19
Yesu ake Jakayo
Ɨ Yesu ket Yeriko taun wa b'ɨgaronj, ɨ ket onggɨt taun nata opantonj. Ɨ demb de onggɨt taunɨnd yɨpa rɨga yɨbnonj nyɨ da Jakayo, ɨ ton re mopyam teks imdayam rɨga na dɨde jogjog gasa kɨma rɨga na. Ɨ ton nya oraka yiyenonj Yesund yɨr ongongɨm nokɨm da ton wumɨr okas da ɨja e Ti wɨp, ajɨ ton ma rɨrɨr na Tin yɨr ongongɨm, mop nokɨp ton re kutkut rɨga na dɨde rɨga bobopiya Tin yulungayo. Sɨ ton b'ɨkonj naska wa Yesund nya owamam, ɨ ket yɨpa sikomo pig wul ɨjonj, nokɨm da ɨdenat ton Tin b'obogɨl yɨr ong ra Ton topanjis onggɨt nyawɨnd. Ɨ re Yesu onggɨt pɨpmetɨnd awonj, Ton ti pɨlwa yɨr b'ɨskonj, ɨ ket tin yomnonj da, “Jakayo! Wanakana gou wa inke! Mop nokɨp yu dor Kon b'ogla nɨtɨbnyɨn moina metɨnd.” Seg ket Jakayo odenja gou wa inkonj, dɨde ket Yesund ukoi sam kɨma simesime yomnonj. Ɨ komkesa rɨga yepiya re Yesund yɨr yongo tina met wa b'ɨgarand, ton ket yɨt b'ebongnento odede da, “Ton kea obayɨm b'ɨgarɨk negɨr mɨleyam rɨgamna met wa.” Ajɨ Jakayo ket onyitonj dɨde ket Yonggyamɨnd yomnonj da, “Yɨr de, Yonggyam! Kon takalenjinyɨn komkesa koina gasa ɨ tab tagoninyɨn gasa kesa rɨga wa. Ɨ rada ke kon ya pɨlke nanggamog gasa na akasinond nenegɨr nya ke, kon opima ket powapyam mɨra towa tetendenawainyɨn koina okati gasa rɨrɨrɨnd.” Sɨ Yesu ket tin yomnonj da, “Yu bibɨrɨnd, God ma yɨrkokar okawa mɨle kea onggɨt metɨnd pɨta ainy, mop nokɨp onggɨtyam rɨga toda re yɨpa Abraamɨmna b'ɨga e. 10 Mop nokɨp Rɨgamna B'ɨga ikonj onggɨt gowukoyɨnd re b'edamkiti rɨga oraka mana dɨde towanɨm yɨrkokar okawa mana.”
Gold Koin gatab Tendam Yɨt
(Mat 25:14-30)
11 Ɨ re rɨgap onggɨtyam yɨt utkundo, Yesu kwa b'usaya yɨpa tendam yɨt towa usekawonj, mop nokɨp Ton kea Yerusalem taun wus wa awonj, dɨde rɨgap nonyɨk b'amdento da God ma pumb tungg pɨta tainy odenja ra Ton b'ɨtgarɨk Yerusalem taunɨnd. 12 Sɨ Ton yɨt yotomonj da, “Yɨpa ukoijog nyɨ rɨga menon yokatonj paja tungg wa de mopyam kingɨm pɨlwa, odede tilenggyam nonyɨk b'amdena kɨma da ɨdenat ton king pɨpmet okas ti pɨlke ɨ tɨtenj onggɨt king nyɨ danda kɨma tina tungg wa. 13 Ɨ re ton iwatam awonj, ton ket tinajog ten (10) wɨko rɨga ara emokinonj dɨde ket towa agoninonj ten (10) gold koin,* Grik peband da “Muna”. Ɨ yɨpa Muna re wan andred (100) wɨko rɨgaina yɨpa bibɨr wɨko mɨra na. ngɨrpu ten amninonj da, ‘Wɨn b'obogɨl onggɨtyam wulkɨp tengaenindam b'usaya mɨra oikɨndenam ngɨrpu ra kon tɨtenjɨn dem.’ 14 Ajɨ rɨga yepiya re tina danda wɨrand wekenonj, tin yɨsayo, ɨ ket nɨnda rɨga abagɨkto dɨde ton ket ten etmɨkurto ti yɨmta nya de ukoijog kingɨm pɨlwa odede yɨt kɨma da, ‘Sɨn ma singi im jɨ ɨtemb rɨga sowanɨm king pɨpmetɨnd ɨbɨm.’ 15 Ajɨ re onggɨt ukoijog nyɨ rɨgat king nyɨ yokatonj mopyam kingɨm pɨlke, ton ket ɨtendonj tina tungg wa, ngɨrpu ton ket engaukinonj opimemb tinajog wɨko rɨga ya mana re ton gold wulkɨp agoninonj, nokɨm da ɨdenat ton wumɨr okas rɨdede na ton onggɨtyam wulkɨp engaenento b'usaya mɨra oikɨndenam. 16 Sɨ naskanyam ikonj ti wɨp wa, ɨ yindonj da, ‘Yonggyam! Kon moina yɨpa gold koin ke b'usaya mɨra aingɨnsinond re ten (10) gold koin na.’ 17 Ɨ ket ti yonggyam tin yɨsmonggawonj da, ‘Oo, b'ogɨl wɨko rɨga! Otomanti e. Man re kea sobijog gasand nony ɨjaijog wɨko yomnɨkot, sɨ onggɨt paemb kon mor danda motkaen ten (10) taun wɨp omnam.’ 