Iesusa gɨrgɨr bagaraniac aŋgɨca menaca mac
nda ŋgepnande
22
(22—24)
Iudasa Iesusmo ramtaɨr paŋaindta para tɨkna babuatna
(Matiu 26.1-5 na 26.14-16 na Mak 14.1-2 na 14.10-11 na Ion 11.45-53)
NA 12.1-27Na Isap Kuri Ŋgocorta Tapacna Ra Aniac, mina gaind toc ŋgacrena, Pasowana Ra Aniac, an ra laruna mori.* Pasowana Ra: Matiu sapta 26 wes 2na inikca wat. An kam tɨp kirar kabe toco an ndeacrena. Ŋap 2.2, na Lk 20.19, na Up 4.27Na taup ndamtaɨr paŋaindapa, tɨpemb wandik tamŋirena ramtaɨra, ndorimo Iesusa mo menacna moca moatnanna, mina meikramtaɨr tarica nanambica, ainda moca mina mana mo menacna moca taupembta mori.
Mt 26.14, na Mk 14.10, na Lk 4.13, na In 13.2, na 13.27Na Ramoot Mbɨkca Iudas Iskariotna iro inik mambukat, an ramoot Iudas, ma Iesusna parniŋapa mbut mbuniŋna iŋa raŋgairena ramtaɨrta ramoot ian. Ri, Iudasa ainda moatna mbatca, ma laruca taŋga taup ndamtaɨr paŋaindapa, Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikna aiŋa morina ramtaɨr paŋaindmo mambopat, ma ndo Iesusmo aŋgɨca mina para tɨkna taupembta ŋgorenande. Sek 11.12Ainda moatna mbatca, an ramtaɨr paŋainda toŋtoŋgar koinda moca, mina ŋgepca manap kam maleacat, mina Iudasmo kituknduk mbuŋ ŋgoiknande. Ri, Iudasa, mina mbopatna kamb mbaraca toŋgoca, ainda moca ma taupembta ŋgorerina, meikramtaɨra Iesusmo waeke te, Iudasa mamo aŋgɨca an ramtaɨr paŋaindta para tɨknande.
Iesusna iŋa raŋgairena ramootniŋa amta reik kocroatna
(Matiu 26.17-25 na Mak 14.12-21 na Ion 13.21-30)
NA 12.1-27Karica an Isap Kuri Ŋgocorta Tapacna Ra Aniaca, malaruri. Na an ra, mina sipsipar ŋgaibmo mo menac te, mina an am te, an Pasowana Rana ndamŋina moca. Aintik Iesusa Pitaapa Ionmo gaindopatna, “Oŋgo taŋca aia ndori an Pasowana Ra ndeac te, amna amta reik kocro.” Ri, maniŋa mamo aindopatna, “U toŋgorinanna aŋga taŋca ten taupca tɨkca, an amna reac kocroit?” 10 Karica ma maniŋmo gaindopatna, “Oŋgo warac. Oŋgo taŋi auŋ aniac ndaru te, ramoot ianna puk wɨn aniacap aŋgɨca, kɨpi oŋmo taupca tɨki wat te. Oŋgo manap taŋca, ma kac ianna inik mbuk te, oŋgo manap an kacna inikca mbuk. 11 Oŋgo an kacna aetmo aindop, ‘Ririptia umo gainda digirina, “Una kacna diabca ten ndeacre? Aku ndona iŋa raŋgairena ramtaɨrap, an Pasowana amna reaca moca amna. Te, an Pasowana Rana ndamŋina.” ’ 12 Te, ma oŋmo tamuŋmbaina diab aniac ianna, wandac mbopnande, ‘An kacna diab inikna mbiracna taupembapa, gagamna bara kocro maeacreke.’ Aintik oŋgo aina gagamna reikmo, an inikca tɨkca kocro!” 13  Lk 19.32Karica maniŋa taŋgatnanna, na maniŋa watri, an Iesusna mbopatna kirara reikca aind ndeacri. Na maniŋa Pasowana amta reikmo kocrorinan.
Iesusa up aŋgɨrena ramtaɨrmo wain pukapa tapac neaŋgatna
(Matiu 26.26-30 na Mak 14.22-26 na 1 Korin 11.23-25)
