12
Iesu awa Oena Apari Degutada Badari.
(Mark 2:23-28; Luke 6:1-5)
Ango edo Oena Apari Degutade* Oena Apari Deguta awa Jew embomaida deguta kotopu. Awamanemi deguta ainde buro dodo oena apeite God dasiga edo esitera (Exodus 20:8-10). Kondade ari ge nenei Ge Moka Teteka doda ove gaiari einda beaoda giwo! Iesu ae ainda ambodani de wheat tutu begata barida maunsitera. Edo ainda ambodani beji esiri awamanemi tuturo edo wheat oen totokumbedo budo injitera. Edo Parasi manemi awa gido Iesu de sitera, “Giyo! Ambodani itomi ge okain awa Oena Apari Degutade detero erigeteira.” Moses da ge okainda tari isira awa embomaimi awamaneda nembuda wheat inono ipami kundo indara, ata petomi kapainyae (Deuteronomy 23:25). Ata Parasi maneda ge okain teka awa Oena Apari Degutade wheat buroda kumbari berari awa engiregesisina.
Ata embo ami awamanede mina sisina, “Imomane David mi nongo esisina awa bé ajigedo gaeta iji angode imo beji mina budo ae ainda embobo de? 1 Samuel 21:1-6 Imo God da oroda torido bread God da jisida piari awa injisina, edo ainda embobo daedo. Ata ge okainda isira awa pirisi manemi akuta indorote tari, awa detero erigesisina. Leviticus 24:5-9 Edo daedo imomane Aodarida Aodari da moka einda awa ge berari God mi Moses de piesiri gagurisina. Awatedo Jew embomaimi ove gaiari ipa da (5): Genesis, Exodus, Leviticus, Numbers, edo Deuteronomy awa, dao ‘Aodari’ tedo esitera. bé ajigedo gaeta nongo edo Oena Apari Degutade pirisi mane Jew embomaida oro kotopu bajinada doda buro eite Oena Apari Degutada ge okain deoro erigedo eira, ata awamane God mi bekumba ainyae?§ God mi matu sisina, Oena Apari Degutade awamanemi God da buro orote (Numbers 28:9-10). Awarata, nane imondemane tena awa, embo da (1) einda isira awa oro kotopu bajina awa daginegari. Imomane God da Ge engo, ‘Na do ari udo ena, edo rorou piari ae,’ Hosea 6:6 kotembewavi. Edo geda moka einda itomane yai arapa aina gido, imomane embo jimbo itae awa bekumba ainyae. Aindabé Embo da Mai awa Oena Apari Degutada Badari.”* Aindabé Iesu awa God da Mai edo Embo da Mai, imo awa daedo Oena Apari Degutada Badari. Awatedo inemi akuta inono buro ro embomi Oena Apari Degutade ari tao ara ko ari tao ae awara taina.
Oena Apari Degutade Iesu mi embo ipa da (1) ambari gao esisina.
(Mark 3:1-6; Luke 6:6-11)
Ango edo Iesu wheat buroda awa dodo maundo benunu oro yai ainda totorisina. 10 Edo giwo! Imo embo ipa da (1) ambari awa ainda gosisina. Edo yai dá ainda embo nenei itera ami Iesu bekumba ain ainde tedogositera, “Awara ari Oena Apari Degutade embo gao ari awa isirita?”
11 Edo Iesu mi awamanede sisina, “Edo embo da (1) itomane doda ainda wo sipu da (1) Oena Apari Degutade uro ugonubé ainda duraina awa gido, ami jido dumbari vitainita? 12 Giwo! Embo enemboda wasiri awa rorae bajinabé, wo sipu dá ango ae. Awatedo awara ari isira. Oena Apari Degutade kaenanemi embo neneide buro dave ara.”
13 Edo Iesu mi embo ipa da (1) ambari ainde sisina, “Ipa ito ududuge!” Edo embo ainda ipa da (1) ududugesiri ipa davebé esisina, ipa nei dá ango. 14 Ata Parasi mane dodo idegedo maundo ge jijiritera, Iesu daro betarate.
God mi ainda Buro Embo avigesisina.
15 Ata Iesu awamaneda ge jirari awa gido imo yai awa dodo maunsisina. Edo embo jisijisi imo ambo ambo esitera ae karu embomai de, edo ami karu embomai berari gao esisina. 16 Awarata, ine awamanede sisina, “Na embo averi awa embo neneide teove.” 17 Imo ango sisina, ge ro peroveta Isaiah mi sisini, eiwa gundo bé arate.
18 “Giwo! Eiwa nato buro embo nanemi avigesitena.
Nato dubobari edo nato dubodave aribé ainda yai isira.
Nanemi ainda yai Asisi nato piana,
edo ami Gentile embomaida yai nato katari dave awa karigaina.
19 Ami ge babaiya edo ae aina ko aorogatedo ae aina,
edo nasi arapada ainda ge ikanade tae embomi ingae.
20 Embo ami embo burau eira awa sima dave edo aina,
edo embo ainmi ainda yai kondade ari bain jipapa eira awa do edo aina,
ango edo embo ami nato katari dave yai berarida piari maundo arapu aina.
21 Edo Gentile embomaimi awamaneda tumonda ari ainda daoda piara.” Isaiah 42:1-4
Parasi manemi Iesu awa Beelzebul da buro embo sitera.
(Mark 3:20-27; Luke 11:14-23)
22 Ango edo embo neneimi embo da (1) bineimi bundari, jisi guba ari edo ge tari tao ae awa, Iesu da yai kundo guputera. Edo ami embo awa gao esiri kaviegesisina. Awatedo imo ge site yai goteite esisina. 23 Edo embo jisijisi berarimi wasiri awa gido bé korebakore eite sitera, “Embo eiwa David da Mai rita?”
24 Ata Parasi manemi ge awa ingido sitera, “Embo awa Beelzebul da buro embo. Edo Beelzebul awa bibineida gisijiari. Awatedo embo eiwa ainda gorobami akuta bibinei awa ondeiuri idegedo era.”
