Ŋawae Ŋajam kêtôm
LUKA KETO
Ŋawae Ŋajam kêtôm Luka Keto nec gêwa Jesu sa gebe Israelnêŋ Kêsiwaga, taŋ Anôtô geoc eŋ lasê gêdêŋ êsêac naŋ, ma lau nomŋa samob tapaôŋgeŋ nêŋ Kêsiwaga tau eŋ gêwiŋ amboac tonaŋgeŋ. Luka taugeŋ keto gebe Apômtaunê Ŋalau Dabuŋ kêkalem Jesu gebe “êsôm Ŋawae Ŋajam lasê êndêŋ lau ŋalêlôm sawa” (4:18). Ŋawae Ŋajam tau tec gêjac lau sêŋgôŋ jageo to sêôc ŋawapac tokaiŋ-tokaiŋ naŋ ŋawae. Aêac tatap ŋalô têntac wapiŋa sa aŋga Lukan gêjam môkêlatu ŋamataŋa luagêc, taŋ kêsôm Jesu gêmêŋ nom nec ŋaboŋa lasê naŋ auc, go aŋga môkêlatu ŋamuŋa, taŋ keto Jesu kêpi undambê gêja ŋamiŋ naŋ, amboac tonaŋgeŋ.
Aŋga ŋasêbu 2 to 6ŋa (alic ŋadênaŋ sêpuc gêc ŋalabuŋa) aêac tatap biŋ to miŋ ŋagêdô taêsam sa, naŋ Luka taugeŋ keto gêc Ŋawae Ŋajam tonec, amboac aŋela sêjam wê lambiŋŋa ma gejobwaga bôcŋa dêdêŋ ŋapalê Jesu sêja Betlehem naŋ, to ŋapalê Jesu gêŋ-gôŋ lôm dabuŋ, go biŋgôliŋ Ŋac Samaritiŋa taê walô ŋac gêbac ma Latu Gêjaŋa to ŋagêdô gêwiŋ. Biŋ taŋ Ŋawae Ŋajam tonec kêwaka sa gêc awêgeŋ naŋ, ŋagêdô tonec gebe Tateŋ mec ŋabiŋ to Ŋalau Dabuŋ nê biŋ ma Anôtô kêsuc sec ôkwi ŋabiŋ.
Ŋadênaŋ
1. Gêjac m Ŋawae Ŋajam tau 1:1-4
2. Joaŋ agêc Jesu nêŋ biŋ ŋapalêgeŋŋa 1:5–2:52
3. Ŋackêsagu Joaŋ nê sakiŋ 3:1-20
4. Jesu gêliŋ saŋgu ma Sadaŋ kêlêtôm eŋ 3:21–4:13
5. Jesunê sakiŋ aŋga Galilaia 4:14–9:50
6. Gêdi aŋga Galilaia gêja Jerusalem 9:51–19:27
7. Jesunê woke ŋamuŋa aŋga Jerusalem ma malac, taŋ gêc malac tau ŋagala naŋ 19:28–23:56
8. Apômtau gêdi sa to jageoc tau lasê ma kêpi undambê gêja 24:1-53
1
Biŋ tau ŋam
Lau taêsam sêsaê gebe sênac miŋ biŋ, taŋ kêsa gêdêŋ aêacnêŋ têm naŋ, sêpuc gêdôgeŋ. Êsêac teto miŋ kêtôm lau, taŋ mateŋanô sêlic gêdêŋ taŋ gêjac m tau ma sêjam sakiŋ mêtê tau naŋ, sêjac tulu gêdêŋ aêac. O ŋac towae Teopili tau, aê tec galic ŋajam amboac tonaŋgeŋ, tec kakip biŋ tau sa kagêluc tomalageŋ ma kato kadênaŋgeŋ gêdêŋ aôm, gebe ôjala biŋ, taŋ têdôŋ gêdêŋ aôm naŋ, gebe biŋŋanôgeŋ.
