6
6:1-5 Nangu Undari Feferadu Uriga Uria Re.
(Matyu 12:1-8; Mak 2:23-28)
Deut 23:25Nangu Undari Fefera einiva Iesu farava govari vitiria aayo maneda rova, deĩ irueta, unda ambo nímbi tutuno ea, farava bee dumeni bubugea, ingomi dadasegea, vusi figiturota, beenu undidiguturie. Aghá egegutueta, Moses da Gaga Kaifa kakato* dumenimi uriga egeguturie, “Nímane dodu namonde anda Agho Dari bejiturota, Nangu Undari Feferava aghá roso?” 1 Sam 21:1-6Aghá regeguturieta, Iesu mino eghá ririe, “Nímane anda ambo nimbidu gaa rera, aĩ? Devit unda kokomanededa baimana itatama ea, donu egeguturia-da gaga irugea gigigambi ra? Lev 24:9Devit unda kokomanade, God du Tafaroro Ari Kambova terua, farava ingari kakara, God da ragarova vesa ututuria-nu bua, Devit na undia, unda kokomana dumenidu ututurieta, undidiguturie. Aghá egeguturia-mi Agho Dari bebejeguturie. Fristi mane nenuka aná farava ingari kakara undidigasue.” Aghá rea, Iesu rekago númandu eghá ririe, “Enemboda Jojabee*, umó Nangu Undari Feferada Jojabee re.”
6:6-11 Embó Ingo Dimbaride Iesu Na Ririeta, Jebuguturia-Da Gaga Re.
(Matyu 12:9-14; Mak 3:1-6)
Nangu Undari Fefera einiva, Iesu aria, nghaĩ itari kambova* terua rei-iruguturie. Aghade, embó eini ingo bee dimbaride avo vitirie. Moses da Gaga Irugari kakato*, kotú Kaifa Kakato dumenide dano, Iesu daiyagha bua, koto arida ruru tava egeguturota, amindu utuvako kaaka gigiguturie, umó Nangu Undari feferava aná embó ata jebugadua, aĩ, tefo? Aghá egeguturie-tago, Iesu númanda nundubari gerurie-gea, aná embó ingo dimbaridedu ririe, “Erea, enemboda dibeva jire!” ririeta, aná embó erea avo jiruturie.
Aghá urieta, Iesu númandu eghá ririe, “Amó nímandava uriga rore. Agho Dariva mo, namonde amó Nangu Undari feferava donu ari-du reiri? Ari taubana ari-du reiria, aĩ, ari sembago ari-du reiria? Kotú enembo sonembota jebugari-du reiria aĩ, data amburari-du reiria?” 10 Umó kaverea enembo dano gia biruru ea, aná embódu, “Ingo ruruge!” ririe. Aghá ueta, unda ingo taubana dogo urie. 11 Aghá urieta, númane neno sembago egeguturie-gea, tutuno ea, Iesu du donu egegasua-da manaka gaegeguturie.
6:12-16 Iesu Unda Ambo Nimbi 12 Ananu Rururia Re.
(Matyu 10:1-4; Mak 3:13-19)
12 Fefera aghade, tumba eini Iesu aria, dafaruva vitia, God dava benunu rorurieta, rifo atiturie. 13 Rifo atiturieta, unda yavero dano ghogho ririeta, undava fufuguturieta, enembo dano 12 unda Gaganu bua, minono regegari-du kotú unda ambo nimbi bee ari-du gateguturieta jiriturie. 14 Einida ragaro Saimon re, tago Iesu na unda ragaro reka “Pita” ririkurie. Saimon da ikoko, Andru, Jems ungá Jon gha, Filip ungá Bartolomyu gha, 15 Matyu, Tomas, Jems da akau eini, aná Alfius da mendi re, Saimon da akau unda ragaro eini “Tuvari kato” re.* Ii, gaga Eka 1:13 anada tuva gaga tuvari katodu daiyagha gembari vitia-nu irugadi reisi-rere! 16 Kotú dumeni, aná Jems da akau eini da mendi, ragaro Judas, kotú Judas da akau aná Keriot embó re. Keriot embó Judas rera, unona ambova Iesu nungia, gitofoda ingova ututurie.
6:17-19 Iesu Nghaĩ Ititurota, Kotú Urieta Natofo Jede Jejebuguturie Re.
(Matyu 4:23-25)
17 Iesu unda ambo nimbi gategea rururia-de dafaruvareta vorea aria, enda devisava unda yavero oruabede jijireguturie. Aghade, Judia Frovensi de, Jerusalem de kotú, Tair de Saidon deda bogu naa karaje diva enembode dano furia desea vitirie. 18 Númane Iesu da gaga niningigaita, kotú númanda kae ata jejebugaita rea fufuguturie. Enembo avona taimumi asugea vitiria beago fufuguturieta, Iesu na ririeta jejebuguturie. 19 Aghade, enembo dano unda tamo ririkigaita egeguturie. Anada bee mo, ano undavareta bubua irueta númane dano jejebuguturie.
