4
Jisösnöŋ Samaria ambi kunbuk keu eraum mörohot.
Jisösnöŋ mewö ambazip kusum eŋgiiga gwarekurupŋi aketka o melun mem eŋgiba mewö miaŋön Jon O-melun azi luhut ala malöhi, keu mi Farisi (Köna keugö kapaŋkölköl) yeŋgö kezapŋine gei mötket. Yeŋön mi mötkeri, buzup mi jiget sehiba Kembugö kezapŋe gei mörök. Jisösnöŋ nanŋak ambazip qahö o melun eŋgiyökmö, yaŋön jiiga gwarekurupŋan mi aket. Mi möta Judia prowins mosöta liliŋgöba kunbuk Galili prowinsnöŋ göröken anget. Köna mewö anda Samaria prowins oŋgita anget.
* Jen 33.19; Jos 24.32Oŋgita anda Samaria prowinsgö taonŋi kun qetŋi Sikar miaŋgöreŋ aŋgorök. Sikar taon mi Jeikobnöŋ gölme bahöŋi kun nahönŋi Josef waŋgiyöhi, miaŋgö kösutŋe ahöza. Jeikobkö o lömŋi diginŋambuk mi Sikar taonöŋ ahöza. Jisösnöŋ köna kayöhaŋgöra aka sileŋi lömböriiga silim bibiŋe o lömŋi miaŋgöreŋ aŋgota kösutŋe eta tarök.
O löm kösutŋe tariga Samaria ambi kunöŋ o umamgö kayök. Kaiga Jisösnöŋ eka kewö jii mörök, “Gi ölöp o niŋginöŋga nembileŋak.” Nalö miaŋgöreŋ gwarekurupŋan nene bohonŋi membingöra i mosöta taonöŋ angetka nanŋirök kinohot.
* Esra 4.1-5; Neh 4.1-2Juda ambazipnöŋ Samaria prowins qepureim eŋgiba yembuk köisirik qahö maljema aka pake mohot miaŋön o qahö uzema. Mewögöra nanŋirök kinohot miaŋgöreŋ ambinöŋ kewö jii mörök, “Gi Juda azia aiga ni Samaria ambiapmö, denöwögöra ‘O niŋginöŋga nembileŋak,’ jiba qesim niŋgizan?”
10 Jisösnöŋ qeqesi mi möta kewö meleŋ waŋgiyök, “Gi Anutu kalemŋaŋgö könaŋi möt kutunöŋga dop kölbawak. Daŋön ‘O niŋginöŋga nembileŋak,’ jiba qesim gihizawi, yaŋgö könaŋi möt asaribanak ewö, i mönö qesinöŋga malmalgö oŋi gihibawak.”
11 Mewö jiiga kewö jii mörök, “O ketaŋamni, o umamgö pakegi kun qahö ahöza aka o löm kiaŋön mönö diginŋambuk akza. Miaŋgöra malmalgö ogöra jizani, mi mönö denikeyök miwikŋainöŋga ahubawak? 12 Isik bömönini Jeikob yaŋön o lömŋi ki neŋgiyök. Yaŋön mutuk nanŋak aka yaŋgö andöŋe nahönurupŋan ki kaba o uba nemba maljema aka bulmakau kambuŋi kambuŋi o eŋgigetka nemba maljema. Gi Jeikob oŋgita öŋgöŋgöŋi aka ambazip o mem sehim eŋgimamgö jizan me?”
13 Mi möta Jisösnöŋ kewö meleŋnök, “Ambazip körekŋan o ki nembagun mönö kunbuk ogö kömumba nembingö mörakŋe. 14 Mewö malmemö, nöŋön kungöra o waŋgimami, yaŋön mi nembagun nalö kunöŋ ogö kunbuk qahö kömuma. Mewö qahöpmö, o waŋgimami, mi mönö yaŋgö uruŋe letota malmalgö o jeŋi jöpjöpköŋi qahö aiga malma. Mewö mali mönö uzumgöba malmal köhöikŋi teteköŋi qahö waŋgimakŋa.”