Ŋackêsagu Joaŋ nê puc têna êkôc eŋŋa
Gêdêŋ kiŋ Judaiaŋa Herodo nê têm naŋ dabuŋwaga teŋ gêmoa, ŋaê Sakaria. Eŋ gêjam sakiŋ gêwiŋ dabuŋwaga Abia nê toŋ. Eŋ gêjam awê aŋga Aronnê wakuc nêŋ, ŋaê Elisabet. Anôtô gêlic êsêagêc lulu gêdêŋgeŋ, gebe sêsa nêŋ lêŋ sejop Apômtaunê biŋsu to ŋagôliŋ samob ŋabiŋ masigeŋ sêmoa. Agêcnêŋ gôlôac masi, gebe Elisabet eŋ awê kapoac, ma agêc nê akweŋ têtu lauo ŋanô to ŋac.
Ma gêdêŋ taŋ Sakarianê toŋ nêŋ têm sênam sakiŋŋa naŋ, eŋ gêjam nê kôm dabuŋwagaŋa gêmoa Anôtônê laŋônêmŋa. Ma sêpuc kapoac kêtôm dabuŋwaganêŋ mêtê e jakêsêp eŋ gebe êsô Apômtaunê lôm dabuŋ naêkêŋ da jadauŋŋa. 10 Ma gêdêŋ noc sêkêŋ da jadauŋŋa naŋ, lau samucgeŋ teteŋ mec semoa dêmôêŋa. 11 Ma Apômtaunê aŋela teŋ geoc tau lasê gedeŋ eŋ kêkô kêsi altar jadauŋŋa ŋaanôŋa. 12 Sakaria gelic e kêlênsôŋ eŋ ma kêtakê ŋanô. 13 Tec aŋela kêsôm gêdêŋ eŋ gebe “Sakaria, ôtêc taôm atom, gebe Anôtô gêŋô nêm mecgac. Aômnêm awê Elisabet oc êkôc latôm teŋ ma ôê ênê ŋaê gebe Joaŋ. 14 Aôm oc ôtu samuc ma ômoa totêmtac ŋajamgeŋ ma lau taêsam têtu samuc êndêŋ bêc têna êkôc eŋŋa amboac tonaŋgeŋ. 15 Eŋ êtu ŋac towae êkô Apômtau laŋônêm ma ênôm wain to bu ŋaclai atom. Eŋ ênêc têna têtaclêlômgeŋ ma Ŋalau Dabuŋ ênam eŋ auc kwanaŋgeŋ, 16 gebe eŋ ênam Israelnêŋ gôlôac taêsam ôkwi dêndêŋ Apômtau, nêŋ Anôtô, sêmu sêna. 17 Ŋac tau tonaŋ Elianê ŋalau to ŋaclai êpi eŋ ma êsêlêŋ êmuŋ Apômtau, gebe ênam tameŋinêŋ ŋalêlôm ôkwi êndêŋ latuŋi ma lau taŋeŋpêc dêndêŋ lau, taŋ sêsap biŋgêdêŋ tôŋ naŋ, oc êmansaŋ lau sênac dabiŋ nêŋ ŋalêlôm ŋapep êtu Apômtauŋa.”
18 Go Sakaria kêsôm gêdêŋ aŋela gebe “Aê jajala biŋ tonaŋ êndêŋ asageŋ, aêagêc ŋoc awê atu lauo ŋanô to ŋac su nec.” 19 Tec aŋela gêjô eŋ awa gebe “Aê Gabriel tec kakô Anôtô laŋônêm, ma eŋ kêsakiŋ aê gebe jasôm biŋ êndêŋ aôm ma jakêŋ ŋawae ŋajam tonec êndêŋ aôm. 20 Mago aôm kôkêŋ gêwiŋ aêŋoc biŋ, taŋ oc ŋanô êsa êndêŋ ŋanoc tau naŋ atom. Amboac tonaŋ oc awammê êsa, ôsôm biŋ naeo ômoa e êndêŋ bêc, taŋ biŋ tau êtu anô su acgom.”