6:20-26 Gangorogha Irarida Emboro Evere.
(Matyu 5:1-12)
20 Iesu unda yavero gerurota, eghá ririe,
“Imó avona makasi iririgadora, fefera ambova
God na imó kaifa Ii, Gaga Isuri Ari Kambesi anava, gaga dumeni gaga Natofo da tuva vitia-nu irugea gia, tanana adi! aita rouvia-du, gangoro egege!
21 Imó avona baimanagha vitera, ambova imó undia inono aita rora-du,
gangoro egege! Imó avona dari sorara urota vitera,
ambova gegha raita rosora-du, gangoro egege!
22  1 Pi 4:14Imó avona Enemboda Jojabee* gaabee egegadora-du,
enembo indú injigha egegadua, o indú ambo ututugadua
o tauga kavavana regegadua o imó taimu gaa regegadua,
gangoro egege!
23  2 Chr 36:16; Eka 7:52Númanda abua manemi feroveta mane dava mema bouvu dabako aghagonu ututugeta urie. Aghá egeguturadua feferava, gangoro urota, daa didivugadi rere! Anada bee mo, inda mino jojabe uutuva simbugari vitia-nu utota baita rosoravore.
24 Tago, imó avona gugua-ghayafade vitera, ambova imó
neno mema aita roravore. Anada bee mo,
inda jebuga rauko seibe rei-ruroravore.
25 Aghago, imó avona undari undia inono rora,
ambova imó baimana itatama aita roravore. Imó avona
gangorogha vitera, ambova imó neno mema urota,
jiigha iraita roravore.
26 Kotú endada enembomi indú raga radua, ambova
imó neno mema aita roravore. Anada bee mo,
númanda mambube manemi feroveta gavera kakato dava beago
raga regeguturie.”
6:27-36 Iesu Na Gitofo Neno Bari-Du Riria Re.
(Matyu 5:38-48; 7:12)
27 “Avotago nímane avona anda gaga reisi-niningora enembodu rere. Nímanda gitofo neno rururota, imó injigha egegadua enembodu ari taubana egege! 28 Avona nímandu simboro fugadua, Jojabeeda Ragarova umó ea simbugadi! Kotú avona nímandu ari sembago adua, númandu benunu egege! 29 Kotú enembo avona nímane ofova dadua, kaverea-gea, ofo yoveni beago dae! O enembo avona nímanda asugari etova badua, do-gea tu asugaride dano bae! 30 Enembo avona nímandava eini-einidu benunu adua, ututuge! O enembo einimi nímandava eini-eini soregami badua mo, mania rekago utari-du benunu egegata! 31  Mat 7:12Enembomi nímandu daiyagha ari-du uno adora aghagonu, númandu aghá egege!
32 Atá, enembo avona imó neno rei-rurua, nuenembo neno badora, God jo nímandu gangoro ambi aita rouvie. Anada bee mo, ari sembago enembo beago númane avona neno buta rousua, ananu neno buta rousue. 33 Aghago, enembo avona nímandu ari taubana egegadua nuenembodu ari taubana egegadora mo, God jo gangoro ambi aita rouvie. Anada bee mo, ari sembago enembo beago, aghá egegeta rousue! 34 Kotú inda guri rekago baita rea, gugua-ghayafade enembodu utadora, God jo indú gangoro ambi aita rouvie. Anada bee mo, ari-bari akokogo enembo beago, númanda guri utota bua, mino rekago aghago utari-du rea, númanda kokomanadu ututa rousue. 35-36 Tago, nímane eghá egegadi rere. Nímanda gitofo neno rururota, númandu taubana egege! Guri utadora mo, mino bari mania nundubata! Eto-bato inda Afami ari akuago enembodu neno mema ea, mino jo utambi eta rouvia aghagonu, egegadi rere! Aghá egegadora, nímane God Iti Bee Itivada sasingu ea vitera-du, mino jojabe ambova utota bubugaita rosoravore. Anada bee mo, enembo sembago unda gaga ningambi urota, undú ‘aiye’ jo rambi eta rousua enembodu umó ari taubana eta rouvia, dabako aghagonu egegadi rere.”
