8
Lk 21.37Na Iesusa ma Olip Takur mataŋgat. Na ŋaŋarmuŋ ŋgoinna ma Raraŋ Aetaniacna Kacna wuoc mambukat. Na meikramtaɨr wɨtta man ndambuŋ nakɨpri, na ma anna mbiraca minmo ripti neaŋgatna. Ainda moca tɨpemb wandik tamŋirena ramtaɨrapa, Parisina ramtaɨra meac laŋtaŋgo ianap aŋgɨca kɨprinan, na mina watrinanna, an meaca ma tɨp ŋgadudukca morena meacramootna tɨp kirar morinanmo, mina aŋgɨca kɨpca manmo meikramtaɨrta out mawɨtɨkat. Karica mina Iesusmo gaindopatna, “Riripti, gan meaca ma tɨp ŋgadudukca morena meacramootna tɨp kirara moca, mina manmo watrina. TN 20.10, na TW 22.22-24Na Tɨp Wandɨk mbuŋa Mosesa aindoprina, aia ainta meacmo waut mbuŋa rɨŋ menacnandet. Na u tit ndopit?” Mt 22.15Na anna gaind, mina an kam mbuŋ ndopca, manmo towaina morina, te, ma kam ianna kati mbop te, mina manmo ritri waparaca tɨkna. Ri, Iesusa tutupniŋ rɨmbɨtca ma ndona patŋit mbuŋa pitrik matirri.
TW 17.7, na Ro 2.1Karica mina manmo memetmbac madigiri, na ma ŋgepca wɨtɨkca minmo gaindopatna, “Mandaia nena rɨknanna, tɨp ŋgoreacna makukca mo ŋgocor, ma outna wautmo an meaca rɨŋ.” Ri, ma mac tutupniŋ rɨmbɨtca pitrik mac matirri. Mt 22.22Ainda moca mina an kam mbaraca mina muruŋa kabe, kabea ŋgepca an taup tɨkcarica mataŋgat. Na ramtaɨra iarir wɨtapnanna, mina outta taŋri, na ramtaɨr ŋgaibpaikca iŋmbai mataŋgat. Na Iesusa ndo kabe tutupniŋ rɨmbɨtca eacri, na an meaca mana outta wɨtɨkca eacrina.
10 Ainda moca Iesusa ŋgepca wɨtɨkca ma an meacmo gaindopatna, “Meacmbitac, gan ramtaɨra tenna taŋgapekna? Unmo ritri waparaca mona ramoot ianna eac ŋgocor ki?” 11  In 3.17, na 5.14Ri, an meaca aindopatna, “Ramoot aniac, ramtaɨr kocor.” Na Iesusa gaindopatna, “Auk toco unmo ritri waparaca mba moitndai. U taŋca iŋmbaia tɨp ŋgoreacna makukca kai mac mo teac.”
Iesusa ma gan tiacarpaikna memetac
12  Ais 49.6, na Mt 5.14, na In 1.4-9, na 3.19, na 9.5, na 12.46Karica Iesusa meikramtaɨrmo gaind mac mbopatna, “Aku ndo gan tiacarpaikna memetac. Na ramootta aukmo raŋgai te, ma neaupa mba taŋitndai. Ma iarwarna eteacna watna memetacap.” 13  In 5.31Ri, Parisiara an kamb mbaraca mina Iesusmo gaindopatna, “U ndo mbuŋa u ndona aiŋapa tɨpemb kirarirta kamb tiŋgik ndoprena. Aintik u wiwitica mboprena kambca meikramtaɨra mba rɨpacitndai.” 14  In 5.31-32, na 7.28-29, na 9.29Karica Iesusa mina kammo gainda rutica mboprina, “Anna gidik, aku ndo mbuŋa ndona tɨpemb kirarirta kambca wiwitirena. Na meikramtaɨra aukna kambmo mina rɨpacnandet. Na aku gaindopnandet, aku ŋgepca kɨprina auŋa aku lamŋirena, na aku nda taŋna auŋa aku malamŋireke. Na ne aukna auŋ mɨnɨŋa ne mba lamŋireke. Na aku taŋgekna auŋa, ne an tocmo mba lamŋireke. 15  In 7.24, na 12.47Na ne meikramtaɨrmo tiacarpaikna tɨpna kirar mbuŋa ritri waparaca morenan. Na aku ramoot ianmo ainta tɨpna kirar mbuŋa ritri waparaca mba morenanna. 16  In 5.30, na 8.29Na aku ramoot ianmo mana tɨpna kirar mbuŋa ritri waparaca mo te, aukna ritri waparaca ma wandoŋ, na aukna kambca aku meikramtaɨrmo wiwitirinanna, mina rɨpacnandet, na aku ndo kabea mba ritri waparaca moitndai. Wanaiŋ. Na Aetta ndo aukmo mbagɨrica aku kɨprinan, ma ndo aukap aiŋa morena. 