Matyu Osirizir Akar Aghuim
Akar Faragha Zuim
Matyu Osirizir Akar Aghuim, a 4 plan akɨnafaribar faragha zui. Egha akɨnafarir 4 plan kaba, da Iesusɨn akar aghuim mɨgɨa, egha dughiar Iesus nguazimɨn ikiava amir bizir otivizibagh eghari.
Matyun akɨnafarim, a Maria Iesus batezir dughiamɨn otivizir bizibagh egharava, egha ghua dughiar me Iesus mɨsoghezɨ an aremezimɨn tu. Egha a ua mozimɨn dɨkavigha, uan adarazi ategha Godɨn Nguibamɨn ghuavanabo.
Ezɨ bizir ekiar mam Matyu anekakaghasa, a kamakɨn, Iesus bizir God fomɨra dɨkɨrizir akamɨn dagh amigha gɨfa. Me Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavir Ghurimɨn da osirizɨ, da iti. God akam akɨrigha ghaze, a Israelba ua me inisɨ gumazitam amadaghtɨ a izam. Ezɨ akɨnafarir kam kamaghɨn en aka, Iesus a gumazir kamra. Egha Matyun akɨnafarir otevir avɨravɨrir mabar, akaba kamaghɨn en mɨgɨa ghaze, bizir Iesus amiziba, da bar mɨgɨrɨgɨar Godɨn akam nɨgha izir gumaziba fomɨra mɨkemezir akabar mɨraram otogha gɨfa. Nɨ gansɨ Matyu 1:22-23, 2:4-6, 2:14-15, 2:23, 4:13-16, 8:16-17, 12:15-21, 13:34-35, 21:2-5, 21:16, 26:24, 26:31, 26:54, 27:6-10.
Ezɨ bizir ekiar igharazir mam, Matyun akɨnafarim a mɨgei, a God Bizibar Ativamin Dughiam mɨgei. God kamaghɨn ifonge, Iesusɨn ingangarimɨn a bar gumazamizibar atɨrivimɨn ikiasa, eghtɨ gumazamiziba bar an ifongiamɨn gɨn mangam.
Ezɨ Matyun akɨnafarimɨn aven, Iesus mɨkemezɨr akar ruarir 5 pla, da iti. Faragha zuim, a sapta 5 ko 6 ko 7ɨn iti, ezɨ akar Iesus mɨghsɨar mam gisɨn ikia, mɨkemeziba an iti. Ezɨ akar kam a guizbangɨra God gumazamizibar arazibar en aka. Namba 2ɨn akar ruarim, a sapta 10ɨn iti. Kar akar Iesus uan suren gumazibagh anɨngizim. Dughiar kam, me mangɨva Iesusɨn akam gumazamizir igharazibav kɨmasa, ezɨ Iesus me mangɨ damuamin bizibav gei.
Ezɨ namba 3ɨn akar ruarim, a sapta 13ɨn iti, Iesus God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn akar isɨn zuimɨn gumazamizibav gei. Ezɨ namba 4ɨn akar ruarim, a sapta 18ɨn iti, Iesus gumazamizir guizbangɨra an suren gumazibar itir arazibar gun mɨgei. Egha namba 5ɨn akar ruarim, a sapta 24 ko 25ɨn iti, Iesus dughiar abuananamɨn bizibar gun mɨgei.
Akɨnafarir kam uabɨ, gumazir akɨnafarim osirizimɨn gun mɨkemezir puvatɨ. Akɨnafarir kam kamaghɨn ziar kam ini, Matyu Osirizir Akar Aghuim. Guizbangɨra, me gumazir dagɨaba isir Matyu, a gɨnɨghnɨsi. (Mt. 9:9-13ɨn gan.)
Iesus nguazir kamɨn oto
1
(Sapta 1:1-4:16)
Iesusɨn inaziba ko ovavibar ziaba
(Luk 3:23-38)
Stt 22:18, 1 Sto 17:11Kar Krais Iesusɨn inaziba ko ovavibar eghaghanim. Iesus a Devitɨn ovavim. Ezɨ Devit Abrahamɨn ovavim. Abraham Aisakɨn afeziam. Ezɨ Aisak, Jekopɨn afeziam. Ezɨ Jekop Juda ko an aveghbuabar afeziam.* (1:2) Juda uan aveghbuaba ko, me Israelɨn ikɨzir 12 plan inaziba. Stt 38:29-30, Rut 4:18-22Ezɨ Juda, Peres ko Seran afeziam. Aningɨn amebam Tamar. Ezɨ Peres Hesronɨn afeziam, Ezɨ Hezron, Ramɨn afeziam. Ezɨ Ram Aminadapɨn afeziam, Ezɨ Aminadap Nasonɨn afeziam; Ezɨ Nason Salmonɨn afeziam. Ezɨ Salmon Boasɨn afeziam. An amebam Rahap. Ezɨ Boas Obetɨn afeziam, an amebam Rut. Ezɨ Obet Jesin afeziam, Ezɨ Jesi Atrivim Devitɨn afeziam.
