4
Tuny Ɨgmarka Rɨga ma Tendam Yɨt
(Mat 13:1-9; Luk 8:4-8)
Ɨ re Yesu b'usaya ouyaena yotomonj Galili Sɨpa yurund, ukoijog rɨga bobo auka wuwenonj Ti pɨlwa dɨde Tin yewatɨnto. Ɨ onggɨt mop penaemb Ton ma rɨrɨr na rɨga ouyaena. Sɨ onggɨt penaemb Ton ket sobijog gɨga yokatonj dɨde omitonj gɨgand, nokɨm da ɨdenat Ton rɨga wa pɨlke gangga okas. Seg ket, rɨga bobo sɨpa yurund nyɨ ngɨrpund wekenonj Tina yɨt utkundam. Ɨ Ton ket jogjog tendam yɨt ke ten auyaeninonj. Ɨtemb jɨ ket Tina yɨpa ouyaeni tendam yɨt, “Utkunjinam! Yɨr, yɨpa wala rɨga tuny ɨgmarkam yikonj sopapu wa. Ɨ re ton tuny egmarkinonj, nɨnda tuny ɨsokto nyawɨnd, ɨngkek ket ngena tuwonj, ɨ ket komkesa tuny auto. Ɨ kwa nɨnda tuny ɨsokto gɨmo gou nat rɨkɨnd re ma jog gou wekenonj. Ɨ odenja wanaka ɨkkɨto, mop nokɨp gou re bab tum nat wekenonj ɨ dɨde tunyɨp kea wanakana pemb yokato. Ɨ re ket lomkongga ɨlitonj, sɨ nangg kea yarɨmyarɨm aukɨto, mop nokɨp ap re ma rɨrɨr na gɨmo bora wa b'ɨgarenam. Ɨ kwa nɨnda tuny ɨsokto wanjametɨnd. Seg ket wanja wanakana owɨnkɨto, ɨ ket kea nangg ekangɨnto. Sɨ onggɨt penaemb ton maka kɨp aukɨto. Ɨ kwa nɨnda tuny ɨsokto b'ogɨl sal gowɨnd. Seg ton ket ɨkkɨto, ɨ ket owɨnkɨto dɨde ket ton kɨp ɨjagɨkto. Sɨ re kɨp aukɨto, nɨnda tuny re teti (30) kɨp, ɨ nɨnda re siksti (60) kɨp, ɨ kwa nɨnda re andred (100) kɨp.” Yɨt seg re ket, Yesu yindonj da, “Yete re man wɨngawɨnga ke yɨpya kɨma, man utkunde!”
Yesu ma Tendam Mop Yɨt
(Mat 13:10-17; Luk 8:9-10)
10 Ɨ Tina yɨt seg ke rɨga wetaweta aukɨto, ɨ ket Yesu Tinta na yɨbnonj, ɨ yepiya re Ton kɨma wekenonj dɨde Twelp (12) ɨtmɨkitijog rɨga gɨlgɨl b'arkita yoramito Tina tendam yɨt gatab. 11 Ɨ Yesu mɨra amninonj da, “God kea jɨ Tina pumb tungg gatab wɨgawɨga yɨt wumɨr akainonj wanɨm. Ajɨ rɨga yepim re maka Ken yɨmta nundoki, towanɨm onggɨtyam komkesa yɨt re wumɨr okateni kesa jaba tendam yɨt nena im wekeny. 12 Nokɨm da ɨdenat onggɨtyam bageyam Isayamna yɨt rɨrɨrkɨp tainy da,
‘Yɨr ke yɨr ongong reyeninem
ajɨ goro ton gar ke rakateninem,
ɨ kwa yɨpya ke rutkundeninem
ajɨ goro nony raukinem,
nokɨm da ɨdenat ton maka tengendanj Godɨm pɨlwa
ɨ dɨde God towaina negɨr mɨle makwa opima awɨr tamnɨkainy.’ ”
Yesu ma Isɨpkeni Tuny Ɨgmarka Rɨga ma Tendam Yɨt
(Mat 13:18-23; Luk 8:11-15)
