27
Pol ihis iya ndroi para kiya Rom
Pwen yihu kanmburi nongnahu pwen tehe yowu andre kahis ndroi mapelei pe kangap kaya kol namandran masih Yitaliy. Pe huiki Pol iyapolo hu ndramat hayah mepo huro nondriya kou i, ara huya pahandra pwokere ta ndram inimnim iyata hu ndram masangat ngalan Yuliyus. Pe Yuliyus ara hamou tahu ndram mepo ita ndrokoyirayi hu ndram ta Sisar imwonen. Pwen yowu his iya ndroi hakou para kol ngawan Andramittiyum, pe ndroi ara, ara pakingap kiya yau te hu kol huhora poholeng para kol namandran iya Esiya. Pwen ndroi ara itali kol ara, pe yowu ngap yowu yau. Pe Aristarkus ndramira kol ngawan Tesalonaika, ita nondriya kol namandran iya Masetoniya, ara iya sura yowu i.
Lang sih mulan yowu yarayah iya kol ngawan Siton. Pwen Yuliyus ara koyun isikirani Pol pe itali yiy iyasura kowasen hu para hu kapwokarani yiy. Pwen yowu tali Siton, pe nohai imum isa pe imbuiwani ngondroi. Pwen pe ndroi ara ingap iyayau ndruwa mbuson para Saiprus. Yowu ngap yowu ya pupura mwekeu, pe yowu ramwaitini kol malkol namandran iya, Silisiya pe Pampiliya. Pwen yowu sarayah yowu sa kol mendreheh Mira ita nondriya kol namandran iya Lisiya. Yowu ro ara, pe namandran tahu ndram masangat ara, ara ikahi ndroi hakou i, para kol Aleksandriya, mepo nakingap nakiya kol namandran masih Yitaliy. Pwen iwiri yowu pe yowu ya his ndroi ara. Yowu tali kol ara pe yowu ngap nokule-nokule lang soyon hape, paratesah, nohai ara iro mbuiwani ngondroi. Pwen hu ndramira ndroi ara huro mbungas mambusungereyihu, pe yowu yarayah yowu ya pakeh kol ngawan Kinitus, paratesah, nohai ara ipenani yowu para kaya. Pwen yowu paiwani yowu pe yowu ya pahandra mbuson Krit, pakeh kili mbusungo Salmone. Pwen hu ndramira ndroi ara huro mbungas mambusungereyihu, pe yowu ro ngap pakeh poholeng, pe yowu sarayah yowu sa kol hape mepo yihu ngara kapohowei, Ndrohonoku Ngohongoh Para Ndroi.* “Ndrohonoku Ngohongoh Para Ndroi,” ara kol hakol mepo yihu ndroi ngara kasa pe kakohon kohou aliy; Eng: Fair Havens/Safe Harbours; TP: Gutpela Pasis. Kol ara, ara ita pakeh kili kol ngawan Laseya.
Pe lang soyon iya ara kinsayau o mwaihei, pe Lang Namandran tahu Yutah para Kayuh Anandrinai “Lang para Kayuh Anandrinai;” Eng: The Fast/The Day of Atonement; TP: Bikpela De Bilong God i Rausim Sin Bilong Ol Manmeri; Iho nondriya hayou sih-sih, pakeh lang para kayuh anandrinai, ara ngara kirahihini walehe nohai namandran ngara kisarayah kiho Ndras Metitereniyen. Pe walehe nohai ngara kimum, ara hu ndroi ngara hu konoho ngap pwi. ara kinsayau i. Pe ndras ara iro rapohowaniy pwokeyan iya, pwen Pol ipwandrandrahani hu ipa, 10 “Wawu yapane, kapa tukangap kaya, yo urupo nimei tehe andre tukaya pohonani nopwaran namandran iya, pe andre tukatali hu melit hitun. Pe ndroi iyapolo hu memelit masih andre kayuh, pe ariya ko pwi, matisan worou tukamat i.” 11 Hapeko ndram mepo iya mu iya kili hu ndram masangat, ara kinhilingi nongna Pol pwi yoh. Pe yiy ara iho ndruwa nongna ndramat iro ngaplani ndroi pe iyasura mbukena ndroi. 12 Pe ndrohonoku ndroi ara, ara kinlahiy para ndroi kihou aliy nondriya walehe nohai imum, ara pwi. Pwen pe hu soyon tahu ara humburi nongan para yowu kangap manau. Pe hupwokeyani lohongahu para yowu kayarayah kaya kol Pweniks, pe koro ndron aliy, kipoo walehe nohai ara kisayau. Ndrohonoku ndroi ita Pweniks, ara ita mbuson Krit, inimnim iyayau te tolau pe rai kene. Eng: Facing both southwest and northwest
