Paulo La Ginigini baisa
MINA ROUM
Kabovitouula
Paulo La Ginigini baisa Mina Roum baisa Paulo la katubaiasa paila nanola igau bila bibodi toekalesia mapilana Roum. Paulo magila ikugwa bila Roum biwotetila Keriso Kala Boda oluwalaisi, e oluvi bisaitaula bila Sipeini. Tuvaila magila matausina mina Roum bipilasaisi la kwaidadina. E mauula Paulo eigini mapilana si leta kidamwa bikamitububuli totapwaroru tobwakuli Keriso avaka si dubumi uulotoula deli avaka bibudoki si bubunela. E mapaila mapilana buki Paulo eikamituli nanola komwaidona avaka eidoki kala vakeda uulela tapwaroru.
Ikugwa Paulo ilivala kasi biga nokagutoki e iluki ammakawala la nigada baisa Yaubada paila matausina. Oluvi igini avaka uulotoula la ginigini. Kawala, “Bulogala Bwaina iyomitali ammakawala Yaubada bikabwailidasi. Ka, uulotoula goli dubumi, e kala vigimkovila dubumi wala” (Rm 1.17).
E nanamsa makwaina baisa Yaubada la kabwaila Paulo iulaim kidamwa bikatetasi. Igini kidamwa ibodi Yaubada bikabwaili komwaidosi mina watanawa, mina Yudia deli matausina gala mina Yudia. Uula mitugaga eikatupipi komwaidosi. Mitaga Yaubada bikabwaili tomota, availa availa eidubumaisi Yesu Keriso. Oluvi Paulo ikamitububuli avaka eikaloubusi metoya ola kabwaila Yaubada, baisa da momova kwaivau metoya oda vasosu deli Keriso. “Yaubada bogwa ikabwailidasi paila uula tadubumaisi e mapaila Yaubada deli yakidasi taveyawasi gulitinidesi” (Rm 5.1). Tuvaila, Yaubada la Baloma Tobumaboma bogwa itanekwaidasi metoya ola peula bubunela gaga deli kaliga. E uula 5 bila 8 Paulo ilivala avaka uula Yaubada ikaraiwogaidasi deli ammakawala Baloma Tobumaboma iviyelu ninadaisi e ikatupewolaidasi.
Oluvi Paulo ininamsi makwaisina boda kwaiyu, matausina mina Yudia deli matausina gala mina Yudia, deli ikatupoi ammakawala si sisu oluwala Yaubada nanola paila komwaidosi mina watanawa. E Paulo idoki mina Yudia eipakaisi Yesu paila uula baisa bipilasi Yaubada nanola, kidamwaga bivigaki komwaidosi mina watanawa bibanaisi Yaubada la mitakwai metoya baisa Yesu Keriso. E tuvaila Paulo idoki igau tuta bima mina Yudia biligaiwaisi si pupaiki, e bitovilasi bidubumaisi Yesu.
E kala vigimkovila mapilana, Paulo igini avai bubunela ibudoki totapwaroru. Ilivala kidamwa keda kadatala wala bibodaidasi. “Mesinaku kwaitala wasi wala ibodaimi, kidamwa bukuyebwailisi taitala baisa taitala” (Rm 13.8). Ilivala tuvaila avaka bibodaidasi paila wotetila baisa Yaubada, kabikaula baisa valu kala tokwaraiwaga, pilasi baisa sedaiasi, deli kidamwa “gala bibodi bitavagaisi avaka ititaki ninadaisi wala” (Rm 15.1). Kala vigimkovila Paulo ilivala kasi biga bobwailila deli iyakawoli Yaubada.
Buki kala katumimisa
Kala vitouula deli la ginigini uulotoula 1.1-17
Ibodi mina watanawa binevisi kasi katumova 1.18—3.20
Yaubada kedala katumova 3.21—4.25
Momova kwaivau metoya baisa Keriso 5.1—8.39
Mina Isireli deli Yaubada nanola 9.1—11.36
Si bubunela totapwaroru tobwakuli Keriso 12.1—15.13
Kala vigimkovila, deli biga bobwailila 15.14—16.27
1
Yeigu Paulo, Keriso Yesu la towotetila, e Yaubada inagaigu bamila aposetoloa Matauna isim kala karaiwaga bililivala deli biuvagi metoya ola karaiwaga matauna kala towitala. deli idouwaigu kidamwa bakamituli Bulogala Bwaina metoya baisa matauna.
