13
Barnabas kinye Sol talo kanoko likolio Gotenga kongonona wendo tiko munduringi
1 Antiok kombu tukundo Gotenga ungumu pilko ipuki tiko lombilko moloringi imbomanga imunana Gotenga ungumu imboma mane tiringi imbo mare kinye Gotenga profet imbo mare moloringimanga imbima i tepa: Barnabas, Saimon (yunge imbi te Kilu), Sairini siti kombu iye te yunge imbi Lusius, kelepa iye tenga imbi Manain (aku iyemu yu King Herot kinye molopa akorumu). Kelepa iye te Sol. 2 Aku iyema eno Awilimunga imbi kapi ningo kere langi mi leko naa nongo we peringi. Aku wali Gotenga Mini Kake Telimuni iye akumando nimbei, “Sol kinye Barnabas talo na tieio. Nanga kongono enge nili te tendangili. Aku kongonomunga nani kanopo lindu iye talo,” nimu. 3 Altoko kere mi leko naa nongo konge teringi kano uluma teko pora tikolio kinye Barnabas kinye Sol talo ki pala noikolio Gotenga kongonona wendo tiko munduringi.
Barnabas kinye Sol talo Saiprus kombu pungo moloringili
4 Barnabas kinye Sol talo Mini Kake Telimuni imbi topa wendo lipe mundurumu. Kano iye talo Selusia nimbe kombu siti tenga wendo puringili. Akuna molkolio kinye anjiko Saiprus nimbe kombu te nomu kuta imunana lerimu akuna no sip liko puringili. 5 Iye kano talo Salamis ningo kombuna wendo ongolio kinye akuna Juda imbomanga nombeya ulkemalio Gotenga ungumu ningo tiringili. Jon Mak nimbe aku iyemu kape elo tapombai waye moloringi.
6 Kombu no imunana lerimu kanomunga aku teko nilko anjikondo pungo welendo Pafos nimbe kombu tendo wendo oringili. Pafos kombu akuna Juda ala iye te kanoko ltenderingili. Aku iyemunga imbi Ba-Jisas. Yu kolo toli iye profetemu. 7 Aku iyemu yu waliwali gavman nokorumu iye Sergius Paulus kinye nondopa molorumu. Sergius Paulus yu iye konopu peyo lelimu molorumu. Aku iyemu yuni Barnabas kinye Sol talo ungu nimbe mundupelie yu morona walio nimu. Aku ambe telka yu Gotenga ungu tukumemu pilimbei nimu. 8 Nalo Elimas kano ala iyemuni kano iye talo kinye opa pule torumu. (Liko manjeio, Ba-Jisasinga imbi te Elimas. Yunge imbimunga ungu pulumu ala iyemu.) Aku iyemu yuni gavman nokoli iyemu Jisasinga ungumu pilko lombileli ulu akumunga pipi timbei mongo kondorumu. 9 Nalo Sol Mini Kake Telimu pepa tengepeya tenderimu. Solonga imbi te Pol. Yuni Elimas enge nimbe kanopalie 10 nimbei, “Nu Satanenga malo! Ulu toya tolimanga palinga nu opa pule iyemu. Nu kinye ulu keri imbo lope ltendeli uluma kinye ungu kolo toli uluma pepa tengepeya teremo. Nu waliwali Awilimunga ungu paimbomu kelko liko topele toko kolo none tendeni kau tereno. 11 Imunga kinye nu Awilimuni topili! Aku tembalo wali nunge mongo talo limbelo kani nu wali marenga melte manda naa kanonio. Enamunga pamu kape paa naa kanonio,” nimu.
Kano kinye Elimasinga mongona melema pali tumbulu torumu. Kano kinye yu ki ambolko meko pangei nimbe imbo te korombai tune tane andopa makai tenderimu. 12 Gavman nokoli iye kanomuni i kano ulu kanopalie kinye yunge konopundo pilipe tenge tipe Jisas ipuki tirimu. Aku tepalie Awilimunga ungu manemu pilipelie yunge konopundo mini purumu.
Pol kinye Barnabas talo Saiprus kombu tiye kolko wendo puringili
13 Pol kinye yunge waye moloringi imbo kanoma kinye Pafos kombu tiye kolko no sip liko nomu kuta wendo puringi. Aku tekolio Pamfilia nimbe kombu awili te lerimumunga tukundo Perga nimbe kombu tenga wendo oringi. Nalo aku wali Jon Mak yu kano waye andoringi iyema tiye kolopa Jerusalemendo yando orumu. 14 Kelko Pereka kombu liko yando munduko pungo kau molko Pisitia nimbe kombu awili te lerimumunga tukundo Antiok nimbe kombu siti tenga wendo oringili. Antiok kombu tukundo Israel imbomani Gote popo toringi wali elo kano Israel imbomanga nombeya ulke tenga tuku pungo mainye moloringili. 15 Kano kinye nombeya ulke nokoli iyemani Mosesinga mane ungumu kinye aku oi Gotenga nimbe munduli ungu nili iye profetemani toko panjiringi unguma kambu toringi. Aku tekolio Pol kinye Barnabas talo moloringilina ungu ningo mundukolio ningei, “Ango kame, eloni i imboma enge timbelo mele ungu mare noiko molongele lemo imbo ima pilengei ningo tielio,” ningi.