14 Karica an amna reac amna ŋgaŋganŋgɨna mɨn laruatke, Iesusa gagamna taupca mbiracatke, mana up aŋgɨrena ramtaɨr toco manap mambiracat. 15 Ri, ma minmo aindopatna, “Aku nenapmo gan Pasowana Rana, gagamna inik ndeacna toŋtoŋ ŋgoin, na an mai te, iŋmbaia aku gɨrgɨr aniac aŋgɨca menacnande. 16  Lk 13.29, na 14.15, na Up 10.41, na KIEK 19.9Aintik aku nenmo aindopnande, aku gan amna reaca mba mac amitndai, taŋi an reikta mɨnɨŋa gidik ŋgoin ndaruca, Raraŋ Aetaniacna bubuoca laruekna mɨn mbuŋ.”
17 Aindopacarica ma Raraŋ Aetaniacmo mbendeica kam laŋ neaŋgarica, ma wain pukna kab aŋgɨca minmo neaŋga aindopatna, “Ne gan wain pukna kab aŋgɨca ndorimo teker tekera, biŋaia am. 18 Aintik aku nenmo aindopnande, aku gan wain pukca mba mac amitndai, mandeacna mɨnna tɨkca, taŋi Raraŋ Aetaniacna bubuoc laruekna mɨn mbuŋ.” 19  Mt 26.26, na Mk 14.22, na Lk 24.30, na 1 Ko 11.24Karica ma tapac ian aŋgɨca, Raraŋ Aetaniacmo mbendeia kam laŋ ndopacarica, ma tapac witkica, minmo aindopatna, “Ganna aukna tik, nena moa aku maneaŋgek, na ne aŋgɨ am te, memetmbaca ne ainda moraŋ te, aukna ndamŋi.” 20  Ier 31.31-34, na 1 Ko 10.16Karica mina amba maiatke, ma kabena wain pukna kab aŋgɨca, anmo, an kirar kabea moca, aindopatna, “Gan kab wainna, anna aukna racaindpaik, an mbuŋ Raraŋ Aetaniacap kam ŋgam leacrina, an racaindpaikca nena moca ruŋkinande. 21  Ŋap 41.9, na Mt 26.21-23, na Mk 14.18, na In 13.21-22, na 13.26Na ne wat, mandaia, aukmo aŋgɨri puŋnaŋgepta para tɨkna moca morena ramoot, mandeaca ma aukap gan amta reik tɨkca ambrena taupca mbiraca maeacreke. 22  Mt 26.24, na Up 2.23, na 4.28Aintik Ramootna Nuoc, atua Raraŋ Aetaniaca mamo menac ndopca mbopatna kirar, ma ainda monande, na an ramoot, ma manmo puŋnaŋgepta para tɨkrinan, man mbaina kakadmai ŋgoin, ma makuk aniac ŋgoin aŋgɨnande.” 23  Mt 26.22, na In 13.22, na 13.25Ri, mina an kam mbaraca ŋgepca, ndorimo ian, ian madigiri, “Aia mandaia ndo, ainda moit?”
Up aŋgɨrena ramtaɨra ndorimo ramoot paŋan ndaruna moca, ndorimo ipuŋgatna
24  Mt 18.1, na Mk 9.34, na Lk 9.46Karica Iesusna up aŋgɨrena ramtaɨra, ndorimo ipuŋga mambopri, mandaia ndo mina ramoot paŋan ndeacit. 25  Mk 10.42-45 Mt 20.25-27, na Mk 10.42-44Ri, Iesusa minmo gaindopatna, “Gan Iudana meikramtaɨr wanaiŋna gagrirta ramtaɨr paŋaind, mina ndorita meikramtaɨr bubuocrena gagrar minanna tamuŋ, ainda moca mina ndorita meikramtaɨrmo mataua bubuocrena irembap. 26  Mt 23.11, na Mk 9.35, na Lk 9.48, na 1 Pi 5.3Na ne, ainda kai mo teac. Kari ŋgoin ndacari, ramootta nena rɨkmo aniaca moca tamuŋmbai ndeacrenan, ma mac nda irikca ramoot aniacna kirara wanaiŋ, ma mooŋnuoc tekerna kirar ndeac. Na nena ramoot paŋan, ma aiŋna ramoot eacrena kirar ndeac te, nenmo biŋa mo. 27  Mt 20.28, na Lk 12.37, na In 13.12-15, na Pil 2.7Na ne titoc ndamŋire, titocna ramootta ndo outmbai ndeacit, an amna reac ambrena ramoot ki, ki, an amna reac, biŋairena aiŋna ramootta ndo aniac?” Ri, ma aindopatna, “An ambrena ramoot, man niŋgikca ndo aniac. Na aku ndo, nena rɨk ndeac te, nenmo otaca, nena mbaiŋa mo te, nenmo opotaca momona aiŋna ramootna kirar ndeacnande.
