37
Yosep miuŋana kini
Yakop, ni itu su toono Kanaan ta muŋgu tamaana Isak iwe leembe mi imbotmbot pa na. Iŋgi Yakop ziŋan lutuunu bizin mbol kizin.
Indeeŋe Yakop lutuunu Yosep ndaama kini irao lamoromata mi ru na, ziŋan toono bizin pakan ta ki Bila ma Silpa na, timborro zin mbili. Mi mbulu kini ta kembei: Sombe toono bizin tikam mbulu ambai som, na ni ilala ki tamaana mi isotartaari pa.
Yakop, ni leleene pa Yosep ilip pa lutuunu bizin ta boozomen. Paso, ni iwe kolman mana Rael ipeebi. Tana Yakop iurpe Yosep le mburu molo ta ambaiŋana kat. Yosep toono bizin tire kembei taman leleene pa Yosep ilip pizin, tabe tiur ŋgis pini mi tiso sua pini som.
5-7 Mbeŋ ta na, Yosep imiu. To iso pa toono bizin ma iso: “Ai, keleŋ miuŋana tio ti. Nio aŋmiu be iti tombotmbot ta mokleene a, mi tepezekat mok. To pezekatŋana ta nio tio na, imaŋga ma imender kat, mi pezekatŋan ta niom tiom na, timender papiliu nio tio mi tilek kumbun pa mi tituundu su toono.” Yosep toono bizin tileŋ sua tana na, keten malmal pini mi tiso: “Wae! Nu sombe we biibi mi kam peeze piam?” Tana sua kini ta iso pa miuŋana kini na, ikam zin ma keten malmal biibi kat. Un 42:6, 43:26-28, 44:14, 50:18
Kaimer na, imiu mini. To iso pizin ma iso: “Ou, keleŋ miuŋana tio toro. Aŋmiu be kunuŋ aŋmendernder, mi zoŋ ma puulu mi pitik laamuru mi ta timar ma tiliu yo mi tilek kumbun pio.” 10 Yosep tamaana ileŋ miuŋana tana na, iyaambi mi iso: “Wae! Miuŋana ku tana pareiŋana? Nu sombe nio niamŋan nom bizin, tom bizin, mi tizim ko amap ma amlek kumbuyam pu mi amtuundu su toono?” 11 Tana Yosep toono bizin keten malmal mi matan mburmbur pini. Tamen tamaana Yakop na, ipo sua tana se ndomoono mi ikamam ŋgar pa.
Yosep toono bizin tikam ŋgomo pini
12 Timbotmbot mi Yosep toono bizin tila pa lele ki Sekem be matan pizin mbili ki taman isu tana. 13 Aigule ta na, Israel iso pa Yosep ma iso: “O, tom bizin timbotmbot lele ki Sekem mi matan pizin mbili kiti a. Mi nio aŋso aŋgo u ma la be re zin.” Yosep iso: “O, ambai. Ko aŋla.” 14 Tona Israel iso: “La mi lou zin. Ko ziŋan zin mbili timbot ambai, som som? Tonabe miili ma mar mi sotaara yo.” Tana iŋgo Yosep ma izem lele keteeneŋana ki Ebron mi ila. Iwwa ma ila ipet Sekem, to irru toono bizin. 15 Mi tomtom ta indeeŋi, to iwi i ma iso: “Ai, nu rru asiŋ?” 16 Yosep iso: “Nio aŋrru atoŋ bizin ziŋan mbili tiam. Nu ute zin, som som?” 17 To tomtom tana iso: “Ai barau, tizem lele tiŋgi kek. Tamen aŋleŋ kembei zin tisombe tila pa lele ki Dotan.” To Yosep, ra, ito toono bizin ma ila, mi indeeŋe zin su lele ki Dotan.