25 Ata Iesu awamaneda kotembari goteite awamanede sisina, “Edo gisijiarida yai da (1) nomi akuta ainda embomai kupo avigari kupo avigari edo mina dara ara awa, boraebé gisijiarida yaida embo itae ara. Edo nasi bajina o orobe da (1)mi akuta kupo avigari kupo avigari mina dara ara, awamane petari tao ae. 26 Edo Satan mi ainda buro embobo ondeuri dodo idegedo era awa, awamane akuta evekara etera itera. Awatedo nongo edo Satan da gisijiari yai petaini? 27 Ambodani itomane daedo bibinei ondoro idegedo era. Awa Beelzebul da gorobami buro ango edo erita? Ango ae! Awatedo awamanemi ge ro inemane namonde tewa awa ge pitawa ango taro gawa. 28 Ata God da Asisi mi nato yai goroba pieuri bibinei onono idegedo era. Awatedo God da gisijiari buro itomane yai matu tuturo esira.
29 “Edo embo da ainmi goroba emboda mandoda tepo torido ainda roviravi bari tao ae, ata gisibé goroba embo awa asimi bundedo awa, ainda roviravi beono aina. Iesu mi ge eiwa, kariwa imo akuta ainda bureite sisina. 30 Embo da ainmi namonde daedo itae awa nato gitopo embo. Edo embo da ainmi namonde daedo embomai kundo doregae edo eira, ami eiuri awamane evekara edo era.
Emboda jimbo beyae da (1) awa God mi mana kotembedo dowaina.
(Mark 3:28-30; Luke 12:10)
31 “Awatedo nane imondemane tena, embomaida jimbo berari edo ge bebegae tari berari God da yai awa God mi kotembedo dowaina. Ata embomaimi Asisi Kotopu de ge bebegae tara awa God mi kotembedo dowae. 32 Embo da ainmi ge beyae Embo da Mai de taina gido, God mi embo awa kotembedo dowaina. Ata embo da ainmi Asisi Kotopu de ge beyae taina gido, God mi kotembedo dowae, iji boroko edo matawa itaina.
Ni berarida be ekedo era ami awamaneda kariwa arapa edo eira.
(Luke 6:43-45)
33 “Edo giwo! Ni isira awa, ainda be ami ainda kariwa piari gawa. Awatedo ni davemi ainda be dave piedo eira, edo ni beyaemi ainda be beyae piedo eira. 34 Imomane jitomada mamai! Imomane awa bebegae! Emboda doda ro berari isira awa, ainda be toda edo idegedo eira. Awatedo ge dave tari tao ae. 35 Embo davemi awa ainda doda rorae davegave sirigedo dada ari isira. Awatedo rorae davegave awa ainda edo kundo gumaina. Edo embo beyaemi awa ainda doda rorae bebegae sirigedo dada ari isira. Awatedo rorae bebegae awa kundo gumaina. 36 Ata nane imondemane tena, katari ijide embo berari God da jisida petara. Edo ge berari tepo tedo etera, ro awaembo ge ango tedo eteri awa, iji ainde God de tara. 37 Edo imo ge ro tedo eteta ami wareregedo imo kataina. Ango ari God mi imo embo dambu darari taina o imo rirowa bata taina.”
Embomaimi God da kariwa piari gain jipapa esitera.
(Mark 8:11-12; Luke 11:29-32)
38 Ango edo Aodarida atopapasigari neneide Parasi mane neneidemi Iesu de sitera, “Atopatari, nakare kariwa da (1) ine piato gain jipapa era.”
39 Ata Iesu mi awamanede mina sisina, “Wasiri bebegae edo God dubobae ari embomai God dubobae ari embomai. Guriki ge einda awa ‘ipuda ari embomai’, ata ainda moka awa ‘God dubobae ari embomai’. iji einda itera ami kariwa gain tera. Awamanede kariwa piainyae, ata kariwa dabé peroveta Jonah da awa piano gara. 40 Jonah mi ewa wo bajinada osi doda sima esisina, deguta tamonde (3) edo muyae tamonde (3). Jonah 1:17 Awatedo dá ango Embo da Mai deguta tamonde (3) edo muyae tamonde (3)§ deguta tamonde (3) edo muyae tamonde (3). Jew embomaimi ge ango jigamo edo esitera, awarata, ainda moka bé awa: deguta dede da (1) ae deguta ainda gisida mendo da (1)de deguta ainda amboda mendo da (1)de. butu tuda sima aina. 41 Iji ainde Jonah mi God da ge karigesiri ingido Nineve embomai awamaneda wasiri bebegae dodo God da yai wareregesitera. Jonah 3:5 Awatedo katari ijide nasi Nineve embomaimi erido petedo embomai iji einda itera awamanede bekumba ge tara. Edo giwo! Embo da (1) einda isira awa bajinabé Jonah daginegari. 42 Yai Siba da Daotari Eutu ami Daotari Solomon da dubo ge tedo eira awa ingain ainda yaida edo aikamanabé gupusina. 1 Kings 10:1-13 Awatedo katari ijide Daotari Eutu ami erido petedo embomai iji einda itera awamanede bekumba ge taina. Edo giwo! Embo da (1) einda isira awa bajinabé Solomon daginegari.
43 “Edo iji nonde asisi beyae emboda doda idegedo aina awa, ami maundo yai paimbarida pepeta eite oena apari yai kakowa edo tambae aina. 44 Ango edo ami taina, ‘Na overegedo nato mando matu dotena ainda mamana.’ Edo imo overegedo gundo ainda mando matuda torido yai wadedo gindedo dave ari gaina. 45 Ango edo asisi beyaemi asisi nenei bebegaebé, berari 7, awa kundo gundo emboda doda torido itara. Edo embo ainda itari beyaebé gisi gae awa gaina. Awatedo eiwa daedo awa ro embomai bebegae iji einda itera awamaneda yai idegaina.”
Ainkainmi God da ge kera edo era awa Iesu da nameji, ru edo ai.
(Mark 3:31-35; Luke 8:19-21)
46 Edo iji ainde Iesu embomai jisijiside ge site isiri, ainda ai ae nanonamejide gundo arapada petedo embo ainde ge tain jipapa esitera. 47 Edo embo da (1)mi Iesu de sisina, “Giyo! Ito ai ae nanonameji de arapada petetera isite imonde ge tain jipapa era.”
48 Ata Iesu mi embo ainde mina sisina, “Ai nato awa averi edo nanonameji nato awa averi?” 49 Ango tedo imo ipa ujiji ainda ambodanida yai edo sisina, “Giwo! Eiwamane awa nato ai edo nato nanonameji! 50 Aindabé embo ainmi Mamo nato utuda ainda jipapa edo eira awa nato nameji, ru edo ai, ge awa tetena.”

