19
Hesekia uan osɨmtɨzibar gun Godɨn akam inigha izir gumazim Aisaia mɨgei
(Aisaia 37:1-7)
Ezɨ Judan Atrivim Hesekia Asirian atrivimɨn gumazir dapanimɨn akam baregha, uan korotiaba abɨagharigha buaber korotiaba aghuigha, Ikiavɨra Itir Godɨn Dɨpenimɨn ghu. Egha atrivimɨn dɨpenimɨn garir gumazim Eliakim ko, atrivimɨn akɨnafariba osirir gumazim Sepna, ko ofa gamir gumazir ghuribar diazɨ me izi. Ezɨ a me amangizɨ, me Emosɨn otarim, Aisaian ganasa zui. Ezɨ gumazir kaba, buaber korotiaba aghuigha zui. Me ghuava otivigha kamaghɨn Aisaia mɨgei, “Atrivim Hesekia ghaze, Kar osɨmtɨzir ekiaba ko aghumsɨziba otivir dughiam. Asiriaba dɨbovir mɨgɨrɨgɨar avɨribar e gami. E amizir navim asangizɨmɨn mɨn ami, a borim batamin dughiam otozɨ, an a batamin gavgaviba puvatɨ. Asirian atrivim uan abuir gumazim amadazɨ, a iza dɨbovir akabar en Godɨn Zurara Ikiavɨra Itim mɨkeme. E fo, Ikiavɨra Itir God, an dɨbovir akaba baregha gɨfa, eghtɨ a gumazamizir dɨbovir akar kabagh amiziba, ivezir kuram isɨ me danɨngam. Kamaghɨn amizɨ, nɨ en akuragh God ko mɨkɨmtɨ, e ikiavɨra itir varazira a en akuraghtɨ, e ovengan kogham.”
Ezɨ Aisaia, Hesekian akam baregha, kamaghɨn gumazir an akam inigha izezir kabav gei, “Ia uamategh atrivim bagh mangɨ Ikiavɨra Itir Godɨn akamɨn gun a mɨkemegh. Ikiavɨra Itir God ghaze, ‘Nɨ akar a nan tiraghtirazir kam mɨghɨgh, a gɨnɨghnɨgh atiatingan markɨ. A pura Asirian atrivimɨn ingangarir gumazir kɨnim, a mɨgɨrɨgɨar kam gami. Ia oragh. Kɨ uan Duamɨn gavgavimɨn, Asirian atrivim damightɨ an okam nɨghnɨgham. A mɨgɨrɨgɨar kɨnim baregh pura uamategh arɨ uan kantrin mangɨgham. An Asirian kantrin ikɨvɨra ikɨtɨ, kɨ gumazitabar amightɨ, me a mɨsueghtɨ an aremegham.’ ”
Asirian mɨdorozir gumaziba ua Jerusalem gasɨghasɨghasa mɨgei
(Aisaia 37:8-20)
Ezɨ Asirian abuir gumazim kamaghɨn oraki, Atrivim Senakerip Lakisɨn nguibam ataki. Ezɨ abuir gumazir kam dɨkavigha Jerusalem ategha ghua Libnan nguibamɨn otogha garima, an atrivim Lipnan nguibamɨn ikia Lipnabav sosi. Ezɨ a ghuava atrivim bato. Asiriaba mɨsogha itima, gumazir maba iza Atrivim Senakerip mɨgɨa ghaze, “Itiopian Atrivim Tirhaka uan mɨdorozir gumaziba ko iza nɨ ko mɨsoghasa.” Ezɨ Senakerip Jerusalem iniasa nɨghnɨsi, kamaghɨn amizɨ, an akɨnafarir mam osirizɨ, an abuir gumaziba a inigha Hesekia bagha ghu. 10 Senakerip kamaghɨn akɨnafarim osiri, “Hesekia, kɨ fo, Godɨn nɨ nɨghnɨzir gavgavim itim, a nɨ mɨgɨa ghaze, kɨ mɨsogh ia abɨnigh Jerusalem inighan kogham. A nɨ gifari. Nɨ bar an akam baraghan markɨ. 11 E Asirian atriviba, nɨ uabɨ en arazibagh fo, e kantrin igharazibar atriviba ko mɨsogha bar me gasɨghasɨsi. Egha nɨ ti ghaze, kɨ nɨn kantri kamaghɨn a damighan kogham? Puvatɨ, ia guizbangɨra e gitaghan kogham. 12 Nan inazir afeziaba fomɨra, Gosenɨn nguibam ko Haranɨn nguibam, Resepɨn nguibam, ko Idenɨn gumazamizir Telasarɨn nguibamɨn itiba, me nguibar kabagh asɨghasɨki. Men aseba men akurazir puvatɨ, ezɨ me deragha ikezir puvatɨ. 13 Ezɨ nguibar kaba, Hamat, Arpat, Sefarvaim, Hena, ko Iva, men atriviba datɨrɨghɨn managh iti? Me itir puvatɨ. E bar me mɨsoagharɨghizɨ me ariaghire.”
14 Ezɨ Atrivim Hesekia akɨnafarir kam, abuir gumazir a inigha izeziba dama an suiragha an ganigha, a inigha Ikiavɨra Itir Godɨn Dɨpenimɨn ghu. Egha Ikiavɨra Itir Godɨn damazimɨn an onegha anetɨ. 15  Ua Me Ini 25:22Egha Hesekia kamaghɨn Ikiavɨra Itir God ko mɨgei, “O Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgaviba Bar Itim, nɨ Israelian God, nɨ enselɨn bar gavgavibagh afiragha bar pɨn uan atrivir dabirabim gaperaghav iti. Ezɨ nɨn gavgavim enselɨn bar gavgavibar gavgavim gafira. Nɨrara, nɨ guizbangɨra God, nɨ nguazir kamɨn kantribar gumazamiziba bar me gativagha men gari. Nɨrara, overiam ko nguazimɨn ingari. 16 O Ikiavɨra Itir God, nɨ deragh kuarim atɨgh nan mɨgɨrɨgɨaba baregh, deravɨra bizir kurar e bativizir kabar gan. Nɨ Godɨn Angamɨra Itim. Ezɨ Senakerip nɨ dɨpova mɨkemezir akar kaba, nɨ deragh da baregh dar gan. 17 O Ikiavɨra Itir God, e kamaghɨn fogha gɨfa, Asirian atriviba kantriba bar dagh asɨghasigha men nguaziba saram asɨghasɨki. 18 Egha atrivir kaba, kantrin kabar marvir guaba sarama asɨghasigha da isa avimɨn da tue. Men marvir guar kaba, da guizɨn godba puvatɨ, me temeba ko dagɨaba isa uan dafaribar dar kɨri. Kamaghɨn amizɨ, Asiriaba bar moghɨra dagh asɨghasigha, dagh apongezɨ da isi. 19 O Ikiavɨra Itir God, nɨ en God, nɨ datɨrɨghɨn en akuragh, Senakeripɨn dafarimɨn uam en inigh. Eghtɨ nguazir kamɨn kantribar gumazamiziba bar kamaghɨn ganigh fogh suam, nɨrara nɨ Ikiavɨra Itir God.”
Aisaia Godɨn akam isa atrivim ganɨdi
(Aisaia 37:21-38)
20 Ezɨ Emosɨn otarim Aisaia, Hesekia bagha kamaghɨn akam amada, “Ikiavɨra Itir God, a Israelian God, a ghaze, ‘Nɨ Asirian Atrivim Senakeripɨn dafarimɨn, ua uari iniasa nan azangsɨki. 21 Kamaghɨn amizɨ, Ikiavɨra Itir God datɨrɨghɨn Asirian Atrivim Senakerip gɨnɨghnɨgha akar kam gami. A kamaghɨn mɨgei:
 
