14
Lan etega Sol natuna Diyontan i baek heval toto wana elohaveyan ana tokaval elana i ba, “U nem ta egon opop ta nopanetan ta na Pilistiya wali abaholaviya.” Yaa nige tamana wana wasa i pepek.
Saugena o Sol i miminaa abwakil pomaglenet* Abwakil pomaglenet enuna hi bwata, enowana i lobwata ge hi aan. Pwatumwina ge suina i ket. Tologugui ge toyatala wali pagan te nihi miminaa abwakil bwabwatana alana gaganina gabulanaa, i ola Toasiyala 4:5 ge 1 Samuwela 22:6 i pamasal. gabulanaa awan Miglon elana panuwa Gibeya tolinaa. Tolohaveyan bolo alonau ali gewi sikis handeled (600). He topowon Ahaidiya iyoho gamwaliyaa holahola ipod* Puna 18 ana epwamwananal paiya nu kite. i galoi. Ahaidiya iya Ikabod talina Ahitub natuna. Ahitub iya Pinehas natuna, ge Pinehas iya Ilai natuna, Ilai iya valila i topowon Yehoba elana panuwa Sailo. Yaa nige gamagal etega i aatena te Diyontan iyaka i egon.
Opop toto Diyontan nuwana ni nopanetan ni na Pilistiya wali abaholaviya bebena labui hi lebwalebwal. Lebwalebwal etega alana Bosese ge eluwana alana Sene. Etega i minek opop labena aluwabwa panuwa Mikmas gegelinaa, ge etega i minek labena yavanaa panuwa Gibeya gegelinaa.
Diyontan i baek wana elohaveyan ana tokaval elana i ba, “U nem ta egon opop ta nopanetan ta na Pilistiya wali abaholaviya, heliya nige Yehoba hi aatena ge nige gotomwa yoho paganina hi aahe. Tabam nasi Yehoba bugul etega ni ginol kaiwela. Bwagana ebo ta gewi o ebo nige ta gegewi, nige bugul etega bosowaina Yehoba ni kaus ge tage nige ni lalabela ge ta papakokovel.”
Yaka anana i lahe i ba, “Hauna u nuwatuan, he nu ginol ya! Ta nowa! Ya talamwagau alou owa ya!”
Inoke Diyontan i ba, “I waisi! Ta nopanet ge ta pamasalila Pilistiya nihi kitela. Ebo nihi baem elala nihi ba, ‘Ku matamatana tei ana siga naha nowa eliyamiu,’ yaka ta talmilil ya abalaa. 10 Yaa ebo nihi ba, ‘Ku nem ku ha eliyama,’ inoke ta ginol ola to. Ebo ni masal ola o, he wala etotohi to Yehoba iyaka i telel nimalaa ge nasi ta pakokovel.”
11 Inoke ali toto labui hi nopanet ge hi pamasalil Pilistiya wali tolohaveyan hi kitel, yaka hi talawasi-agil hi ba, “Ku kite! Hibilu abwe hi yawal tagilem gola wali ababunsumiya.” 12 Yaka hi yoga lau Diyontan ge ana tolabe heval elal hi ba, “Ku hem elama ge naha pahenapomiu.”
Inoke Diyontan i baek wana elohaveyan ana tokaval elana i ba, “Na mwena houwa, yaka nu mwena uliulil ewa, kaiwena Yehoba iyaka Pilistiya i telel Isileli nimalaa ge nasi ta pakokovel.”
13 Yaka i mwena hek lebwalebwala ge ana tolabe heval i mwena uliulil enaa. Inoke abwe Diyontan Pilistiya wali tolohaveyan enuna i tagapasogol, yaka ana tolabe heval i nouliulil ge i gopapaaliga-agil. 14 Haveyan houwan o elana Diyontan alona ge wana elohaveyan ana tokaval Pilistiya ali gewi tuwenti (20) hi lolil labi kekeisi etega gamwanaa.
15 Yaka Pilistiya wali tolohaveyan gegewel, bolo hi minaa abaholaviya ge bolo hi tagil hi kaluoyaoya, hi lovakun nabi ge nuwaliya i gewagewa. I ola al sauga o mwaniknik i masal. He Yehoba wana ginol eliyana te hi lovakun nabi.
Isileli Pilistiya Hi Takel
16 Sol wana tolohaveyan, bolo i telel Pilistiya ali topekiti, heliya iyoho Gibeya un Beniyamina wali labiya, hi kite Pilistiya hi lou waliwali labi tomaha tomaha elal. 17 Yaka hi na Sol wana wasa hi pek, inoke i baek bolo alonau elal i ba, “Tolohaveyan gegewel ku yoga gogonil, yaka nuku kite henalau hi eguluwagila ge hi na hi haveyan Pilistiya elal.” Hi ginol ola o, inoke hi pwawa te Diyontan alona ge wana elohaveyan ana tokaval nige hi gagan.
