8
Tam dɨwɨndɨ bo Yesu klembi kuñgɨlɨñ
Wolok siñgi kandañ Yesulɨ kle-gɨmbut ñañɨpi, it kwet tip ba wopum wandɨñ manda eu pɨumbi, Yambattɨ amatamñii yambɨ-dɨkñelak wolok gɨñgɨt manda kɨndem enɨ-ta-kuñguk. Tɨmbi gwañgwañii 12 endɨ en gɨta yakan kuñgɨlɨñ. Tɨmbi dama Yesulɨ tam jɨmbatsɨat dɨwɨn ep tɨmbɨ kɨndem dañgɨlɨñ ba yal kolanjɨ ep kle kot-semguk endɨ bo en kle-kuñgɨlɨñ. Tam no wɨn Malia Makdala nanin (damañgan Yesulɨ yal kolan kɨt tambon tɨpet ep kle kolɨmɨñguk). Tɨmbi Yoana (endok wapai Kusa endɨ ama wapmañ Elottok it kaulɨ-dɨkñeñguk) gɨta Susana wakɨt tam asup dɨwɨn Yesu gɨta yakan ñañgɨlɨñ. Tam walɨ Yesu gɨt gwañgwañii plap tɨ-sembi, mɨnemjɨlɨ ep kasop tɨ-semmañgɨlɨñ.
Ama Sɨsɨnɨk Yesu endɨ mandan nandɨm tɨke-kɨliñ enelɨñdok eñguk
Gɨñgɨt manda kɨndem wɨn nanañ mɨnjɨp ama nolɨ kena gɨnañ kokuk wandin
Amatam it kwet nolok ba nolok endɨ Yesuloñ bɨ kɨmɨn wopum tɨñɨlɨmbi, eyout manda no ñɨndɨñ enguk, “Ama nolɨ plaua nanañ mɨnjɨp kot-tikitiki tɨmbektok kenan gɨnañ ñañguk. Ña tom kolɨñɨlɨmbi, mɨnjɨp dɨwɨndɨ telak plon pɨumbi, amalɨ yali-ña-bɨ tɨmbɨmbi, monɨktɨ bɨ na-taleñgɨlɨñ. Tɨmbi mɨnjɨp dɨwɨn kwet kawakawalatnan pɨmbi, tawam lambɨmbi, tuk nɨmnatta tɨmbi yañetambi kɨm-taleñgɨlɨñ. Tɨmbi mɨnjɨp dɨwɨndɨ koselek mɨnjɨpnan pɨmbi, wakɨt yakan tawa lambɨñgɨlɨñda koselektɨ ep tapliumbi kɨmgɨlɨñ. Mɨnjɨp dɨwɨn kwet kɨndem plon pɨmbi, tawa lambɨmbi, bien asup laliñgɨlɨñ, wɨn bien 100 100 wɨndɨñ laliñgɨlɨñ.” Yesulɨ wɨndɨñ embi yousɨmbi, ñɨndɨñ kɨtɨñguk, “No en pawañnat endɨ pawañ kɨmɨpi, nandɨ-tɨke-kɨliñ eukak.”
Tɨmbi Yesu gwañgwañiilɨ eyout manda eñguk wolok kusei nandɨnepi nɨ-kaumbi 10 enguk, “Yambattɨ nandɨ-sambi, amatamñii nɨtek yambɨ-dɨkñelak wɨn sanɨ-sɨwɨlɨmbi nandɨ-dakleañ. Gan nanandɨn sembɨn wɨn nak amatam dɨwɨn endɨla eyout mandalɨñgot enba nandɨañ. Wɨn endɨ kañbi nɨm ka-nandɨ-tomnelɨñdok ba nandɨmbi nɨm nandɨ-daklenelɨñdok Aisaia 6:9-10 wɨndɨñ pa tɨlet.