28  2 Ko 1.7, na 2 Ti 2.12, na Ib 4.15“Na maica aukmo ainta totowaiar laruri, ne aukmo mba kacrepri, ne aukap eacri. 29  Lk 12.32Na aukna Aetta aukmo an bubuocna gargara neaŋrina, aku nen motocmo, an bubuocna gargara nenmo neaŋnande. 30  Ŋap 49.14, na Mt 19.28, na 1 Ko 6.2, na KIEK 3.21Aintik ne aukna an bubuocna inikna amta reik tɨkrena bar auknan, ne anna mbiraca amta reikapa puk amnande, te, gagrirta ramtaɨr paŋaind mbiracrena taupca ne anna mbiraca, Israelna parniŋapa mbut mbuniŋna wiwitta raupŋinandet.”
Iesusa aindopatna, Pita manmo iŋ neaŋ wɨtɨknande
(Matiu 26.31-35 na Mak 14.27-31 na Ion 13.36-38)
31  Emo 9.9, na 2 Ko 2.11, na 1 Pi 5.8Karica Iesusa aindopatna, “Saimon, Saimon, u warac, Ramoot Mbɨkca aindoprina, ma nena rɨtɨpaikmo ramtaɨra ndorita wit aŋgɨca ŋaŋawir irikna moca, aŋgɨra numairena kirar aŋgɨri numainande. 32  Ŋap 51.13, na In 17.9-11, na 17.15, na 17.20, na 21.15-17Aintik aku una moca mbendeiatna, ŋarikca una rɨtɨpaca irik narica, ainda moca u rɨpaca auk ndambuŋ mac nda kɨp te, ndona laiplacar motocmo moi gagra.”
33  Lk 22.54Ri, Pita mamo aindopatna, “Kacoot, aku kocrorina, aku unap kac ŋgoreaca mbuk te, unap menacnande.” 34  Mt 26.34, na Mk 14.30, na In 13.38Ri, Iesusa mamo aindopatna, “Pita, aku umo gaindopnande, mandeac mouŋa kackur ianna ap ŋgocor ndeacraŋ te, u kɨdrɨk mbonkaca aindopnande, u aukmo lamŋi ŋgocor.”
Iesusa aindopatna mana iŋa raŋgairena ramtaɨra ndori kopotacna reikap aŋgɨca taŋ
35  Mt 10.9-10, na Mk 6.8-9, na Lk 9.3, na 10.4Karica Iesusna iŋa raŋgairena ramtaɨrmo ma aindopatna, “Aku nemo ndona aiŋa mona moca, nenmo mandaca taŋgatna mɨnna, ne mba kituknduk aocrena taum ianap mba aŋgɨatke, na par ŋgutiŋga taŋrena ramb ianna mba aŋgɨatke, na ortɨmbɨk ŋgapaocniŋ ianap mba aŋgɨa taŋgatke, ne wanaiŋa taŋgatna, na an mɨnna nemo reac ianna matpiat ki, wanaiŋ?” Ri, mina aindopatna, “Wanaiŋ?” 36  Lk 22.49Na ma minmo aindopatna, “Mandeaca u mandaia kituknduk aocrena tukutap, par ŋgutia taŋrena larkamap u aŋgɨ, na u mandaia bugrim ŋgocor, u ndona tik ŋgapaocmo, mbik tɨkca oikrena taupca tɨkca, mina oik te, u an kituknduk aŋgɨca, ndona bugrim ŋgoik. 37  Ais 53.12, na Lk 22.52Aintik Raraŋ Aetaniacna Timbigta Kapna kamma aukmo aindoprina, ‘Meikramtaɨra mamo wat te, ramoot ŋgoreac ianna kirar ndamŋinande,’ an kamma paparua wanaiŋ, anna gidik, meikramtaɨra muruŋa aukmo ainda monande. Aintik Raraŋ Aetaniacna Timbigta Kapca mboprina reikta kirar, ma aukmo aind ndarunande.” 38 Ri, mana iŋa raŋgairena ramtaɨra mamo aindopatna, “Kacoot, u wat, aia bugrim mbuniŋ niŋgikap maeacreke.” Na ma minmo aindopatna, “Anna ma mɨn.”
Iesusa Olip Takura tɨkca mbendeiatna
(Matiu 26.36-46 na Mak 14.32-42)
