12
U rangana turu Lan u Goagono* turu Jiu
(Mak 2:23-28, Luk 6:1-5)
Tara pal poata teka e Iesu nu katunun tsitsilo i tanen i laia i gusuna kuin wit turu Lan u Goagono turu Jiu. U katunun tsitsilo i sagoho a bes ba nori e tanian patsiker a hua turu wit ba te noue ren. Nu Parisi i tara a ka teka ba te poier tere Iesu, “Pua! U Lo i tarara e ranga hapiu nena te gi kato meni a markato teka turu Lan u Goagono!”
Be Iesu e poiena i taren, “Alimiu go mala rit hanige iam a ka te kato e Devit e tuburara a king ni manasa. Tara toa poata nonei nu pal katun i tanen i moa ta kannou ba nori i besuto. Ba nonei e tasuna tara luma tere Sunahan ba pris e haniga nena te gi nou menien u beret u goagono ti hakeia i matane Sunahan. U Lo turu lotu i tarara e hapiun te gi ma nou menien a beret teka. U pris peisa te tatei noue ren. Kaba e Sunahan e ma kot mei e Devit nu katun i tanen, na limiu go ma si has rami lam! Na limiu go mala rit haniga hase iam a makum turu Lo tere Moses te hatei nena u pris te tatei kui ria i iahana Luman Lotu Pan turu Lan u Goagono. U Lo e hapiu nena te gi ma kui uai u katun turu Lan u Goagono, kaba u pris e kuir, ba te ma omi has ria i matana u Lo. Na lia e hatei rago limiu, a katun e kana teka te pan koruna tara Luman Lotu Pan. Ne Sunahan e ranga has turu Buk u Goagono me poiena, ‘Alia e ma ngilegi te gi hats tun u u katun i tar. E moa. Alia e ngilegu u katun e gi hiatatatagi.’ Sanena tu atei sile iam limiu ime te mouna uana u ranga teka, alimiu sane ma torohanan kot merami u katun teka te ma kato homi lilei. Taraha, alia tu butun katunuma te pan gia turu Lan u Goagono i gusumilimiu hoboto.”
A katun te ka mei u ualima u mate
(Mak 3:1-6, Luk 6:6-11)
E Iesu e gamon la lel me na tasuna tara toa luman lotu turu Jiu. 10 Na toa katun e kaia teka te ka mei u ualima u mate. Nu palabir u katun i ka has ba te sakier a ka te gi saka meien e Iesu ta ka te omina. Ba nori e rangatse ren me poier, “U Lo i tarara e haniga hasina te gi kato haniga pouts meni a katun turu Lan u Goagono?”
11 Be Iesu e mar ranga palis mera neien teka: “Te ga ka meia ta toa i tamilimiu a toa sipsip, ba sipsip te rus uana i iahana kiou pan turu Lan u Goagono, ba nonei te lu ba nanoen tara kiou, tsime? Aa. 12 Na toa katun e niga bala koru nena a toa sipsip. Nu Lo i tarara e haniga hasina te tatei taguhu mena nei a tana katun turu Lan u Goagono.” 13 Be Iesu e poieto tara katun a lima-mate, “Alö go haparorema a limamulö.”
Ba katun e haparorena a limanen, me niga pouts here nei a tabina limanen. 14 Na poata ti tareia u Parisi a ka teka, ba nori e lakasar me na korupakö ner te gi atung hamate menien e Iesu.*
A katunun kui te hopu kapin e Sunahan
15 Na poata te hengo nia e Iesu a ka teka, ba nonei e la ba nena a han teka bu katun u para e kukutie ren. Na nonei e kato haniga pouts hasir u katun hoboto ti ka mei a nimate. 16 Ba nonei e ranga mera neien te gi ma hatei menien turu palabir u katun. 17-18 A ka teka e butu sil te go kato hamana meni u ranga tere Aisaia a propet te koloto menien e Iesu i manasa ba te poiena,
“E Sunahan e poiena,
‘Nonei a katunun kui i tar teka, a katun tu hopu kapin lia. Nonei a tsomi i tagulia na torir e sasala koru menen.
Na lia e hale goien u Namnamei i tar, ba nonei te habulungana has nanou a markato a matskö i tar turu katun te halhal ria turu Jiu.