E omitibogwa Yaubada ikatotila Bulogala Bwaina metoya oudosi la tovitoubobuta, deli kala ginigini isisu makawala wa Buki Pilabumaboma.b Mapilana mina Iberu si buki pilabumaboma, yakidasi tadokaisi Kabutubogwa. Baisa Bulogala Bwaina paila Latula, da Guyausi Yesu Keriso. Tanikoli matauna tomota, paila ikaloubusi odalela Debida. E tanikoli matauna Tobumaboma, paila Yaubada eitokowoi imovavau, e baisa iyomitali saina peula kidamwa matauna Yaubada Latula. E metoya baisa Yesu Yaubada imitukwaiyaigu, paila isakaigu agu vilavila kidamwa bamila aposetolo, e uulela goli Keriso. Paila ibodi bavakadi komwaidosi mina watanawa paila bidubumaisi deli bikabikaulasi. E makawala goli ibodi bavakadaimi yokomi mina Roum, availa availa yokomi Yaubada bogwa idou kidamwa Yesu Keriso la tomota.
Mapaila lagini miyana mi leta yokomi komwaidomi mina Roum, paila Yaubada iyebwailimi deli idouwaimi kidamwa yokomi la tomota.
Anigada baisa Yaubada Tamadasi deli da Guyausi Yesu Keriso kidamwa bimitukwaiyaimi deli bitalaguva lupomi.
Paulo inigada biga nokagutoki
Ikugwa, metoya baisa Yesu Keriso anokagutoki baisa ulo Yaubada paila yokomi komwaidomi, paila komwaidosi mina watanawa ililagaisi bulogala mi dubumi. Yeigu goli deli nanogu komwaidona awotitali Yaubada paila akakamituli Bulogala Bwaina paila Latula. E igagabila matauna Yaubada bikamokwita avaka alilivala. Matauna inikoli kidamwa avai tuta aninigada 10 akavitagi yagami tuta tuta. E ulo nigada baisa Yaubada kidamwa matauna biuli keda kidamwa igau makateki bawokaiami, kidamwa goli makawala nanola Yaubada. 11 Paila saina magigu sainela babodaimi, kidamwa deli bitalumkolaisi Yaubada la mitakwai, kidamwa matauna bikatupewolaimi. 12 E nanogu kidamwa tuta matutona yokomi deli yeigu bitabanaisi kada pilasisi, yokomi kami pilasi metoya ogu dubumi e yeigu agu pilasi metoya omi dubumi.
13 E segwaia, ibodaimi bukululuwaisi kidamwa sivabidubadu mwada bawokaiami, mitaga tuta tuta abudoboda kabosilaboda e gala awa. Paila magigu babani uwagu metoya oluwalaimi, makawala goli bogwa labani metoya baisa matausina ituwoli tomota gala mina Yudia. 1.13 VA 19.21 14 Paila ibodaigu wala bapilasi tomota komwaidosi, kaina tolivalu kaina togilagala, e kaina tokwabitam kaina tobubeikam. Ibodaigu wala bapilasi availa availa. 15 Mauula yeigu asisalau mwada bakamituli Bulogala Bwaina baisa yokomi tuvaila, yokomiga mina Roum.
Bulogala Bwaina baisa Yaubada la peula bikabwaili tomota
16 Ka! Yeigula gala ammosila paila Bulogala Bwaina. Baisa Yaubada la peula kidamwa bikoli komwaidosi availa availa idubumaisi, ikugwa baisa matausina mina Yudia, deli goli baisa matausina gala mina Yudia. 1.16 Mk 8.38 17 Paila Bulogala Bwaina iyomitali ammakawala Yaubada bikabwailidasi. Ka, uulotoula goli dubumi,c uulotoula goli dubumi.Gagabila bitagini, “matausina wala idubumaisi”. e kala vigimkovila dubumi wala. Makawala Buki Pilabumaboma kala ginigini isisu, “Availa Yaubada bikabwaili paila uula la dubumi, matauwena goli bimova.”d Availa Yaubada bikabwaili paila uula la dubumi, matauwena goli bimova. Gagabila bitagini, “Availa Yaubada bikabwaili, matauna bimova paila uula la dubumi goli.” 1.17 Aba 2.4
Mina watanawa tomitugaga