6:37-42 Enembo Irurarida Gaga Re.
(Matyu 7:1-5)
37 “Atá, imó enembo einida akokogo iruradora, God na imó beago iruraita rouvie. Enembo einida akuagodu rea, bouvu mania utata! Aghá adora, God na indú bouvu utaita rouvie. Kotú enemboda akokogo nundubea gia doadora, God na imó beago nundubea gia doaita rouvie. 38 Enembo dumenidu vesa ege, God indú vesa ae! Aghá adora, God na inda mino taubana utaita rouvie. Vesa enembo dumenidu inda ututa rora-da mino dabako aghagonu, God na indú utota, ingova beda ea averegea voraita rouvie.”
39  Mat 15:14Iesu na númandu kasia eini eghá ririe. “Embó eini dibe soikidemi kotú dibe soikide einidu emboro irugari jo inono irambi re. Aghá adua mo, ungá dano kavava jujugaita rousue. 40  Mat 10:24-25; Jon 13:16; 15:20Sikuru embó einida bingá jo unda irugari katoda bingá aghago irambi re. Tago, umó sikuru ea goghó adua, umó unda irugari katogo aita rouvie. 41 Kotú imó dodu inda komanada dibeva susundo ijoko gerurota, ika jojabe inda dibeva vitia mo, gambi ro? 42 Aghadu, mania enembo taubana gaa rirota, aghagago egeguturota, nímanda komanadu eghá regegata! ‘Ariee, mambu, do-gea amó inda dibeva susundo vitia-nu bua fugore!’ Atá, inda dibeva ika jojabe vitia, jo gambi irirota, aghá regegadora mo, jo taubana irambi re. Taubana mo, sei nímanda dibeva ika jojabe vitia-nu bua fugea, ambova nímanda komanada dibeva susundo ijoko vitia-nu, isaghava gia goghó urota, bua fugaita rosoravore.”
6:43-45 Ika Bee Righari Da Kasia Re.
(Matyu 7:15-20; 12:33-35)
43 “Ika taubana jo bee sembago righambi aita rouvie. Aghago ika sembago jo bee taubana righambi aita rouvie. 44  Mat 12:33Enembo ika nanjogoda beenu gerurota, aná ika doro aná tanana eta rousue. Enembo jo baga beenu ghavesi gingideva bambi aita rousue. Aghago ghavesi vaini da bee jo ghavesi babumadava bambi aita rousue. 45  Mat 12:34Aghagonu embó taubana, unda neno rova gaga taubana vitia-nu reaveta, isaghava bubuta rouvie. Kotú embó sembago unda neno rova gaga sembago vitia-nu reaveta, isaghava bubuta rouvie. Anada bee mo, enemboda neno rova domi beda ea iradua-nu rata isaghava bubaita rouvie.”
6:46-49 Enembo Ungagha Kambo Ititiguturia-Da Kasia Re.
(Matyu 7:24-27)
46 “Nímane dodu andú ‘Jojabee, Jojabee!’ regeguturota, anda gaga ambo-ambo egegambi eta roso? 47 Enembo avona andava furá, anda gaga ningia, ivatava ititigadua, númane daiyaghago ro? Ananu irugota gigigaita rosoravore. 48 Umó eto-bato embó eini kambo etua, aghago re. Tutunova, enda ghambea vorea, singoi jojabebeida etova tutumbu jengirea kambo etue. Aghá etueta, uria bubie-tago, aná kambo ea goghó etua-du, jo yavi-yavi ambi re. 49 Avotago, enembo avona anda gaga ningia, jo ivatava itambi adua, umó aná eto-bato embó eini unda kambo mangosa endava etua, aghago re. Etueta, uria bubieta, aná kambo gaimbo ambi jua dea, bununu etue.”

6:1 Deut 23:25

6:3 1 Sam 21:1-6

6:4 Lev 24:9

*6:15 Ii, gaga Eka 1:13 anada tuva gaga tuvari katodu daiyagha gembari vitia-nu irugadi reisi-rere!

6:20 Ii, Gaga Isuri Ari Kambesi anava, gaga dumeni gaga Natofo da tuva vitia-nu irugea gia, tanana adi!

6:22 1 Pi 4:14

6:23 2 Chr 36:16; Eka 7:52

6:31 Mat 7:12

6:39 Mat 15:14

6:40 Mat 10:24-25; Jon 13:16; 15:20

6:44 Mat 12:33

6:45 Mat 12:34