39  Lk 21.37, na In 18.1Karica Iesusa ndona memetmbaca morina kirara, ma ŋgepca auŋ aniac tɨkcarica, Olip Takura taŋna taŋgatke, mana iŋa raŋgairena ramtaɨr toco, mina ŋgepca mana iŋ maraŋgaiat. 40  Mt 6.13, na 26.41, na Mk 14.38, na Lk 22.46Ri, ma taŋga an taup ndaruca, ma minmo aindopatna, “Ne toco mbendei, ŋarikca nenmo totowai ian laru te, moca ne anna irik nari.” 41 Aindopacarica ma ŋgepca mimo waekeca dammbaia tɨkca ma tutupniŋ rɨmbɨtca, ma gainda mbendeia mambopat, 42  Mt 6.10, na In 5.30, na 6.38“Ate, u ndo toŋgo te, u gan gɨgɨrara auk ndambuŋ nakɨpna morenanmo mo kecari, aku umo anna digirena, u aukna toŋtoŋna digdigia kai raŋgai teac, u ndona toŋtoŋ mbuŋa mo.”
43 Ri, Raraŋ Aetaniacna mbaiŋna aiŋa morena ŋeroŋ ianna kɨpca laruca, manmo moa magagrat. Landamŋina ramtaɨr ndeida gaind ndamŋirina gan kam tɨpniŋa gan sapta 22 wes 43, na 44 ndeacrena kamniŋ, Luka mba tiratke. 44  In 12.27, na Ib 5.7Na Iesus, ma gɨrgɨr aniacap tik, ma paŋpaiŋ ŋgoin mambendeiri, na mana tikna gaupgaupa racaind larurena kirar ndaruca pitrik mairikri. 45 Karica ma mbendeia maica, ma ŋgepca ndona iŋa raŋgairena ramtaɨr tambuŋa nda taŋga, wattatnanna mina iroar inkara makukapa kadmaiacarica ŋgori. 46 Na ma minmo aindopatna, “Ne tida mona naŋgore? Ne ŋgepca mbendei, ŋarikca nenmo totowai ian laru te, ne anna moca irik nari.”
Iudasa Iesusmo puŋnaŋgepta para neaŋgatna
(Matiu 26.47-56 na Mak 14.43-50 na Ion 18.3-11)
47  Mt 26.47, na Mk 14.43, na In 18.3Na Iesusa kam ndopre mbuŋa, ramtaɨrta tumbun aniac ianna kɨpca laruca. An tumbunna inik nakɨpatna ramoot ianna, mana iŋa raŋgairena ramtaɨr parniŋapa mbut mbuniŋna ramtaɨrta ramoot ian, na mana ia Iudas, ma ndo an ramtaɨrmo taup wandaca kɨpca laruca, ma Iesusmo pipopotaca mona taŋga rambuŋaiatke. 48 Ri, Iesusa manmo gainda digiatna, “Iudas, u ndomo Ramootna Nuocmo, gan pipopotacna tɨp mbuŋa parua moca manmo puŋnaŋgepta para tɨkna moek, a?”
49  Lk 22.36Ainda moatke, mana iŋa raŋgairena ramtaɨra manap eacrinanna, mina wattatnanna maica an reac laruna mori, mina aindopatna, “Kacoot, aia mimo bugrimniŋ mbuŋa ruŋna mamoek?” 50 Ri, mina ianna ŋgepca bugrim mbuŋa, taup ndamoot paŋan aniacna mbaiŋna ramootmo waca, mana koar umbai katacakeca mbutukatke. 51 Na Iesusa watta taŋga aindopatna, “An kirarira kari ŋgoin ndacari.” Na ma an mbaiŋna ramootna koarmo utiŋgatke, mana koara laŋ mac mamoat.
52  Lk 22.37, na In 7.30, na 8.20Ri, Iesusa ndo aŋgɨna kɨpatna, ramtaɨr paŋaindapa, taup ndamtaɨr paŋaindapa Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikna aiŋa morina ramtaɨr paŋaindap, mina ndorimo man aŋgɨna moatke. Ma minmo aindopatna, “Ne bugrimarapa paraiŋap aŋgɨca kɨpapeknanna, anna makɨmreke ruŋrena ramootta pi leaca aŋgɨna nakɨpapekna kirar toc? 53  Lk 19.47, na 21.37, na In 12.27, na Kol 1.13Na memetmbaca aku nenapmo, Raraŋ Aetaniacna Kacna wuocna inikca nenapmo ra, ra katuca eacri. Ne auk aŋgɨnake ainda mba towairi, mandeaca neaupna gargara nenmo wɨŋga kɨtaca, ande nena mɨn matɨkca.”
Pita aindopatna ma Iesusmo lamŋi ŋgocor