11 Tɨmbi eyout manda et wolok kusei wɨn ñɨndɨñ: plaua mɨnjɨp wɨn Yambattok manda. 12 Mɨnjɨp telak plon pɨñgɨlɨñ wɨn amatamdɨ Yambattok manda nandɨ dasiumbi, Satandɨ bɨmbi, gɨnañjɨ gɨnañ manda patak wɨn yolom tɨke-semlak. Nɨm kañbi, endɨ manda wɨn tɨke-papi, Yambattok gɨñgɨt indanelɨñda, Satandɨ wɨndɨñ tɨ-semlak. 13 Mɨnjɨp kwet kawakawalatnan pɨñgɨlɨñ wandin walɨ manda nandɨmbi sɨlɨsɨlɨnat kasɨleañ. Gan endɨ wɨn plaua mɨnjɨptok kakai kwet gɨnañnan nɨm pɨlak wandin, wala tɨmbi endɨ nain dumangan nanandɨ-kɨlɨktɨ tañ, gan tɨ-kuyuk no inda-semumbi, nanandɨ-kɨlɨktɨnjɨ pipɨlak. 14 Mɨnjɨp koselek boñgɨpsɨnan pɨñgɨlɨñ wandin walɨ Yambattok manda nandɨm kuñɨlɨmbi, kwelalok mɨlap ba mɨnem kwɨlɨkwɨlɨ ba nepenepek sɨlɨsɨlɨ pa emlak walɨ nanandɨ-kɨlɨktɨnjɨ makleumbi, bukaiñgot pakañ. 15 Tɨmbi mɨnjɨp kwet kɨndem gɨnañ pɨñgɨlɨñ wandin walɨ ama gɨnañ nanandɨnjɨ wɨn kɨndem ba dɨndɨm sɨnɨk, tɨmbi endɨ manda wɨn nandɨ-dasimbi, tɨke-kwambɨñ dambi gɨñgɨnem kuñɨpi, bienjɨat tañ.”
Sɨndɨ Yambattok manda telak nɨtek plon nandɨ-dakleañ wɨn ka-kɨliñ enekalɨñ
16 Tɨmbi Yesulɨ yousɨmbi enguk, “Ama nolɨ kolsalen pɨndopi, kambottɨ nɨm tapliwɨk ba doundoulok palapalat kapmainan nɨm kɨmɨlek. Tambo endɨ kolsalen indañgan kɨmɨlɨmbi, ama it gɨnañ loañ kolɨ sale-semek. Yambattok mandan wɨndɨñgangot kusei ñɨndɨñda indañgan tɨmbɨ daklelok: 17 endɨ amatam nɨtek yambɨ-dɨkñelak wandɨñ kandañ nepek pat-sembɨn pakañ gɨtɨk ep tɨmbɨ indañgan indanekalɨñ, tɨmbi nanandɨ sembɨn gɨtɨk wɨn bo eu tawaukak. 18 Wala tɨmbi sɨndɨ Yambattok mandan telak nɨtek nandɨmbi nandɨ-dakleañ wɨn ka-kɨliñ enekalɨñ. No en endok mandan nandɨmbi tɨke kulakta, Yambattɨ yousɨ mɨmbi, nanandɨn tɨmbɨ pañgɨtaumbi nandɨ-dakleukak. Gan no en mandan wɨn nɨm tɨke kulakta, nanandɨn palmektok nandɨlak wɨn apma tɨke-ñɨmumbi, slak palekak.”
Yambattok manda kɨmɨt-kleañdɨ Yesulok meñ kwayañii sɨnɨk tañ
19 Tɨmbi Yesulok meñ kwayañii endɨ Yesu kanepi bɨñgɨlɨñ, gan amatam kɨmɨn wopumdɨ masip pakɨlɨñda tɨmbi ñasɨñgan bɨmbɨlok tuop nɨm. 20 Tɨmbi amalɨ Yesu ñɨndɨñ nɨñgɨlɨñ, “Meñga kwayañgailɨ gambɨnep nandɨmbi bɨlɨñ, pawan ikañ.” 21 Eumbi tambane enguk, “Amatam Yambattok manda nandɨmbi kɨmɨt-kleañ endɨla mek nokok mena kwayanai tañ.”