17  TW 17.6, na 19.15, na Mt 18.16, na 2 Ko 13.1, na Ib 10.28Na nena Tɨp Wandɨkna kamma gaind maeacreke. Ramoot mbuniŋa kambmo iro kabe ndop te, maniŋna an kambca anna gidik. 18  1 Io 5.9Na aku ndoa ndona aiŋapa tɨpna kirarna kambmo wiwitirenan, na Aetta aukmo mbagɨrica aku kɨprinanna, ma toco aukna aiŋapa tɨpna kirarna kambca wiwitirenan.”
19  In 8.55, na 14.7, na 16.3Ainda moca Parisiara manmo gainda digirina, “An Aetta u mboprenanna, ma ten ndeacrena?”
Ri, Iesusa gainda rutiatna, “Ne aukmo mba lamŋireke, na ne aukna Aetmo mba lamŋirenanna. Na ne aukmo lamŋi te, ne aukna Aet motoco ne lamŋinandet.”
20  In 7.30Na Iesusa an kamb toprinanna, ma meikramtaɨrmo Raraŋ Aetaniacna Kacna kitcartukar iurena diabna roumbca tɨkca minmo riptirena. Na ramoot ianna manmo mba utiŋri, an mɨnna mana kɨdrɨkca laru ŋgocor ndeacri.
Iesusa aindopatna meikramtaɨra man taŋrena taupca taŋna mɨnna wanaiŋ
21  In 7.34-36, na 8.24, na 13.33Karica Iesusa meikramtaɨrmo gaind mac mbopatna, “Aku mataŋgek, na ne aukmo mba watitndai. Na nena tɨpemb ŋgorikta makukara ma eacraŋnandet, na ne menacnandet. Aintik aku taŋrena auŋa ne mba taŋitndai.” 22  In 7.35Ri, Iudanaŋgepca an kam mbaraca mina ndorimo aindopatna, “Tida moca ma aindopapekna, ‘Aku taŋrena auŋa ne mba taŋitndai?’ Moca ma ndomo mo menac nari?” 23  In 3.31Na Iesusa mina kammo nda rutica gaindopatna, “Ne pɨkɨnna meikramtaɨr, na aku, aku tamuŋna auŋnan. Na ne gan tiacarpaikna meikramtaɨr, na aku gan tiacarpaiknanna wanaiŋ. 24 Ainda moca aku nenmo mboprina, nena tɨpemb ŋgorikta makukara ma eacraŋnandet, na ne menacnandet. Na ne ainda rɨpac ŋgocor te, Aku Ndo, Aku Aind Ndeacraŋnandet, te, nena tɨpemb ŋgorikta makukara eacraŋnandet, na ne menacnandet.”* Aku Ndo Aku Aind Ndeacraŋnandet: Na u Nda Aŋgɨatna timbigta kapna inikca wat, ma aindoprina. Na mana mɨnɨŋa gaind, anna ma Raraŋ Aetaniacna i ndoprina.
25 Karica mina manmo mac digica mbopatna, “U mandai?” Ri, Iesusa minmo aindopatna, “Na aku nenmo mambopri, aku mandai. 26  In 7.28, na 12.49Na nena tɨpemb kirarirta moca, aku nenmo mbopna kam wɨt anikap. Te, aku nena tɨpemb kirarirmo, aku ritri waparacna ramoot toca monandet. Na Ramootta aukmo mbagɨrica aku kɨprinanna, mana tɨpemb kirarira wandoik koind. Na man ndambuŋa aku waracrina kambca anna aku gan tiacarpaikna meikramtaɨrmo wiwitirena.”
27 Na mina mba lamŋireke, ma minmo Aetna kamb ndoprenanna, 28  In 3.11, na 3.14, na 5.19, na 5.30, na 12.32, na Ro 1.4ainda moca ma minmo gaindopatna, “An mɨnna ne Ramootna Nuocmo aŋgɨca ik nakerac te, ne gaind ndamŋinandet, Aku Ndo, Aku Aind Ndeacraŋnandet. Te, ne lamŋinande, aku reac ianna ndona iro mbuŋa mba morenanna. Wanaiŋ. Aetta aukmo mboprina kambmo aku anmo muruŋa riptirena. 29  In 8.16, na 16.32Na Aetta ma aukmo mbagɨrica aku kɨprina, na ma aukap eacrena. Na ma aukmo mba tɨkcariri, na aku ndo kabe ndeacrena. Wanaiŋ. Ma aukmo mba tɨkcarirenanna, memetmbaca ma toŋgorena reikca aku morena.” 30  In 7.31Ri, meikramtaɨra Iesus mboprena an kambca waraca mina wɨtta manmo marɨpacat.