21 Lau sêôŋ Sakaria elêmê ma sênac mateŋ eŋ gebe gêmoa lôm dabuŋ e ŋêŋgeŋ su nec. 22 Go kêsa gêmêŋ ma gebe êsôm biŋ êndêŋ êsêac e gêgôm jageo. Tec êsêacnêŋ kauc kêsa gebe eŋ oc gêlic gêŋ ŋakatu teŋ aŋga lôm dabuŋgac. Amboac tonaŋ eŋ gêjam dôŋdôŋ biŋgêŋ gêdêŋ êsêac ma gêjam tau tôŋ kêkô.
23 Gêmoa e nê bêc sakiŋŋa gêbacnê ma gêc gêmu gêja nê andu kêtiam. 24 Têm ŋagêdô gêbacnê, go Elisabet kêkêkam ŋapalê ma kêsiŋ tau gêmoa ajôŋ lemeŋ teŋ, ma kêsôm gebe 25 “Gêŋ tonaŋ Apômtau gêgôm gêdêŋ aê, gêdêŋ têm taê gêjam aêŋa eŋ kêkac majoc su aŋga launêŋ.”
Jesunê puc têna êkôc eŋŋa
26 Elisabet kêkêkam ŋapalê ŋaajôŋ kêtu 6, go Anôtô kêsakiŋ aŋela Gabriel gêja malac Galilaiaŋa teŋ, ŋaê Nasaret, 27 gêdêŋ awêtakiŋ teŋ, taŋ sê eŋ gêdêŋ ŋac teŋ, ŋaê Josep, kwanaŋgeŋ gebe agêc sênam tauŋ. Ŋac tau aŋga Dawidnê gôlôac. Ma awê tau nê ŋaê Maria. 28 Aŋela kêsô gêdêŋ eŋ gêja ma kêsôm gebe “O gabêjamo, biŋmalô êndêŋ aôm, Apômtau gêwiŋ aômgoc.” 29 Maria gêŋô biŋ tonaŋ e kêlênsôŋ eŋ ŋanô ma taê gêjam gebe “Awa gêjac aê amboac tonec kêtu asageŋŋa.” 30 Tec aŋela kêsôm gêdêŋ eŋ gebe “Maria, ôtêc taôm atom, gebe Anôtô gêlic aôm gêjac mataanô ŋajam. 31 Ôlic acgom, aôm oc ôkêkam ŋapalê e ôkôc latôm teŋ ma ôê ênê ŋaê Jesu. 32 Ŋac tau tonaŋ oc êtu ŋac towae ma sêsam eŋ gebe Lôlôc Ŋatau nê Latu. Apômtau Anôtô oc êkêŋ eŋ êŋgôŋ aba Dawid nê lêpôŋ, 33 gebe eŋ oc êtu kiŋ ma ênam gôliŋ Jakobnê gôIôac endeŋ tôŋgeŋ. Ma ênê gamêŋ kiŋŋa ŋatêku masi.”
34 Ma Maria kêsôm gêdêŋ aŋela gebe “Biŋ tau ŋanô êsa amboac ondoc, gebe aêŋoc akweŋ masi.” 35 Tec aŋela gêjô eŋ awa gebe “Ŋalau Dabuŋ mêŋêpi aôm ma Lôlôc ŋatau nê ŋaclai mêŋênam ajuŋ aôm. Amboac tonaŋ ŋapalê, taŋ aôm ôkôc naŋ, sêsam eŋ gebe dabuŋ, eŋ Anôtônê Latu. 36 Gôlicgac me, nêm tawaŋo Elisabet, taŋ kêtu awêanôgac ma sêsam eŋ gebe awê kapoac naŋ, tec kêkêkam ŋapalê gêmoa e galoc ŋaajôŋ kêtu 6gac, 37 gebe Anôtô eŋ ŋaclai, eŋ kêtôm gêŋ samobŋa.”
