7
Kɨma Pɨwɨma Tunnɨwɨ Yahwɨnohiyɨhiyaamɨ Mɨtɨhomɨ Otɨpɨpatɨho Timbaihɨ Jisaasiho Timbɨpa Nemwasɨtɨhandapɨhaare
(Matiyuho 8:5-13)
Jisaasiho pɨwɨha saiwa aimɨ kaundihɨ kiya aimɨ atiwɨ owetihɨ ko niyatɨ aunahɨpatɨ taunɨhandɨ Kaparɨniyaamɨhanda nandaataise. Satɨ aunahɨpitɨ taunɨhanda utaaho wo Romɨhiyaamɨho isɨhiya tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiya 100 kaiwɨhiyai jɨhimatatɨ iwinjatisɨho bindataise. Iyataatɨ ko otɨpɨpatɨho woaisahore. Aihɨ so komɨ otɨpɨpatɨhoai uta awaisɨho maarɨho apɨpaahɨ aungwohandɨ nunyamahore. Nunyamahosɨ amɨ ko timbɨpa netɨ timbiyatɨ detɨ aimɨ napwɨtandɨhandɨ ketihɨ bindataise. Siyatɨ bimihɨ ko tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyaamɨ awaiso isɨhiya satɨwɨ Jisaasiho yamo Kapaniyaamɨhanda napise tauhɨ atisataise. Atisataatɨ namatɨ Judaahiyaamɨ gwɨnyaahiya mɨtɨhiyai ko netɨ natausaasataise kiya nuwɨ kaundisaihɨ Jisaasiho nasatɨ komɨ otɨpɨpatɨhomɨ timbɨpa nemwaitando. Aihɨ kiya nuwɨ Jisaasihoai pɨhɨtɨwɨ waatɨ satɨwɨ nunjenawaayopo. “Kɨmo utaaho gaahosɨ kɨnyɨ komɨ pɨwɨha atɨwimbɨ andɨtɨwipe. Iyatɨ ko nyahɨ Judaahiyaanangi maarɨho nanyɨnyahore. Iyatɨ amɨ ko aŋɨ gwɨharaahonya Autaahaatɨhopɨ gwɨnyaawaatɨ gaapundɨtɨhaawɨ ahoyanohonya nyapɨ anɨnyamatahore,” undawaatopo.
Saundɨwɨ kaundauhɨ Jisaasiho namatɨ kiyaisatɨ maasɨ notaise. Notɨ ko uta awaisomɨ aŋɨpɨpɨhɨ Jisaasiho noaipaitaahetihɨ ko tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyaamɨ awaisɨho mɨtɨho Jisaasihopɨ komɨ naisɨhiyai sata kaunda natausaasataise. “Awaisɨhoŋe, pohɨrimbɨ nisɨ aŋɨpɨpɨhɨ nambɨ namɨndaape. Nɨnɨ utaahonɨnɨ gaahonɨnɨmaahe amɨ kɨnyɨ nisɨ aŋɨtɨtɨhɨ nambɨ nandaitaapo. Iyataatɨ amɨ nɨnɨ gwɨnyaataatɨ nɨnɨ awaisɨhonɨnɨ gaahonɨnɨmaahe kɨnyɨ nɨngisaapɨhɨ detɨ napɨtaapo. Isɨ kɨnyɨ sapɨhapɨ nehɨ pɨwɨha katisamɨhɨ nisɨ otɨpɨpatɨhomɨ timbɨpa owetɨtando. Iyataatɨ amɨ nɨngisangi isɨhiya usa nɨngi ninjatohiyɨhiya watɨpɨhandɨ naninyawɨ ahɨnisauhɨ amɨ nɨnɨ tunnɨwɨ yahwɨnohiyɨhiyai winjaatɨ bindataayo. Aindɨ amɨ utaaho woai ‘kɨnyɨ numwe undonaahɨ amɨ ko atɨnisatɨ notaise. Aindɨ amɨ utaaho woai kɨnyɨ namme undonaahɨ amɨ ko atɨnisatɨ nasataise. Aindɨ amɨ nisɨ otɨpɨpatɨhoai otɨpɨpatɨ satɨ kɨnyɨ kaime undonaahɨ amɨ ko nisɨha atɨnisatɨ kiyataise,’ ” undataase.