Kam gidikca meikramtaɨrmo moi mina tuombta aiŋir kamnderta meikramtaɨra mba eacitndai
31 Karica Iesusa mana rɨpacatna Iudanaŋgepmo gaindopatna, “Ne aukna kambmo utiŋ gagra te, ne aukna iŋa raŋgairena ramtaɨr gidkar teacnandet. 32  Ro 6.14, na 6.18, na 6.22, na 8.2, na Ie 1.25Te, ne kam gidikmo lamŋinandet, na kam gidikca nenmo moca ne tuombta aiŋir kamndera mba eacitndait.” 33  Mt 3.9, na Lk 3.8Ri, mina mana kambmo gainda rutica aindopatna, “Aia Abraamna wiwitnan, na atu ŋgoinna tɨkca kɨprinan, aina ianna tuomna aiŋ kamaindna aiŋa mona ramoot ianna mba laruri, wanaiŋ ŋgoin. Aintik u kaina moca gaindopatna, ‘Ne tuombta aiŋir kamndera mba moitndai’?”
34  Ro 6.16, na 6.20, na 2 Pi 2.19Na Iesusa mina kambmo gainda rutica mbopatna, “Aku nemo gidik, gidik ŋgoinna aindopnande, meikramtaɨra muruŋcamiŋa tɨpemb ŋgorikta makukara morenan, mina tɨp ŋgoreacna makukna tuomna aiŋ kamainda morena meacramoot ndeacrena. 35 Na tuomna aiŋ kamainda morena ramootta, ma ndona ramoot paŋanap mba iarwara mba eacrenanna, wanaiŋ. An ramoot paŋanna nuoca ndo iarwara mana aetap eacraŋnandet. 36  Ro 8.2, na Gal 5.1Ainda moca Nuoca nenmo moca ne tuombta aiŋir kamndera eac ŋgocorta meikramtaɨr taru te, ne tuombta aiŋir kamndera eac ŋgocorta meikramtaɨr koind teacnandet.
37  In 5.38, na 7.19, na 8.40“Na aku lamŋirena, ne Abraamna wiwitnan. Na aukna kamma ma nena iroar inkara mba eacreke. Aintik ne aukmo mo menacna morena. 38  In 3.32, na 5.19, na 5.30Ainda moca aku ndona Aetta aukmo wandacrina reikta kamb toprena. Na nena aetta nenmo neaŋrina tɨpembta kirarira ne anna raŋgaica morena.”
39  Mt 3.9, na Ro 2.28, na Gal 3.7, na 3.29Karica Iudanaŋgepca Iesusna kam mbaraca mina mana kammo gainda rutica mbopatna, “Aina nicar ŋgamrirta aetta Abraam.” Ri, Iesusa minmo gaindopatna, “Ne Abraamna nicar ŋgamrir te, ne Abraamma morina tɨpembta kirarira ne anna raŋgainandet. 40  In 8.26, na 8.37Na aku Raraŋ Aetaniac ndambuŋna kamb gidkar aku waracrinanna, anna nenmo an wiwitirena. Na mandeaca ne aukmo mo menacna mamoreke. Na ainta tɨpna kirara anna Abraamna tɨpna kirara wanaiŋ. 41  TW 32.6, na Ais 63.16, na 64.8Ainda moca ne ndorita aetna tɨpna kirara raŋgaica morena.” Ri, mina manmo gaindopatna, “Aina amera meacramootna kaŋtertaapna tɨp kirara mba moca aimo mba mɨrrinan. Wanaiŋ. Aia Aet kabe niŋgikap, na ma Raraŋ Aetaniac.” 42  In 16.28, na 1 Io 5.1Karica Iesusa minmo gaindopatna, “Na anna gidik ecte, Raraŋ Aetaniaca ma nena Aet, te, ne aukmo matŋinandet, aind aku Raraŋ Aetaniacap eaca kɨprina. Na aku ndona nikinik iro mbuŋa mba kɨpri. Wanaiŋ. Raraŋ Aetaniaca ndo aukmo mandaca aku kɨprina.