18 Yaka Sol i baek topowon Ahaidiya elana i ba, “Am holahola ipod* Ipod iya topowon bwabwatana ana kaliko etega (Totagil 28:6-12 nu kite). Babagal ana kama al hi am hikana ipod elana ge Ulim ge Tamim iyoho gamwanaa (Totagil 28:15-30 nu kite). Sol nuwana Ulim ge Tamim ni patuwalali ge ni nel Yehoba elana ga ni ginol ola. Puna 37 ge 41-42 nu kitel al. u galoi ge u nem elau.” (He saugena o Ahaidiya holahola ipod i gagaloi boda Isileli mataliyaa.)* i ba, “Am holahola ipod u galoi ge u nem elau.” (He saugena o Ahaidiya holahola ipod i gagaloi boda Isileli mataliyaa.) I ola papasikal hi ginola pana Gilik elana (toto ta ba Septuagint). Pana Hibilu ana leleli i ola hiwe: i ba, “Bateli ana Dedewaga nu pwatanim.” (He saugena o iya iyoho boda Isileli elal.) 19 Inoke topowon i nok, yaa Sol iyoho ya i baaba elana, yaka Pilistiya wali lovakun ge wali nuwa gewagewa i bwabwata nawa ge hi gan yogayoga wali abaholaviya. Inoke i ba, “Ni ola ya! Iyaka nige sauga i gagan tage Yehoba wana nuwatu ta loyaan!”
20 Inoke Sol alonau ge wana tolohaveyan hi nok hi na hi tuk haveyana. Hi pwawa te Pilistiya nuwaliya i gewagewa nabi, wali haveyan kilepana elana avaliyau hi gopapaaliga-agil. 21 Hibilu bolo valila hi na hi tubwiek Pilistiya elal ge hi na hi minaa wali abaholaviya, hi mipil hi tubwi wali pan Isileli elal, bolo avaliyau Sol ge Diyontan. 22 I ola al, bolo valila hi lou hi na hi bunsumi un Ipileimi wali labi oyana gaganina elana, wasa hi hago te Pilistiya hi lou, inoke heliya al hi petaki Pilistiya eliyaa. 23 Yaka hi mimi hahaveyan ya hi na panuwa Bet-Aben hi eguluwan ge hi nok al. Inoke lan o elana Yehoba Isileli i pwamwalil ali topihigelgel elal.
Diyontan Sol wana Lopwal Gasigasisena I Leke
24 Mulaa abwe hi na haveyana, Sol lopwal gasigasisena iyaka i baunanik elal i ba, “Bahi tolohaveyan etega aanan ni aan ga ana siga na lohaveyan lahi o topihigelgel elal. Ebo henala no logugui ya nige ni hehenapuan ge aanan ni an mulaa abwe sabwelu ni lobek, he Yehoba ni nuwamutan.” Inoke toto o kaiwena Isileli wali tolohaveyan nige aanan etega hi aan, yaka lan o elana galebu kaiwena tuwaliya i sasawowol.
25 Sauga heliya iyoho hi pepetaki, gegewel hi na hi nosolaa ula etega gamwanaa ge luvi ali pom hi gewi hi kitel bilibiliya. 26 Hi kite luvi i sulusulu tagil ali pom elal, yaa nige tolohaveyan etega i aahe i iim, kaiwena Sol wana lopwal gasigasisena hi lovakunan. 27 Yaa Diyontan nige tamana wana lopwal wasana i hahago. Inoke wana suki buhuna i paelu tukan luvi ana pom etega gamwanaa, yaka suina enuna i ahe i im, ge tuwana i gasisi. 28 Inoke tolohaveyan aloliya etega i baek elana i ba, “Tamwam lopwal gasigasisena i baunanim eliyama i ba, ‘Ebo lan ebe tolohaveyan etega aanan ni an, Yehoba ni nuwamutan.’ Heiya te kaiwena gegewema tuwama i sasawowol.”
29 Yaka anana Diyontan i lahe i ba, “Nam wana lopwal kila Isileli ala pulowan i pwabwata. He ku kiteyau! Luvi suina kekeisi ya im inoke tuwau i gasisi al. 30 Binimala tolohaveyan ni talamwagila aanan toto ta pwawa ala topihigelgel hi lou luwai ta an! He binimala ni ola o, bosowaila Pilistiya nihi gewi al ta lolil.”
31 Inoke lan bwabwaligena o Isileli Pilistiya hi takel ge hi mimi lololil, i telipunaa panuwa Mikmas i na ana siga Aiyalon. Yaka galebu kaiwena tuwaliya i sasawowol. 32 Inoke sauga sabwelu iyaka i lobek, etimwawa hi na bugubugul elal bolo hi oem haveyana, yaka sipi, bulumwakau ge bulumwakau natuliyau hi ahel. Inoke hi loliliya to labi o elana. Yaa nige saliyaliya hi papasulu i lolohaba ga, inoke bunum salisaliyana hi ahe hi liga hi an.* Isileli wali pagan te bwasumu hi lolil abapowon etega elana. (Totagil 29:11 ge Libai 1:5 nu kite.) I ola al, Mosese wana logugui i lopwali bahi Isileli bunum salisaliyana nihi aan, yaa bwasumu saliyana ni lohaba ga mulaa abwe nihi liga. (Abatelipuna 9:4, Libai 17:11-14 ge Tuwalali 15:20 nu kite.) 33 Yaka Sol wana wasa hi pek hi ba, “Tolohaveyan hi gegi Yehoba elana, kaiwena bunum salisaliyana hi an.”
Sauga Sol wasa o i hago, inoke i ba, “Komiu toawatautau, logugui ku leke! Sauga ya pat bwabwatana etega ku pakul pwatanim eliyau.” 34 Yaka i baek elal i ba, “Ku nok tolohaveyan gamwaliyaa ge ku baek elal wali bulumwakau ge sipi nihi pwatanim te eliyau. Yaka nihi lolil pat ya pwatanaa ge saliyaliya ni lohaba, inoke abwe bunumwiliya nihi liga ge nihi an. Bahi Yehoba wana logugui nihi leleke ge bunum salisaliyana nihi aan.” Inoke bulin o tolohaveyan gegewel wali bulumwakau hi pwatanik ge hi loliliya to. 35 Inoke Sol pat o abapowon i ginoliya ge eliyana bwasumu bolo o hi powonagil Yehoba elana. He abwe pamaisena te abapowon i ginol.
