APOSELENA YULU
Lukumi banya waili pii keyange dokona pyao retapala Aposelena Yulu dokona karanyuo lao puu pao peyapya. Yesunya wambu dupwame Imambu Poo Pyasinya porai renge doko nyepala Yesunya lao Waili Pii Keyange doko polo lamaila peyami dokona lao pyao reteya. Nakamame yuu Jerusaleme piso pii lamaiyuo dee Jutia pao pii lamaiyuo dee Samaria pao pii lamaiyuo yuu muu pinjingi dolapona pii lamaila peyami (1:8). Kurisene yulu doko Juu wambu keta wambo kanda sepala enakana wambu peparaeme soo nyiyaminyi doko Lukumi pyao reto lamaiya. Kurisene wambu dupwame Orome gapomane yulu doko kokwa soo karalana suu pyao kara nalyaminyi lao Lukumi lasaka pipuli yaka lao suu pyao pii dake pyao reteya. Juu wambumi Anatu mona reto baa kapa ingingi lao suu pyao misi lao kareyaminyi doko Yesu Koraisa keta angi pyaka siya.
Aposelena Yulu dokona kata remana ingyuo pyasi palamo. Yesunya waili pii keyange boo pyao lao peyaminyipa Elyambu Pingi doko ando peya. (1) Yesu Koraisa baa yake panda dokona dee pulyuo peyamopa yuu Jerusaleme dokona Kurisene yulu doko kanda soo piyami. (2) Piyaminyipa Yesunya waili pii keyange polo leyaminyipa yuu Palesaine liti dupwana wambu dupwa mona kapu kyepala Yesu kapa ingingi lao suu pyapala Kurisene ingyuo kareyami. (3) Yesunya pii polo lamaiyuo yuu wakale wakale dupwana ipwa kota Metitaraniane nemba nemba dokona singi dupwana peyami. Yuu Palesaine dokona piso lao pao yuu Orome dokona suu leyami.
Buku dakena renge mupwa mende palamo doko. Yuu Jerusaleme dokona Pendekose yuu gii dokopa Imambu Poo Pyasi Kurisene wambu keta maralyapala Elyambu Pingipi Elyambu Pingi lita dupwape minyalyuo porainyi pyambuo nyiso pyuo peya dokona lao pyao palyiya. Kurisene kanda soo kareyaminyi dokopa akali lapome misi pii leyami dupwa pyasi palamo. Pii leyaminyi dokopa Kurisene wambu dupwame pii sepala pii dokona porai renge palamo lao kando soo nyepala Elyambu Pingi dokona yalya kando peteyami.
Aposelena Yulu wambo pyasi palamo dorena Pita dokona lao lao dee donorena palamo dupwa Pole dokona lao lao pilyamo.
Buku Dakena Pii Palamo Dusipa
1. Yesunya pii lao panya rapa rapa pyuo iso kareyami 1:1-26
a. Yesumi banya pii lumwa pyuo doko yuu Jerusaleme dokona mee isaro karena lao baame mende pyakaro lao lalu lao leyamo doko 1:1-14
b. Akali mendeme Jutasana panda nyiya 1:15-26
2. Yuu Jerusaleme dokona Yesunya lao polo lamaiyami 2:1—8:3
3. Yuu Jutiape yuu Samariape dolapona Yesunya lao polo lamaiyami 8:4—12:25
4. Polena misi yulu dupwa 13:1—28:31
a. Kanda soo kata papyuo misi pii lao peya doko 13:1—14:28
b. Yuu Jerusaleme dokona wato leyami 15:1-35
c. Lapo pyuo kata papyuo misi lao peya 15:36—18:22
d. Repo pyuo kata papyuo misi lao peya 18:23—21:16
e. Pole baa yuu Jerusaleme dokonape yuu Sisaria dokonape yuu Orome dokonape karapusi paleya 21:17—28:31
1
Yako Tiopilasa,
Pepa wambo pyao jiyu dokona Yesu baame kanda soo yulu pyuo mana lamaiyuo kareyamo dokona palyuo pyao pao baa yake panda pulyuo peyamo liti dokona pii lumwa pyuo pyao oteyo. Imambu Poo Pyasimi Yesu nyisiyamopa banya disaepole yapo nyiyamo dupwa mana lamaipala yake panda peya gii dokonasa leto. Wamba pyao kumakayaminyipape baa lete epapala yuu malu maro lapapu Anatunya isingi yulu dokona mana lamaipa piya. Dokome banya disaepole dupwame baa kinyi lete kareyamo doko soo gisiyami. Baame nakama pipya role pyao karo dokopa dopa lamaiya. Nakama Jerusaleme yaki nyuo paa nalapape. Rakane mende jerona lao kaeyamuli pyuo langiyunu siyami kande pii dokona isaro pisipwape. Dokona lao Joneme ipwame iki bapitisimo nyakamiya. Dopa pyuo nyakamiyamopape yuu mendasipa epo paparamopa Anatumi Imambu Poo Pyasi dokome nakama bapitisimo nyakara, leya Yesumi.