18 Yaubada iyomitali la ninamwau leima metoya walakaiwa imapu baisa tomota si sula deli si mitugaga. Paila matausina si bubunela gaga ikatubodi nanamsa duwosisia paila Yaubada, mwada gala availa bikateta baisa. 19 Yaubada imipuki matausina tomitugaga paila Yaubada la bubunela bogwa eivitusaisi mimilakatila wala. Paila Yaubada eiyomitali la bubunela kidamwa bigisimlilaisi. 20 Igau tutala Yaubada ibubuli valu watanawa e leima lagaila, mina watanawa gagabila bigisimlilaisi matauna ola peula kwekanigaga deli kala gigisa. Gala goli omatadasi bitagisaisi, mitaga vavagi makwaisina avaka avaka eibubuli Yaubada, makwaisina goli bikimitali baisa la bubunela. E mapaila gala gagabila bitabudobodasi paila si mitugaga. 21 Bogwa ikatetasi matauna Yaubada, mitaga gala bitemmalaisi matauna makawala avaka bibodi Yaubada, e tuvaila gala binokagutokisi baisa matauna. Mitaga kaimapula, oninasi ininagowasi paila avai vavagi avai vavagi gala kasi yeiwau, e saina dudubila ninasi matausina toninagowa. 1.21 Ep 4.17-18 22 Idokaisi titoulesi tokwabitam, mitaga toninagowa wala matausina. 23 Gala bitapwarorusi baisa Towalakaiwa, matauna Yaubada Tosigaga, gala goli. Kaimapula wala ititapwarorusi baisa tokolu migisi makawala tomota kaina mauna nayoyowa kaina ugiwagi kaina nasigisagina. 1.23 Kak 4.16-18
24 Mauula baisa, Yaubada iulisali matausina kidamwa bivagaisi vavagi makwaisina gagawokuva avaka ititaki ninasi. E ivagaisi vavagi makwaisina kabommosila paila tau sola tau. 25 Mapaila eikatumapwaisi nanamsa duwosisia paila Yaubada e kaimapula ivigakaisi bigala sasopa.e e kaimapula ivigakaisi bigala sasopa. Gagabila bitagini, “eikatumapwaisi Yaubada tatoula e kaimapula eisailisi yaubada sasopa.” Itapwarorusi baisa avaka Yaubada eibubuli, deli iwotitalaisi makwaisina, mitaga gala wala itapwarorusi baisa Yaubada. Matauna goli kala yakaula bikanigaga! Emeni.
26 Mauula goli Yaubada iulisali matausina kidamwa bivagaisi vavagi makwaisina kabommosila. Ka, minasina vivila ipakaisi vavaigila si bubunela duwosisia e ivagaisi saina gegedu. 27 Makawala goli tauwau ipakaisi vavaigila si bubunela duwosisia e kaimapula tau bimisii tau. E matausina tauwau ivagaisi kabommosila wala deli sesia tauwau e mapaila ikauwaisi mapula ouwosi avaka bibodi si sula.
28 Tomota itaboda ninasi baisa nanamsa duwosisia paila Yaubada, e mapaila Yaubada iulisali matausina, paila uula ninasi gagawokuva wala. E mapaila iuvagaisi avaka gala ibodi bivagaisi. 29 Ivakasau wala ninasi avai mitugaga avai mitugaga, deli sula youloveka e bubunela gegedu wala. Oninasi ivakasau pugipogi, katumata, vatai, katudewa e tuvaila nanamsa gaga. Isilipulaisi sesia, 30 e ikagagaisi sesia. Mokwitala Yaubada nanola imwau paila matausina tokowolova, paila saina mina dubakasala deli mina kamnomwana matausina. Inanamsasi ammakawala bikatumkulovaisi si bubunela avai mitugaga avai mitugaga, e ikoulovaisi veisia, 31 gala inanamsasi avaka duwosisia e gala iluluwaisi si biga katotila, e gala avaka si mitakwai kaina si nokapisi baisa sesia. 32 Bogwa inikolaisi Yaubada la karaiwaga kidamwa availa availa iuvagaisi makawala makadasina ibodi wala bikaligasi. Mitaga ka - isaitaulasi wala iuvagaisi makwaisina. E saina ikatumkulovaisi si bubunela kala gaga, paila ikabwailisi sesia availa availa iuvagaisi makawala.

a1:1 Matauna isim kala karaiwaga bililivala deli biuvagi metoya ola karaiwaga matauna kala towitala.

b1:2 Mapilana mina Iberu si buki pilabumaboma, yakidasi tadokaisi Kabutubogwa.

1:13 1.13 VA 19.21

1:16 1.16 Mk 8.38

c1:17 uulotoula goli dubumi.Gagabila bitagini, “matausina wala idubumaisi”.

d1:17 Availa Yaubada bikabwaili paila uula la dubumi, matauwena goli bimova. Gagabila bitagini, “Availa Yaubada bikabwaili, matauna bimova paila uula la dubumi goli.”

1:17 1.17 Aba 2.4

1:21 1.21 Ep 4.17-18

1:23 1.23 Kak 4.16-18

e1:25 e kaimapula ivigakaisi bigala sasopa. Gagabila bitagini, “eikatumapwaisi Yaubada tatoula e kaimapula eisailisi yaubada sasopa.”