Ama Sɨsɨnɨk Yesu endɨ gembɨn daut semguk
Sasale gɨta tuk guañdɨ Yesulok man tañgoneñgɨmɨk
22 Nain nola Yesulɨ gwañgwañii gɨta kɨkeñ plon lombi enguk, “Tuk guañ dɨkñembi, tambon kandañ ñana” eumbi, wolok ñanepi ñañgɨlɨñ. 23 Ñañɨpi, doulɨ tɨmbɨ gwaseim douñguk. Dou palɨmbi, kwet jañgɨnnan nanin sasale wopumgan tuk guañnan pɨm pendɨlɨmbi, tuk kɨmɨn gɨtɨk mɨlap tawambi, kɨkeñ gɨnañ pɨm tokñeumbi, mɨlap wopum gɨnañ pakɨlɨñ. 24 Tɨmbi gwañgwañiilɨ dounan nanin tɨmbɨ sɨlɨkñembi nɨñgɨlɨñ, “Bep bep, nɨndɨ ip kɨmnepi tamɨñ!” Eumbi mɨlapi, sasale wakɨt tuk kɨmɨn wopumgan lopɨlat sɨnɨk wɨn enombɨumbi, sasalelɨ kɨlp eumbi, tuktɨ busukñenengan pakuk. 25 Tɨmbi gwañgwañiila ñɨndɨñ enguk, “Nekta nɨm nandɨ-kɨlɨktɨ tañ?”
Wɨndɨñ eumbi mɨsɨmbi, nanandɨ kena tɨmbi, nɨsɨ walɨñgan ñɨndɨñ e-nandɨ tɨñgɨlɨñ, “Ama ñɨn en nin sɨnɨk, ñala sasale gɨt tukta bo manda kwambɨñ enbumbi, man tañgoneamɨk?”
Yesulɨ yal kolan asup ama nolok gɨnan gɨnañ nanin ep kleñguk
26 Yesu gɨt gwañgwañii endɨ tuk guañ dɨkñembi, Gelasa amatamdok kwet Galili distrik dat kandañ patak wandɨñ ña suañgɨlɨñ. 27 Tɨmbi Yesulɨ kwet kwambɨñnan loumbi, ama walinin no yal kolannat endɨ endoñ bɨñguk. Ama walɨ nain ombapgan it ba dasindasin ka-mɨsɨmbi, biatan ama sumnan dou-mɨlat tɨmbi kulɨñguk. 28 Endɨ Yesu kañbi, kesiinan pi pɨm papi, kwawa tɨmbɨmbi, yal kolandɨ Yesu ka-nandɨ-tomgukta amalok man plon wopumgan ñɨndɨñ kɨtɨmbi nɨñguk, “O Yesu, Yambat Loloñ Sɨnɨk endok Nɨñañ, dɨk nek tɨ-namepi bɨlañ? Dɨk nandɨ-nambi, kena gɨm nɨm namɨñ.” 29 Yesulɨ yal kolan ama wɨn bim poñauktok manda kwambɨñ nɨñgukta yal walɨ wɨndɨñ eñguk.
Yal kolan ama wolok gɨnan gɨnañnan pakɨlɨñ endɨ nɨ-gɨñgɨneumbi, tɨ-kelakelam pa tɨlɨñguk, wala tɨmbi amalɨ nain asup sen kwambɨñlɨ kii kesii topbi, nɨm pi ñauktok ka-dɨkñeañgɨlɨñ, gan endɨ sen tɨmbɨ dɨkñeumbi, yal kolandɨ nɨ-kleumbi, kwet ama nɨmnatnan ña kulɨñguk. 30 Tɨmbi Yesulɨ nɨ-nandɨmbi eñguk, “Koka nin?” Eumbi, yal kolan asuptɨ endok gɨnan pɨ-ñɨmɨñgɨlɨñda tɨmbi “Kotna Kɨmɨn Gɨtɨk” nɨñguk. 31 Tɨmbi yal kolandɨ ñɨndɨñ nɨmbi eñgɨlɨñ, “Dɨk jɨmbɨñ ñaneñdok nɨm nɨnɨ-muleñ” wɨndɨñ embi nɨ-gɨñgɨne tɨñgɨlɨñ.