38 Ma Maria kêsôm gebe “Amboac tonaŋ, Apômtaunê sakiŋwagao aê, ma biŋ, taŋ kôsôm naŋ, oc êtu tôŋ êpi aê.” Go aŋela gêwi eŋ siŋ ma gêc gêja.
Maria kêtu ŋacleŋ gêdêŋ Elisabet
39 Gêdêŋ ŋasawa tonaŋ Maria gêdi kêsaic tau e jakêpi Judanêŋ gamêŋ lôcŋa jagêô lasê malac teŋ, 40 ma kêsô Sakarianê andu gêja e awa gêjac Elisabet. 41 Elisabet gêŋô Maria awa gêjac eŋ, tec ŋapalê gêboaŋ aŋga têna têtaclêlôm. Ma Ŋalau Dêbuŋ gêjam Elisabet auc 42 e awa gêôc eŋ ŋa awa kapôêŋ ma kêsôm gebe “Anôtô gêjam mec aôm kêlêlêc lauo ŋagêdô su ma gêjam mec ŋanô têmtaclêlômŋa gêwiŋ. 43 Aê amboac ondoc, tec aêŋoc Apômtau têna gêdêŋ aê gêmêŋ nec. 44 Gôlicgac me, awam gêjac aê kêsô taŋocsuŋ e ŋapalê kêtu samuc tec gêboaŋ aŋga têtaclêlôm. 45 Aê aoc gêôc awê, taŋ kêkêŋ gêwiŋ gebe biŋ, taŋ Apômtau kêsôm gêdêŋ eŋ naŋ, oc êtu tôŋ.”
Marianê wê lambiŋŋa
46 Go Maria kêsôm gebe
“Aêŋoc ŋalêlôm gêôc Apômtau sa
47 ma katuc kêtu samuc ŋoc kêsiwaga Anôtô,
48 gebe gewec gêdêŋ nê sakiŋwagao ŋaôma aê,
tec galoc gôlôac togôlôac samob oc aweŋ êôc aê.
49 Gebe eŋ ŋaclai ŋatau gêgôm gêŋsêga kêtu aêna, ênê ŋaê dabuŋ.
50 Eŋ taê walô gôlôac togôlôac, taŋ têtêc eŋ naŋ.
51 Ênê lêma gêgôm gêŋ ŋaclai
ma kêta lau, taŋ nêŋ ŋalêlôm sêkiaŋ tauŋ sa naŋ, saliŋ-saliŋ sêja.
52 Eŋ kêtiŋ gôliŋwaga ŋajaŋa aŋga nêŋ lêpôŋ su ma ketoc lau ŋaôma sa.
53 Lau taŋ mo gêjô êsêac naŋ, tec kêkêŋ gêŋ ŋajam gêjam êsêac aucgeŋ
ma kêtiŋ lau tolêlôm su tolemeŋ sawageŋ.
54 Eŋ gêjam nê sakiŋwaga Israel sa taê gêjam nê moasiŋ
55 kêtôm biŋ, taŋ gêjac mata gêdêŋ aêac tameŋi Abraham to nê wakuc naŋ, ma ênêc endeŋ tôŋgeŋ.”
56 Maria gêmoa gêwiŋ Elisabet amboac ajôŋ têlêac, go gêmu gêja nê gamêŋ kêtiam.
Joaŋ têna kêkôc eŋ
57 Têm Elisabet êkôc ŋapalêŋa kêdabiŋ, tec kêkôc ŋapalê ŋac teŋ. 58 Ma ênê lau, taŋ nêŋ sackapoagêdô gêdêŋ tau naŋ, to nêŋ tawaŋ sêŋô Apômtau gêgôm nê taê walô ŋanô kêsa kêpi eŋ ŋawae ma têntac ŋajam kêsa sêwiŋ eŋ.