Sata Kaundihɨ Jisaasiho atisataatɨ koai ise ta usonataise. Ise ta usonatosatɨ nepemaitatɨ koai isɨhiya nuwipinjai wɨrisandiwɨ taahiyɨhiya niyohiyɨhiyai saundataase. “Utaaho wo siyatɨ awaindɨhandɨ gɨwunyaasɨtɨhandisaho Isɨraherɨhiyaamɨ woai mausoho ndɨ nɨnɨ sangi kasatataato,” undataase. 10 Aihɨ isɨhiya ko natausaasisawɨhiya japɨhɨ nuwɨ aŋɨpɨpɨhɨ noaipapɨ mmonawa komɨ otɨpɨpatɨhomɨ timbɨpa aimɨ owetihɨ tɨtɨhɨ nepatɨ gaaho ainahɨho bimihɨ usonawaayopo.
Kɨma Pɨwɨma Apopaatɨ Osɨnɨhaatamɨ Mwaahoai Jisaasiho Japɨhɨ Ahowimasɨtɨhandapɨhaare
11 Sandɨ kiyatɨ owetihɨ amɨ wɨndɨ otɨhɨmetihɨ ketɨ aunahɨpatɨ wɨtɨ katamɨ ambɨpatɨ Nainɨhandaahapɨ Jisaasiho niyataise. Naihɨ amɨ komɨ otɨpɨpatɨhiyaunɨ amɨ isɨhiya usa wɨrisandɨhandɨ maasɨ koai nuwipinjai satɨ aunahɨpitaahapɨ niyawaayopo. 12 Jisaasiho niyatɨ aimɨ aunahɨpatamɨ matambɨpaamɨ onepataapɨhɨ noaipasɨhɨ utaaho waimwaaho wo napwihɨhoai aimɨ isɨsi yamwaitaatɨwɨ noaipawaayopo. So meto itapaatɨ osɨnɨhaatamɨ mwaaho nehɨ naasohisɨ amɨ kɨmɨko napohore. Aihɨ amɨ satɨ aunahɨpitaahapɨhiya isɨhiya taahɨtɨhandɨ kaatisawɨ maasɨ nasawaayopo. 13 Aihɨ kaati Awaisɨho usonataatɨ kaatapɨ maarɨho tundihɨ namatɨ kaati Jisaasiho saundataase. “Kɨnyɨ wɨndɨ gomaatɨme,” undataase. 14 Saundatosatɨ Jisaasiho niyatɨ gwɨtɨho waimwaaho soho ahotisɨho isɨwatɨ numwɨhatihɨ isɨhiya sohoai isɨsi niyohiyɨhiya namuwɨ kapɨhɨ namapɨ bitotawaayopo. Bitohauhɨ Jisaasiho koai saundataase. “Uta waimwaamoŋe, nɨnɨ gi japɨhɨ nepape hɨtataatonɨ kɨnyɨ nepape,” undataase. 15 Saundihɨ utaaho aimɨ napomasɨho japɨhɨ nepatɨ tɨtɨhɨ bindata pɨwandaase. Aihɨ Jisaasiho koai numwaatɨ sanaati nusoaasataise. 16 Aihɨ isɨhiya nahandɨ sandɨ mmonawaawɨ apɨpaahɨ awaindɨhandɨ yaiwɨ ese tɨwɨ gwɨnyaapɨ Autaahaatɨhoai mepɨ autaahepumawaayopo. Aiwɨ amɨ kiya satawaatopo. “Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaatɨ kanyatɨtandɨho awaisɨho kɨmo nyamɨ otɨhapɨhɨ noaipataise,” tawaatopo. Aiwɨ amɨ kiya satawaatopo. “Autaahaatɨho komɨ isɨhiyai andɨtɨwiwɨtandɨ aimɨ nasataise,” tawaatopo. 17 Sandɨ siyatɨ Jisaasiho kaindɨmandapɨ isɨhiya pɨwɨha nesi yapɨpatɨ Judiyaahanda nahataapɨpɨhunɨ amɨ wapɨhunɨ nesi kanɨwɨ gaamawaayopo. Aiwɨ amɨ yapɨpatɨ kapɨhɨ detɨ ahetiwaiwaaraahimaawɨ kanɨwɨ gaamawaayopo.