32 Kwet klokloñen wandɨñ bɨt asuptɨ mina-pakɨlɨñda tɨmbi yallɨ Yesu ñɨndɨñ nɨ-gɨñgɨneñgɨlɨñ, “Dɨk nandɨ-nɨmumbi, bɨt endok gɨnañjɨnan pɨneñ.” Eumbi nandɨ-semguk. 33 Nandɨ-semumbi, ama gɨnan nanin poñambi, bɨttok gɨnañjɨnan pɨumbi, bɨt kɨmɨn wopumdɨ kwet kloñnan wolok woñep pɨ ñambi, tuk guañnan pɨmbi, tuk nambi kɨm-taleñgɨlɨñ. 34 Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, bɨt yambɨndɨkñe amalɨ nek indañguk wɨn kañbi pi ñambi, wolok kasat amatam it kwelan ba kanda ilan ña tɨ-semgɨlɨñ.
35 Tɨmbi amatamdɨ nepek indañguk wɨn kanepi Yesuloñ bɨmbi kañgɨlɨñ wɨn: ama dama yal kolannat kulɨñguk endok nanandɨn dakleumbi, dasindasi dasimbi, Yesulok kesiinan pipalɨm kañbi mɨsɨñgɨlɨñ. 36 Tɨmbi nepek nek indañguk wɨn dausɨlɨ kañgɨlɨñ endɨ ama yal kolannat kulɨñguk nɨtek kɨndem dañguk wolok kasat amatam dɨwɨnda tɨ-semgɨlɨñ. 37 Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, Gelasa nasi gɨtɨkgandɨ Yesu kundit tɨñguk wala kolan mɨsɨmbi, kwesɨ biuktok nɨ-nandɨñgɨlɨñ. Nɨ-nandumbi nandɨ-sembi, yambim ñauktok kɨkeñ plon loñguk. 38 Tɨmbi ama yal kolannat kulɨñguk endɨ Yesu gɨta kuuktok nɨ-nandɨ tɨñguk, gan Yesulɨ ilan nɨ-mupi, ñɨndɨñ nɨñguk, 39 “Dɨk ikanan undanem ñambi, Yambattɨ kundit engano sɨnɨk tɨ-gamɨk wolok kasat amatamda tɨ-semekañ.” Eumbi, walinin pɨmbi, it kwelan undanem ñambi, Yesulɨ nepek tɨ-ñɨmɨñguk wɨn amatam gɨtɨkta kasat tɨ-semguk.
Yesulɨ tam jɨmbalat no tɨmbɨ kɨndem daumbi, wembe no kɨmnan nanin tɨmbɨ mɨlakuk
40 Yesulɨ bɨndambo tuk guañ tambon kandañ ña suaumbi, amatam en mandɨ pakɨlɨñ gɨtɨk endɨ sɨlɨsɨlɨ tɨmbi, not tɨ-ñɨmɨñgɨlɨñ. 41 Tɨmbi it kiyaulok kandɨkñe ama no koi Jailus endɨ Yesuloñ bɨmbi, kesiinan pɨ pɨndɨm dou papi, kakukulembi, enlok ilnan nañgɨp ñauktok nɨñguk, 42 wɨn wemban noñgan sɨnɨk gwɨlalɨ 12 en kɨmbepi tɨñgukta tɨmbi wɨndɨñ tɨñguk. Tɨmbi Yesulɨ nandɨ-ñɨmɨmbi, en gɨta ñañɨlɨmbi, amatam kle ñañgɨlɨñ endɨ kle-gɨmbupi ñasɨñgan ñasɨñgan tɨñgɨlɨñ.