2 Sml 12:24Ezɨ Devit Solomonɨn afeziam, an amebam Urian amuim. (1:6) Amizir ziar kagh otiviziba, Israelian amiziba puvatɨ. Me Israelɨn gumazibar iti. Tamar ko Rahap aning Kenanɨn amizimning. Rut, a Moabɨn amizim. Betseba Solomonɨn amebam uabɨra Israelɨn amizim. A faragha Urian ike, Uria Hititɨn gumazim. 1 Sto 3:10-16Ezɨ Solomon Rehoboamɨn afeziam. Ezɨ Rehoboam Abiyan afeziam, Ezɨ Abiya Asan afeziam. Ezɨ Asa Jehosafatɨn afeziam. Ezɨ Jehosafat Jehoramɨn afeziam. Ezɨ Jehoram Usian afeziam. Ezɨ Usia Jotamɨn afeziam. Ezɨ Jotam Ahasɨn afeziam. Ezɨ Ahas Hesekian afeziam. 10 Ezɨ Hesekia Manasen afeziam. Ezɨ Manase Emonɨn afeziam. Ezɨ Emon Josaian afeziam. 11  2 Kin 24:14-15, 1 Sto 3:15, 2 Sto 36:10, Jer 27:20Ezɨ Josaia Jehoiakin ko an aveghbuar mabar afeziam. Dughiar kamɨn Israelba ghua Babilonɨn kalabusɨn ghue.
12  Esr 3:2Ezɨ me Babilonɨn kalabusɨn ghuezɨ, gɨn Jehoiakin Sealtielɨn afeziam. Ezɨ Sealtiel Serubabelɨn afeziam. 13 Ezɨ Serubabel Abiutɨn afeziam. Ezɨ Abiut Eliakimɨn afeziam. Ezɨ Eliakim Asorɨn afeziam. 14 Ezɨ Asor Sadokɨn afeziam. Ezɨ Sadok Akimɨn afeziam. Ezɨ Akim Eliutɨn afeziam. 15 Ezɨ Eliut Eleasarɨn afeziam. Ezɨ Eleasar Matanɨn afeziam. Ezɨ Matan Jekopɨn afeziam. 16 Ezɨ Jekop Josepɨn afeziam, a Marian pam.
Ezɨ Maria Iesus bate, ezɨ me ziar kam Krais a gatɨ. A Gumazir God Uam E Iniasa Mɨsevezim. 17 Kamaghɨn Abrahamɨn dughiamɨn ikegha ghua Atrivim Devitɨn dughiamɨn tu, 14 plan ovaviba otifi. Ezɨ Devitɨn dughiamɨn ikegha ghua dughiar Israelba Babilonɨn nguibamɨn Kalabusɨn ikezim, 14 plan ovaviba otifi. Ezɨ dughiar me kalabusɨn ikezimɨn ikegha ghua God Uam E Iniasa Mɨsevezir Gumazim, Kraisɨn dughiamɨn tuzim, uaghan 14 plan ovaviba otifi.
Maria Krais Iesus bate, a God Uam E Iniasa Mɨsevezir Gumazim
(Luk 2:1-7)
18  Lu 1:27, 1:35Krais Iesus otozir eghaghanimra kara, a God Uam e Iniasa Mɨsevezir Gumazim. An amebam Maria, me Josepɨn ikiasa a ginaba. Egha aning tɨghar uaning inigh ikiasava amima, Maria navim asangi. Godɨn Duamra borim a gatɨ. 19  Lo 24:1Ezɨma Josep Godɨn damazim derazir gumazim an averara Maria ataghraghasa nɨghnɨsi. An azenimɨn Maria aghumsɨzim a danɨngan aghua. 20 Egha a kamaghɨn nɨghnɨgha itima Ekiamɨn enselɨn mam irebamɨn kamaghɨn a mɨgei, “Josep, nɨ Devitɨn ovavim, nɨ atiatingan markɨ. Nɨ Maria inigh an ikɨ. A navim asangizir borim, a Godɨn Duam da ize. 21  Lu 1:31, 2:21, Ap 4:12, 13:23, 13:38An otarim bateghtɨma, eghtɨ a uan gumazamizibar arazir kuraba gɨn amadagh men akurvagham. Kamaghɨn nɨ ziam Iesus a datɨgh.” (1:21) Ziam Iesus Hibrun akamɨn bar roghɨra mɨgɨrɨgɨar kam, “Ekiam, a gumazamiziba ua me iniamin gumazim.” Ziam Iesus Grighɨn akam. Me Hibrun akam Iesus, Josua a garɨsi.
22 Arazir kabanagh kamaghɨn otiva, egha Godɨn akam inigha izir gumazir mamɨn mɨgɨrɨgɨamɨn mɨraram otifi. 23  Ais 7:14A kamagh mɨkeme, “Amizir gumazitam ko akuizir puvatɨzim navim asegh, otaritam bategham. Eghtɨ me ziar kam Emanuel a darɨgham, ziar kamɨn mɨngarim kara, ‘God e ko iti.’ ” 24 Ezɨ Josep daguraguimɨn dɨkavigha, Ekiamɨn ensel irebamɨn aven a mɨkemezɨ moghɨn, ghua Maria inigha an iti. 25  Lu 2:7, 2:21A poroghamiba uari isava akuir arazitam Maria gamizir puvatɨgha, ghua an otarim bate. Ezɨ a ziam Iesus a isa a gatɨ.

