LUK
God so ok-ihey Luk hiy ma mey hok non
Meyamey uwr hokwe: Luk.
Yier hiy ma lwayr meyamey hokwe: Hiykwe yier Sisaria mon lwak non po meyamey pak.
Enekwei hiy ma meyamey hokwe: Hiykwe enekwei Yia 60-65 so ompok sok meyamey, Jisas hiy ma lokrue so meyki.
Ok mamey mon ma lwak mokwe senkin: Luk hiykwe dokta, hiykwe Juda-uwr korey, hiykwe uwrkayn irweyk, seyr hiykwe aposel Pol so ki-wayh. Hiykwe hyo mamey kokwe sokwe meyamey, Grik-uwr hakamay prueyn Tiofilus hiy hye ma mesopok se hokuaw (1:3). Luk hiykwe Grik-uwrsa me mesair kow e mon, senkin, Jisas hiykwe mo uwr-ar, seyr hyo mey hokwe uwrsa paraw-uh ko o, pokon ko o, omok ko o, seme hiymon ey. Sehe hokuaw kokwe Luk hiykwe sehe nuw-ira soway soway meyamey popriy, enekwei weynpaweyn senkin senkin hom ma lousne mokwe. Hiykwe peyr enekwei, sa, uwr lopa hok Jisas se ma liwak pie se kiynuw-meyamey sopay sopay pie. Ok har hiy ma meyamey somokwe, Mak, Matyu, Jon om homkwe, meyamey pa. Sei, Jisas so mey Galili mon ma meio ha pie ke meyamey nok, Jisas so yerki meiamei Jerusalem mon ma ley se makiy-meyamey.
Luk so uron ko hokwe senkin: Matyu hiykwe senkin mesair kow, Jisas hiykwe Juda mo Hakamay, uwrsa me me-huonokyaw prosue ey. Seyr Mak hiykwe senkin mesair kow, Jisas hiykwe God so Mey-uwr ipey-ar. Sawk Luk hiykwe senkin me, Jisas hiykwe uwr, God o, iwar o, hehe hieyn-arar ma lwak hiy non. Hiykwe Adam so ney, seyr hiykwe God so Ney. Hyo mey kokwe ipey-ar, seyr uwr prueyn hyo eir mon ma lwak hokwe korey lwak pey. Hromkwe hye kokwe Hakamay-ok sehe me.
1
Luk hiykwe okpey-ok okukwe Tiofilus se mey kow
Hakamay Tiofilus ara, paraw kokwe uwr kraiar homkwe okpey-ok enkin okukwe papo mey pie, weynpaweyn iwon yaprue ompeys serey-ar God hiy hromo ompok mon ma meio ousne mokwe. * Ap 1:1 Homkwe puraw mey pa. Ok okukwe, uwr har hom hreme ma mesor kow ha mo liy-liy-aw mey. Uwr somokwe senkin, uwr weynpaweyn seme ma lira pie o, uwr God so ok ma me-sor kow o. Ha seyn, okpey okukwe hakwe hne mey kow. Hakwe enekwei meipey po nuw-wayr mesopok popriy, weynpaweyn sohom mo meykyar mokwe. Pokon ohokwe hakwe yaprue nonaw sehe mey sopsop-ay kow ha. Hakwe senkin sehe lon, hwon senkin nuw-nonkway popriy e, ok paraw hne ma mesor kow okukwe, okar-ar.
Jisas so peyrmawk meio uwr so okpey
Enekwei Herot hiy Juda mo king ma lwak hokwe, pris hokwe seyr prueyn senkin lwak. Hyo uru hokwe Sekaraia. Hiykwe pris Abiya so uwr-ku ko. Uwr-ku somokwe pris-aw lwak liyay. Hyo sah Elisabet hokwe seyr pris Aron so ney-nona. God hiykwe hehekwe ihey-ar lira, hoh hyo sow senkin senkin me meyki mon ma ley mokwe. Hohkwe kwahnaw liwak marowhway ihey, God so nene mon kokwe. Sawk hohkwe ney lopa lanio, payhokuaw Elisabet hokwe ney liy lira me ley. Hoh uwrsa kokwe pau uwr nawp sa nawp po nuw-wak.
