day 40 ali imi te baga duruk wonong te namaram
Ascension of Jesus
________________
Korang Bur olekem alo nongote tai kaparam, A.D. 33 mu te
Pentecost
Olekem alo sor sor te geraga se Jesus ko den balukasan
Spread of the gospel
Paul Jesus ko gomang ningi nunguning aram, A.D. 34 mu te
Paul's conversion
Olekem James moman se kueram, A.D. 44 mu te
Disciple James killed
Paul sor saki te geragakaso, A.D. 46 nama 49 mu te
Paul's first journey
Jerusalem biguwura biya, Acts 15, A.D. 49 mu te
Council of Jerusalem
Paul aking sor saki te geragakaso, A.D. 49 nama 51 mu te
Paul's second journey
Paul kam maiya nuam sor saki te lagakaso, A.D. 52 nama 57
Paul's third journey
Paul Jerusalem iluman, A.D. 56-57 mu te iwita
Paul arrested
Paul Caesarea talipara ningi bagakaso, A.D. 57 nama 60
In prison in Caesarea
Nuna Paul ilak Rome namaman, A.D. 60 mu te
Taken to Rome
James, Jesus ko uria, moman se kueram, A.D. 62 mu te
James killed
Paul Rome talipara la baga moman se kueram, A.D. 66-67 mu te
Paul killed
Peter moman se kueram, A.D. 67-68 mu te iwita
Peter killed
Rome kari Titus tairam Jerusalem temple maguwuram, A.D. 70
Temple destroyed
Rome alo Kris alo ninguru nunga bita maguwukasan, A.D. 81-96
Persecution by Rome
John Patmos tual te beteman se bagakaso, A.D. 93-96 mu te
John on Patmos
John kueram, A.D. 98 mu te
Death of John
________________
“Ikialko. Ani pempem la nengerak bagarik nama tom nukum tai aratukko.”