(Matiu 26.57-58 na 26.69-75 na Mak 14.53-54 na 14.66-72 na Ion 18.12-18 na 18.25-27)
54  Ŋap 31.11, na Lk 22.33Karica Iesusa mbopca maiatna mbatca, mina mamo utiŋga aŋgɨra taŋga, taup ndamoot paŋan aniacna kac naaŋgɨra mbukatke. Ri, Pita ŋgepca mina iŋmbaia tawancait motem maraŋgairi. 55 Na ramtaɨr ndeida mina an kacna wuoc inikmo tac keca mbiraca eacrina. Ri, Pita kɨpca mbukca minap mbiraca eacri. 56  Up 4.13Karica mbaiŋna meac ianna Pitamo taca mbiraca eacrinanna tɨkca watca matau watamaica ma aindopca, “Gan ramoot toco, Iesusap eacrina ramoot ian.” 57 Aindopatke, Pita an meacmo gaind mawawɨriat, “Meacmbitac, aku manmo lamŋi ŋgocor.” 58 Karica eaca mandaca iŋmbaia ramoot ian tuk, manmo watca aindopatna, “U toco mina ian.” Ri, ma aindopatna, “Ramoot, aku wanaiŋ.” 59 Karica eaca kɨdrɨk kecariatke, kabena ramoot ian tuk, kam gargar ŋgoin mbuŋa aindopatna, “Gidik ŋgoin, ma toco Galilina ramoot ian, ma manap eacrena ramoot.” 60 Ri, Pita aindopatna, “Ramoot, aku una mbopapekna kamma, aku lamŋi ŋgocor ŋgoin.” Ma an kam ndopri mbuŋa, kackura andu maapat. 61  Lk 22.34Ri, Kacootta nda kumbakeca, Pitamo watta gagracariatke. Pita Kacoot mbopatna gan kam malamŋiat. Kacootta manmo gaindopatna, “Mandeac mouŋa kackura ap ŋgocor ndeacraŋ te, u kɨdrɨk mbonkaca aindopnande, ‘Aku manmo lamŋi ŋgocor.’ ” 62 Na Pita an kam ndamŋica, laruca ae ŋgoreac ŋgoin maaeri.
Mina Iesusmo piri malaroŋri
(Matiu 26.67-68 na Mak 14.65)
63 Na an ramtaɨra Iesusmo utiŋrinanna, manmo komea mbopri, mamo mapiri. 64 Na mina mana lamnɨacniŋmo, raraŋit mbuŋa tamaia, manmo madigiri, “U rambca morena ramtaɨr mboprena kirara moca aimo mbop, una pirena ramootna ia mandai?” 65 Na mina manmo kabena peperena kamb ŋgorik ndeidap mamo mambopri.
Mina Iesusmo ninik waŋgorta out naaŋgɨ wɨtɨkca ritri waparaca morina
(Matiu 26.59-66 na Mak 14.55-64 na Ion 18.19-24)
66 Maica auŋa larua keca ra gari, Iudana ramtaɨr paŋainda kɨpca puniri, taup ndamtaɨr paŋaindapa tɨpemb wandik tamŋirena ramtaɨrap. Mitoco kɨpca laruca mina ndorimo aŋgɨa tumbunna tɨkca. Mina ŋgepca Iesusmo aŋgɨra taŋga, ndorita ninik waŋgorta ramtaɨr tambuŋa tɨkca. 67  In 3.12, na 8.45, na 10.24Mina mamo madigiat, “U aimo mbop, unmo Raraŋ Aetaniaca babuca mbagɨrica kɨpca aimo mac nda aŋgɨna ramoot ki, wanaiŋ?” Ri, ma minmo aindopatna, “Aku mbop te, ne mba rɨpacitndai. 68 Na aku nenmo reac ianna kamma digi te, ne aukna kamma mba nda rutiitndai. 69  Up 7.56, na Ib 1.3, na 8.1Na mandeaca tɨkca taŋgekna mɨnna, Ramootna Nuoc, ma Raraŋ Aetaniacna par umbaia mbiracnande. Na Raraŋ Aetaniac ma gargar aniacapnan.”
70  Lk 4.3, na 4.9Ri, mina muruŋa mamo madigiat, “Na u Raraŋ Aetaniacna Nuoc ki?” Na ma minmo aindopatna, “Ne ndori mboprena, aku gade man.” 71 Karica mina muruŋa ŋgepca aindopatna, “Aia kabena meikramtaɨrmo, mana morena kirarirtake, kai mac aŋgɨ kɨpca digi ore teac, ma gade ndona up mbuŋa mbopapeke, aia waracapekna.”