19 Kaba nonei e ma ngena noi ba te elena. Na nonei e ma ranga hapan noi i iahana u taun. E moa.
20 A katun a palabasa koru na katun te ka mena a tsitabubun nihamana koru e hereri u nga te tasopolona tsi u lam te katsin osona. Kaba nonei a katun i tar teka e ma tori-tsuga ba nanoi a mar katun teka. E moa.
Nonei e tagala noa has bera nou u katun, e antunana te tagala saluhe noa a markato a matskö i tanen u nomi hoboto.
21 Nu katun te halhal ria turu Jiu e hamane roen ba te hahaloso hase roen.’ ”
E Iesu ne Bielsibul
(Mak 3:20-30, Luk 11:14-23)
22 Bu katun e mi piou naria a toa katun tere Iesu. A katun teka e matakiau ne biru has, taraha nonei a sesein mate. Be Iesu e kato haniga poutse ten, ba katun e tara poutsuna ba te ranga haniga pouts hasina. 23 Bu katun hoboto e asingoto koru ner e Iesu me poier, “Nonei toum a Hatutubunei tere Devit a King te hahaloso nitoa nera ra?”
24 Na pala turu Parisi i ka has. Nori i ranga hamomousin e Iesu me poier, “Nonei e antunan tsuga ba rena u mate u omi, taraha a tsunono i taren e Bielsibul e hale ien a nitagala te ga tsuga ba merien.”
25 E Iesu e atei sil u hakhakats i taren ba te poiena, “Te gi hiatatungia a barebana tara toa han pan ba han teka te ma tatei tagala nei. Na te gi hiatatungia a toa han tsi a toa hunhaposa, bu katun teka te ma tatei ka haniga lel hasri. 26 Na te tsuga ria e Satan u katun i tanen, ba nipepeito tere Satan te here nei e takatana, ba te tarura nou romana. 27 U katunun tsitsilo i tamilimiu e tsuga ba has rer u mate u omi turu katun. Ge Bielsibul e hala rane ien a nitagala teka? E moa. Bu katun pouts i tamilimiu e haruto ner alimiu e ranga hakölomiu te poe mena milimiu e Bielsibul e hale nei lia a nitagala te go tsuga ba meri u mate u omi. 28 E moa. U Namnamei tere Sunahan te hale nei lia a nitagala te go tsuga meri u mate, na ka teka e haruto nena a Nipepeito tere Sunahan e butu talana i tamilimiu.
29 “Te ngilin tasuna a toa katun i luma tara katun a tagala ba te lu ba nena a man ka i tanen, nonei e tatei kits mamena a katun a tagala. Ne kato has uana i iesana i tar. Alia e ka megu a nitagala te go tagala saluhe meni e Satan. Nonei a ka teka te antunan kato homi sil mera gilia a pala i tanen.
30 “A katun te ma hanige nei lia e omie nolia. Na katun te ma gono bera nei lia u katun e here nei e sata ba rane ien lia. 31 Ba lia te hatei rago limiu, e Sunahan e tatei lu ba nenou a man markato hoboto a man omi ti kato u barebana, nu ranga u omi has te ranga sesei naria i tanen. Kaba esi te ranga homi nena u Namnamei tere Sunahan, e Sunahan e ma tatei lu ba nanoi a markato a omi i tanen. 32 A katun te ranga homi neno lia tu butun katunuma, e Sunahan e tatei lu ba nanou a markato a omi i tanen. Kaba a katun te ranga homina turu Namnamei u Goagono, e Sunahan e ma tatei lu ba koru nanoi a markato a omi teka i tanen, tara poata i romana, na tara poata has i murimuri.”
U roei na hua i tanen
(Luk 6:43-45)
33 Be Iesu e ranga noana me poiena, “U roei u niga e ka mena a hua a niga. Nu roei u omi e ka has mena a hua a omi. U katun e hamoue ier u roei tara hua i tanen. Nu katun e hamou hase ier a katun tara markato nu ranga i tanen. 34 Alimiu u katunur tara kukutsi a omi —alimiu u katun u gamogamo! Na limiu e ma antunan ranga hanigami, taraha alimiu u katun u omi. U rung e roron ranga nena a saha ka te saputena u tori. 35 A katun te ka mena u hakats u niga i torinen e habutsena a markato nu ranga te nigana. Na katun te ka mena u hakats u omi i torinen e habutsena a markato nu ranga te omina.