8-9 Enekwei kamon hokwe Sekaraia-om homkwe God so a pekney-weys mon mey meio. Payhokuaw, enekwei sohokwe mo Sekaraia so sune non hom meio enekwei. Sawk Sekaraia hiykiaw-aw God so a ampok pekney-weys mon meio, omeme prawk ihey-ar non me naws pou prawk kow, alta eir mon. Hiy mey senkin ma meio hokwe, pris homkwe hyekwe hmo yor arian, pris, mey senkin ke meio e me-iaup ey, satu ok ma me non me-iaup. * Kis 30:7 10 Enekwei omeme prawk ihey-ar non me ma naws hokwe, uwrsa poya-poya homkwe ki apau mon hokruw nok, God se mesopok.
11 Sawk God so ensel prueyn hiy lousne, alta Sekaraia hiy omeme prawk ihey-ar non me ma naws pou prawk serey. Ensel hiykwe iha sayar mon lorok. 12 Sekaraia hiy hye lira menkin, hiy sa sehe lira preiryay nok, nuwnak-hok. 13 Sawk ensel hiykwe hyekwe senkin mekow, “Sekaraia ara, hunkwe peie hok o. Hno mesopok kokwe God hiykwe papo lonuayk, hno sa Elisabet hokwe ney norwayo se liwak ey. Hunkwe hyo uru hokwe Jon, senkin kwa nakinariy kow. 14 Hno uron hokwe yaprue lwak ey, seyr kar ya ley a, seyr ney sohiy lousne ankin, uwrsa kraiar homkwe kar ley ey. 15 Hiykwe God so nene arian mon seirpey lwak ey. Sawk hiykwe wain-hu o, hu-kwaw krai non o, peie lowswa o. Sa hiykwe hyo pouh ko swaw mon lwak nonaw, Niohney Pekney-weys hiykiaw lyawriy wayr ey. * Nam 6:3 16 Seyr hiykwe Israel mo uwrsa kraiar me ma-me-samis prosue ey, hom hmo Hakamay God so owh mon ma-ley ey. 17 Hiykwe Hakamay so peyrmawk ley meio koruay ey, seyr hyo krai o, hyo niohney o, Elaija so ke hieyn. Seyr hiykwe aio-om o, ney-om o, hom mo uron kamon-aw ma lwak e me-swa-hokruw ey. Hiykwe uwrsa, God so ok me ma kamaun sow mo uron me me-samis prosue ey, hom uwrsa luw-luw-aw mawkhow ihey-ar non me hieyn nanpanan e. Seyr hiykwe uwrsa me hiy-mon sorasor koruay naruok ey, omok Hakamay hiy le ey se.” * Mal 3:1; 4:5-6; Mat 17:11-13
18 Sawk Sekaraia hiy ensel se senkin makiy-mesopok, “Hai, hakwe penkin nonkway a, hno ok sokukwe ok-ar lwak ankin? Payhokuaw, hakwe uwr nawp-ar, hano sa seyn, sa nawp-ar.”
19 Ensel hiykwe sa Sekaraia se senkin ma-sahre me, “Ara, hakwe Gebriel, hakwe God so inour mon lorok. Hane kokwe God hiy me-ha, hno owh mon le e, hne ok ihey-arar me mesor kow e. * Dan 8:16; 9:21 20 Ara, kwa lonuayk, pokon kokwe hno woki prorpam lwak ey. Hunkwe ok ma-me ey lopa. Sa omok God so ok-loray hok lousne non, hunkwe sohiy non ma-lohruw-a ey. Payhokuaw, hunkwe hano ok somokwe nan kiykiy-ay pey. Sawk ok somokwe enekwei God hiykiaw ma meir sohiy non lousne hra-hra ha popriy ey.”
21 Sa uwrsa homkwe Sekaraia se naruok lokruok. Sa homkwe seme nuw-nan kworpakwor kawk, hiy enekwei meipey God so a ampok mon ma lak-meio kwawk sehe. 22 Sa Sekaraia hiy ki apau mon ma-lousne menkin, hiykwe hme ok woki non liy ma-lohruw-a kow ley. Hiykwe iha nonaw nokon-nokon mesor kow, sawk hiykwe ok liy ma-lohruw kow e ko, hmekwe. Sa homkwe seme nonkway, hiykwe owhnan kamon God so a mon po lira.
23 Sekaraia hiy hyo mey meio enekwei God so a mon meio ey se meio lowpway menkin, hiykwe sa hyo yier arian mon ma-ley. 24 Enekwei sohiy so meyki hokwe hyo sah hokwe sawk ney swaw non lwak. Hokwe yeyn iha sirom senkin nak-wayr hiyhiy sue, hoko a arian mon-aw.