16 Kano teko ningi wali Poloni ola angilipelie ki pala mundupelie nimbei, “Eno Israel imboma kinye we imbo Gotenga imbi ambolko ola ltimele imbo akuma eno paa wamongo pileio! 17 Israel imbomanga Goteni linonga ara kaue kame kanopa ltimu. Imbo akuma Isip kombu moloringi aku wali Gote yuni imbo akuma enge panjindipe imbo kalko liko manga awilimu molangei nimu. Kelepa imbo akuma kombu akuna enge paa awili nimumunga Goteni mepa wendo orumu. 18 Aku tepalie yuni imbo akuma poinye 40 tukundo kombu kapu wena kele topa nokorumu. 19 Goteni aku wali Kenan kombu maina imbo manga pupu kite yupoko moloringima topa mundupelie enonga maima yunge imboma kamukumu tirimu. 20 I uluma pali poinye 450 akuna tukundo wendo orumu.
Aku uluma oi tepalie altopa Goteni yunge imboma nokoko teko leangei nimbe iye enge nili mare tirimu. Aku tepa iyema tilipe omba ombalie profet Samuel wendo orumu wali ulu kanomu kelerimu. 21 Aku wali imbomani eno nokopili iye kingire kanoko liko tiwi ningo konge teringi. Aku teko ningi wali Goteni Kis nimbe iye tenga malo Sol nimbe iye te kanopa lipe tirimu. Sol yu Benjamin ningo anda pupu peringi aku lapuna iyemu. Aku iyemu yu poinye 40 tukundo king kamako molorumu. 22 Kelepa Goteni Sol umbulu tipelie kinye Devit enonga king molopili nimu. Goteni Devit yundo nindirimu ungumu i tepa,
Nani Jesinga malo Devit kanopo lindu. Yu nanga iye paa moromo. Akumunga nani tepili konopu lembo uluma pali tembalo, (1Sa 13:14)
nimu.
23 Akumunga Goteni Devitinga anda pupu talapena Israel imboma tepa lipili nimbe iye te kanopa lipe mepa wendo orumu. Aku tepalie Goteni oi aku tepa tembo nimbe mi lepa nimu mele terimu. Aku Devitinga manga pupuna kanopa ltimu iyemunga imbi Jisas. 24 Jisas kongono pulu mondopa oi naa teli wali Jon Imbo No Ltindilini Israel imboma pali Gotenga ungumu nimbe tirimu. Yuni nimbei, ‘Eno konopu topele tokolio no lieio,’ nimbelie aku tepa nimbe tirimu. 25 Aku tepalie yuni kongono tepa pora timbei wali i tepa nimu, ‘Enoni na nari konopu ltemeleya? Na Gotenga kanopa lili iye Kraist molo. Aku iyemu yu akilio lepa ombalo. Aku iyemunga nani yunge kimbo su kamu manda pio tindimbo mele molo,’ nimu.
26 Ango kame, Abrahamenga lapuna malopili iyema kinye imbo lupe Gotenga imbi ambolko ola ltimelema eno i ungumu wamongo pileio! Goteni Jisasindo imboma teko lipuwi nimu ungumu linondo nimbe mundurumu. 27 Nalo Jerusalem imboma kinye enonga kombu meli iyemani Jisas yu kanoko imbi naa tiringi. Oi Gotenga profet iyemani toko panjiringi unguma Israel imbomani Gote popo toromele wali kinye waliwalimanga kambu toko ningo tirimelema pimele nalo naa liko manjirimele. Nalo kelko Jisas yu toko kondoringi ulumuni kano unguma kere mepili ningi. 28 Paimbo yu toko kondongei ungu pulu te naa kanoko ltenderingi nalo Pontius Pailateni yu we toko kondangei nindipili ningo yundo konge teringi. 29 Jisas yu kinye wendo ombalo ulu pali oi toko panjiringi aku uluma tekolio kinye yu unjo polopeyana mainye likolio ono kombu kou angana pungo noiringi. 30 Aku teringi nalo Goteni yu kololi ulu pulumunga topa makinjirimu. 31 Aku terimu kinye wali pulumunga yu kinye waye koniye leko Galili pulu mondoko Jerusalem kombu tuku puringi aku imbomani kanoringi. Kinye kano imbomani kanoringi mele linonga Israel imboma ningo tilko andoromele.
32 Linoni eno i ungu tukume nimbo tirimolo. Linonga ara kaue kame kinye oi Goteni tembo nimbe mi lerimu aku uluma 33 lino enonga kalko ltingi bakulumanga kere mepili nimu. Aku terimu ulumu Jisas topa makinjipe ola mondorumu ulumuni terimu. Aku terimu ungu tendekumula kunana bukumunga talo tipe ungumunga nimbei,
Nu nanga malo; kinye na nunge lanie moro, (Sng 2:7)
nimbe peremo.