1:1: Stt 22:18, 1 Sto 17:11

*1:2: (1:2) Juda uan aveghbuaba ko, me Israelɨn ikɨzir 12 plan inaziba.

1:3: Stt 38:29-30, Rut 4:18-22

1:6: 2 Sml 12:24

1:6: (1:6) Amizir ziar kagh otiviziba, Israelian amiziba puvatɨ. Me Israelɨn gumazibar iti. Tamar ko Rahap aning Kenanɨn amizimning. Rut, a Moabɨn amizim. Betseba Solomonɨn amebam uabɨra Israelɨn amizim. A faragha Urian ike, Uria Hititɨn gumazim.

1:7: 1 Sto 3:10-16

1:11: 2 Kin 24:14-15, 1 Sto 3:15, 2 Sto 36:10, Jer 27:20

1:12: Esr 3:2

1:18: Lu 1:27, 1:35

1:19: Lo 24:1

1:21: Lu 1:31, 2:21, Ap 4:12, 13:23, 13:38

1:21: (1:21) Ziam Iesus Hibrun akamɨn bar roghɨra mɨgɨrɨgɨar kam, “Ekiam, a gumazamiziba ua me iniamin gumazim.” Ziam Iesus Grighɨn akam. Me Hibrun akam Iesus, Josua a garɨsi.

1:23: Ais 7:14

1:25: Lu 2:7, 2:21