Kɨma Pɨwɨma Jonɨho Isɨhiyai Baawusisɨho Komɨ Otɨpɨpatɨhuri Pɨwɨha Nunyatɨ Jisaasihoenda Natausaasindɨhandapɨhaare
(Matiyuho 11:2-19)
18 Jonɨhomɨ otɨpɨpatɨhiya Jisaasiho isɨhiyaamɨ timbɨpa nemwatɨ amɨ napwauhɨhiyai ahowimasɨwɨmaiwaapɨ atiwɨmapɨ nuwɨ kaiwaapɨ Jonɨhoai kaundauhɨ ko atisataise. Atisatosatɨ komɨ otɨpɨpatɨhurɨ yahuri gaatatɨ numwaataise. 19 Gaata Numwaatɨ Awaisɨhoai pɨwɨha satɨmɨha nunjenɨmɨ kaundɨtaatɨmɨ kuri sata kaundatɨ natausaasataise. “Utaaho wo napɨtaise tɨwɨ katohɨhoŋo e nyahɨ wopɨ jatɨtɨhaawo?” undɨmɨ nunjenɨmɨse undataase. 20 Satatɨ kuri natausaasihɨ kurɨ numwɨ Jisaasihoaapɨhɨ noaipamaise. Noaipapɨ Jisaasihoai kurɨ saundamaase. “Jonɨho isɨhiyai baawusisɨho yahuraanyangi natanyoaasihɨ gisenda nasahaayo pɨwɨha Jonɨho satatɨ nanyamisɨha gi nangɨsendɨhaawo. Utaaho wo napɨtaise tohɨhoŋɨ nambɨhoŋo e utaaho wopɨ nyahɨ jatɨtɨhaawo? Hɨtɨha gi nangɨsendɨhaawɨ natanyoaasataise,” undamaase. Saundɨmɨ Jonɨho kuri kaundatɨ Jisaasihopɨ nusoaasisɨha ka kurɨ Jisaasihoai kaundamaase.
21 Kurɨ numwɨ Jisaasihoapɨhɨ noaipasura kura amɨ Jisaasiho taatɨ isɨhiya timbɨpa kahatamatɨpetahapaisahiyai tɨtɨhɨwiwataise. Iyatɨ isɨhiya kiyaamɨhetɨ itɨpɨho maipɨhapa bimimbɨpai nemwatɨ amɨ isɨhiya ndɨha niyotahiyai netɨ japɨhɨ ndɨha nusorɨhaasɨhɨ kiya jawaayopo. 22 Iyauhɨ kurɨ Jonɨhomɨ pɨwɨha nesi naisururi Jisaasiho wihoaaŋɨha kuri sata kaunda natausaasataise. “Sahuraahɨ japɨhɨ Jonɨhoenda numwɨ sahuraahɨ sahuraasamɨ ndɨhaara mmonɨmɨ atimɨ nesɨpɨpaapɨ Jonɨhoai satɨmɨ kaundɨmɨse. Ndɨha niyotahiya japɨhɨ nga jawaayopo. Auhɨrɨ bɨwatetɨ namɨhatahiya nga itɨpapɨ daayawaayopo. Isɨhiya kiyaamɨ asaaha pisapɨpa owetihɨ ambɨpatɨ gaahatɨ nusoaipataise. Isɨhiya kiyaamɨ atihɨrɨ nɨwisaputihɨ pɨwɨha atɨhomisohiyɨhiya pɨwɨha baiwɨ atisawaayopo. Aihɨ amɨ isɨhiya napohiyɨhiya japɨhɨ nepawaayopo. Isɨhiya nopɨsasɨnɨwɨ mɨmaipetahatɨma bimohɨtɨmatɨma Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha wanɨha gaaha atisawaayopo. 23 Iyataatɨ isɨhiya nisapɨ ko Kɨraisihotindɨho tɨwɨ namitanɨwɨ amɨ kiya nisapɨ gɨnunyaahohɨtɨhandɨ wɨndɨ namosasɨnɨhonɨhɨ andɨtitɨwɨ gɨnunyaahohiyɨhiya maaritɨtaapo nyatataase,” undɨmɨ kaundɨmɨse undatɨ kuri kaunda natausaasataise.