34 Paimbo Goteni yu naa purupili nimbe kololi ulumunga topa makinjirimu ulumundo kunana bukuna ungumu nimbei,
Nani oi Devitindo timbo nimbo mi leru aku mane ungu tukumema nu paimbo timbo, (Ais 55:3)
nimbe peremo.
35 Aku tepa tendeku ungumunga kunana bukuna ungu te kape i tepa nimbe peremo:
Nuni nunge Iye Kake Telimu purupili ungu naa ninio. (Sng 16:10)
36 Aku nimu ungumu Devitindo naa nimu. Oi Devit molorumu wali Devitini Goteni tewi nimu kongonoma pali tepalie yu kolorumu. Aku wali yunge lapali kinye ono teringi kinye yunge kangimu pururumu. 37 Nalo kololi ulumunga Goteni topa makinjirimu aku iyemu naa pururumu.
38 Akumunga nanga ango kame, nani eno liko manjengei nimboi tero ungumu i tepa: Ulu pulu kalaroma tiye kondopa komu tindili ulumu aku we aulke te molo nalo Jisas kinye kau ltemo ungumu eno nimbo tiro. 39 Jisas terimu ulumuni kau imbo pali yu ipuki tingema Gote kinye tendeku tipe manda mondombalo. Nalo oi Mosesinga mane ungumuni imboma Gotenga imbo toya tolima manda naa mondombalo. 40 Oi Gotenga profet iyemani ningi unguma eno kinye naa wendo opili kani enoni wamongo kele toko nokaio. 41 Aku ungumu i tepa,
Eno umbulu taka ungu nindili imboma i ungumu wamongo pileio! Nani eno molko punge walimunga eno tepa mini ltendepili ulu te tembo. Eno ningo tinge wali kape enoni aku ulumu ipuki naa tinge. Akumunga eno we andoko andokolio kinye kelko kolonge ningi,” (Hab 1:5)
nimbe Poloni i tepa nimu.
42 Pol kinye Barnabas talo Gotenga nombeya ulkemu tiye kolko wendo pungili puringili wali imbomani altopa nendepa koro awilimunga ungu kanomu eno altoko ningo tielio ningo elo konge teringi. 43 Nombeya kanomu pora nimu kinye pele imbo mare Pol kinye Barnabas talo elo lombili puringi. Aku Juda imboma kinye we imbo lupema konopu topele toko Juda imbomani popo toromele Gotenga imbi kapi ningi aku imboma kape peya puringi. Aku teringi wali Pol kinye Barnabas taloni imbo akumando Gote eno kanopa penga pilipili ningolio eno molko kondaio ningili.
44 Kano kinye nendepa kano koro awili wendo orumu wali kombu siti akumunga imbo pali Awilimunga ungumu pilingei ongo nombeya teringi. 45 Imbo pana ongo nombeya teringi ulu kanokolio kinye Juda imbomani konopu keri panjiko Poloni ungu nimuma ungu taka tondoko nimbe kenjirimo ningo karaye teringi.
46 Nalo aku wali Pol kinye Barnabas taloni ungu enge ningo ningili, “Jisasini yunge ungumu enondo kumbe lepo paa nimbo tiembili nimbe tirimu. Nalo eno ungu naa pilimolo ningo enongano molopa puli ulumu eno manda naa limolo ningo moromele kani lino kombu lupe imboma kinye ungu kanomu mepo pumolo. 47 Awilimuni linondo teaio nimu ungumu nimbei,
Nani eno kombu lupe imbomanga pamu apuwe tiru.
Enoni mai kombumunga palinga imboma koinjo pangei aulkemu liko ondonge, (Ais 49:6)
nimu. Akumunga iltoni aku ulu terembolo,” ningili.
48 Aku ungumu pilkolio imbo lupemani tono kolkolio Awilimunga ungumu wale pakoringi. Goteni waliwali koinjo molko kau pungei nimbe kanopa ltimu imbo palini Yunge ungu paimbomu ningo Jisas ipuki tiringi.
49 Aku kinye Awilimunga ungu tukume kanomu kombumunga anjo yando pumbe palaku lerimu. 50 Nalo Juda imbo kanomani Gote popo toromele ambo awili mare kinye kombu sitimunga iye awilima kinye ungu kondi toko olona mondondokolio Pol kinye Barnabas talo mindili liko tiengei ningi. Kano wali imbo awilimani Pol kinye Barnabas talo opa makinjikolio enonga kombuna makoroko wendo munduringi. 51 Aku teringi wali Pol kinye Barnabas taloni elonga kimbona kungupomu ga tiko mainye mundukolio elonga pulure molo ningolio aku teringili. Aku tekolio Aikoniam nimbe kombu tenga elo puringili. 52 Nalo Gotenga ungumu pilko lombileringi imbo kanoma paa tono kolko Mini Kake Telimu eno kinye molopa manda tepili moloringi.