13 Ɨ Yesu ten amninonj da, “Wɨn onggɨtyam tendam yɨt maka wumɨr aindam. Sɨ odede ra, rɨdede im wɨn komkesa tendam yɨt wumɨr taukindam?” 14 Seg ket Yesu ɨtemb tendam yɨt isɨpkena yiyenonj da, “Wala rɨga re tuny ɨgmarka eyeninonj, sɨ ɨja emb jɨ. God ma wɨko rɨgat Tina yɨt pɨtapɨta omneny rɨga wa pɨlɨnd. 15 Ɨ opi re jɨ nyawɨnd ɨsokto re ɨnsimemb jɨ rɨga esɨpkeniny ya pɨlwa im re bageyamɨt God ma yɨt apureniny ajɨ ton gar ɨdoki im wekeny. Sɨ ra ton ɨtemb God ma bage yɨt tutkunji, odenja ket Satana opimemb God ma yɨtkak tewaikisiny towa pɨlke rɨnsim re bageyamɨt apureniny towa pɨlwa. 16 Ɨ opi re jɨ gɨmo gowɨnd ɨsokto re ɨnsimemb jɨ rɨga esɨpkeniny yepim re God ma bage yɨt utkundenyi dɨde odenja ket ton ɨtemb yɨtkak sam kɨma yokatenyi. 17 Ajɨ ton makaya ngor wa ap b'amka wuweny God ma onggɨt yɨtkakɨm pɨlɨnd ajɨ ton sobijogjog gangga nate ɨtemb yɨtkak gar ke yokatenyi. Ajɨ daka ra God ma yɨtkak map negɨr ma b'atonkena mɨle ɨ bebɨg dɨde b'ɨsadrena mɨle pɨta taukanj, ton odenja im ket sap totekanj dɨde ket ɨtemb God ma yɨtkak ɨrari. 18 Ɨ opi re jɨ wanjametɨnd ɨsokto re ɨnsimemb jɨ rɨga esɨpkeniny yepim re God ma yɨtkak utkundenenyi, 19 ajɨ ton gowukoi yɨrkokar singind ukoijog nony menamena amnɨkenenanj, ɨ jogjog gasa singind b'anygɨnena sam yokatenyi, ɨ dɨde kwa nɨnda gowukoi gasa wa singi aukenenanj towaina garɨnd. Sɨ tonpimemb jɨ odede rɨga gangga kesa amnɨkenenanj God ma yɨtkak danda kɨma emorkam. Sɨ tonsimemb God ma yɨtkak yɨkangɨndenyi. Sɨ onggɨt paemb ket maka God ma yɨtkak kɨp tɨjagɨkanj towa pɨlɨnd. 20 Ɨ opi re jɨ b'ogɨl sal gowɨnd ɨsokto re ɨnsimemb jɨ rɨga esɨpkeniny yepim re God ma yɨtkak utkundenyi ɨ gar ke utkunda ke yokatenyi, ngɨrpu ket kɨp jogjog ɨjagɨkanj, yɨpam pɨlke teti (30), yɨpam pɨlke siksti (60), ɨ yɨpam pɨlke andred (100).”
Lampa Uwonyitam Ororɨnd
(Luk 8:16-18)
21 Ɨ Yesu amninonj da, “Wɨn nangga pae lampa so omnenya, mɨnda rɨka kopakak ke utwangka ma o mɨnda rɨka dar ke ɨkangɨnda ma? Sɨ rɨngma, ma ɨta tina uwonyitapu pɨpmetɨnd oramisya? 22 Sɨ Nangga im komkesa God ma pumb tungg gatab yu egiti wekeny re ngayand pɨtapɨta omnena mim jɨ, ɨ dɨde nangga im komkesa God ma pumb tungg gatab yu utwangki wekeny re ɨpangenda mim jɨ ngayand.” 23 Ɨ yɨt seg re ket Yesu yindonj da, “Yete re man wɨngawɨnga ke yɨpya kɨma, man utkunde!”
24 Ɨ kwa ton ten amninonj da, “Wɨn b'ogla nonyɨk b'obogɨl b'amdeninam onggɨt yɨtkakɨm pɨlɨnd nangga yɨt im re yu wɨn utkundenindam Kor pɨlke! God opima wanɨm okawam odede yɨpa wɨp tondon wa takatenainy rɨja na ra wɨn danda ondratena iyenya gar ke utkunda ke onggɨtyam Koina yɨt okatam. Sɨ God kwa opima onggɨtyam waina ondrateni danda rɨrɨrɨnd wa wumɨr tagoniny, ɨ ma onggɨt nena im ajɨ daka Ton opima kwa onggɨtyam waina danda tondon tumɨnd nɨnda wewe wumɨr wa tesmurenainy. 25 Mop nokɨp yet ra onggɨtyam Koina yɨtkak wumɨr okateny, God opima onggɨt rɨgam b'usaya kwa Tina yɨtkak gatab wumɨr ogoniny. Ajɨ yet ra maka okateny, God ɨta awɨr omnau nangga mog wumɨr e onggɨt rɨgat yowam.”