25 Hokwe senkin me, “Sehe-ar, hane kokwe God hiykiaw po hiymon, hyo uron lowk yor non. Hiykwe hano owh-mar uwrsa mo ompok mon ma lon ke po kahya sasow kow.”
Jisas se ma liwak enekwei se me-nonkway kow
26 Yeyn iha sirom pruw non Elisabet ko ney swaw ko sohokwe sankaw lwak menkin, sa God hiykwe hyo ensel Gebriel se ma-me-ha, yier Nasaret mon. Yier sohokwe Galili mo kipay mon lwak. 27 Hiykwe sa sokruan prueyn ko owh mon ley. Hoko sa-u kokwe Maria. Sa sokruan sokukwe uwr prueyn se po me peykyay iwak, uwr prueyn King Devit so uwrku ko. Hyo uru hokwe Josep. * Mat 1:16,18 28 Gebriel hiykwe Maria ko owh mon ley nok, me, “Akwa, yaprue-ar, God hiykwe hne nion non-wak. Hnekwe yaprue nan kraiay popriy.”
29 Maria hokwe ok sokwe lonuayk menkin, hokwe uron sokwe nan kworpakwor. Hokwe sawk ensel so ok ko meyk-ar ke nanpanan, ok, hiy hoke ma le me-woro-woro ohruw-a kow sokwe. 30 Sa ensel hiykwe hoke senkin mekow, “Maria, hunkwe peie hok o. God hiykwe hnekwe uron-pi ko nuw-wak. 31 Akwa, kwa lonuayk, hunkwe ney swaw non lwak ey, seyr ney hokwe norwayo se liwak ey. Ney sohiy so uru hokwe, Jisas, hunkwe senkin kwa nakinariy kow. * Ais 7:14; Mat 1:21-23 32 Hiykwe seirpey lwak ey, seyr hyekwe senkin mowie ey, God Seirpey Ayaw-ar ko so ney. God hiykwe hye kokwe king me wak ey, hyo nopwey-ih Devit so yop mon. 33 Hiykwe Jekop so ney-nona me hiy-wayr peyow peyow ey. Hyo mey, king ma lwak sohokwe meio kane kane lopa. Senkin-aw lwak wayr ey.” * 2 Sml 7:12,13,16; Ais 9:7
34 Sa Maria hok ensel se makiy-mesopok, “Hai, sohokwe penkin kiy-mon ousne ey so? Payhokuaw, hakwe sa sokruan, hakwe enkin uwr non ko.”
35 Sa ensel hiy makiy-sahre mekow, “Niohney Pekney-weys hiykwe hno owh mon laye nok, God Seirpey Ayaw-ar ko so krai hiykwe hne maka-wanohyay ok. Ney ihey-ar, hwon ma liwak sohokwe, God so ney arian ok me ey. 36 Kwa lonuayk, paraw kokwe hno wein Elisabet ke, ney-weyn ok me wayr. Sawk enkin kokwe hokwe ney swaw non. Hoko yeyn kokwe iha sirom mu namon, sankaw kiy-wak. 37 Yor har God hiy ma mon lopa mokwe, pomo?” * Stt 18:14
38 Sa Maria hok ensel se makiy-mekow, “Kwa lonuayk, hakwe Hakamay so mey-sa. Hiykwe hwon ma mesor senkin liy mon ousne, hano owh mon kokwe.” Ensel hiykwe hoke lokriy hain nok, ma-ley.
Maria hokwe Elisabet ke ley ira
39 Ensel so ok ko meyki hokwe, Maria hokwe yier sehe lokriy hain nok, i-se-aw saw-ey, Judia mo yier kamon mon. Yier sohokwe mnuw mon lwak. 40 Sa hokwe Sekaraia so a mon lyawriy nok, Elisabet ke me-ihey-ok me. 41 Elisabet hokwe Maria ko me-ihey-ok ke lonuayk menkin, sa hoko ney swaw ko sohokwe sa nuw-iekuw kwawk. Elisabet ke kokwe Niohney Pekney-weys hiykwe po nuw-wanohyay prusow. 42 Hokwe kar aiopey hay senkin nak-okre me, “God hiykwe hnekwe ok ihey-ar ke po mekow. Sa har homkwe hne hieyn korey. Ney, hwon ma liwak ey sohiy seyn, hyekwe seyr ok ihey-ar ke po mekow. 43 Sawk hanekwe weyn yaprue ipey-ar enkin payhokuaw lousne o, hano Hakamay so pouh hok hano owh mon ma le okukwe? 44 Kwa lonuayk, hakwe hno me-ihey-ok ke lonuayk menkin, ney, hano swaw ouon mon ma lwak ohokwe, hiykwe sawk kar sehe nuw-iekuw kwawk. 45 Hunkwe God so uron ihey-ar so ouon mon lwak, payhokuaw, hunkwe senkin po nan kiykiy-ay, God so ok hne ma me kokwe ok-arar lousne hrahra ha ey.”