22:1 NA 12.1-27

*22:1 Pasowana Ra: Matiu sapta 26 wes 2na inikca wat. An kam tɨp kirar kabe toco an ndeacrena.

22:2 Ŋap 2.2, na Lk 20.19, na Up 4.27

22:3 Mt 26.14, na Mk 14.10, na Lk 4.13, na In 13.2, na 13.27

22:5 Sek 11.12

22:7 NA 12.1-27

22:13 Lk 19.32

22:16 Lk 13.29, na 14.15, na Up 10.41, na KIEK 19.9

22:19 Mt 26.26, na Mk 14.22, na Lk 24.30, na 1 Ko 11.24

22:20 Ier 31.31-34, na 1 Ko 10.16

22:21 Ŋap 41.9, na Mt 26.21-23, na Mk 14.18, na In 13.21-22, na 13.26

22:22 Mt 26.24, na Up 2.23, na 4.28

22:23 Mt 26.22, na In 13.22, na 13.25

22:24 Mt 18.1, na Mk 9.34, na Lk 9.46

22:25 Mk 10.42-45

22:25 Mt 20.25-27, na Mk 10.42-44

22:26 Mt 23.11, na Mk 9.35, na Lk 9.48, na 1 Pi 5.3

22:27 Mt 20.28, na Lk 12.37, na In 13.12-15, na Pil 2.7

22:28 2 Ko 1.7, na 2 Ti 2.12, na Ib 4.15

22:29 Lk 12.32

22:30 Ŋap 49.14, na Mt 19.28, na 1 Ko 6.2, na KIEK 3.21

22:31 Emo 9.9, na 2 Ko 2.11, na 1 Pi 5.8

22:32 Ŋap 51.13, na In 17.9-11, na 17.15, na 17.20, na 21.15-17

22:33 Lk 22.54

22:34 Mt 26.34, na Mk 14.30, na In 13.38

22:35 Mt 10.9-10, na Mk 6.8-9, na Lk 9.3, na 10.4

22:36 Lk 22.49

22:37 Ais 53.12, na Lk 22.52

22:39 Lk 21.37, na In 18.1

22:40 Mt 6.13, na 26.41, na Mk 14.38, na Lk 22.46

22:42 Mt 6.10, na In 5.30, na 6.38

22:43 Landamŋina ramtaɨr ndeida gaind ndamŋirina gan kam tɨpniŋa gan sapta 22 wes 43, na 44 ndeacrena kamniŋ, Luka mba tiratke.

22:44 In 12.27, na Ib 5.7

22:47 Mt 26.47, na Mk 14.43, na In 18.3

22:49 Lk 22.36

22:52 Lk 22.37, na In 7.30, na 8.20

22:53 Lk 19.47, na 21.37, na In 12.27, na Kol 1.13

22:54 Ŋap 31.11, na Lk 22.33

22:56 Up 4.13

22:61 Lk 22.34

22:67 In 3.12, na 8.45, na 10.24

22:69 Up 7.56, na Ib 1.3, na 8.1

22:70 Lk 4.3, na 4.9