1 Mana bungina baguba buranga sabanga sibuna digugunia, laing dahabisibisi diruha ding, baing Yesu ungguti baxanga muga na lipuxindi dinaxu mana, harua ba, “Amaxania, nam asok lipu manang luwamdi bila Parisidi. Kuboludinga kisi mana teladi bila yis, axamana libu salanga salalanga ba, hasangia salanga hataing longgalo. 2 Axamang longgalo duwa ulumia bagula disok sabasabia, saing axamang longgalo dihisa bagula disok menea. 3 Bila balau, baru haruanganta aharua labiania bagula dilungu luliania, saing baru haruanganta ahabolabola numa lunia bagula duwagi gananga liwe.

4 “Riagu mana, ngabalang ba amaxuwau tai mana lipuadi dibo ba dung sanggaimdi mati, saing kimuya sanga ba dilibu axamang tela muli mang te. 5 Ne nga bagula ngahatanga nang ba gaxarea bing amaxuwa mana: Amaxuwa mana ina sanga ba ung lipudi saing kimu haringinganoa sanga ba tingdi mari long salakkamia. Maxung sibuna, ngabalang ba, amaxuwa mana! 6 Mangdi axamang olangdi. Sanga ba agim luwadi luwadi hiliadinga mana siang kaxukang mukiring luwa. Ne Urana sanga ba halingalinga tela te! 7 Maxuna, Urana xabia axamang longgalo duwa mang xauna. Xabia toxoloim baru duwa mana toxoimdi! Baing ina naga, labu amaxuwau tai. Adali sibuna mangdi Urana maxania.

8 “Ngabalang ba, lipu gaxarea dibaxanga na lipudi ba dinaxu manga, bing Lipua Ma Rangua Urana bagula baxanga Urana uleginamdi maxadingia ba dinaxu mana. 9 Ne lipu gaxarea dahatiam manga lipudi maxadingia, bing bagula ngahatiam manadi Urana uleginamdi maxadingia. 10 Baing lipu gaxarea daharua diana mana Lipua Ma Rangua Urana, bing Urana bagula yunga kuboluding diandi. Ning lipu gaxarea daharungia Urana Aningonoa, bing bagula yunga kuboluding dianoa te.

11 “Bungina dituxuang daxaiang mala haruangia mana Yudadi sabungading numandi, ba ali xaitamoxidi xaung yanamdi maxadingia, bing labu ahatum xumana buk mana ahauliang xaung baru haruanganta bagula aharua manau tai. 12 Namua na Urana Aningonoa bagula tubatubang baru haruanganta bagula aharua taxa mana bungina baguba.”

13 Lipu tela wa burangia harua na Yesu ba, “Lipu Tubatubaingam, ubala sabangagua ba hata xalaxala hataindi nanga tibumam yungadi rangua amtam bungina mati ba.”

14 Yesu haxuya ba, “Lipu, gaxarea mogu nga ba ngawa lipu suxuyangam kimbo lipu aningoxam mangtang?” 15 Baing harua nadi ba, “Amaxania! Awasa xai, nam kubolu xawangam xangxana xapkang. Nabu lipu tela xalinging xumana bing axadi bagudi ba sanga ba disina walingua na te.”

16 Baing baladi haruanga babuna baguli ba: “Lipu xalaxalam tela umanganoa ua xumana. 17 Hatumiaina ba, ‘Ngaria baru? Nga numagu angingam sabanga te ba ngagugunia angiagudi.’

18 “Baing ina naga, harua ba, ‘Bagula ngalibu bila li. Bagula ngaxui numagu angingamdi mari, saing bagula ngatongtongia haung sabangadi. Baing bagula ngagugunia xauyangagudi xaung angiagudi la ba. 19 Baing bagula ngaharua nanga ba, “Nga angiagu xumana ngaguguniadi ba. Sangaʼm niani xumana. Ngarung mosiu, ngaxang, nganung xaung ngayaha.” ’

20 “Ning Urana harua na ba, ‘Ung lipu kakahana! Yambongga baguli ung bagula umati. Baing gaxarea bagula xap xalaxaladi uxauxaudi masup maung? Tegu!’

21 “Lipu gaxarea digugunia xalingidingdi, ne hatumingadingdi dimesa mana Urana te, bing bagula duwa bila ba.”

22 Baing Yesu harua na lipuxindi dinaxu mana ba, “Binabu ngabalang ba, labu ahatum xumana mana walingaimdiu tai, axang baraxintau, kimbo mana sanggaimdiu, asau baraxintau tai. 23 Walinga axamang angingam ing ganina te. Sangga axamang imanggam ing ganina te. 24 Ahatumia okokdi: Duxuma te, daxauya te. Ding numading guguniangam te, ding numading angingam te. Ne Urana haxangdi. Baing ang gadali mangdi maxania! 25 Baruta? Sanga ba hatumingaim xumana sigi xaidap taininau mana walingaimdi? Tegu! 26 Sanga ba alibu axamang kaxukana li te, binabu baruta ahatum xumana mana axamang teladi?

27 “Ahatumia haidangadi, dahaing baru. Duwaxata te, ditongtongia imangidingdi te. Ning ngabalang ba, haidangadi ba gumangidinga xai sibuna mana Xaitamoxi Solomon*Solomon Xaitamoxi Debit garanoa saing sianginoa dali xaitamoxi longgalo mana Yudadi. yauyaungandi, ina waleu yauyau xai sibuna ba. 28 Nabu Urana libu bila ba mana haidanga abungindi, hatata duwa, ne buragina lipudi ditaudi yabia, bing maxung sibuna bagula yauyauang xai sibuna. Ang hatumingaim haringina kaxukana buk! 29 Baing ina naga, mana baraxinta bagula axang anung, labu ahatum asai xumana bukku tai. 30 Namua na lipudi daxabia Urana te disaisai mana axadi ba, saing Tibuim xabia ba araxap manadi. 31 Ne asai mana Yonggaxinoa ing ganina, bing bagula uliang mana axadi ba xauna.