15 Mewö meleŋniga ambinöŋ jiyök, “O ketaŋamni, gi mönö o mia niŋginöŋga nembi. Mi nembagun nalöŋi nalöŋi kunbuk ogö qahö kömumbileŋak aka o umamgöra ki könasöksök qahö tibileŋak.”
16 Mi jiiga kewö jim kutum waŋgiyök, “Gi mönö anda apki waŋgita ki kamahot.”
17 Mewö jim kutum waŋgiiga “Ni apni qahö,” jiba meleŋnök. Meleŋniga kewö jii mörök, “Gi ‘Apni qahö,’ keu mi törörök jizan. 18 Gi ölŋa azi 5 eŋgömemba malnöŋ aka merak kun memba maljani, yaŋön mönö göhö apki qahö akza. Keu jizani, mi öl töhönŋa.”
19 Ambinöŋ mi möta kewö jii mörök, “Ketaŋamni, gi mönö kezapqetok azi qainŋi kun akzan. Nöŋön tandöki mewö gek kutum gihizal. 20 Neŋgö ambösakonurupninan kunduŋi kondela kiaŋgöreŋ öŋgöba sipköba köuluköba malgetmö, Juda eŋön kewö jimakze, ‘Samaria eŋön mönö Jerusalem sitinöŋ öŋgöba jöwöwöl jikenöŋ sipköba köulukögetka dop kölja.’ ”
21 Mi möta Jisösnöŋ kewö jim kutuyök, “O ambi, nalö kun kam kuŋguma. Iŋini nalö miaŋgöreŋ Iwi waikŋi memba möpöseibingöra kunduŋi kiaŋgöreŋ me Jerusalem miaŋgöreŋ qahö öŋgöba malme. Gi keu mi ölöp möt narinöŋga dop kölma. 22 Samaria iŋini Anutugö könaŋi törörök qahö möt kutuba töndup yaŋgö waikŋi laŋ memba möpöseimakze. Amötqeqegö könaŋi mi Juda neŋgö sutnine aukŋe asuhuba ahöza. Miaŋgöra Juda neŋön Anutuninaŋgö könaŋi möt kutuba waikŋi memba möpöseininga dop kölja.
23 “Töndup nalö kun kewö asuhuma: Nalö miaŋgöreŋ Uŋa Töröŋan ambazip sölölöhöba inahöm eŋgiiga keu ölŋi wuataŋgöba Iwi waikŋi memba ölŋa möpöseiba malme. Iwininan ambazip mewöŋi jarum eŋgiba asuhumegöra sihimŋi möta malja. Nalö murutŋi miaŋön mönö lök kam kuŋguba dölki ahöza. 24 Anutunöŋ Uŋaya akza. Miaŋgöra Uŋa miaŋgö waikŋi memba möpöseimakzei, yeŋön mönö Uŋa Töröŋan sölölöhöba inahöm eŋgiiga keu ölŋi wuataŋgöba möpöseiba malme.”
25 Jisösnöŋ mewö jim kutuiga ambinöŋ jii mörök, “Amötqeqe Toŋi qetŋi Kraist qetzei, yaŋön kamamgö akza, mi mötzal. Yaŋön kamawi, nalö miaŋgöreŋ mönö keu pakpak indel neŋgiiga mötpin.”
26 Jisösnöŋ keu mi möta könaŋi kewö indelök, “Göbuk ki kinda keu eraum mötziri, nöŋön mönö mia akzal.” Mewö.
Gwarek yeŋön kaba yetpuk toroqeget.
27 Könaŋamŋi indeliga gwarek yeŋön miaŋgöreŋök liliŋgöba kaget. Kaba ambibuk eraum mörohot, mi eka welipkögetmö, kunöŋ kewö qahö qesiyök, “Gi denöwögöra yambuk keukeu jizahot?” me “Wanigöra ak gihiza?” Mewö qesibingö mötketmö, körekŋan ölöŋ tatket.