*12:1 Oena Apari Deguta awa Jew embomaida deguta kotopu. Awamanemi deguta ainde buro dodo oena apeite God dasiga edo esitera (Exodus 20:8-10). Kondade ari ge nenei Ge Moka Teteka doda ove gaiari einda beaoda giwo!

12:2 Moses da ge okainda tari isira awa embomaimi awamaneda nembuda wheat inono ipami kundo indara, ata petomi kapainyae (Deuteronomy 23:25). Ata Parasi maneda ge okain teka awa Oena Apari Degutade wheat buroda kumbari berari awa engiregesisina.

12:3 1 Samuel 21:1-6

12:4 Leviticus 24:5-9

12:5 Aodari da moka einda awa ge berari God mi Moses de piesiri gagurisina. Awatedo Jew embomaimi ove gaiari ipa da (5): Genesis, Exodus, Leviticus, Numbers, edo Deuteronomy awa, dao ‘Aodari’ tedo esitera.

§12:5 God mi matu sisina, Oena Apari Degutade awamanemi God da buro orote (Numbers 28:9-10).

12:7 Hosea 6:6

*12:8 Aindabé Iesu awa God da Mai edo Embo da Mai, imo awa daedo Oena Apari Degutada Badari. Awatedo inemi akuta inono buro ro embomi Oena Apari Degutade ari tao ara ko ari tao ae awara taina.

12:21 Isaiah 42:1-4

12:29 Iesu mi ge eiwa, kariwa imo akuta ainda bureite sisina.

12:39 God dubobae ari embomai. Guriki ge einda awa ‘ipuda ari embomai’, ata ainda moka awa ‘God dubobae ari embomai’.

12:40 Jonah 1:17

§12:40 deguta tamonde (3) edo muyae tamonde (3). Jew embomaimi ge ango jigamo edo esitera, awarata, ainda moka bé awa: deguta dede da (1) ae deguta ainda gisida mendo da (1)de deguta ainda amboda mendo da (1)de.

12:41 Jonah 3:5

12:42 1 Kings 10:1-13