32 “Sipsip guguniangagu kaxukana mana, amaxuwau tai, namua na Tibuim gamonoa yaha ba sina Yongga nang. 33 Asina xalingimdi bu asina giminagidingdi na lipu haxugindi, baing bagula axap axamandi long xaiya. Long xaiya xalingindi bagula muganga te, bagula disup te, bagula tela hanaidi te, bagula binadi dahanggalangiadi te. 34 Longga xalingimdi duwa mana, la ba murungaima wa xauna.

35 “Axauxauang bu atuxu oxatua saing atung nagungimdi, 36 bila lipudi diragu lipuxiding haringina goxoya taunga yaungamia ma. Diragu goxoya ma bu daxaxa xalua mana sap bungina ma ringring. 37 Bagula wa xai mana lipu haulingamgadi ba, nabu lipuxiding haringina goxoya ma saing bagudi duwasa xai. Maxung sibuna ngabalang ba, lipuxiding haringina ba bagula sausau imanging oxatamdi bu haulidi saing baladi ba dirung kabukabia bu haxangdi. 38 Bagula wa xai mana lipu haulingamgadi ba bungina lipuxiding haringina bagudi daxauxau masup ba, nabu lipuxiding haringina goxoya ma yambong sibuna kimbo buraraging sibuna. 39 Ne ahatumia: Nabu numa moxonoa xabia muga xaidap maxanoa lipu hanaunggama bagula ma, bing sanga ba yunga numanoa te bu hanai. 40 Ang xauna bing axauxau bungingbunginalo, namua na Lipua Ma Rangua Urana bagula ma bungina ahagaxa ba bagula ma te.”

41 Baing Pita xusunga ba, “Toxoratamona, ubaxanga haruanga babuna li nam ganimam, kimbo na lipu longgalo xauna?”

42 Toxoratamona haxuya ba, “Lipu wasangam xabiangang xai xaung tuxu oxatang longgalo xai, lipua na bila baru? Ahatumia. Bila lipua numa moxonoa mogu ba ulia lipuxing haulingamdi angiadinga mana bungina mogu ba. Baing ila haxa mauli. 43 Nabu lipu oxatamga ba tuxu oxatanoa bungina moxonoa goxoya ma, bing numa moxonoa bagula yaha sibuna mana. 44 Maxung sibuna ngabalang ba, bagula mogu ba wasa mana xalinging longgalo. 45 Ne nabu lipu oxatamga ba balaina ba, ‘Lipuxigua haringina bagula goxoya ma sap te,’ binabu ungguti taha lup haing haulingamdi, xang xumana saing nung lang haringina buk. 46 Numa moxonoa bagula goxoya ma mana xaidap tela lipu oxatama hagaxa te xaung xaidap maxanoa xabia te. Numa moxonoa bagula hanggalangia lipuxing oxatama saing ta mana longga lipudi disu maringina mana te duwa.

47 “Lipu haulingamdi ding daxabia lipuxiding haringina murunganoa saing daxauxau te, dilibu lipuxiding haringina murunganoa te, bagula ditahadi xumang sibuna. 48 Ning lipu gaxarea daxabia te, saing dilibu lipuxiding haringina murunganoa te, bagula ditahadi xumana buk te. Lipu gaxarea Urana sina xumana nadi, bing sanga ba dirung olang te. Tegu. Urana bo ba lipuadi ba bagula aningoding xai sibuna.

49 “Ngama bu ngating yaba titia. Ne nga murugu buk ba lu masup! 50 Ning bagula ngaxap langa, ne bagula sala. Ngahatum xumang sibuna mana, saing ngabo ba xaidapka ba ma, bu sup sap! 51 Ahagaxa ba ngama bu ngaxap gamogamu mosiama ma titia? Tegu. Ngama ba ngaxap utungua ma. 52 Bagula duwa utungia, namua na teladi dahatum haringina manga, ne teladi tegu. Mana hatata saing ila bagula bakbak luwadi luwadi hiliadinga dutu ding ba disok bixuadi. Luwa hiliana bagula dutu disok bixuadi mana luwa, saing luwa bagula dutu disok bixuadi mana tuwa. 53 Bagula duwa bila ba. Tibuna bagula sok bixua mana garang luba, saing garanoa bagula sok bixua mana tibuna. Bauwa bagula sok bixua mana nanuhanginoa, saing nanuhanginoa bagula sok bixua mana bauna. Haing tela bagula sok bixua mana bisanoa, saing bisanoa bagula sok bixua mana hainga.”

54 Yesu bala burangua ba, “Bungina abagu mugap tela sok yuwaxa, bing hata sibuna li aharua ba, ‘Kuya ma lo,’ saing ma. 55 Baing bungina yanga ma karagia, aharua ba, ‘Bagula xaidaba xani,’ baing sok bila ba. 56 Ang lipu manang luwamdi! Ang sanga ba abagu titia sabalunoa saing axabia namuxinoa. Ne baruta axabia axadi Urana libudi hatata te?

57 “Alibu kubolu maringina! Hatata ganangana angia. Ahatum to. 58 Bungina uhaxa mala haruangia rangua bixuama, muga utuba haringina ba ahamaringia haruangua sap daxangia. Nam xaiung mala rangua lipu suxuyangama, saing lipu suxuyangama bagula taung lipu ruanggam rimania, saing lipu ruanggama bagula taung salak yabania. 59 Ngabalaung ba, bagula diyungaung masok sangua sap te. Bagula uwa laing ugim haxuyangama masup to.”