19
1 Wolongan Pilatolɨ eumbi, mik amalɨ toa pɨsɨk asupnat gaut gwɨlaptɨ tɨndɨn walɨ Yesu waipgɨlɨñ. 2 Tɨmbi ama wapmañ walan esɨlɨmɨñɨpi, toa no pɨsɨkñat walɨ bondɨnembi, kumbannan kɨmɨlɨ pɨumbi, sauloñ gɨmɨn dasi-mɨñgɨlɨñ. 3 Wɨndɨñ tɨñɨpi, ama noñgan noñgan endoñ bɨñgɨlɨñ tuop endɨ walan noñgangot tɨmbi, “Judalok ama wapmañjɨ, we!” wɨndɨñ nɨmbi, timan dai plon kɨt pɨndɨm wɨkɨlɨñ.
4 Tɨmbi Pilatolɨ bɨndambo pɨmbi, kɨmɨn gɨtɨktoñ ñambi enguk, “Nandɨwɨt: nak en sɨndoñ nañgɨp bɨwambi, sɨndɨ ñɨndɨñ ka-nandɨwɨt: nakta endok yomɨnlok bien lonjɨ nɨm kañ bilet.” 5 Tɨmbi Yesu en toa pɨsɨkñat bondɨnen gɨt sauloñ gɨmɨnnat wakɨt pɨ ilɨmbi, Pilatolɨ daut sembi enguk, “Ama ñɨn kawɨt!” 6 Wɨndɨñ eumbi, tapma ama biesɨ gɨt tapma ittok kamaikamai amalɨ Yesu kañgɨlɨñ, wolongan endɨ wopumgan kɨtɨmbi eñgɨlɨñ, “Kloñbat plon wɨlɨ kɨmbɨn!” Eumbi, Pilatolɨ manjɨnan tɨkembi enguk, “Nakta endok yomɨn yolonjɨletta tɨmbi sɨndɨ en tɨkembi, kloñbat plon wɨlɨt.” 7 Tɨmbi Juda ama biesɨlɨ tambane nɨñgɨlɨñ, “Endɨ enla ‘Nak Kunum Yambattok Nɨñañ’ wɨndɨñ pa elak, tɨmbi endɨkñe manda pat-nɨmlak walinin nolɨ ama wandisɨ wɨn yandɨp kɨmnelɨñdok elak.”
8 Tɨmbi Pilatolɨ Yesulok plon manda wandin wɨn nandɨñguk wolonda endɨ wɨlɨ kɨmnelɨñdok eu taletalela mɨsɨ sɨnɨk tambi, 9 Yesu it gɨnañ nañgɨp lombi, nɨ-kañbi eñguk, “Dɨk denanin sɨnɨk?” Gan Yesulɨ tambon no nɨm tambane nɨñguk, 10 wala tɨmbi Pilatolɨ nɨñguk, “Nɨtek? Ba dɨk manda tambon no nɨm nanlañ ba? Nak dɨk slak gambiwam kuuñdok ba ewa kloñbat plon kɨmbeñdok gembɨ pat-namlak, wɨn dɨk nɨm nandɨ-daklelañ ba?” 11 Tɨmbi Yesulɨ tambane nɨñguk, “Kunum Yambattɨ gembɨ nɨm gamumda, nepek no tɨ-nameñdok gembɨ no nɨm pakamek. Kusei wala tɨmbi ama nin nak dɨkok kɨkanan napɨkuk endok yomɨnlɨ dɨkok yomga maklelak.” *Yesulɨ tapma amalok telak damanjɨ Kaiafas endok plon e-yout tɨñguk bek.
12 Pilatolɨ manda wala tɨmbi Yesu kañbiuktok telak lonjɨñguk, gan Juda ama biesɨlɨ kwawa tɨmbi kɨtɨmbi, Pilatola nɨñgɨlɨñ, “No en enla ama wapmañ elak, endɨ Roma ama wapmañ Sisala kanjɨk tɨñmɨmbi e-ta-pɨ tɨñmɨlak. Wɨndɨñda tɨkap dɨk ama ñɨn kañbiutañda, dɨk bo Sisalok nol nɨm indalañ.” 13 Pilatolɨ manda wɨndɨñ nandɨmbi, wolongan endɨ Yesulok mandan eu taleuktok en nañgɨp pɨmbi, ka-danɨ amalok pitit plon pipakuk, kwet kawat pɨndɨmlɨ galgalɨn wolok. (Juda amalok mandanjɨnan kwet wolok koi wɨn Gabata.)