Nohai namandran masih imum, iyapolo nowei
13 Pwen nohai para tolau ara imum, hapeko kinimum pwokeyan pwi. Pwen pe yihu pa ndre lohongahu ara kintayah mannan para hu kangap, pwen pe huluwi pere ndroi isa paingan pe yowu ngap yowu ya pakeh poholeng para mbuson Krit. 14 Hapeko kinna ndrangan niwen pwi ko nohai namandran masih imum i, nohai ara, ara nohai namandran, iyau te hai. 15 Pe nohai pe nowei ara ilokopiyani ndroi, pe ndroi ara kinlahiy para kingap kiya mara nohai pwi yoh. Yowu palte iya pe wele yowu imai, pe ndroi, ara iho raipit ndruwa huluwa nohai opu. 16 Yowu ro pit yowu ya ramwaitini ndruwa mbuson mendreheh ngalan Kauta. Pe mbuson ara, ara ilohowi nohai hape, pe yowu ro mbungas para kaluwi mon kisa pakeh kili ndroi. 17 Pwen hu ndramira ndroi ara huluwi mon isa paingan ndrita ndroi. Iyamulan hupiyani hu malkeye ndroi huya pahandra ndroi para kirandrikipiri ndroi kiya pwokeyan. Pe hunoh hupa ndre matisan ndroi kingap kiya pe kiya ndrap kiya kalayeng, ita ndrokolo mwekeu pakeh Aprika. Pwen pe hutali pelei isa pwan pe ndroi ara iro pit iya huluwa nohai opu. 18 Pe nohai namandran masih, ara iro sumbuiwani ndroi tehen tora kopu. Pwen iya lang sih mulan i, hu ndramira ndroi ara huro piye hu melit nopwaran iya ndras. 19 Pe irahaihai lang toyoh imwonen, hu ndramira ndroi ara huwiri menmena ndroi, tehe pelei, pe keye ndroi, ara iya nimahu imwonen, pe hupiyaniy iya ndras i. 20 Lang soyon iya isa pwen pe yowu hape kannime mwandrai pe hu piriy pwi, pe nohai namandran ara, ara iro mum manau. Pwen lohonga yowu para koro hiyan ara kinhipwen topwei.
21 Pe hu ndramat masih ara hu kannamnam pwi ndrangan niwen iya. Pwen Pol itine mwalingahu pe ipwai iya kili hu, ipa, “Wawu yapane, kapa wawu konho ndruwa nongno kunpwai kinna, para mbuna tukatali mbuson Krit, ara andre tukanna nondriya nopwaran aro kene, pe andre tukanpiyani menmenarou pwi. 22 Hapeko nakupwai kisa kili wawu, tehe wawu mbuna akahandrundru. Paratesah, hamou torou andre kinpiyani mwoiwan pwi; ndroi opu andre kiyuh. 23 Pinge ping, ara angelou ata Ngindrai mepo urupo tohun iya kili yiy pe urupo mbusi mbulyan ara isarayah isa pe iro tine ngilse. 24 Pe ipwai, ipa, ‘Pol, mbuna anoh! Wou andre aro tine nongan mbulmara Sisar. Pe animei, Ngindrai kiniyki mwoiwahu masih mepo topo sura wou nondriya ndroi iye, ara andre hu koro hiyan.’ 25 Wawu yapane, wawu mbuna akahandrundru, yo ara upwotisingi lohongo tehe sehe melit Ngindrai kinpwai kinsa kili yo pwen, ara andre kirayah mannan imwonen tehe kinpwai kinsa kili yo. 26 Hapeko ndroi ara andre kiya ndrap kiro mbuson sih.”
Ndroi iya talon