59 Ŋabêc kêtu 8 ma sêkac sa sêja sebe sêsa ŋapalê tau ma sê tama Sakaria nê ŋaê êpi eŋ. 60 Mago têna kêsôm gebe “Masi, taê ênê ŋaê gebe Joaŋ.” 61 Tec êsêac sêsôm gêdêŋ eŋ gebe “Nêm lau teŋ sêmoa ondoc, taŋ nêŋ ŋaê amboac tonaŋ.” 62 Ma sêjac kajo tama gebe mêŋtau êsôm acgom. 63 Tec eŋ gêjam dôŋdôŋ gebe sêkêŋ tapele sauŋ teŋ êndêŋ eŋ ma keto gebe “Ênê ŋaê Joaŋ.” Ma samob sê taêŋ. 64 Ma sep tageŋ awasuŋ to imbêla kêtu goloŋ ma kêsôm biŋ lasê to kêlanem Anôtô. 65 Ma nêŋ lau samob, taŋ nêŋ sackapoagêdô gêdêŋ tau naŋ, têtêc tauŋ. Ma lau samob sêjam biŋ tau kêtu biŋgalôm e gêjam lau, taŋ sêŋgôŋ Judaia ŋagamêŋ lôcŋa naŋ, auc samucgeŋ. 66 Êsêac samob, taŋ sêŋô biŋ tau naŋ, taêŋ gêjam gêc nêŋ ŋalêlômgeŋ gebe “Ŋapalê tonec amboac ondoc.” Êsêac sêlic gebe Apômtau lêma gêwiŋ eŋ.
Sakaria geoc bill lasê
67 Ma Ŋalau Dabuŋ gêjam tama Sakaria auc e geoc biŋ lasê ma kêsôm gebe
68 “Aê jalambiŋ Apômtau, Israelnêŋ Anôtô, gebe kêtu ŋacleŋ mêŋgêjam nê lau kêsi.
69 Eŋ kêkêŋ kêsiwaga toŋaclai tec mêŋkêsa aŋga nê sakiŋwaga Dawid nê gôlôac,
70 kêtôm eŋ tau kêsôm kêsa nê propete dabuŋ gêmuŋŋa aweŋsuŋ gebe
71 ênam aêac kêsi aŋga naŋ ŋacjo to aŋga lau samob, taŋ sêkêŋ kisa aêac naŋ lemeŋ.
72 Eŋ taê walô aêac tameŋi to taê gêjam nê poac dabuŋ.
73 Eŋ gêjac mata biŋ to kêtôc lêma gêdêŋ tameŋi Abraham gebe
74 ênam aêac kêsi aŋga naŋ ŋacjo lemeŋ ma êkêŋ aêac tanam sakiŋ eŋ tatêc tauŋ atom.
75 Tatu lau dabuŋ to gêdêŋ tamoa en laŋônêmŋa êtôm aêacnêŋ têm samob.
76 Ma aôm ŋapalêenec, lau oc sêsam aôm gebe Lôlôc Ŋatau nê propete.
Aôm oc ômuŋ Apômtau gebe ômansaŋ ênê intêna.
77 Aôm oc ôkêŋ ênê lau sêjala moasiŋ, taŋ ŋam kêsêp kêsuc nêŋ sec ôkwiŋa.
78 Aêacnêŋ Anôtô taê walô aêac ŋanô tec êkêŋ ŋawê mêŋêsa aŋga lôlôc gebe êtu ŋacleŋ aêac
79 ma êpô êsêac, taŋ sêŋgôŋ gêsuŋbôm to gêmacanô ŋakanuc naŋ,
to êwê aêac eŋkaiŋ katôgeŋ tasa lêŋ biŋmalôŋa.”
80 Ŋapalê tau kêtu kapôêŋ ma nê kauc taê gêjam biŋ ŋapep, go jagêmoa gamêŋ sawa e gêdêŋ bêc, taŋ kêtôc tau gêdêŋ lau Israel naŋ.