36 Yaka Sol i baek wana tolohaveyan elalil i ba, “Bulin e ta na ta lau ta petaki Pilistiya eliyaa, yaka wali bugubugul ta kaluoyaoya-an ana siga lan ni gan mweluluga. He ta lolil habal, bahi etega ni mwamwal.”
Anana hi lahe hi ba, “He nu ginol ni ola wam nuwatu.”
Yaa topowon Ahaidiya i ba, “Yabowaine wana nuwatu ta loyaan ga.”
37 Inoke Sol Yabowaine i neli i ola hiwe: “Na lopetaki Pilistiya eliyaa o ebo bahiwa? Tab nu telel nimameya ge naha pakokovel?” Yaa bulin o elana Yabowaine nige Sol wana nel i lalahe.* Tabam pat ali etotohi gaganina Ulim ge Tamim hi patuwalali. Ulim ge Tamim nu kite Baaba Ona ali Sapu ana Abaloya elana, lamwa 241 Abatelipuna, Totagil, Yosuwa, Ludi, Daniyela ge Yona ali buki elana.
38 Yaka Sol tolohaveyan wali tohouwa gegewel i yogaagil ge i ba, “Ku nem ta loya henala gegi i ginol lan ebe ge hauna wana gegi. 39 Ya papasila Yehoba yawalina gaganina alanaa, iya Isileli wala Topwamwal, henala ta pwawa gegi i ginol, bwagana ebo natu Diyontan, nasi ni aliga.” Yaa nige gamagal etega anana i lalahe.
40 Inoke Sol i baek tolohaveyan elal i ba, “Komiu nuku talmililek huwo, nau ge natu Diyontan naha talmililem hiwe.”
Yaka anana hi lahe hi ba, “He nu ginol ni ola wam nuwatu.”
41 Yaka Sol i baek Yehoba, Isileli wali Yabowaine elana i ba, “Yehoba, hauna kaiwena ge bulin ebe nige no nel u lalahe? Ebo nak puna i minaa nau ge Diyontan elama, he nu pamasal pat Ulim elana, yaa ebo i minaa tolohaveyan elal, he nu pamasal pat Tamim elana.”* Yehoba, hauna kaiwena ge ... he nu pamasal pat Tamim elana. I ola papasikal hi ginola pana Gilik elana (toto ta ba Septuagint). Pana Hibilu ana leleli i kaubwa i ola hiwe: i ba, “Nu pankitema henala nige wana gegi i gagan.” Inoke topowon pat bolo o i patuwalali ge i pwawa nak i minaa Sol ge Diyontan elal, nige i miminaa tolohaveyan elal. 42 Yaka Sol i ba, “Pat u patuwalali al nau ge natu Diyontan eliyama.” Inoke i ginol ola ge i pwawa te Diyontan iya gegi puna.
43 Sol i baek Diyontan elana i ba, “No wasa u pem hauna u ginol.”
Anana i lahe i ba, “He no suki buhuna ya paelu tukan luvi ana pom etega gamwanaa, yaka suina kekeisi ya im bose. He nau hiwe ya talam na aliga.”
44 Yaka Sol i ba, “E natu, tunahot nu aliga. Ebo nigeya, ya awanun Yehoba lahi pupulowanina hot ni ginol elau.”
45 Yaa tolohaveyan hi baek Sol elana hi ba, “Diyontan iya te kila Isileli i pwamwalila! Inoke nasi nu ba ni aliga? Bahiwa! Ha papasila Yehoba yawalina gaganina alanaa, nige tuwana gabomwina kekeisi etega ni nanak. Kaiwena lan ebe Yehoba i labe ge ginol bwabwatana i ginol.” Yaka Diyontan hi sokal nige i aaliga.
46 Inoke Sol i bakuhu nige al Pilistiya i tatakel, ge Pilistiya hi sikalan wali labiya.
Sol wana Haveyan ge Natunau Wasaliya
47 Sauga Sol i tabwa Isileli wali kin ge iyaka i mibubun abamina o eliyana, yaka i lohaveyan Isileli ali topihigelgel, bolo hi mipainagil labi tomaha ge tomaha elal: Mowabi, Amoni, Idom, Soba ana kin ona avaliyau wali gamagalau, ge Pilistiya. Hauna labi ni haveyan noek, yaka ana topihigelgel ni pakokovel ge ni apapanak-agil. 48 I ola al, alona wana atimatuwa i haveyan gagasisi ge Amaleki i pakokovel. Inoke Isileli i pwamwalil ali topihigelgel nimaliyaa, bolo valila hi haveyan elal ge wali bugubugul hi kaluoel.
49 He Sol natunau bolau alaliya i ola hiwe: Diyontan, Isbi* Isbi alana labui al, Isboset ge Esbal. ge Malki-Suwa. Natunau yowau labui, toto bwabwatana alana Melab ge kekeisena alana Mikal. 50 Sol lagona alana Ahinowam, iya Ahimas natuna. Wana tolohaveyan wali tohouwa alana Abna, iya Sol tamana talina alana Nel natuna. 51 Sol tamana Kisi, ge Abna tamana Nel, heliya tonowak Abiyel natunau.
52 He Sol yawalina ana sauga bwalibwaligena, alonau ge wana tolohaveyan hi lohalohaveyan gagasisi Pilistiya elal. Ebo Isileli bolauiliyau enuna i kitel ateliya i matuwa ge hi gasisi, yaka ni ahel tukagil nihi tabwa wana tolohaveyan hot.