18 Ɨ nɨmogɨmyam ikonj, dɨde yindonj da, ‘Yonggyam! Kon moina yɨpa gold koin ke amnɨkinond re paib (5) gold koin na.’ 19 Ɨ kwa daka ket onggɨt rɨgand ti yonggyam mɨra yomnonj da, 'Madaka paib (5) taun wɨp omna rɨga e taet.’ 20 Ɨ kwa yɨpa rɨga ikonj, ɨ ket yindonj da, ‘Yonggyam! Ɨtemb moina yɨpa gold koin rɨna re kon ponpon upuki yowamenenond kobɨrgɨm borand. 21 Mop nokɨp kon men moga na muwadenenond, nokɨm da man re wɨp ɨnggrawa kesa rɨga et. Sɨ man jabajaba im gasa emdeneninyɨt nangga na re man maka aramkinot, dɨde man erngokeneninyɨt nangga na re man maka esinot.’ 22 Ɨ ti yonggyam ket tin yɨsmonggawonj da, ‘Man, negɨrjog wɨko rɨga! Kon men mɨtɨsagɨken ra moina tugɨmjog ke opureni yɨtkak kae dem. Ma man ɨja e wumɨr aet da kon re wɨp ɨnggrawa kesa rɨga en, sɨ kon jabajaba im gasa emdeneninyɨn nangga na re kon maka aramkinond, dɨde kon erngokeneninyɨn nangga na re kon maka esinond? 23 Sɨ nangga penaemb man maka koina wulkɨp yoramitot bengk wa? Rako man ket bengk wa yoramitot, kon kakoa ɨngkenaemb koinajog wulkɨp yokatond onggɨt oikɨnti wewe wulkɨp kɨma.’ 24 Ɨ ket ton ti wusɨnd owɨnki rɨga amninonj da, ‘Yɨsata onggɨtyam yɨpa gold koin rɨnte re yɨbɨm ti pɨlɨnd, dɨde onggɨt rɨgam yokawa yete re ten (10) gold koin awaminy!’ 25 Sɨ ton ket towa yonggyamɨnd yomno da, ‘Yonggyam! Ton re opima ti awaminy ti ten (10) gold koin.’ 26 Seg yonggyam tedaka amninonj da, ‘Kon wen tamninyɨn da komkesa rɨga yepiya re towa b'ogɨl wɨko ke b'usaya nɨnda mɨra aikɨndento, Kon opima towa nɨnda kwa tumɨnd tagoninyɨn. Ajɨ yepiya re ton maka b'usaya mɨra aikɨndento, kon opima ten tesamburinyɨn nanggamog im re ton awamanj. 27 Ajɨ wɨn opimemb koina geja rɨga teyinam dɨkɨnd yepiya re ken nɨsayo towanɨm king awowɨm, ɨ ket kor wɨpɨnd ten uj tama na mop epkinam!’ ”
Yesu ma B'ogɨl B'ɨgara Yerusalem wa
(Mat 21:1-11; Mak 11:1-11; Yoan 12:12-19)
28 Ɨ re ket Yesu onggɨtyam yɨt opurena seg awonj, Ton ket Ti rɨgawar wa wɨp ke naskanaska na yikonj, re Ton menon yokatonj Yerusalem taun wa. 29 Ɨ Ton ket Betpage tungg dɨde Betaniya tungg wus wa awonj de yɨpa dor wa ogenaya da Olib dor. Ɨ ɨngkenaemb ket Yesu Tina nɨmog b'auyaena rɨga etmɨkitonj 30 odede yɨt kɨma da, “Wɨn eka onggɨt tungg wa rɨnte re wɨp ke yɨbɨm! Ra wɨn onggɨt tungg wa b'ɨtgarya, wɨn ɨta odarya dor yɨpa dongki b'ɨga rɨnte re ɨjobɨki yɨbɨm, dɨde makaya yɨpa rɨgat angis ti teskak kumbɨnd. Sɨ wɨn ket kai ɨtrekya dɨde iya dor dɨkɨnd. 31 Ɨ ra yɨpa rɨgat wen tarkis dor da, ‘Nangga pae wɨn kai yɨtrekya?’ wɨn odede wumɨr omnya da, ‘Yonggyam Ton onggɨtyam dongki b'ɨga singi e yomɨny ingawam.’ ” 32 Ɨ re osiemb jɨ ɨtmɨkiti rɨga ekonda demb de onggɨt tungg wa, ton ɨja na dongki b'ɨga yodaronda rɨja na re Yesu ten yɨt amnenonj. 33 Ɨ re ton onggɨtyam dongki b'ɨga kai yɨtrekonda, onggɨt dongkim yonggyamwarɨp ten amno da, “Nangga pae wɨn dongki b'ɨga kai yɨtrekya?” 34 Sɨ ton ket yonggyamwar esmonggainonda da, “Yonggyam Ton singi e yomɨny onggɨtyam dongki b'ɨga ingawam.” 35 Ɨ ton ket ɨtemb dongki b'ɨga yiyonda de Yesum pɨlwa dɨde towaina tumɨnd kobɨrgɨm dongki b'ɨga kumbɨnd aramkinonda dɨde ton ket Yesund yɨm yokawonda angitam. 36 Seg re ket Yesu menon yokatonj, rɨgap kea towaina kobɨrgɨm Tina menonpu nyawɨnd ondrɨka eito ukoi ɨsnawa kɨma.