24 Jonɨhomɨ pɨwɨha isɨsi naisururɨ aimɨ japɨhɨ naihɨ Jisaasiho Jonɨhopɨ pɨwɨha isɨhiya taahiyɨhiyai sata kaundataase. “Jɨhura isɨhiya owehapɨhɨ sahɨ niyohɨtɨndɨ napindɨ mmondaatɨwɨ niyopo. Mbɨpaara awaatɨpatɨ nesi kihɨkihoaaŋemasɨhɨ mmonta niyowo? Owetise. 25 Owetise amɨ sahɨ akɨtɨndɨ napindɨ mmonta niyopo? Utaaho wo utɨ apotɨhɨrɨ gaahapa niyotɨ yundanyainatɨ bitosɨhɨ koai usonda niyowo? Owetise. Isɨhiya saiwɨ gaahapa niyopɨ yundanyainɨwɨhiya siyaahɨ isɨhiya awaisawɨhiyaimatɨwɨ yapɨpati amɨ isɨhiyai osamapɨ jatohiyɨhiyaamɨ aŋɨpɨpɨhɨ bindawaayopo. 26 Isɨ amɨ sahɨ napindɨ mmonta niyopo? Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨhoai usonda niyowo? Ye akɨte. Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨhoai usonda niyopo. So Jonɨho isɨhiya Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atiwɨ nepɨ ausaahohiyɨhiyai nusatipɨhaaho awaisɨhore. 27 So utaamopɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨhaatɨhɨ satatɨ ahotisɨhore. ‘Utaaho woaisɨ nisɨ pɨwɨha nunyatɨ nandusaasɨto. Nandusoaasisanɨhɨ ko kinyɨ jɨhɨ notɨ daihɨra kinyapɨ netɨ tɨtɨhehɨmaitaise,’ tatɨ kopɨ ahotisɨhore. 28 Maapɨ yapɨpataapɨhɨ isɨhiya namɨwiyaahohɨhiyaamɨ namoyaatohiyɨhiyaamɨ wo Jonɨhoai nusatipɨhaaho awaisɨho wo namoaipase. Owetise. Sandɨ Sendaahandɨ kandɨ amɨ utaaho Autaahaatɨho isɨhiyai iwinjatindɨhandaatɨhɨ nehɨ yatɨhɨ ambɨpatɨ oweho usaisɨ wɨndɨ namusatipɨhaatɨ amɨ apɨpaahɨ wɨndɨ awaisɨhometisɨho Jonɨhoai awaindɨhandɨ nusatipɨhaatɨ awaisɨhore,” undataase.
29 Isɨhiya nahatiya nehɨhiya amɨ isɨhiya gamanɨhomɨ otɨpɨpatɨ kaitaatɨwo nawɨho taakisihandɨ nehohiyɨhiyai maawɨ Jisaasihomɨ sa pɨwɨha atisawaawɨ kiya satawaatopo. “Autaahaatɨhomɨ kaindɨhandɨ apɨpaahɨ akɨtɨ tɨtɨhe,” tawaatopo kiyai Jonɨho waapohora baawusahiyaaso. 30 Iyataahandɨ kandɨ isɨhiya Parisihiyaunɨ amɨ isɨhiya usa Judaahiyaamɨ wɨnɨhapɨpa katɨwunjohiyɨhiyaunɨ siya Jonɨho waapohora wɨndɨ bahomaawusahiyaasɨ kiya Autaahaatɨhomɨ daihɨra gaahɨra nunjirɨhɨra nepɨ dawaatemapɨ ahosumwawaayopo.
31 Aihɨ Jisaasiho sata kandaase. “Isɨhiya wanɨ kɨmura bimohiyɨmiyaapɨ napindapɨ sɨwipatɨ namɨhandɨ katɨtande? Kiya napitetahiyaatindɨho? 32 Manyinya aunahɨpata masapɨpɨhɨ bindawa metɨhonya sasaahohonyai gaatɨwɨ satɨwɨ kaundohɨpatamataiwɨhiye. ‘Sahɨ waipoaapɨ nawesɨndaatɨwɨ nyahɨ apwɨtɨhɨrɨ ipohonɨhɨ sahɨ wɨndɨ waipoaapɨ namaawesɨnɨhopo. Sahɨ gwɨtaatɨwɨ nyahɨ awirɨtonɨhandɨ sahɨ wɨndɨ gomaatopo,’ undohɨpatamataiwɨhiye. 33 Jonɨho isɨhiyai baawusisɨho nasatɨ nandapa bɨretɨhandɨ amɨ waapoho wainɨhandunɨ wɨndɨ namainjɨhɨ sahɨ kopɨ satawaatopo. ‘Itɨpɨho maipɨho komɨhetɨ bimihe,’ tɨwɨhiyaate. 34 Aihɨ amɨ wanɨ Isɨhiyaamɨ Awaisɨhonɨnɨ Saahonɨnɨ Jɨhonɨnɨ napɨtɨ waapoho nandapa nanɨhonɨhɨ amɨ sahɨ nisapɨ satawaatopo. ‘Kɨmoai iwinjasawɨse kɨmo nandapa pɨhɨtatɨ nanataise. Iyatɨ amɨ waapoho wainɨhandɨ pɨhɨtatɨ nanataise. Ko gwɨsɨ tauhoe. Iyatɨ ko isɨhiya nawɨho taakisihandɨ gamanɨhomɨ otɨpɨpatɨ kaitandɨho nehohiyɨhiyaamunɨ amɨ isɨhiya maipɨhaiwaisahiyaamunɨ naisohoe,” tɨwɨhiyaate. 35 Iyataatɨ amɨ isɨhiya Autaahaatɨhomɨ gwɨnyaasɨtɨhandɨ mmonɨwɨ nehohiyɨhiya Autaahaatɨhomɨ gwɨnyaasɨtɨhandapɨ akɨte tɨwɨ nanyisawaayopo,” undatɨ Jisaasiho kiyai kaundataase.