Tuny Ɨgmarka, Owɨnka dɨde Erngokam Tendam Yɨt
26 Ɨ Yesu yindonj da, “God ma pumb tungg ɨja emb jɨ yɨpa wɨp rɨja e re wala rɨgat tuny egmarkiny de gou wa. 27 Ɨ bibɨr utnyita wɨngɨrɨnd ɨ sɨwɨny yutunga wɨngɨrɨnd tuny pok ɨkkanj ɨ dɨde owɨnkanj. Ajɨ wala rɨgat ton ma wumɨr e rɨja im tuny aukanj. 28 Sɨ gowɨt tilenggyam owoukɨp amnɨkiny re ɨja emb jɨ, naska nangg tawɨnkiny, ɨ ɨngkek ket owoukɨp kolkak tejagɨkiny. Sɨ ɨtemb ket mogjɨ tamnɨkiny owoukɨp kolkak borand. 29 Ɨ ra ket owoukɨp raka taukanj, odenja wala rɨgat ket giri okas ɨpkam, nokɨp kemb erngoka wɨn yokas.”
Mastad Tuny ma Tendam Yɨt
(Mat 13:31-35; Luk 13:18-19)
30 Ɨ Yesu ket yindonj da, “Rɨdede yɨt kae men isɨpkenyu da God ma pumb tungg ɨja e? Rɨnggɨtyam tendam yɨt e men ingau? 31 Sɨ ɨja emb jɨ ket ɨt re mastad tuny ɨtliti yɨbɨm yɨpa sopapu gowɨnd nɨnda b'enga wɨp tuny kɨma. Ɨ re ket ɨgmarka wɨnɨnd, ton sobijogjog kɨp na yɨbɨm komkesa tuny wɨngɨrɨnd onggɨt sopapund. 32 Ajɨ re ket ɨtot seg, ɨ nangg ɨnɨka yik, ngɨrpu ket ukoijog nangg awɨk onggɨt sopapu wɨngɨrɨnd. Ɨ kwa ukoi bɨa aukanj. Sɨ onggɨt wulɨm pɨlɨnd pumbɨnd ngenap rɨrɨr im towaina met orangka teyenanj.”
33 Ɨ re Yesu ten auyaeninonj jogjog tendam yɨt ke, sɨ rɨgap rɨrɨrjog na aukɨto tina yɨtkak wumɨr okatam. 34 Sɨ Yesu tendam yɨt nena kena rɨga amneninonj. Ajɨ re Ton Tinta yɨbnonj Tina b'auyaena rɨga kɨma, Ton ket ɨdenatemb komkesa yɨtkak esɨpkenainonj. Sɨ omandemb jɨ Tina b'auyaena rɨgap nony aukɨto.
Yesu Ukoi Rɨb Mumakesa Yomnonj
(Mat 8:23-27; Luk 8:22-25)
35 Ɨ re onggɨt bibɨrɨnd sɨ yimokonj, Yesu omanda gɨgand omiti yɨbnonj. Ɨ odedend ket Ton Tina b'auyaena rɨga amninonj da, “Sɨpa nata wuyɨn yɨpa tab wa.” 36 Seg ton ket tina b'auyaena rɨgap ukoi rɨga bobo erarkɨto sɨpa yurund, ɨ ket angurkɨto gɨga wa rɨkɨnd re Yesu omiti yɨbnonj. Seg odedend ket wanakana yiwato sɨpand, ɨ nɨnda gɨgap kwa kea yɨpand ton kɨma menon yokato. 37 Ɨ re towaina menonɨnd ukoijog depu rɨb ikonj, dɨde ukoi wurop gɨga ipowa eyento. Sɨ kwa kea toda gɨga nyɨ b'angjɨka wuwenonj. 38 Ɨ Yesu gɨga kak wa yɨt na wegonj mopbu kumbɨnd. Sɨ Tina b'auyaena rɨgap Tin yɨt opmura yiyeno dɨde ket Tin yomneno da, “Ouyaena rɨga-wɨi! Man ma ɨta nony sowa pɨlɨnd! Men momta im negɨr taindam.” 39 Ɨ re ket Yesu utnyitonj, Ton ket rɨb samany yiowonj da, “Muma kesa ae!” dɨde sɨpand wuro yomnonj da, “Or seg ae!” Seg ket, depu rɨb re kea mumakesa awonj dɨde ket daka sɨpa nyɨ kea mumakesajog awonj. 40 Seg Yesu ten amninonj da, “Nangga paim wɨn moga aindam? Ma wɨn makaya gar ke utkunda ke nokasya?” 41 Sɨ ukoi mogat ten akasinonj ɨ towalenggyam b'arkento da, “Sɨ rɨdede Rɨga e jɨ? Wɨi, rɨb ake sɨpa wurop todaka kea Tin yɨt yutkunjya!”