Aposel Pol bung xailong tela mala rangua Kristo Lipuxindi duwa long sabangga Pilipai. Tauxu xailongga li ba,
Pilipai
Namua Pol Bung Mala Na Pilipaidi
Pol bung xailongga li bungina wa salak yabania Rom. Pilipaidi disina haulingua na, binabu bung xailongga li bu harua xai sibuna, xaung bu harua ba murung sibuna manadi saing sabu manadi. Haringiadi ba heku daxap salaga rangua lipudi, bing disu mana Urana. Gamonoa yaha, heku rung salak yabania, saing bo ba Pilipaidi gamodingdi diyaha xauna. Bo ba daxap riang oxatama Epaprodaitas, saing baladi ba haxek bagula soxi Timoti mala ranguadi. Baladi ba dimaxania mana lipuadi daharua ba bing disu mana Yudadi hanaunaungadingdi muga, bing Urana bagula xapdi muli. Pol bo ba disu mana king babundi, disu mana Kristo ing ganina. Hatanga ba daxap gamogamu mosiama baru, saing harua xai sibuna nadi mana haulingua disina na. Bung xailonginoa bila niani AD 61.
Haruanga Tuandi
• Haruanga mugamugangam (1:1-2)
• Harua xai sibuna xaung sabu mana Pilipaidi (1:3-11)
• Pol rung baru (1:12-26)
• Haringiadi ba duwa Kristo lipuxing maxunamdi xaung disu mana Urana haruanganoa (1:27–2:18)
• Pol riang oxatanam luwa (2:19-30)
• Baladi ba disu mana king babundi saing hatum haringina ba Kristo bagula libudi dimaring (3:1–4:1)
• Hatanga ba daxap gamogamu mosiama baru (4:2-9)
• Harua xai sibuna (4:10-20)
• Haruanga kimuam (4:21-23)
1
Haruanga Mugamugangam
1 Amtam Pol Timoti. Amtam Kristo Yesu lipuxing oxatanamdi.
Am gasina xailongga li nang Urana lipuxing maringindi ataga rangua Kristo Yesu duwa long sabangga Pilipai, ang gagabu sabunga yanamindi xaung sabunga lipuxing haulingamdi.
2 Ngasabu ba Urana Tibura xaung Toxoratamona Yesu Kristo tang atiding dimoti mang xaung ba tang dilibu gamoimdi duwa mosiu.
Pol Harua Xai Sibuna Na Urana
3 Ngaharua xai sibuna na Urana ngayua bungingbunginalo bungina ngahatumiang. 4 Mana sabunga longgalo ngasabu mang, bungingbunginalo ngasabu xaung gamogua yaha, 5 namua na muga laing hatata, ababa nga mana ulek xai oxatanoa. 6 Baing hatumingagua haring ba Urana ungguti oxata xai maluxu mang ba, bagula libulibu oxatanoa mala laing baxagi mang mana Kristo Yesu xaidabinoa ma kimu.
7 Maring ba ngaxunumia ba gamogua yaha mang, namua na atigu mang. Heku ngawa lipu salak yabanama bila hatata kimbo ngabaxanga ulek xaiyua sabasabia, ngahatanga rangrang lipudi maxadingia ba maxuna. Ang longgalo ataga rangua nga mana oxata li, taxap sinaga rangua Urana mana kubolung atin dimoti. 8 Urana xabia hatumingagua xauna, binabu sanga ba baxanga nang ba Kristo Yesu libu nga atigu mang xaung ngabo sibuna ba ngabaguang muli.
9 Baing sabungagua bing: Ngabo ba kuboluim murungam sibuna bagula tubutubu mala, baing ina naga, xabiangaima mana Urana bagula maring, xaung suxuyangaima mana xai xaung diana bagula xai sibuna. 10 Ngasabu bila ba bu sanga ba axabia axamang baruamtadi daxai sibuna xaung sanga ba awa sigixingang sibuna, axola mana kubolu dian tela laing Kristo xaidabinoa ma kimu. 11 Baing bagula abaxagi mana kubolu maringing aningonoa ma rangua Yesu Kristo, bu lipudi bagula diti Urana yanoa, disina yaya sabanga na.