Kɨma Pɨwɨha Jisaasiho Parisiho Woaisatɨ Taatɨ Nandapa Nainjɨhɨ Apopaatɨ Atɨpatɨ Iwinjaasɨtɨhandapɨhaare
36 Utaaho wo isɨhiya Parisihiyaamɨho Parisiho Jisaasihoai nandapa nisɨ aŋɨpɨpɨhɨ maasɨ nandahaawɨ namme unda gaatihɨ Jisaasiho niyatɨ Parisihomɨ aŋaaŋɨ nandaatɨ nandapa nandandɨ nausanatɨ ganɨhomɨhinɨ bindataise. 37 Satɨ aunahɨpita itapaatɨ waatɨ maipɨhaiwa nasisoaarɨ kiyahaatɨ bindataise. Isɨ kaatɨ Jisaasihopɨ atisataatɨ Jisaasiho Parisihomɨ aŋɨpɨpɨhɨ nandapa koaisa taatɨ nanataise tauhɨ atisataise. Atisataatɨ kaatɨ atɨpatɨ wipatɨ wɨtɨ apɨpaahɨ gaahatɨ waamainjotahatɨ netɨ isɨsi niyataise. 38 Niyatɨ Jisaasihomɨ dawaapɨpɨhɨ detɨ komɨ auhɨrainɨ bitonda gotaise. Gwihɨ kaatamɨ kwɨtipatɨ nandɨndɨwatɨ Jisaasihomɨ auhɨretɨ atasɨhaatɨhɨ nurɨhatataise. Nurɨhatihɨ kaatamɨ misisɨhaara kwɨtipatɨ auhɨrepɨ nurɨhatipatɨ nurɨhisatɨ nuwipiyaipataise. Iyatɨ komɨ auhɨrisɨ gerundataise. Gerundatɨ atɨpatɨ wipatɨ isɨsi naipatɨ nuhaatɨ auhɨretɨ iwinjaataise.
39 Kaatɨ siyatɨ kaihɨ utaaho Parisiho Jisaasihoai nandapaapɨ gaata numwaasɨho sandɨ mmonataatɨ ko siyatɨ gwɨnyaataise. Kɨmo Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨhondaataahɨ itapɨmaatɨ kɨmaatɨ koai iwiwatɨ numwɨhatisaamɨmaatamɨ maipɨhaiwa kaiwaiwa usonatɨ itapa kɨmaatɨ maipɨhaiwaisahaatɨ setahaate tatɨ usonatɨ gɨmunyaase tatɨ ko komɨ maarɨhoaatɨhɨ gwɨnyaataise.
40 Aihɨ ko siyatɨ gwɨnyaasɨtɨhandapɨ Jisaasiho wihoaaŋɨha saundataase. “Saimonɨhoŋe, nɨnɨ nɨngi pɨwɨha wa kɨma kahɨtɨtandiyonɨ atime,” undataase. Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ Saimonɨho Jisaasihoai komɨha saundataase. “Ye Katɨpunjingɨhoŋe, nɨnɨ atitaanɨ gaasɨ katɨme,” undataase. 41 Aihɨ amɨ Jisaasiho koai saundataase. “Utaahurɨ wurɨ utaaho womɨ nawɨho nehɨ (dinauhandɨ kaimɨ) nemaise ipotɨ japɨhɨ nahɨmɨtaano undɨmo. Aimɨ wo 500 kina kiyatɨ nesɨhɨ amɨ wo yatɨhɨ 50 kina kiyatɨ netaise. 42 Saimɨ kurɨ nawɨho komɨ nusesɨho japɨhɨ ketɨ wɨndɨ namumwɨtaihɨ ko namatɨ nawɨhomɨ satɨho kandɨ (dinauhandɨ) nawɨho nesɨtɨhandɨ nemwatɨ nanɨpimatataise. Isɨ suramɨ maahɨwo koai maarɨho nunyamataise?” undatɨ nunjenataise.