28 Ölöŋ tatketka ambinöŋ o pakeŋi mosöta taonöŋ anda ambazip yeŋgöra kewö indela jii mötket, 29 “Mötket! Nöŋön azi kun miwikŋaibiga yuai pakpak aka malali, miaŋgö könaŋi indela jii mötzal. Miaŋgöra yaŋön mönö Amötqeqe Toŋi Kraist akapuk. Mönö nanŋinak kaba azi mi ekŋe.” 30 Keu mi möta taon mosöta öröba Jisösgöreŋ anget.
31 Gwarek yeŋön nalö sutŋe miaŋgöreŋ Jisös qesim waŋgiba kewö jiget, “Ketaŋamnini, ölöp nene nenöŋ.”
32 Mewö jigetmö, kewö jiyök, “Nöŋön neneŋamni qainŋi kun memba maljali, iŋini miaŋgö könaŋi qahö möt kutuze. Qahö!”
33 Mi möta nanŋini qesim aŋguba kewö jiget, “Kunŋan nene kun memba kaba waŋgiza me denöwö?”
34 Mewö jigetka kewö jii mötket, “Melaim niŋgiiga kayali, nöŋön yaŋgö jitŋi tem köla nupŋi mem sorokömakzali, miaŋön mönö nöŋgö neneŋamni akza. 35 Iŋini keu kewö jibepuk, ‘Köiŋ 4 kunbuk ahöiga ölöm-izi-izi nalöŋan törima.’ Mötket, nöŋön miaŋgöra kewö jizala kezap alget: Nup boŋi ketaŋi mieŋgö ölŋinan lök öliiga meme nalöŋinan kam kuŋguza. Iŋini mönö jeŋini uget aniga mi uruŋine ek kutume. 36 Tosatŋan mutuk keu kötŋi qesiŋda gila malgetka ölŋan nalö kewöŋe asuhuiga tosatŋan mi lök tokoba töwaŋini megetka ambazipŋi ambazipŋi malmal köhöikŋaŋgö buŋaya ahakze. Mewö asuhuiga ölŋi meme yeŋön qesiŋ gilgil ambazip yembuk mindiriba mohotŋe söŋgaiba simbawoŋ mötze.
37 ‘Kunöŋ kötŋi qesiŋ giliga kunöŋ ölŋi mezawi,’ keu mewö jimakzei, mi keu ölŋa. Mi Anutugö nup memegö könaŋi indelja. 38 Nöŋön iŋini melaim eŋgibiga nup qainŋi kunöŋ nanŋinak yuai kötŋi qahö kömötkeri, mönö nup miaŋgöreŋ anda ölŋi meme. Tosatŋan mutuk sileŋini qeba nup memba malgetka eŋön yeŋgö könaŋine anda nup megeraŋgö ölŋi miwikŋaiba memakŋe. Mewö melaim eŋgizal.” Mewö
Samaria ambazip gwötpukŋan uruŋini meleŋget.
39 Samaria ambinöŋ keu kewö naŋgöba jiyök, “Nöŋön azi kun miwikŋaibiga yuai pakpak aka malali, yaŋön mönö miaŋgö könaŋi indela jii mötzal.” Mewö jiyöhaŋgöra Samaria ambazip gwötpukŋan Sikar taon miaŋgöreŋ uruŋini meleŋda Jisös möt narim waŋgiget. 40 Möt narim waŋgiba yaŋgöreŋ kaba yembuk toroqeba malmapköra kapaŋ köla qesigetka silim yahötkö dop toroqeba miaŋgöreŋ malök.
41 Mewö mala keu jiba malöhaŋgöra aka gwötpukŋan Jisös möt nariba toroqem waŋgigetka kambuŋini qariyök. 42 Toroqem waŋgiba ambigöra kewö jiget, “Azi kiaŋön ölŋa gölmeŋi gölmeŋi neŋgöreŋ Amötqeqe Tonina akza. Neŋön mi göhö keugörök qahö toroqeba möt narizinmö, mi naninak kezap ala möta möt kutuzin.” Mewö.