43 Tɨmbi tam no tam jɨmbat inda-ñɨmɨumbi, ama nolɨ en tɨmbɨ kɨndem dauktok tuop nɨmda tɨ-tlalɨmbi, gwɨlat 12 ombɨñguk.* Nandɨ-tale ama dɨwɨndɨ manda kusip no gamañgot patak eañ. Wɨn ñɨndɨñ, “Endɨ mɨnem kwɨlɨkwɨlɨlɨ gɨtɨk gwasap amala em-taleñguk.” 44 Endɨ Yesu siñgin kandañgan tɨmbɨ dumalaumbi, dasindasinlok blemblem tɨke-kaumbi, wolongan wekailɨ kalandañguk. 45 Tɨmbi Yesulɨ enguk, “Nindɨ neplak?” eumbi, amatam gɨtɨktɨ “Nɨm nɨm” eumbi, Petlolɨ nɨñguk, “Bep, dɨk amatam kɨmɨn wopumdɨ gep kle gɨmgɨm embi, ñasɨñgan ñasɨñgan tañ wɨn!” 46 Gan Yesulɨ gɨñgɨnembi enguk, “Nimbek ñalɨ kɨndem dauktok nepmɨumbi, gembɨnalɨ kena tɨmbɨm nandɨlet wɨn!” 47 Wɨndɨñ eumbi, tam endɨ pat-sembektok tuop nɨm wɨn nandɨ-daklembi, blañblañem bɨmbi, Yesu kesiinan pɨ papi, amatam dausɨnan kusei nekta tɨke-kañbi, wolongan kɨndem dañguk wolok kasat tɨ-ñɨmɨmbi nɨ-sɨwɨkuk. 48 Tɨmbi Yesulɨ nɨñguk, “Wembana, nanandɨ-kɨlɨktɨñgalɨ gep tɨmbɨ kɨndem dalañ, ñala busukñeñgan ñau.”
49 Yesulɨ manda wɨndɨñ eñɨlɨmbi, ama nolɨ it kiyau kandɨkñelok ilnan nanin manda tɨkembi, Jailusloñ bɨmbi nɨñguk, “Wembañga ip sembɨk, wala tɨmbi endaut nɨmbɨmbi, slakan wandɨñ kesɨk gawat nɨm ñauk.” 50 Gan Yesulɨ mandan wɨn tɨkembi, Jailus ñɨndɨñ nɨñguk, “Nɨm mɨsɨwɨñ, nandɨ-kɨlɨktɨñgot tɨ-namɨñ. Tɨmbi wembañga kɨndem dautak.” 51 Wɨndɨñ embi, ña Jailuslok ilnan tombi, it gɨnañnan ama dɨwɨn nɨm lonelɨñdok e-kɨmɨsip tɨ-sembi, Petlo, Yoane, Yakobo tɨm wembelok meñ beu endɨñgot yanañgɨlɨm loñgɨlɨñ.
52 Tɨmbi amatam it gɨnañnan pakɨlɨñ endɨ gɨtɨk wembela kut-blambla embi mano tɨ pakɨlɨñ, gan Yesulɨ enda ñɨndɨñ enguk, “Wembe ñɨn nɨm sembɨk, endɨ slak dou patak, wala tɨmbi mano nɨm tɨmbɨt.” 53 Wɨndɨñ eumbi, wolok pakɨlɨñdɨ wembe wɨn ikan sembɨñguk wɨn ka-nandɨñgɨlɨñda tɨmbi Yesulok mandala nandum tlal tɨmbɨmbi, tɨkɨle manda nɨñgɨlɨñ. 54 Gan Yesulɨ wembe kii plon tɨkembi kɨtɨ-ñɨmɨmbi nɨñguk, “Wembe, dɨk mɨlat!” Eumbi, 55 wembe wolok gɨnañ tiptɨ undane bɨ pɨumbi, wolongan mɨlakuk. Mɨlalɨmbi, Yesulɨ nanañ no mɨumbi nambektok enguk. 56 Tɨmbi wembe meñ beulɨ kundit wɨn kañbi ka-sɨlɨkñembi, nanandɨnjet nɨm dakleñguk. Gan Yesulɨ enɨ-kɨmɨsip tɨ-sembi, nepek indañguk wɨn ama nola nɨm enɨnelɨñdok enguk.

8:10: Aisaia 6:9-10

*8:43: Nandɨ-tale ama dɨwɨndɨ manda kusip no gamañgot patak eañ. Wɨn ñɨndɨñ, “Endɨ mɨnem kwɨlɨkwɨlɨlɨ gɨtɨk gwasap amala em-taleñguk.”