17
Pol hilu Silas hilya kol ngawan Tesalonaika
Pwen Pol hilu Silas hilya yau kol malkol ngawan Ampipolis pe Apolloniya, pe hilu yarayah hilya kol ngawan Tesalonaika. Pe hape ara, yumwa totohun hawum tahu Yutah iro aliy. Pe Pol iya nondriya yumwa totohun tehe ngara kiro mbusiy. Pe iho nondriya lang Sapat maroyoh, Pol ipwatiriye iyapolohu iya nongan mepo ita nondriya puk ta Ngindrai. Pe iratiyaniy ileu, pe ipwaingani nongan ndrokonan, tehe nongna hu poropet iyinganiy tehe Kristus andre kikuni nopwaran pe kimat, pwen andre kitine paiwe. Pe ipa, “Yesu aro, mepo urupo pohowe yiy isa kili wawu, ara yiy Kristus.” Pe nongna Pol ara, ara iluwi lohonga hu Yutah hayah pe huyapolo hilu Silas. Pe hu Krik soyon iya mepo ngara hu koro pahandra nohowai ta Ngindrai, iyapolo hu pihin mangalahu soyon hape yi, ara huyapolo hilu yi.
Hapeko yihu Yutah ara humaimai, pwen pe humbultani hu ndramat hayah para tandroindroi huro ndrohopah. Pe husuhuri hu ndramat soyon iya yi, husa wule, pe hurambumbuwat iro nondriya kol namandran ara. Pe huhumbuh huya suwe Yason, para kaya ten Pol hilu Silas pe hu pakawiri hilu kaya nima hu yau masih. Hapeko yihu kankahi hilu pwi. Pwen pe huluwi taharahani Yason iyapolo hu nali hu iya saya Yapan hayah, pe huyaiki hu iya kili hu yapane kol namandran ara, pe huwayeh hupa: “Hu ndramat mepo hu kantapaiwani pahandriya kol pwan kinsa paingan ara, mahapo hu kansa topo iye, pe Yason irawuloh iya kili hilu pe iwiri hilu hilya pe hilro seu kili yiy. Pe yihu ndramat masih kene aro, ara yihu ngara konho ndruwa nongan pwahanou ta Sisar pwi. Pe ngara hu kapa king hamou ita ndron i; ngalan ara Yesu.” Pwen iro mwonen huhulingi nongan aro ihipwen o, hu ndramat soyon iya iyapolo hu yapane kol namandran masih ara, huro rambumbusan. Pwen hu yapane kol ara humbusiy pe Yason iyapolo susuyan hu ara hurandropweya hu. Ihipwen, hutali Yason hu para hu kayau.
Pol hilu Silas hilya kol ngawan Pereya
10 Pwen kol iping pe hape pwi ko, yihu Kristen hupwandrisa Pol hilu Silas pe hilyau hilya kol ngawan Pereya. Pe hilyarayah hilya hape ariya, pe hilsong hilya nondriya yumwa totohun tahu Yutah. 11 Pe hu Yutah para Pereya kultuwayihu ara hiyan iya, pe iramwaitini kultuwayi hu Yutah para Tesalonaika. Pe yihu hilingi nongna Pol pe hunamiliy tisingiy. Pe lang sih tehe sih, ngara hu kanime nokulaniy nondriya hu Nongna Ngindrai, para hu kanimei tehe nongan mepo Pol iro pwai ara ndrokonan, ndre pwi. 12 Pwen pe yihu para Yutah soyon, ara hupwotisingi lohongahu. Pe ndromwoya hu pihi Krik hu mangalahu, iyasura hu yapa Krik i, ndromwoya hu ara irayah soyon hape tehen aliy yi.
13 Pwen iro mwonen yihu Yutah para Tesalonaika ara huhulong tehe Pol ara iro pohowe nongna Ngindrai iro kol Pereya, pwen pe yihu ya kol ariya yi, pe yihu suhuri hu ndramat para karambubuwat. 14 Pwen hape pwi ko, hu Kristen hupwandrisa Pol iya leng. Hapeko Silas hilu Timoti ara hiluye ndron Pereya. 15 Pwen hu ndramat huluwani Pol pe huwiri yiy iya kol namandran Atens. Pwen Pol iyki nongan iya kili hu ndramat ara, para hu kaya pwai kiya kili Silas hilu Timoti, para hilu kahaleh o pe kasa kili yiy; pwen huyau.