*14:2: Abwakil pomaglenet enuna hi bwata, enowana i lobwata ge hi aan. Pwatumwina ge suina i ket. Tologugui ge toyatala wali pagan te nihi miminaa abwakil bwabwatana alana gaganina gabulanaa, i ola Toasiyala 4:5 ge 1 Samuwela 22:6 i pamasal.

*14:3: Puna 18 ana epwamwananal paiya nu kite.

*14:18: Ipod iya topowon bwabwatana ana kaliko etega (Totagil 28:6-12 nu kite). Babagal ana kama al hi am hikana ipod elana ge Ulim ge Tamim iyoho gamwanaa (Totagil 28:15-30 nu kite). Sol nuwana Ulim ge Tamim ni patuwalali ge ni nel Yehoba elana ga ni ginol ola. Puna 37 ge 41-42 nu kitel al.

*14:18: i ba, “Am holahola ipod u galoi ge u nem elau.” (He saugena o Ahaidiya holahola ipod i gagaloi boda Isileli mataliyaa.) I ola papasikal hi ginola pana Gilik elana (toto ta ba Septuagint). Pana Hibilu ana leleli i ola hiwe: i ba, “Bateli ana Dedewaga nu pwatanim.” (He saugena o iya iyoho boda Isileli elal.)

*14:32: Isileli wali pagan te bwasumu hi lolil abapowon etega elana. (Totagil 29:11 ge Libai 1:5 nu kite.) I ola al, Mosese wana logugui i lopwali bahi Isileli bunum salisaliyana nihi aan, yaa bwasumu saliyana ni lohaba ga mulaa abwe nihi liga. (Abatelipuna 9:4, Libai 17:11-14 ge Tuwalali 15:20 nu kite.)

*14:37: Tabam pat ali etotohi gaganina Ulim ge Tamim hi patuwalali. Ulim ge Tamim nu kite Baaba Ona ali Sapu ana Abaloya elana, lamwa 241 Abatelipuna, Totagil, Yosuwa, Ludi, Daniyela ge Yona ali buki elana.

*14:41: Yehoba, hauna kaiwena ge ... he nu pamasal pat Tamim elana. I ola papasikal hi ginola pana Gilik elana (toto ta ba Septuagint). Pana Hibilu ana leleli i kaubwa i ola hiwe: i ba, “Nu pankitema henala nige wana gegi i gagan.”

*14:49: Isbi alana labui al, Isboset ge Esbal.