16
Timoti Ke Pagiu Kala Nge Pol Riluae Sailas
Bae Pol ke loalu tae Rereve bae Listra bole. Na ngae Listra ka alopatokonakana te a giana nge Timoti ke momo. I ka naname nga avale te ora i a lopatokonakana ba ka i a Iura ava tamana ka i a Girik te. Ba nga ra lopatokonakana re ngae Listra bae Aikoniam kelangareangana Timoti ka i a agau ore pe raumana. Nae Pol ke matea ta Timoti nge loa kala nge i. Ka baina i ke loa kia na keke tototaliue ta Iurame karolu reke momo nga inaeala ka loreamatana roma, tamana ka i a Girik te. Na ka ina ri ke taopalpale maga kunna reke bollau, na keke tuture bangapaga ramre pala ra aposelme ba reke taoamugmuga ka ra lopatokonakana re ngae Ierusalem ke puli rea ta ra lopatokonakana ra sana ri ra Iura ta ri loangakurume rea. Minmina na ragau kinung re nga ginunga ae ra lopatokonakana keke umma ta leleng gingging nga loreapatokonangana te Iesus Avolau. Ba ragau papatu keke umma ta ri leleng ra lopatokonakana ka kaeme kinung.
Pol Ke Kele Apanung E Ngae Masaronia Nga Kelanga Te
Na keke tao ngae Pirigia bae Galesia karea raunga kurumea, Kannu E Tupu ke parototokala rea ta ri manereasa pulingmalagange pangamologa ngae Esia. Ba ka ineke lele ngae Maisia kana raunga, na keke amva ta loangalu tae Bitinia, avae Kannu E Iesus ke sane ngatakala rea. Minmina na keke kavesia Maisia, na keke loapisigi tae Troas. Na ka rigo nae Pol ke kele kelanga te, ba ngallo nga kelanga laeala i ke kele apanung te e ngae Masaronia ine meisinsi be tanialle ka rolengana roma, “Ngo atu nasai tae Masaronia, na ngo kalau mangng.” 10 Ka inae Pol kele kelanga laeala, na mangng ka kalitupe orume bolvole nga baina mangng nga loa tae Masaronia kurumea, mangng ka lomangngana roma, Nutu ke kiu mangng ta pulingmalagange pangamologa e pe ta ra nginngina.
Liria Ke Lele A I A Lopatokonakana Te Ngae Pilipai
11 Minmina na mangng ka kaꞌe Troas ka mono, na ka pira tupu tae Samotres. Ba nga kae e ngarume na mangng ka loa tae Neapolis. 12 Na ngarume, na mangng ka kaꞌe inaeala ba mangng ka loa tae Pilipai a i a maga kunna e bollau e kapunu nga ina ngae Masaronia, ba ka i a maga te ora Rom kela te. Na mangng ka mommo nga maga kunna laeala ka kae palu.
13 Ka kae a Sabat na mangng ka loa lagapotu ta me bavana ore momo ngapotu nga maga kunna kana savanau kaona, ta baina mangng kaling paka malle te ore nga kavang ngia. Na mangng ka tara ba ka paturu ta pangamologa kala nga ravale reke katukala nga inaeala. 14 Ba avale te ore nga maga kunna e bollau ae Taiataira a giana nge Liria ke longlonge pangamologa. I ka kanna ka kumangng e nga banga ka lungapaga onra kunreame ke bollau. Ba ka i agau a sana i a Iura ave kalapagpage Nutu. Nae Nutu ke kuma ngallo nga lona ta i lonamatanangana ka Pol pangamologanganame. 15 Ba ka ineke pamagoea avale laeala kala nga ragau reke momo nga bale ae i tapu, na i ke ba ta mangng loanga ta bale ae i ka rolengana ka mangng roma, “Sonrau na miau kaka kelapatokona roma, ka iau a alopatokonakana te Iesus Avolau tapu. Minmina na ngaka atu ba ngaka momo nga bale ae iau.” Na kaonaginangana ke ravu mangng, ka baina mangng ka loa ta momong nga bale ae i.
Pol Bae Sailas Momongareangana Nga Pulangkala
16 Ka kae te, ka ina mangng lola ta malle e nga kavang, na avale te a malaui ke lele nge mangng. Avale laeala ka i a barangalele ora kannu e soali momo ngallo nge i be kalaulaue ta turunge oru re sane ke lele tale. Ba ragau ra kanrea ka avale laeala keke rarave lollokanna papatu ine tuture oru reke lele ngarumrume. 17 Na avale laeala ke tataotunanne Pol bae mangng, ba ke kikiu ka rolengana roma, “Ra kokorai ka ri ra barangalele ae Nutu E Ngailu Raumana kanna. Ba ri keke tuturu te miau ka pamau ora Nutu nge ravulele miau kia.” 18 Ba avale laeala ke umma minmina ka kae papatu. Avae Pol ka omonasa. Minmina na i ke kampiliukale ba ke role ka kannu laeala e soali roma, “Nge Iesus Karais giana iau ka role kone, ngo lelemalaga patalia!” Na ka pannasa mana na kannu laeala e soali ke kaꞌe.