27 Pe iho ping songui pe haahiu, nowei ara iro piyani yowu manau iya yau te Ndras Namandran Metitereniyen. Pwen iropo iya ndrokolo put, hu ndramira ndroi ara huhungorowei tehe ndroi ara kinsa pakeh leng. 28 Pwen hurandrohongani muruwan para ndras, pe ndrohongan ara kiho tehe lungui pe hangah,§ Ara pakeh tehe 40 mita. pe kinna ndrangan niwen pwi ko, hurandrohongani muruwan para ndras paiwe, pe ndrohongan ara kiho tehe songui pe yimingah.** Ara pakeh tehe 30 mita. 29 Pe hu ndramira ndroi ara huro noh hupa ndre matisan ndroi towu, ara kiya ndrap kiya ndrita pat pe kitalon. Pwen pe hundruyani pere ndroi mahaahiu ilai iyapwen te kuwi ndroi pe iya ndras. Pe yihu huro tohun para lang kileu kileh. 30 Pe hu ndramira ndroi ara huro lohonge para hu kawop kaya mawen ndroi, pwen pe hundruyani mon iya pwan ndrita ndras, pe yihu ara huro rapihiye tehe huro ndruyani pere ndroi iya pwan te ngondroi. 31 Hapeko Pol ara ipwai iya kili ndram mepo iro nimnim iyata hu ndram masangat iyapolo hu ndram tan, ipa, “Kapa yihu ndramat ara konto nondriya ndroi pwi, pwen andre wawu konto hiyan pwi.” 32 Pwen o hu ndramira pahun ara husondriti malkeye mon imut, pe hutali mon ipit iyau.
33 Pwen pakeh lang nakimbungahiy, Pol irakelehani hu masih para kanamnam. Pe ipa, “Nondriya lang songui pe haahiu, ara wawu ro longani tesah pakirayah, pe wawu kaniyan hapesah pwi. 34 Pwen pe urakelehani wawu para akapo hape anandrinai pe akayan, pwen andre kisopwat wawu pe akoro mwalen. Pe andre hamou tawawu kinwiri hape nopwaran pwi.” 35 Pol iwong irohopwen o, pwen iwiri ndrinanohun hayah pe irawuloh iya kili Ngindrai iro mbulmarahu masih. Pwen iramburingiy pe iyan. 36 Pwen ndriyahu ipwes, pe hu masih hupo anandrinai pe huyan. 37 Ndromwoya yowu masih iro ndroi ara, ara lungat andrtingui pe annomou (276). 38 Pwen yihu masih hunamnam pe huhumosu hu, pwen pe hupiyani mbuwa wit iya ndras, para ndroi kimwak hape.
39 Pwen lang ileu pe hu ndramira ndroi ara hu kanyirowe hape aleheh huro aliy pwi, hapeko hunime pohomara ndras pe kalayeng iro aliy. Pwen pe huhunonou para kangaplani ndroi kiya kalayeng ara, kapa yihu kalahiy. 40 Pwen huwiri semen pe husondriti hu malkeye pere ndroi humut pe hutalihu huya ndras. Pe hutali malkei mepo hu kanwasi pos malwoh namandran mepo ngara kiro paiwani ndroi iya aliy, pe husoli pelei iya paingan para kiwiri nohai. Pe hu pakangap kaya poholeng. 41 Hapeko ndroi iya pe iya ndrap iro mbuniya kalayeng sih iho ndrokolo ndras. Pwen nowei ara iro piyaniy iya kuwi ndroi pe italon.
42 Pwen hu ndramira pahun ara humburi nongnahu para pakatingundru hu ndramat para nondriya kou, matisan hu karangangai pe hu kawop. 43 Hapeko ndram mepo iro nimnim iyata hu ndram masangat, ara ilohonge para kipenani Pol para mbuna kimat. Pwen pe ikaituwe lohonga hu ndram para mbuna kirayah. Pwen ipwatisingiy iya kili hu masih mepo hulahiy para hu karangangai, ara hu kakohis kimu pe hu kaya leng. 44 Pe hu masih mepo huro ndron, ara huhis iya menmena ndroi pe hu sombule kei para ndroi, pe hupit iya aliy. Pwen tehen tora ko, yowu masih yowu yarayah hiyan o yowu ya leng.

*27:8: “Ndrohonoku Ngohongoh Para Ndroi,” ara kol hakol mepo yihu ndroi ngara kasa pe kakohon kohou aliy; Eng: Fair Havens/Safe Harbours; TP: Gutpela Pasis.

27:9: “Lang para Kayuh Anandrinai;” Eng: The Fast/The Day of Atonement; TP: Bikpela De Bilong God i Rausim Sin Bilong Ol Manmeri; Iho nondriya hayou sih-sih, pakeh lang para kayuh anandrinai, ara ngara kirahihini walehe nohai namandran ngara kisarayah kiho Ndras Metitereniyen. Pe walehe nohai ngara kimum, ara hu ndroi ngara hu konoho ngap pwi.

27:12: Eng: Facing both southwest and northwest

§27:28: Ara pakeh tehe 40 mita.

**27:28: Ara pakeh tehe 30 mita.