“ ‘Saionɨn nguibar ekiam, a mati amizir igiar bar dirim,
a nɨ dɨpova aghumsɨzir akabar nɨ mɨgei.
Jerusalem nɨn gɨrakɨrangɨn, nɨ dɨpova uan dapanim roi.
22 Nɨ uabɨra uan ziam fa, egha nɨ tinara akar kuraba ko dɨbovibar a gami?
Nɨ tinara pamtemɨn tiraghtirazir akabar a mɨgei?
Nɨ tinara dɨkabɨnasa arazir kabagh ami?
Kɨrara, kɨ Israelian Godɨn Bar Zuezim, nɨ bizir kabar na gami!
23 Nɨ uan ingangarir gumazir dapanibav kemezɨ,
me nɨn ziam fa nan ziamɨn tira.
Ezɨ kɨ men akatoribar mɨgɨrɨgɨar kaba baraki.
Kɨ fo, nɨ kamaghɨn mɨgɨa ghaze, nɨ uan karisɨn avɨriba inigha Lebanonɨn Mɨghsɨabar orazibar ghuavanaga,
egha bar Lebanonɨn ruarir bar pɨzimɨn aven ghua, danganir gumaziba aven zuir puvatɨzimɨn,
nɨ temer sidan bar ruariba ko temer painɨn bar aghuiba oke.
24 Egha nɨ pura tintinibar aruir dughiabar, nɨ damamin dɨpatam gasazir puvatɨ.
Dɨpaba bar dakezir dughiamɨn, nɨ kuizir mozir dɨpaba, da bar moghɨra izefe, ezɨ nɨn adarazi da api.
Egh nɨ mangɨ Isipɨn faner ekiabar arutɨ, nɨn sueba dɨpar kabar amutɨ da mɨsɨngam.
 