Maria ko kar ley ok
46 Sa Maria hok me,
“Hano wa hokwe God Hakamay so uru se aiopey hay nak-ie. 1 Sml 2:1-10
47 Seyr hano niohney hokwe God se kar nuw-ey kwawk, hiy hane ma huonok prosue ke.
48 Hakwe hyo mey-sa-aw lwak, sawk hiykwe hane yaprue po nuw-ira nan. Pokon enkin ohiy o, omok o, uwrsa homkwe hane me-ihey wayr ey.
49 God seirpey-ar hiykwe hane weynpaweyn aiopey hay-ar po meio. Hyo uru hokwe pekney-weys ihey-ar.
50 Sawk hyo uron lowk yor hokwe uwrsa hye ma hok nanpanan,
hmo ney-nona mo owh mon lwak peyow peyow ey. Sng 103:13,17
51 Hyo iha arian non kokwe hiykwe mey ipey-ar po meio. Hiykwe uwr, hmo uru arian me ma nak-ie somokwe, papo mon nonwor onwor ha, seyr hmo uron mokwe papo mon ok-sapru kawk kow. 2 Sml 22:28
52 Hiykwe king seirpey hay mo uru mokwe, ouon mon po kyor-osi ha lowpway. Sawk uwr, uwrsa uru lopa ma lanio mo uru me po lowk nakie. Jop 5:11; Sng 147:6
53 Hiykwe uwrsa siowp ma lokrue somokwe, omeme yaprue po kow lowpway. Sawk uwr omeme kraiar non mokwe hiykwe puraw po mon nonwor onwor ha. Sng 34:10
54 Hiykwe hyo nyo Israel se kokwe hiy-mon nonaw nuw-wak wayr. Hiykwe hyo uron lowk yor mokwe liy lorionay ley, * Sng 98:3
55 hiy hromo nopwey nawp-om me ma me-loray hokwe. Hyo uron lowk yor hokwe Abraham o, hyo ney-nona o, hme nion non-wak peyow peyow ey.” * Stt 17:7
56 Maria hokwe yeyn krompri sankaw non-wayr hain, Elisabet ke nion. Sawk omok seyn ma-ley, hoko yier arian mon kokwe.
Jon hu mon prouk uwr se ma liwak hiy non
57 Elisabet ko ney liwak enekwei hiy lousne menkin, hokwe sa ney norwayo se liwak. 58 Hoko yier ko uwrsa o, hoko uwrku saku o, senkin lonuayk menkin, homkwe hoke kar nuw-ey. Payhokuaw, Hakamay so uron hoke ma nan hokwe po me-sair kow.
59 Ney sohiy so eypok enekwei iha sirom mu nareysyar pruw non sankaw lwak menkin, hom le hokruw nok, ney sohiy so owh-ohi se lei ampru sow kow. Homkwe seyr hyo uru hokwe, hyo orih Sekaraia so uru se nakinariy kow e mon liok. * Stt 17:12; Wkp 12:3; Luk 2:21 60 Sawk hyo pouh hok me, “Ohow, hyo uru hokwe senkin nakinariy kow e, Jon.”
61 Sa homkwe hoke senkin mekow, “Uru sohokwe hno uwrku saku homkwe senkin korey nakinariy hain pa.”
62 Homkwe hyo orih arian se kokwe sawk iha non mon lun-lun mesopok, hiykwe ney sohiy so uru hokwe, penkin nakinariy kow e nan o.