14 Sandap wolondañgan Juda amalɨ Kamaikamai gwɨlattok nepek gɨtɨk tɨ-jumɨt tɨñɨlɨmbi, kwet boñgɨp taumbi, Pilatolɨ pitit plon pipapi, Juda amatamda e-sasale manda enbi eñguk, “Ale, sɨndok ama wapmañjɨ ñɨn kawɨt!” 15 Eumbi, endɨ kɨtɨmbi eñgɨlɨñ, “Nañgɨp ñawɨt! Nañgɨp ñawɨt! Nañgɨp ñambi, kloñbat plon wɨlɨ kɨmbɨn!” Tɨmbi Pilatolɨ enguk, “Nɨtek? Sɨndok ama wapmañjɨ ñakan ñak! Ba nak en kloñbat plon wɨlɨ kɨmnelɨñdok eut ba?” Eumbi, tapma ama biesɨlɨ ñɨndɨñ tambane nɨñgɨlɨñ, “Nimbek no en nɨndok ama wapmañnɨ nɨm, Sisa en noñgan.” 16 Wolongan Pilatolɨ nandɨ-sembi, Yesu kloñbat plon wɨlɨ kɨmnelɨñdok kɨsɨnan kɨmɨkuk.
Yesu kloñbat plon wɨlɨ kɨmɨñguk
(Matayo 27:32-56, Maleko 15:21-41, Luka 23:26-49)
17 Wɨndɨñda mik amalɨ Yesu walinin nañgɨp ñambi, enlok kloñbat mɨum bembɨmbi, kwet no koi Kumba Kwandat, Judalok mandanjɨnan Golgata, wandɨñ nañgɨp ñambi, 18 kloñbat plon wɨkɨlɨñ. Tɨmbi kolan tɨndɨ ama tɨpet wakɨta yandɨpbi, no tombon no tombon, tɨm Yesu en endok boñgɨpsetnan ep samba embi, mambɨ ikɨlɨñ.
19 Tɨmbi Pilatolɨ eu taleumbi, Yesulok kumbam mɨndiñ plon kundit ñɨndɨñ youp kɨmɨkɨlɨñ, “Yesu Nasalet nanin, Juda amalok ama wapmañjɨ.” 20 Kundit wɨn Juda wakɨt Roma ba Grik endok mandanjɨ plon youp kɨmɨkɨlɨñ, tɨmbi Yesu wɨkɨlɨñ wɨn it kwet ñasɨñgan pakukta tɨmbi Juda ama asupgandɨ manda wɨn kañbi pinakɨlɨñ. 21 Tɨmbi Juda amalok tapma ama biesɨlɨ kundit wala kañ nandum tuop nɨm tɨmbɨmbi, Pilato nɨmbi eñgɨlɨñ, “Dɨk ‘Juda amalok ama wapmañjɨ’ wɨndɨñ nɨm yout. Tambo ñɨndɨñ yout, ‘Ama ñalɨ en ‘Nak Juda amalok ama wapmañjɨ’ eñguk.’ ” Wɨndɨñ eumbi, 22 Pilatolɨ tambane enguk, “Ewam youlalɨñ wɨndɨñgan palɨn.”