18 Ni ila igarau toono bizin zen, mi zin tire la pini. To timbuk ka sua be tipuni ma imeete. 19 Tisombe: “Ou, tomtom ta ipakurkur itunu pa miuŋana kini, ta imar i! 20 Kozo tupuni mi tupundu i pataaŋa isula yok touŋana tasa. Beso tala ma tamanda iwi iti pini, to toso: ‘E-e, niam amute i som. Ko buzur saŋsaŋŋana sa ikani? Som ila parei?’ Tonabe tombot mi tere: Ko miuŋana kini iur ŋonoono be parei?” 21 Tamen Ruben ileŋ sua kizin tana na, isombe ikamke Yosep. Tana iso pizin ma iso: “E-e, tupuni ma imeete pepe. 22 Kozo tupundu i sula yok touŋana sa ta imbot lele bilimŋana tiŋgi. Kokena itundu teteege siŋ pini.” Ruben iso sua tina paso, isombe ikamke Yosep pa toono bizin. Beso kaimer, to imiili mini, mi ikami ma ila ki tamaana mini.
23 Yosep ila tuŋla ki toono bizin na, tisou i mi tikiskisi, mi tizun mburu kini ambaiŋana na, ma isu lene. 24 To tikami mi tipundu i sula yok touŋana muriini ta. Yok muriini tana na, yok sa ipot pa som. 25 To Ruben izem zin, mi ila iwwa lene. Mi zin pakan na, mbulen su be tikan kini. Som, mi matan ila na, tire wal pakan ki Ismael ta tiwwa ma timar. Wal tana, timar pa lele ki Gileat, mi tisombe tisula pa Aikuptu be tikam ŋgomo pa koroŋ kizin. Mi kamel kizin na, tiuuzu koroŋ kuzinŋan ta kadon bibip i. 26 Yuda ire wal tana, to isu na iso pa toono ma tiziini bizin ta kembei. Iso: “Kere. Iti sombe teteege siŋ pa tizindi, ko tarao be tuturke? Mi ko iuulu iti be parei? 27 Kena toŋgomooni ila kizin Ismael ta timar i. Kokena itundu teteege siŋ pini. Pa ni sa itiŋan siŋ tamen na.”
28 Zin tileŋ sua kini tana na, tiyok pa. Tana zin wal ŋgomo kan ki Midian timar, to Yosep toono bizin timaati ma ise pa yok touŋana muriini tana, mi tiŋgomooni ila kizin Midian pa pat milmilŋan tomoota. To zin Midian tikami ma tisula pa Aikuptu. Ŋgo 7:9
29-30 Kaimer to Ruben imiili ma ila yok touŋana muriini tana. Mi ire tiziini imbotmbot som, to leleene isaana kat mi iraaza mburu kini, mi ila ma iso pa tiziini bizin. Iso: “Waii, to ri ta ila lene kek. Iŋgi kozo ko aŋso parei pa tamanda?” 31 Tabe tisu to tipun mekmek ta, mi tikam mburu ki Yosep ma titizik sula siŋ. 32 To tikam ma tila ki taman, mi tiso pini ta kembei: “Tomoyam, re mburu ti mi tiiri ten. Ki asiŋ? Ki Yosep tau, som tomtom sa?” 33 Beso Israel ire mburu na, ikilaala to iso: “Waii, iŋgi lutuŋ ri mburu kini tau. Buzur saŋsaŋŋana sa ko ikani kek.”
34 To Yakop itaŋ pa lutuunu. Isu na iraaza mburu kini ila ne, mi iur mburu gabgapŋana, mi imbel tiŋiizi ma molo. 35 Mi lutuunu bizin ta boozomen timar kini mi titoombo be tipotor leleene. Tamen ileŋ zin som. Itaŋtaŋ mi iso: “Nio ko aŋtaŋtaŋ pa lutuŋ ta kembei ma irao aŋto i ma aŋsula Andewa.” Tana Yakop mataana mbeleele lutuunu som. Inoknok tiŋiizi pini ma imbotmbot.
36 Mi zin Midian kan tila tipet Aikuptu, to tiŋgomoono Yosep ila ki tomtom ta, ni zaana Potipar. Mi Yosep iwe mbesooŋo pini. Potipar tina, ni iuluulu king kizin Aikuptu pa uraata kini mi imborro zin menderŋan kini.

37:8: Un 42:6, 43:26-28, 44:14, 50:18

37:28: Ŋgo 7:9