25 “ ‘Senakerip, nɨ kamaghɨn fozir puvatɨ, kɨ fomɨra bizir kabar amuasa nɨ amɨsefe.
Kɨ nguibar gavgavir dɨvazir gavgaviba itiba, kɨ dagh asɨghasɨghasa, gavgavim nɨ ganɨngi.
Ezɨ nɨ nan nɨghnɨzimra gɨn ghua nguibar kaba akaragharɨghizɨ da iregha,
mati me dagɨaba pozibav kɨnizɨ, da iti.
26 Ezɨ gumazamizir nguibar kabar itiba bar atiatingi.
Me okam nɨghnɨgha men gavgaviba bar moghɨra gefe.
Me mati, aruer dughiamɨn, amɨnir fefem iza grazibar isi da mɨdɨi moghɨn mɨsigha iti.
Amɨnir fefer kam aruem anadir naghɨn ikegha iza,
grazir dɨpenir siriabar aghuiba ko grazir tintinimɨn aghuibar isizɨ, da deragha aghuir puvatɨ.
 
27 “ ‘Ezɨ kɨ bar moghɨra nɨ gɨfo,
nɨn dabirabir araziba ko, dɨgavir araziba ko, iza zuir araziba, kɨ bar dagh fo.
Egha nɨn anɨngagharir nan itim, kɨ uaghan bar a gɨfo.
28 Nɨn anɨngagharir akar nan itiba ko, nɨ uabɨra uabɨ feir arazim, kɨ bar dagh fo.
Ezɨ kɨ datɨrɨghɨn akezim isɨ nɨn atinim darugh, egh ainɨn otevir me hosɨn akam gazuim, isɨ nɨn akam darugham.
Egh nɨ amɨkɨrɨgh tuavir nɨ uan nguibamɨn ikegha izezim, uam an mangɨgham.’ ”
 
29 Ezɨ Aisaia akar ababanir mam isa Hesekia ganɨga, kamaghɨn mɨgei, “Ia kamaghɨn ganigh fogham, azenir kam ko azenir gɨn izamimɨn, ia dagheba oparan kogham. Ia azenir kamɨn witɨn pura uari azenibar otiviba ini dar amɨ, egh mangɨ azenir pumuningɨn, ia azenir faragha ghuzimɨn dagher ovɨzir iregha aghuiba, ia dar amɨ, egh namba 3ɨn azenimɨn, ia ua ingarɨva opar damɨ. Egh ia uaghan wainɨn ovɨzibar amɨsɨ, wainɨn ikarɨziba oparɨva, dar ovɨzibar amam. 30 Eghtɨ Judan anabamɨn gumazamizir ikiavɨra itir varazira, me witɨn azenim puvɨra be moghɨn, borir avɨriba batɨ bar avɨrasemegham. 31 Eghtɨ apaniba Jerusalemɨn gumazamiziba bar me gasɨghasighan kogham, men tarazi ikɨvɨra ikiam. Gumazamizir ikiavɨra itir varazira ikɨ Saionɨn Mɨghsɨamɨn mɨtivighvɨra ikiam. Ikiavɨra Itir Godɨn Gavgaviba Bar Itim, a bizir kabar amutɨ da otivighirasa nɨghnɨzir gavgavim iti.
 
32 “Egha Ikiavɨra Itir God ua kamaghɨn mɨgei,
‘Asiriabar atrivim uan mɨdorozir gumaziba ko, Jerusalemɨn aven izan kogham.
Egh me uan baritamɨn aseghtɨ, a nguibar ekiar kamɨn aven izeghan kogham.
Egh mɨdorozir gumaziba mɨsoghsɨ, oratam inigh nguibar kamɨn aven izeghan kogham.
Egh me tugh mɨsoghsɨ, nguibar ekiamɨn dɨvazir mɨriamɨn nguazim arɨghtɨ, a ghuavanaboghan kogham.
Bar puvatɨgham.
33 Kɨ Asiriabar atrivim uam a purightɨ, a izezir tuavim uam an mangam.
Kamaghɨn amizɨ, a Jerusalemɨn aven izeghan kogham.
Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme.
34 Kɨ uan ingangarir gumazim Devit, a ko dɨkɨrɨzir akam ko, uan ziar ekiam gɨnɨghnɨgh,
egh bizir kamning bangɨn, kɨ nguibar ekiar kamɨn ganɨva an akurvagham.’ ”
 
35 Egha dɨmagarir kamra, Ikiavɨra Itir Godɨn enselɨn mam dɨkavigha ghua, Asiriabar mɨdorozir gumaziba itir danganimɨn, men 185,000plan mɨdorozir gumazibav soghezɨ, me ariaghire. Ezɨ amɨnim tirazɨ bar mɨzaraghara, gumazamiziba dɨkavigha mɨdorozir gumazir kabar kuabar gari. 36 Ezɨ Senakerip mɨdorozir gumazir ikiavɨra itiba ko, dɨkavigha uamategha Asirian kantrin ghuegha, Niniven nguibar ekiamɨn iti. 37 Egha a dughiar mamɨn uan asem Nisrokɨn dɨpenimɨn ghugha an ziam fe. Ezɨ an otarimning, aningɨn ziamning, Adramelek ko Sareser, aning mɨdorozir sabam inigha aven ghugha a mɨsoghezɨ an aremezɨ, aning ara ghua Araratɨn kantrin iti. Ezɨ an otarir igharazim, an ziam Esarhadon, a uan afeziamɨn danganim inigha, Asirian kantrin atrivimɨn iti.

19:15: Ua Me Ini 25:22