23 Tɨmbi mik amalɨ Yesu kloñbat plon wɨt-talembi, endok dasindasin tɨpet tɨpet wɨn ep danbi, molom tuop tuop epgɨlɨñ. Tɨmbi endɨ wɨndɨñgot endok kiupɨn ombap tɨkembi kañgɨlɨñ, wɨn kiupɨ wɨn sandum noñgandɨñgot tɨndɨn, dɨmbo nɨmnat, 24 wala tɨmbi endɨ wala kau kɨndem daumbi, nɨsɨñgan ñɨndɨñ eñgɨlɨñ, “Wɨn wilapnambi kolauk, wala tɨmbi molom nin sɨnɨk wɨn indauktok nɨndɨ tɨmbɨ-indalok sañala tɨna!” Wɨndɨñ embi, tɨmbɨ-inda sañala tɨmbɨmbi, kiupɨ wolok molom indaumbi, manda ñɨndɨñ youyoulɨn patak walɨ bien tɨñguk,
“Endɨ nokok dasindasina ep danbi,
sandumnala tɨmbi tɨmbɨ-inda sañala tɨñgɨlɨñ.” ✡Kap 22:18
Wolok tuopgan mik amalɨ tɨñgɨlɨñ.
25 Tɨmbi Yesulok meñ wakɨt meñlok dalañ, ba Klopas tamɨn koi Malia, tɨmbi Malia Makdala nanin endɨ Yesulok kloñbalɨ kuseinan ikɨlɨñ. 26 Tɨmbi Yesulɨ enlok meñ gɨt gwañgwan nin gɨnañlɨ kasɨleñguk wɨn endɨ ñasɨñgan ilɨmbi kañbi, gwañgwa wolok plon meñla ñɨndɨñ nɨñguk, “Tam, ñɨn dɨkok nɨñañga wakan.” 27 Wɨndɨñ em tambanembi, gwañgwa wala ñɨndɨñ nɨñguk, “Ñɨn dɨkok meñga wakan.” Tɨmbi nain wolonda gwañgwa walɨ Yesulok meñ nañgɨlɨmbi, endok ilnan ñaumbi ka-dɨkñeñguk.
28 Wolok siñgi kandañ Yesulɨ nandɨñguk, wɨn endɨ kena nek tɨmbektok indañguk wɨn gɨtɨk ip tɨmbɨ taleñguk. Tɨmbi manda enlok plon youyoulɨn patak walɨ bien tɨmbektok endɨ ñɨndɨñ eñguk, “Tukta kɨmlet.” ✡Kap 22:15, 69:21 29 Tɨmbi kwet kambot nolok gɨnañ wain tuk kimbɨñ wɨlɨmbi, wolok pakuk. Wɨndɨñda ama nolɨ nepek busukñanen tuk tiañelok no tɨkembi, walɨ wain tuk gɨnañ wɨsɨmbi, komba koi hisop wolok bem kusip bañak gɨnañ kɨmɨpi, man plon kɨmɨlɨm loumbi nañguk. 30 Wain tuk kimbɨñ wɨn nañbi eñguk, “Ip tɨmba talelak.” Wɨndɨñ eñɨpi, kumbam bium gwasei pɨumbi, kuñgun Kunum Yambattok kiinan kɨmɨpi kɨmɨñguk.
31 Sandap wolonda Sabat patnandɨ nain wopum indaup tɨmbɨmbi, Juda amatamdɨ wolok tɨ-pañgɨpañgɨle tɨñgɨlɨñ. Tɨmbi Juda ama biesɨlɨ ama kloñbat plon yandɨpmɨum pakɨlɨñ endok pɨñgɨpsɨlɨ Sabat nainnan yousɨm papatta nandum tuop nɨm tɨmbɨmbi, Pilatoloñ ñambi nɨñgɨlɨñ, “Dɨk kɨndem nandɨ-nɨmbi, mik amala enbɨmbi, endɨ endok kesɨsɨ kwandat wɨlɨ gɨlo-semum platikan kɨmbɨmbi, pɨñgɨpsɨ ep pɨmbi, ep ñawɨt.” Wɨndɨñ eumbi, Pilatolɨ mik amala enbɨmbi, 32 endɨ ama tɨpet Yesu gɨt yandɨpgɨlɨñ endoñ ñambi, dama nolok kesi kwandai wɨlɨ gɨloumbi, siñgi nolok wɨndɨñgot tɨñgɨlɨñ. 33 Tɨmbi Yesuloñ bɨm kañgɨlɨñ, wɨn en ikan kɨmɨñguk. Wɨndɨñ kañbi, endok kesɨi kwandai nɨm wɨlɨ gɨloñguk. 34 Gan mik ama nolɨ bambau kandañ basamdɨ youlɨ tombɨmbi, wolongan wekat gɨt tuktɨ yalɨmulɨmbi, Yesulɨ biañgan kɨmɨñguk wɨn inda-dakleñguk.