63 Hiykwe sawk hme iha non mon memeir kow, hyo mon, mey ey ke, nak-e kow e. Sa hiykwe senkin mey, “Ney sohiy so uru hokwe Jon.” Homkwe sawk seme liwak sir ohruw-a nanpanan kraiay. 64 Enekwei sohiy nonaw kokwe seyr, hyo woki kokwe ok pa ma-lohruw-a. Hiykwe sawk God so uru se sehe nak-ie. 65 Unsaney ohri-ar mon ma lwayr homkwe, sa seme lonuayk kowkow yay. Seyr unsaney yier Judia mo mnuw-kon ko homkwe, ok seme lonuayk menkin, sa homkwe ok homkiaw-ayay-aw seme liwak sir ohruw-a. 66 Unsaney lowpwarowp homkwe ok sokwe lonuayk menkin, homkwe sawk senkin seme nan sorpasor kawk mesopok, “Omok kokwe ney sohokwe penkin uwr lwak ey so?” Homkwe ok senkin seme lohruw-a, payhokuaw, homkwe po lira, Hakamay so iha kokwe hye po nekie kraiay.
Sekaraia hiykwe profet-ok me lohruw-a, Jisas so mey ke
67 Sa Jon so orih Sekaraia se kokwe God so Niohney hiy po wanohyay popriy. Hiykwe sa profet-ok senkin sehe lohruw me,
68 “Aio God Hakamay so uru hokwe ayaw-ar mon ka lwak. Hiykwe Israel mo God. Hiykwe hyo uwr-sa me hiy-mon e po le, seyr hiykwe, hreme papo ma-huonokyaw. Sng 72:18
69 Enkin ohokwe, Hakamay hiykwe, hyo mey-uwr Devit so uwr-ku ko mokwe, uwr prueyn krai non se papo mon ousne, hreme ma-huonokyaw ey hokwe. Sng 18:2
70 Paraw paraw-ar kokwe hiykwe hyo profet pekney-weys mo woki-ok non senkin me-loray.
71 Hiykwe hremekwe awia mo iha ko me ma-kamahya ley, seyr uwr hreme kasaw ma lon-peys sohom mo iha ko o, hreme seme ma-huonokyaw ey. Sng 106:10
72 Hyo uron lowk yor, paraw hiy hromo nopwey-om me ma me-loray somokwe, hiykwe sawk enkin sehe ma-me-sair kow ley. Seyr hiykwe, hyo sokior-ok, paraw hiykiaw ma nuw-me sakon kawk sokwe nuw-nanpanan kraiay. Stt 17:7; Sng 105:8-9
73 Hiykwe hromo apaw-nawp Abraham se papo loiow mekow, paraw hiykiaw po me, senkin lon ey. Stt 22:16-17
74 Hromkwe yaprue lwayr ey, God so meyki mon ma ley somokwe, hromkwe hok lopa. Payhokuaw, God hiykwe hremekwe awia mo iha ko me papo kahya prosue.
75 Seyr hromkwe God so mey kokwe yor pekney-weys non o, yor luw-luw-aw non o, liy nak-meio wayr peyow peyow, enekwei hrom su ma lwayr ohokwe.
76 Ara, hunkwe hano ney, hnekwe omok kokwe, God Seirpey Ayaw-ar ko so profet ok me ey. Hunkwe Hakamay so peyrmawk ley nok, hyo yerki se peyrmawk lanio meio kow naruok. Ais 40:3
77 Hunkwe hyo uwr-sa mokwe nonkway senkin ke mekow ey, God hiykwe hmo weynpaweyn piap-araw me ma lorionay kow ko kueir nonaw, hme ma-huonokyaw prosue ey. Jer 31:34
78 Hromo God so uron lowk yor kokwe yaprue-ar. Sa hiykwe hyo me-huonok prosue yor ke, ey ma wayar nerie se hieyn hromo mon mon ousne ey. Ais 60:1-2
79 Ey-yar sohokwe uwr-sa ki ko, eym-nawp mon ma lwak me wayar kow ey. Suw hreme me-anok anok ey, hrom yerki yaprue mon lanio e, uron yaprue non-aw.”
80 Jon hiy aiopey hay lwak menkin, hyo niohney hokwe krai ipey-ar non nuwnak-wak. Hiykwe peyr ki hrahra-aw mon ley wak. Sawk hyo mey-enekwei hiy lousne menkin, hiykwe Israel mo inour mon kokwe sohiy non lyakay.

*1:1: Ap 1:1

*1:8-9: Kis 30:7

*1:15: Nam 6:3

*1:17: Mal 3:1; 4:5-6; Mat 17:11-13

*1:19: Dan 8:16; 9:21

*1:27: Mat 1:16,18

*1:31: Ais 7:14; Mat 1:21-23

*1:33: 2 Sml 7:12,13,16; Ais 9:7

*1:37: Stt 18:14

*1:54: Sng 98:3

*1:55: Stt 17:7

*1:59: Stt 17:12; Wkp 12:3; Luk 2:21