36 “Na lia e hatei ragi limiu, turu Lanin Hahuna i murimuri, u katun e hateie roi romana e Sunahan a mouna a man ranga pinopino hoboto ti kate ien i puta. 37 E Sunahan e hamou mera noi romana limiu u ranga tun i tamilimiu. Nonei e ngö hapopo ranoa limiu u katun u matskö tsi u katun te gi hahuner turu ranga te katoe milimiu.”
A barebana i ngilin tarein tu mirakul
(Mak 8:11-12, Luk 11:29-32)
38 Ba palabir u tson hihatuts turu Lo nu Parisi i poieto tere Iesu, “Tson Hihatuts, alam e ngilem alö go habutu tu mirakul te haruto nena alö u la hamanama tere Sunahan.”
39 Be Iesu e poiena i taren, “Alimiu a hei barebana a omi tu hapolasa hakapa ba niam e Sunahan te kato silemiu te go tara menami tu mirakul. Kaba alia e ma tatei haruto nagi tu toa tu mirakul. A hatoatongo lasi tere Jona a propet i manasa te haruto ragi lia limiu. 40 E Jona e keia i iahana torina iena pan u topisa u lan na topisa bong, ne kato has uana i iesana alia tu butun katunuma e na ke goa i iahana kioun mate u topisa u lan na topisa bong. 41 Poata te butu noa romana u Lanin Hahuna, ba pal barebanar i Nineva te saka meroi a hei barebana i romana u ranga, ba te haruto ner te ga hahuna meri e Sunahan alimiu. Taraha, a tei Nineva i hengo u raranga tere Jona me hapolaser u markato u omi i taren. Na a toa katun te pan bala nena e Jona e kana teka, kaba limiu e ma hapolasa noa hasemi u markato u omi i tamilimiu. 42 Na turu Lanin Hahuna, a Tetahol panina i Siba e saka mera noi a hei barebana i romana u ranga, ba te haruto nena te ga hahuna meri e Sunahan alimiu. Taraha, nonei a tetahol e la halehana koruma te go mi hengo menien u hihatuts u niga tere King Solomon. Na lia e hatei rago limiu, a katun te pan bala nena e Solomon e kana teka, kaba limiu e ma hengoe mien.”
A mate a omi e tuku pouts
(Luk 11:24-26)
43 E Iesu e ranga lel me poiena, “Alimiu a hei barebana a omi i romana e heremi a katun a popoloana. Poata te la ba nena a mate a omi a katun, ba nonei te lagi sakesakiena ta makum te go na husa ien tara makum pinopino i gusuna latu. 44 Ba nonei te hakats nena nonei a katun te la ba nemen me poiena, ‘Alia e la pouts gou tara luma tu la ba nema lia.’ Ba nonei te na sabiena e beköna, ne gogosona ne taratara haniga hasina. 45 Ba nonei a mate a omi e na lu lelena a tana elahit a mate ti omi koru naien. Ba nori e mi ka gono merien i iahana katun teka. Na i romana nonei a katun e omi bala koru nena a poata i manasa. Ne kato has uana i iesana, alimiu has e omi bala koru namiu a poata i manasa, taraha alimiu e tori-tsuga namo lia.”
E tsinane Iesu nu toulanen
(Mak 3:31-35, Luk 8:19-21)
46 Poata te ranga noaia e Iesu turu katun, be tsinanen nu toulanen i tukuto. Ba nori e tuol ria i ielesala me rangata ner te gi ranga gono menien e Iesu. 47 Ba toa katun e poiena tere Iesu, “E tsinamulö nu toulamulö e tuol ria i ielesala ne ngilin ranga gono merio lö.”
48 Be Iesu e ranga palise nen me poiena, “E tsinar nu toular?” 49 Be Iesu e tus uana turu katunun tsitsilo i tanen me poiena, “Ruto! A barebana i rekeso e hereri e tsinar nu toular. 50 Eresi te katoer u ngil tere Tamagulia i Kolö, nori e hereri u toular nu hahinar ne tsinar.”