Jisösnöŋ jembon azi kungö nahönŋi mem ölöwahök.
43 Jisösnöŋ Samaria maliga silim yahöt teköiga eŋgömosöta Galili prowinsnöŋ anök. 44  * Mat 13.57; Mak 6.4; Luk 4.24Jisösnöŋ nanŋak nalö kunöŋ keu kun kewö naŋgöba jiyök, “Kezapqetok ambazip kunŋan nanŋe miri gölmenöŋ maliga yaŋgöra qahö mötket öŋgöiga göda qahö qem waŋgimakze.”
45  * Jon 2.23Mewö jiyökmö, töndup nalö miaŋgöreŋ nanŋe Galili prowinsnöŋ kaŋgoriga miaŋgöreŋ mewöyök tosatŋan jölöŋi jiget. Yeŋön ak-kömukömu kendongöra Jerusalem sitinöŋ öŋgöba Jisösnöŋ kendon nalöŋe aŋgöletot meyöhi, mi pakpak eka mötket. Miaŋgöra nalö miaŋgöreŋ ölöp köl öröm waŋgiget.
46  * Jon 2.1-11Galili prowins yeŋön köl öröm waŋgigetka miri qetŋi Kana mutuk o meiga letota wain ahöhi, miaŋgöreŋ kunbuk kayök. Taon qetŋi Kaperneam miaŋgöreŋ kiŋ kembugö jembonŋi kun malök. Yaŋgö nahönŋan kawöl yöhöiga ahöyök.
47 Ahöba kömumamgö ahök. Miaŋgöra Jisösnöŋ Judia prowins mosöta Galili uruŋe kayöhi, yaŋön miaŋgö buzupŋi möta Jisösgöreŋ anda kewö qesim waŋgiyök, “Gi ölöp kaba nahöni mem ölöwak waŋgiman.” 48 Qesim waŋgiiga kewö jii mörök, “Iŋini ni öne qahö möt narim niŋgimeaŋgö dop akzei, mi qahö dop kölja. Nöŋön aŋgöletot aiwesök membi ekagun mönö amqeba ni möt narim niŋgiba uruŋini meleŋbeak.”
49 Mewö jii mörökmö, jembonöŋ kewö jiyök, “Ketaŋamni, nahönan kömumbapuköra mönö ösumok kaman.”
50 Mewö jiiga meleŋ waŋgiyök, “Nahöngan mönö ölöwaka malma. Miaŋgöra mönö ölöp liliŋgöba anman.” Mewö meleŋ waŋgiiga yaŋön mi möt nariba liliŋgöba anök. 51 Anda könanöŋ maliga welenqeqeurupŋan kaba miwikŋaiba kewö jiget mörök, “Nahöngan lök ölöwaka malja.”
52 Mi möta qesim eŋgiba jiyök, “Wani nalönöŋ könahiba ölöwahök?” Mewö jiiga jiget mörök, “Uran mare wan kilok miaŋgöreŋ sile könöpŋi mosörök.” 53 Mi möta mötmötŋi kewö ahuba asariyök: Aha! Jisösnöŋ “Nahöngan mönö ölöwaka malma,” jiyöhi, mönö aua miaŋgöreŋök ölöwahök. Keu mi möt asariba i aka saiwaurupŋi pakpak yeŋön uruŋini meleŋda Jisös möt narim waŋgiget.
54 Jisösnöŋ Judia mosöta Galili prowins uruŋe kaba aŋgöletot kun ki meiga yahöt ahök. Mewö.

*4:5: Jen 33.19; Jos 24.32

*4:9: Esra 4.1-5; Neh 4.1-2

*4:44: Mat 13.57; Mak 6.4; Luk 4.24

*4:45: Jon 2.23

*4:46: Jon 2.1-11