37 Ɨ re Yesu Olib dorɨnd paga wa egwarendam awonj, komkesa Tina yɨmta undoka rɨga bobo b'atomto ukoi sam kɨma dɨde b'okta auwam kɨma Godɨnd esourenam. Mop nokɨp ton kea yɨr angenento komkesa Tina kɨd kesa kɨma danda wɨko rɨna re Ton amnɨkeninonj. 38 Sɨ ton odede yɨt kɨma esourena yiyeno da,
“Ɨta God ma b'ogɨl onggɨt Kingɨm pɨlwa
yete re ik Yonggyamɨm nyɨ kɨma!
Ton yiyeny ngɨmbla mera pɨlɨnd dɨde pumb tungg wa,
dɨde b'ogɨl ɨnyomarena pumbjog Godɨm pɨlwa!”
39 Ɨ rɨga bobo wɨngɨrɨnd nɨnda Parisai rɨgap Yesund yomno da, “Ouyaena Rɨga! Samany eyowine moina b'auyaena rɨga!” 40 Ɨ Yesu ket ten mɨra amninonj da, “Kon wen tamninyɨn da ra onggɨtyam rɨga mumakesa taukanj dor, gɨmopim ket b'okta arara taenanj dor.”
41 Ɨ re Yesu Yerusalem taun wus wa awonj, Ton kea onggɨtyam taun yɨr yongonj ngɨrpu Ton ket yii yiyagɨkonj, 42 odede yɨt kɨma da, “Rako maka yu onggɨtyam bibɨrɨnd wumɨr aet da, ‘Onggɨt gasate ngɨmbla nitiyau.’ Ajɨ yu onggɨtyam gasa re moina yɨrɨnd egiti e yɨbɨm. 43 Ɨta jɨ yɨpa wɨn ik dem. Moina geja rɨgap ɨta men metwatɨnsi dem dɨde gou kɨpol ke ukoi kara orangi dem moina taun kara bau ke, ɨ dɨde men ɨnyɨny wa motɨnyi dem, ngɨrpu komkesa gatab ke geja rɨgap men mutwopɨnsi dem. 44 Ɨ kwa moina geja rɨgap men dɨde mor wɨngɨrɨnd komkesa rɨgawar gou wa taskandenanj dem. Sɨ ton moina taunɨnd makwa ɨta ngai yɨpa orangi motɨr ɨrari dem goujog motɨr kumbɨnd, ajɨ komkesa ra eomneni e ɨbɨm dem. Mop nokɨp man maka yongwasɨt onggɨtyam wɨn ɨte re yu God men yɨrkokar okawam motup.”
Yɨnamet Kɨl kesa Omnam
(Mat 21:12-17; Mak 11:15-19; Yoan 2:13-22)
45 Ɨ re Yesu yɨnamet kara bora wa b'ɨgaronj, Ton kea ket eaukeninonj b'asoga rɨga yepiya re asogenento sɨ b'angga dɨde rɨga yepiya re yɨnamet teks wulkɨp sensi amnenento yɨr opmitenapu aband. 46 Ɨ ten amninonj da,
“God ma yɨna peband ɨja emb jɨ yɨnamet gatab ɨrɨki yɨbɨm da,
‘Koina met tainy ra yɨr opmitenapu met e.’
Ajɨ wɨnpim ɨtemb yɨnamet wɨp yomnɨkya da raskol waina wɨmenapu met e.”
47 Ɨ Yesu ket ita bibɨrɨnd rɨga auyaeneninonj yɨnametɨnd. Ajɨ yɨna mopyam sɨ rɨgap dɨde Ju rɨga waina gog ouyaena rɨgap ɨ dɨde Ju rɨga waina mopyam rɨgap nya oraka eyento Yesund ongandam. 48 Ajɨ ton makwa nya yodaro rɨdede wɨp e Tin onganji, mop nokɨp komkesa rɨga re Tina yɨt b'obogɨl utkunda mana b'ausɨka wuwenonj Ti pɨlwa.

*19:13: Grik peband da “Muna”. Ɨ yɨpa Muna re wan andred (100) wɨko rɨgaina yɨpa bibɨr wɨko mɨra na.