Ulek Xaiyua Ilauyu
12 Riagu hatuminga haringinam mana, ngabo ba axabia xai ba mauxangandi daxap nga ba, dahauli sibuna ulek xaiyua ila. 13 Binabu lipu haungingamdi duwasa mana xaitamoxi numanoa xaung lipu teladi, ding daxabia xai ba ngatuxu Kristo oxatanoa, saing mana namua naga ngawa salak yabania. 14 Baing mana namua ngawa salak yabania ba, riara ditaga rangua Toxoratamona xumana daxap haringingua ba dili haringina dibaxanga ulek xaiyua, dimaxuwa te.
15 Maxuna, lipu teladi dibaxanga Kristo, gamodingdi didoa manga xaung dibo ba didali nga mana oxata li, binabu dibaxanga. Ning teladi, gamodingdi daxai binabu dibaxanga. 16 Adi gamodingdi daxai ba dibaxanga namua na muruding sibuna manga, namua na daxabia ba Urana ta nga la li bu ngahatanga rangrang lipudi maxadingia ba ulek xaiyua maxuna. 17 Ne adi gamodingdi didoa manga dibaxanga bu diti ding sibuding yadingdi. Namuadi dibaxanga dimaring te. Dahagaxa ba sanga ba diti mauxanganoa muli ba xap nga bungina ngawa salak yabania. 18 Ning heku namuadi dimaring kimbo dimaring te. Axamang tela te. Axamang sabanga bing daxanga baruamta disu mana bing dibaxanga Kristo. Binabu gamogua yaha!
Wane, baing bagula gamogua yahauyu, 19 namua na ngaxabia ba sabungaimdi digabu haulingua Yesu Kristo Aningonoa sina ba, tang dahauli nga maluxuʼm mauxanganadi ba, binabu Urana bagula xap nga muli. 20 Baing ngahatum haringing sibuna, ngata ragunga ba bagula memeyagu monga te. Tegu. Ngahatum haringina ba bagula ngamaxuwa maluxuʼm axadi disok manga te. Ning hatata xaung bungingbunginalo Kristo bagula xap yaya sabanga mana axamang longgalo ngalibudi. Heku ngawa kimbo ngamati, bagula xap yaya sabanga. 21 Namua na nga ba hatumingagua haring ba nabu ngawa bing ngawa bu Kristo xap yaya. Baing nabu ngamati, bing xai sibuna, namua na bagula ngataga sibuna rangua. 22 Nabu ngawauyu titia, bing oxatagua bagula aningona. Ne daxanga baruamta nga murugu mana? Ngaxabia te. 23 Hatumingagu luwa mana dingtang. Ngabo ba ngasauya titia li saing ngawa rangua Kristo, namua na bagula xai sibuna manga. 24 Ning nabu ngawauyu titia, bing xai sibuna mang, namua na haringingaima sanga teguyu. 25 Hatumingagua haring mana alaba, binabu ngaxabia ba bagula ngawauyu ranguang titia li, bu ngahauliang ba hatumingaim haringina tubutubu mala saing gamoimdi diyaha mana. 26 Bagula ngawauyu ranguang titia li bu bungina ngama ranguang muli, sanga ba aiti Kristo Yesu yanoa sibuna mana namua abagu nga.
27 Ne heku baraxinta sok manga. Ang sibuim bing alibu kuboluima sanga mana ulek xaiyua mana Kristo. Alibu bila ba bu nabu ngama ngabaguang kimbo nabu ngawa hasoya ngalungu naxuyangaima, bing bagula ngalungu ba ali haringina xaung hatumingaim taininau, saing agugunia saing asok bila lipu taininau, awaxata haringina bu axukxugia lipuadi ditatua ulek xaiyua ahatum haringina mana ba. 28 Baing ngabo ba ngalungu ba axola sibuna mana maxuwanga mana adi duxukxugiang ba. Alaba bagula wa mogungua bu hatanga nadi ba bagula dahanggalang, ne Urana bagula xapkang muli, namua na ing sibuna wa haulingaima. 29 Namua na Urana libu xai mang bungina sina ganangana nang bu ahatum haringina mana Kristo. Ne alaba ing ganina te. Tegu. Libu xai mang bungina sina ganangana nang bu axap salaga Kristo yania xauna. 30 Binabu hatata axap salaga bila ba, bila abagu sok manga muga, saing alungu ba tuxu ngauyu.