Pol ipohowe nongan iro kol namandran Atens
16 Iro mwonen Pol ara iro longe hilu iro kol namandran Atens, inime hu kerewek soyon iya huro kol ara, pe imbusi ndriyan ara iporu. 17 Pwen pe iro nondriya yumwa totohun pe iro pwatiriye iyasura hu Yutah pe hu ndramira Krik mepo ngara hu koro pahandra nohowai ta Ngindrai. Pe lang sih tehe sih ngara kiratitiye kiyasura hu ndramat mepo husa koyum husa ndrohopah. 18 Pwen hu ndramat hayah para yihu Epikuriyan* Epikuriyan—ara yihu ndramat hiyeh ngara hu koho ndruwa hinonou ta ndramat hamou lohongan namandran ngalan Epikurus, ngara kihinuwani hu ndramat, tehe pwesai ara lohongai handra namandran masih iripo kol pwan. pe yihu Stowik Stowik—ara yihu ndramat hiyeh ngara hu koho ndruwa hinonou ta ndramat hamou lohongan namandran ngalan Seno, ngara kihinuwani hu ndramat, tehe hu karahatini lohongahu, pe hingorowa mwoiwahu ara kiluwi hu kaya kultuw hiyan. mepo lohonga hu namandran, ara hupepet iyasura yiy. Pe hayah tahu ara huro sok, hupa, “Ndramat para pwasosohou ita, pakipa tesah?” Pwen yihu hayah ara hupa, “Ininim tehe pakitiyani hu paira hu kol hakol-hakol mawen.” Hupa tehen tora, paratesah Pol ara iro pohowe nongan hiyan ta Yesu pe nongan para Yesu kintine kimat. 19 Pwen huwiri Pol iya pe huyaiki yiy iya kili hu yapane kol mepo ngara hu kambultere hu kaya ndrohonokuhu mepo hupohowei Areyopakus. Pe hupwai iya kili yiy, hupa, “Iya hiyan para yowu kasa pahasani hinonou howen mepo atapohowei ara, ndre pwi? 20 Melit hayah mepo atawong iya aliy ara, ara handra pe howen isa tahilong towu. Yowu nakapahasaniy opu, ndroiyi nongan ara ita pa tesah ndrokonan.” 21 (Akanimei, yihu ndramira kol Atens pe hu ndramat para kol mawen mepo husa huyen aliy, ara huiki lenge hu topwei iya para tahilong nongan howen pe karatiyani nongan.)
22 Pwen Pol itine iro ndrohonoku mbultere tahu Areyopakus, pe ipa, “Wawu ndramira Atens! Yo unimei tehe melit masih wawu tora mbusiy, ara wawu tora ndruwa kultuwayi kowase totohun tawawu. 23 Yo urukai urakayani nondriya kol iye, pe kunnimei nokulaniy pwen sehe melit mepo ngara wawu katohun kiya aliy. Pe yo kunsa yirowe pere tuntun sih, pe nongan handra huratuluwiy ita aliy, ara ipa toro: IYA KILI NGINDRAI MEPO WOROU TUKOWU TAN. Kiya, mahapo sehe melit mepo wawu kowu pe wawu tora tohun iya aliy, ara mahapo nakupohowei kisa ngawan kili wawu.
24 Ngindrai mepo imangsani kol pwan pe melit masih iripo aliy, ara yiy Yapane kol pwan pe kol paingan yang. Pe yiy ngara kinho ye nondriya hu yumwa totohun namandran mepo nima hu ndramat hupuliy, ara pwi. 25 Pe kinlahiy para nimarou ndramat kasopwat yiy pwi, pe yiy kinnamili handra melit kiltou pwi yi, paratesah, yiy opu iyki kunuwen pe taleh iyapolo melit masih isa kili worou masih kene. 26 Pe iyau kili ndramat hamou opu, imbusi hu ndramira kol hakol-hakol husarayah, para hu kaya pe kampwan kene ndrita kol pwan masih. Pe iyki nowe hu pe ndringa hu kol hapeleheh para hu kaya keyen aliy. 27 Ngindrai imbusi tehen tora, ara para matisan hu ndramat katen yiy pe kaseyeh yiy pe kakahi yiy. Hapeko yiy ara kinto mwanan kiltou pwi. 28 Iyau kili yiy opu turopo mwalen, turopo tokai pe turopo. Tehe hu ndramat para tiyeya waliy tawawu mbukena wawu ngara hu kapwai, kapa, ‘Worou ara ndrayen.’
29 Pwen worou, ara ndraye Ngindrai, pe mbuna tukalohonganiy tehe Ngindrai ara tehe kolt, ndre silwa, ndre pat, ndre sumwoiwa nombungong mepo ndramat imangsaniy iyau niman pe lohongan, ara pwi yoh. 30 Mamu kinna, lohonga hu ndramat kinileu pwi, pe Ngindrai kiniyki lohongan kinna tahu pwi. Hapeko mahapo ipwandrandrahaniy iya kili hu ndramat masih para kol pwan masih kene, para hu karapaiwani ndriyahu. 31 Pe yiy ara kintanonoyani lang para kiramwaniyani kol pwan, kiyapolo tamwaniye hiyan kiyau kili ndramat mepo kintakiniman. Yiy kinpwainganiy kintayah mannan kinna mbulmara hu ndramat masih, paratesah, iya kultuw para katine kimat.”
32 Iro mwonen huhulingi Pol iwong iya lohongai para titine kimat, pwen hu hayah tahu ara hupwasimiri yiy. Hapeko hayah tahu ara, hupa, “Yowu namiliy para kahalingiy porosih i, sehe nongan mepo ata wong iya aliy ara.” 33 Pwen Pol iwong ihipwen, pe itali hu pe iyau. 34 Hapeko hayah tahu ara huho ndruwa Pol pe hupwotisingi lohongahu. Pe hamou ita mwalingahu ara ngalan Tiyonisiyus, yiy ara hamou tahu para Areyopakus, iyapolo pihin hamou ngalan Tamaris, pe hu hayah tahu ara huyapolo hilu i.

*17:18: Epikuriyan—ara yihu ndramat hiyeh ngara hu koho ndruwa hinonou ta ndramat hamou lohongan namandran ngalan Epikurus, ngara kihinuwani hu ndramat, tehe pwesai ara lohongai handra namandran masih iripo kol pwan.

17:18: Stowik—ara yihu ndramat hiyeh ngara hu koho ndruwa hinonou ta ndramat hamou lohongan namandran ngalan Seno, ngara kihinuwani hu ndramat, tehe hu karahatini lohongahu, pe hingorowa mwoiwahu ara kiluwi hu kaya kultuw hiyan.