35 Wɨn sɨndɨ bo nandɨ-kɨlɨktɨ tɨnelɨñdok nepek wɨn dailɨñgan indaum kañguktɨ wolok gembɨn ipi elak. Endok e-dakle mandan walɨ biañgan tɨlak, tɨmbi endɨ manda biañgan elak wɨn ikan nandɨ-talelak. 36 Nepek nek indañguk walɨ manda youyoulɨn patak walɨ bien tɨmbektok indañguk. Neta, manda nolɨ ñɨndɨñ elak, “Kwandai no nɨm wɨlɨ gɨlolok,” ✡Kisim Bek 12:46, Namba 9:12, Kap 34:20 37 tɨmbi no wɨn ñɨndɨñ, “Endɨ ama youlɨ tomtomɨn enda daut deinekalɨñ.” ✡Sekeraia 12:10
Yesu sum gɨnañ kɨmɨkɨlɨñ
(Matayo 27:57-61, Maleko 15:42-47, Luka 23:50-56)
38 Josep Alimatia nanin †Josep Alimatia nanin endɨ Juda amatamdok kandɨkñenjɨ ba ama wopum no. (Matayo 27:57, Maleko 15:42, Luka 23:50-51) endɨ Yesulok gwañgwa no kuñguk, gan Juda ama biesɨla mɨsɨñgukta tɨmbi gitañgitak pat-sembɨñguk. Yesu kɨmɨñgukta endɨ Pilatoloñ ñambi, ñɨndɨñ nɨ-nandɨñguk, “Nak Yesulok dalandan kɨndem tɨke ñawɨt ba?” Eumbi nandɨ-ñɨmumbi, ñam Yesu kloñbat plon nanin bɨndɨpi, tɨke ñañguk. 39 Tɨmbi Nikodemus ‡Nikodemus endɨ Juda amatamdok kandɨkñenjɨ ba ama wopum no. (Yoane 3:1-10, 7:50) damañgan tim nola Yesu ña kañguk endɨ bo bɨñguk. Endɨ gwasap mɨlɨñ kɨndem walan tɨpet 30 kilo ba nɨtek kiukiulɨn wɨn ep bɨñguk. 40 Ama tɨpet endɨ Yesulok dalandan tɨkembi, Juda amalɨ dalandanjɨlok plon pa tañ telak wɨn klembi, gwasap endok plon kɨmɨpi, sandum satnindɨ tɨmɨp imgɨmɨk.
41 Yesu kloñbat plon wɨkɨlɨñ kwet wolok ñasɨñgan gwatnam kena no pakuk, tɨmbi kena wolok gɨnañ sum kawat tombañ gɨtikñin no pakuk, wolok ama dalandan gama no nɨm kɨmɨkɨmɨlɨn. 42 Sabat patnandɨ nain wɨn indaup tɨmbɨmbi, sum ñasɨñgan pakukta tɨmbi endɨ Yesulok dalandan wolok tɨke ña kɨmɨpi, sum telak yama masipgɨmɨk.
*19:11: Yesulɨ tapma amalok telak damanjɨ Kaiafas endok plon e-yout tɨñguk bek.
✡19:24: Kap 22:18
✡19:28: Kap 22:15, 69:21
✡19:36: Kisim Bek 12:46, Namba 9:12, Kap 34:20
✡19:37: Sekeraia 12:10
†19:38: Josep Alimatia nanin endɨ Juda amatamdok kandɨkñenjɨ ba ama wopum no. (Matayo 27:57, Maleko 15:42, Luka 23:50-51)
‡19:39: Nikodemus endɨ Juda amatamdok kandɨkñenjɨ ba ama wopum no. (Yoane 3:1-10, 7:50)