43 Saundatɨ nunjesɨhɨ amɨ Saimonɨho komɨha wihoaaŋɨha Jisaasihoai sata kaundataase. “Nawɨho (dinauhandɨ) aungwohandɨ nesɨtɨhandɨ nawɨhomɨ satɨho nemwatɨ nanɨpimatonɨhɨ nawɨho nesɨho nawɨhomɨ satɨhoai maarɨho waatɨ numwɨtaise ndɨ gwɨnyaataayo,” undataase. Saundihɨ Jisaasiho koai saundataase. “Kɨnyɨ tɨtɨhɨ gwɨnyapenɨpɨ katapaase,” undataase.
44 Saundatosatɨ Jisaasiho kaatɨ apopaatamɨhihoaaŋɨ nepemaitatɨ mandosatɨ bindataatɨ Saimonɨhoai saundataase. “Kɨnyɨ kɨmaatɨ apomaatamɨ kaindɨmandɨ mmonapaino? Nɨnɨ kinyɨ aŋɨtɨmatɨhɨ napɨtɨ nandaahonɨhɨ kɨnyɨ waapoho wo namaanɨmise nisɨ auhɨrɨ atasɨha bausamaitando. Kɨnyɨ saimbɨ kamaaninɨhandɨ kandɨ kɨmaatɨ apomaatɨ kaatamɨ kwɨtipataahɨ nisɨ auhɨrɨ atasɨha bausanɨmatɨ amɨ kaatamɨ misisɨhaaraahɨ auhɨrɨ nanipiyaipataise. 45 Amɨ kɨnyɨhɨ nɨngi wɨndɨ gerɨmandise. O amɨ kɨmaatɨ apomaatɨhɨ wuwanɨ napɨtɨ kɨnyɨ aŋɨmaaŋɨ nandaahohuraapɨ namasatɨ nisɨ auhɨrɨ wɨndɨ namaamɨhaatɨ kaatɨnɨhɨ gerɨndɨmɨ notaise. 46 Kɨnyɨ nɨngi wɨndɨ atɨpatɨ oripɨhatɨ noaapɨ nisɨ mɨtɨhoaatɨhɨ maaninjaahise. O amɨ kɨmaatɨhɨ atɨpatɨ gaahatɨ apɨpaahɨ awaindɨhandɨ waamainjotahatɨ noaatɨ nisɨ auhɨrepɨ ninjaataise. 47 Isɨ nɨnɨ sandɨ gi kahɨtataato. Kɨmaatɨ apomaatɨ nɨngi maarɨho apɨpaahɨ awaindɨhandɨ aungwohandɨ nanɨmindɨmandɨ amɨ kaatɨ maipɨhaiwa taahɨwaiwa kaiwaiwa nahatewa Autaahaatɨho aimɨ nemwasɨhe. Isɨhiya usa maipɨhaiwa nehɨ yahonyaahɨhɨ kiyauhɨ konya Autaahaatɨho nemwasawɨhiya siya amɨ nehɨ apɨpaahɨ maipehonjɨ gotɨ nɨngi kiyaamɨ maarɨho naninyawaayopo,” undataase. 48 Jisaasiho koai sata kaundatosatɨ amɨ apopaati saundataase. “Kinyɨ maipɨhaiwa nahatewa aimɨ nɨnɨ nehɨmataayo,” undataase. 49 Sata Jisaasiho kaati kaundihɨ kapɨhɨ isɨhiya nandapa taawɨ ganɨhoaasɨnɨ nanɨhohiyɨhiya sawana sanawaatopo. “Utaamo kɨmo napitetahondaatɨ maipɨhaiwa nemwataatise?” tɨwɨ kanawaatopo. 50 Aihɨ Jisaasiho kaatɨ apopaati saundataase. “Kɨnyɨ nisapɨ gɨnunyaahingɨtɨhandaahɨ Autaahaatɨho gi kinyɨ maipɨhaiwaatɨhapɨ aimɨ japɨhɨ nangɨmaataise. Isɨ kinyɨ maarɨho yatɨhɨngitatɨ napaisaatɨtatɨ wɨngitonɨhɨ numwe,” undataase.