19 Na ka ina ragau ra kanrea ka avale laeala ke kele pamau ae ri nga ravung lollokanna ine rongo, na keke kampite Pol riluae Sailas. Ba keke utulala rea lakallo ta malle e nga koling kaning ta baina ri ngeke pamaisi rea nga re kapunu ragureame. 20 Ba ka ineke loa kerea ta re nga kalingnana na keke role roma, “Ra kokorai ka ri ra Iura reke pasiangge lopalillingana nga maga kunna laekia ae ita. 21 Keke palomatantane ragau ka bainga reke sosoali raumana ta ita ra Romme loangakurume rea. Ta ngaroma ita ngaka ngatakale bainga nginngina ba ngaka loakurume rea, na ita alaka longosasa ta bangapaga rae ita.”
22 Minmina na maluame keke pagiu ta ri sanangkalange Pol riluae Sailas. Ba re nga kalingnana keke role ta ri palamonge lungapaga nga ri pana lua ba sapingi rea. 23 Ba ngarume nga sapingpatoto ngareangana kerea, na keke tamalilu kerea ta pulangkala. Na keke bapage akurtalingling e kapunu nga pulangkala ta i nge momopita kerea gingging. 24 Na ka ina akurtalingling laeala longe pangamologa reke gingging onra ri ke role kia ki, na i ke tamalilu kae Pol riluae Sailas lakallo ta pulangkala ine ngallo. Ba ke sampite kaereame ngaliua nga bega ina lua reke gingging.
25 Ka rigo luana, nae Pol riluae Sailas keke kavkava beke bauvaue baunga re nga kalangapagange Nutu. Ba ra pulangkala keke longnanna rea. 26 Ka pannasa mana, na oru giongana tane bollau ke lele, na mogalo nga pulangkala puna ke lulumataga kaligi. Ba ka panna laeala mana, na biungame kinung re nga pulangkala keke pulapatali, ba oalo reke gingging reke samapite ra pulangkala ki keke marula nga ragau karolu. 27 Na akurtalingling e kapunu ke kenrau ave ke lala kia. Na ke kele biunga re nga pulangkala ineke pulapatali tapu. Minmina na i ke utumalage naeva a kanna ta baina i balinge i muni kurumea, i ka lonangana roma, ra pulangkala keke kapatali tapu. 28 Avae Pol ke reli kaligi te i roma, “Manengsa balingi one ta mangng kinung rikai!”
29 Minmina na akurtalingling laeala ke kiu ta ri atung ka olamana, na ke piralu lakallo. Na i ke parovanu nga Pol riluae Sailas kaerea puna ka mataungana ba mammalungana. 30 Ba ka ine loa kerea lagapotu tapu na i ke ballaga roma, “Ravollalau, iau nga maimia ka baingau nga baina Nutu nge ravulele iau?”
31 Ka baina ri keke ale roma, “Nga longopatokona te Iesus Avolau, nae Nutu ale nge ravulele one, one kala nga ragau re nga balekaina ae one.” 32 Na keke ture pangamologa e te Iesus Avolau te i kala nga ragau karolu reke momo nga bale ae i. 33 Minmina na ka rigo laeala kana kae matana mana, na i ke mume bisoreame, na ngarume na keke pamagoea kala nga ragau karolu reke momo nga bale ae i. 34 Na agau laeala ke ravu rea ta bale ae i. Ba i ke baia kaning te ri ka lonaserengngana raumana kurumea ina i kala nga ragau karolu reke momo nga bale ae i ka loreapatokona te Nutu.
35 Na ka ina kae magolu, na re nga kalingnana keke baꞌe ra kurtalingling ta pulangkala ka pangamologa roma, “Ngaka bamalage ra kokorong, na ngeke lao.” 36 Na akurtalingling e kapunu nga pulangkala ke ture pangamologa nginngina te Pol roma, “Re nga kalingnana keke role ta mangng bangamalagange onemea Sailas. Minmina na ngaka loa ka lomiaumannmannangana.”
37 Avae Pol ke role ka ra kurtalingling roma, “Pala ta ri saping mangng nga ragau ragurea, na ri ke sane ke loa ka mangng ta kalingnana kurumea bangapaga rae mangng ra Rom. Ba ngarume na keke tamalilu ka mangng lakallo ta pulangkala. Na gialgiala na keke bai ta bangamalaga mangng gome mana? Ke sa bavakena! Ri muni ngeke atu ka kaerea, na ngeke ravumalaga mangng.”
38 Ka baina ra kurtalingling keke loa beke ture pangamologa nginngina ta re nga kalingnana. Na ka ina ri ke longo roma, Pol riluae Sailas ka ri ra Romme, na keke matau. 39 Minmina na keke loa ta baina ri ngeke rolemasi kerea. Ba ka ineke ravumalaga rea nga pulangkala tapu, na keke tanialle ri pana lua ta ri kange maga kunna laeala e bollau.
40 Ka inae Pol riluae Sailas ke lelemalaga nga pulangkala tapu, na keke loa ta bale ae Liria. Ba keke kele ra lopatokonakana nga inaeala. Na keke pagingginge lorea. Na ngarume na keke ka rea eke loa.