43  In 7.17, na Ro 8.7“Na kaina moca ne aukna kambmo matau garac ŋgocor? Na mana mɨnɨŋa ma gaind. Ne aukna kambmo waracna toawanaiŋ. 44  Mt 13.38, na 1 Io 3.8, na Iu 1.6Na ne Paparuna Ramootna mombonik, na ma nena aet. Na ne mana toŋtoŋa raŋgaina gagrarenan. Na atua ma meikramtaɨra mo menacna ramoot ndeacri. Aintik ma an tɨp kirar gidikca mba raŋgairenan, aind an tɨp kirar gidikca manmo mba eacrenanna. Na ma paparuna kamb toprena ramoot, na ma paparuna tɨpna kirarna kam ndoprena aet ŋgoin. 45 Na aku kamb gidkara wiwitirena, na ne aukna kambca mba rɨpacrenanna. 46  2 Ko 5.21, na 1 Pi 2.22, na 1 Io 3.5Na ne gaind ndamŋirena, aku tɨp ŋgoreacna makukca more ki? Na ne aind ndamŋi te, ne aukna tɨp ŋgoreacna makukmo wandac mbe. Na aku kam gidikca wiwit te, kaica ne aukna kammo rɨpac ŋgocor? 47  In 10.26-27, na 18.37, na 1 Io 4.6Na Raraŋ Aetaniacna mombonikca mina mana kambmo muruŋa waracrena. Na ne Raraŋ Aetaniacna mombonikca wanaiŋ, ainda moca ne mana kambca mba waracrenanna.”
Iesusa aindopatna Abraamma laru ŋgocor ndeacri aku ndo aind ndeacrena
48  Mk 3.21-22, na In 7.20Karica Iudanaŋgepca Iesusna kammo gainda rutica gaindopatna, “Aia aindoprina, u Samariana ramoot, na ŋeroŋ ŋgoreac ianna unap eacrenan, na anna gidik ki?” 49 Ri, Iesusa mina kammo gainda rutirina, “Wanaiŋ. Ŋeroŋ ŋgoreac ianna aukap eac ŋgocor. Na aku ndona Aetna i niŋgikca aŋgɨa ŋgeprena, na ne aukna imo aŋgɨa irikrena. 50  In 5.41, na 7.18Na aku ndona imo mba aŋgɨca ŋgeprenanna, Ramoot ianna aukna i aniacmo aŋgɨa ŋgepatnanna ma eacrena, na ma ritri waparaca morena ramoot. 51  In 5.24, na 6.40, na 6.47, na 11.26Na aku nemo gidik, gidik ŋgoinna aindopnandet, ramoot ianna aukna kamma raŋgai te, ma mba menacitndai. Wanaiŋ ŋgoin.”
52  Sek 1.5, na Ib 11.13Ri, an Iudanaŋgepca Iesusmo aindoprina, “Mandeaca aia malamŋica, u ŋeroŋ ŋgoreacap eacrena. Na Abraamapa rambca morina ramtaɨra menaca mamairi. Na u gaindoprina, ‘Ramootta una kammo matau raŋgai te, ma mba menacitndai.’ 53  In 4.12Kaica? U aina muruŋna ŋgamaɨr Abraammo tamuŋmbai ki? Na ma mamenacri. Na rambca morina ramtaɨr toco mina mamenacri. Na u ndomo mandai ŋgoin ndopca?”
54 Ri, Iesusa mina kammo gainda rutirina, “Aku ndona i aniacmo aŋgɨ ŋgep te, aukna i aniaca anna reac wanaiŋ. Aind aukna Aetta ma aukna i aniacmo aŋgɨa ŋgeprina. Na ne gaindoprena, ma nena Raraŋ Aetaniac. 55  In 7.28-29Na ne manmo mba mataua lamŋirenanna. Na aku ndo manmo lamŋirena. Na aku aindop te, ‘Aku manmo mba lamŋireke,’ te, aku nen toca paparuna ramoot ndarunandet. Na aku manmo lamŋirina, na mana kammo aku matau ŋgoinna raŋgairena.
56  Lk 10.24, na Ib 11.13“Na an mɨnna nena ŋgamaɨr Abraam, ma aukna rana watna iroap, na ma toŋtoŋ ŋgoin. Na an ramo ma watrinan, aintik ma nikinik iroa laŋ ŋgoin ndeacrena.” 57 Karica Iudanaŋgepca an kam mbaraca mina Iesusmo aindoprina, “Una iarira 50na mɨnna mba aŋgɨatke, na titoca tɨkri, u Abraammo watatna?” 58  Ais 43.13, na In 1.1, na Kol 1.17, na KIEK 1.8Na Iesusa minmo gaindopatna, “Aku nemo gidik, gidik ŋgoinna aindopnandet, an mɨnna Abraamma laru ŋgocor, Aku Ndo, Aku Aind Ndeacraŋnandet.”
59  In 10.31Ri, mina watur aŋgɨca manmo an mbuŋa rɨŋna mamori. Na Iesusa iŋgoroca ma Raraŋ Aetaniacna Kacna wuoc tɨkcarica ma raek malaruri.