Yesu Yake Panda Pulyuo Peya
Aposele dupwa nakama epo elyambu pipala baa mende piso siyami. Kamongo, embena isingi yulu wamba Isaraele wambu keta paleyamo dokona dee yuu gii dakepa range palena larepe mee? leyami. Dopa leyaminyi dokopa baame nakama dopa lamaiya. Yulu andake dupwa anjokorape pira lao Rakane baa renge palyuo leyamo dokona yuu gii doko nakama kapa see narami. Kapa see naraminyipape Imambu Poo Pyasi nakama keta epo maralyiya kande dokopa porainya renge nyerami. Nyepala nambana yulu dokona lao yuu Jerusaleme dokonape Jutia peparae dupwanape Samaria dupwanape isa yuu pinjingi dupwanape lamaiyakao kapa kapa pirami leya. Baa dopa leyamopa nakama kando kareyaminyi baa pyakalyara pyakalyara pyuo pulyuo peyamo dokopa kopa rau dokome nyuo lanyuo pao koe piyamopa nakama kandalana saka nayami.
10 Baa papeyamo dokopa yake dulunya kandaro siyami. Dokopa akali komau kakepame wapungi dalama nakama kareyami dokona epo kareyambi. 11 Karapala dopa leyambi. Galili range akali dupwa, akipamo nakama yake dokona kandaro karaminyi? Yesumi nakama yaki nyepala yake panda dokona pulyuo pamo kandalaminyi doko dopako pyuo range dee lupyuo epara ingilyamo leyambi.
12 Leyambinyi dokopa nakama isa Olipi Kyau lenge, yuu doko yaki nyepala Jerusaleme peyami. Kata doko Juu wambu dupwame misi lenge gii dokopa kata muu dopale kapa penge dopale. 13 Pao andakare papala anda ketae koe luu palenge dokona pulyuo peyami. Pitamoo Jone Jemesa Enduru Pilipa Tomasa Batolomyu Matyu Jemesa Aopiasana ikinyingi doko, Saimone Selote akali doko, Jutasa Jemesana ikinyingi dokomoo role pyao pulyuo peyami. 14 Papala nakama enda lapo opetae dupwamoo Maria Yesunya endangipi banya yangonge dusipamoo role pyapeta suu pingi mendakinya palyuo piso ateŋa lapa pyuo peteyami.
Akali Mende Jutasana Panda Nyiya
15 Dopa pyuo peteyami dokopa wambu malu akalisa lama opetae (120) ingyuowale elyambu pyuo peteyami. Dokopa Pita dokona sukusa roya karapala banya Kurisene yango dupwa kando dopa leya. 16 Yangonemoo, Imambu Poo Pyasimi akali Dapiti keta pii leyamo doko buku Baepolena pyasi palamo. Doko akali Jutasa baa wambu lanyiyamopa Yesu puu maiyami akali dokonasa leya. Dapiti leyamuli pyuo piya doko kandelyamano. 17 Jutasa baame namwa role pyao karo namwa mendeke ingyuo kareya kande. 18 (Jutasa doko banya yulu koo piyamo dokome kana lapo nyiya. Nyepala kana dokome yuu mende ropo piya. Ropo pyapala banya yuu dokona pulyuo papala isa pyakaya. Pyakayamo dokopa ingi dokona lyepala kanya dokona poro lao rali pyuo ingi kalumbuo neta epeya. 19 Dopa pyuo kareyamo yulu doko Jerusaleme wambu dupwa peparaeme dopa pyaamo lao siyami. Sepala nakamame Jutasa dopa pyuo kumuyamo dokona lao yuu doko kingi Akeletama larama leyami. Pii doko Yuu Ranjamareta dopale.) 20 Dokona lao Dapitinya kenane pingi buku dokona pii dopa lao pyasi palamo.
Banya yuu andape apa sera,
wambu mende dokona pali nana.
Pii mende opetae palamo,
Banya rapu pingi yulu baa range kaepala mendali nyinya.
21-22 Pii dopa lao palipyasa dokona namwame akali mende alo pyuo nyerama ingilyamo. Yesu lopo lete epeyamo waili pii lao karamano doko baa role pyao lao karara. Mee akali mende langa rombo palya namanale Joneme bapitisimo nyelapape lao kareyamopa Yesu kanda soo role pyao kareyama gii dokopa piso epo baa namwa yaki nyuo pulyuo peyamo dokopa api mende namwa kaeya nao role pyao karalu karo kareyaminyi dokona mende yapo nyimana, leya.
23 Dokopa nakama kingi lama suu pyao peteyami. Akali mende baa Josepe lenge banya kingi mende Basapasa, kingi mende Jasatasa lenge doko. Akali mende baa Matayasa lenge. 24 Akali dolapona suu pyao ateŋa lao dopa leyami. Kamongo emba akali dupwa peparaena monarena soo gisingi. Emba akali dolapona mende rombo palyii kande doko embame namba lasaka pii. 25 Jutasa baame banya yuu range dokona pupya dokona akali mendeme banya panda nyepala yulu pyuo karo aposele akali ingyuo karenale, leyami. 26 Lapala akali dolapona kingi lao isukuli lama isa retapala dokona mende kamenge kanda nao nyiyami. Wambo isukuli mende nyepeyami dokopa Matayasa lao reteyami doko kingi rakana paleyasa baa rombo palyiyami. Dokopa aposele akalisa ipisu mendaki karenge kandale dokona nakama yanenge nyuo karamo lao suu piyami.