8:1 Lk 21.37

8:5 TN 20.10, na TW 22.22-24

8:6 Mt 22.15

8:7 TW 17.7, na Ro 2.1

8:9 Mt 22.22

8:11 In 3.17, na 5.14

8:12 Ais 49.6, na Mt 5.14, na In 1.4-9, na 3.19, na 9.5, na 12.46

8:13 In 5.31

8:14 In 5.31-32, na 7.28-29, na 9.29

8:15 In 7.24, na 12.47

8:16 In 5.30, na 8.29

8:17 TW 17.6, na 19.15, na Mt 18.16, na 2 Ko 13.1, na Ib 10.28

8:18 1 Io 5.9

8:19 In 8.55, na 14.7, na 16.3

8:20 In 7.30

8:21 In 7.34-36, na 8.24, na 13.33

8:22 In 7.35

8:23 In 3.31

*8:24 Aku Ndo Aku Aind Ndeacraŋnandet: Na u Nda Aŋgɨatna timbigta kapna inikca wat, ma aindoprina. Na mana mɨnɨŋa gaind, anna ma Raraŋ Aetaniacna i ndoprina.

8:26 In 7.28, na 12.49

8:28 In 3.11, na 3.14, na 5.19, na 5.30, na 12.32, na Ro 1.4

8:29 In 8.16, na 16.32

8:30 In 7.31

8:32 Ro 6.14, na 6.18, na 6.22, na 8.2, na Ie 1.25

8:33 Mt 3.9, na Lk 3.8

8:34 Ro 6.16, na 6.20, na 2 Pi 2.19

8:36 Ro 8.2, na Gal 5.1

8:37 In 5.38, na 7.19, na 8.40

8:38 In 3.32, na 5.19, na 5.30

8:39 Mt 3.9, na Ro 2.28, na Gal 3.7, na 3.29

8:40 In 8.26, na 8.37

8:41 TW 32.6, na Ais 63.16, na 64.8

8:42 In 16.28, na 1 Io 5.1

8:43 In 7.17, na Ro 8.7

8:44 Mt 13.38, na 1 Io 3.8, na Iu 1.6

8:46 2 Ko 5.21, na 1 Pi 2.22, na 1 Io 3.5

8:47 In 10.26-27, na 18.37, na 1 Io 4.6

8:48 Mk 3.21-22, na In 7.20

8:50 In 5.41, na 7.18

8:51 In 5.24, na 6.40, na 6.47, na 11.26

8:52 Sek 1.5, na Ib 11.13

8:53 In 4.12

8:55 In 7.28-29

8:56 Lk 10.24, na Ib 11.13

8:58 Ais 43.13, na In 1.1, na Kol 1.17, na KIEK 1.8

8:59 In 10.31