22
Iudaas i mulaaot kupi in wagu taa Iesu
(Mt 26:1-5, 14-16; Mk 14:1-2, 10-11; Io 11:45-53)
1 Io, ia marawaai a lukaara na bred baa pa ta is uni, di waatungi ma a lukaara na waan likaai. 2 Ma a kum ngaala na tena wetabaar karom God, ma ra kum tena wawer u ra kum Naagagon, diat nuknuk kup ta mangaana aakapi kupi diat a aak doko Iesu uni, maa diat burutaana a taara.
3 Ma Saataan i ruk taau un Iudaas, raa iaana kaai Iskaariot, ia raa ko ra 12 naat na wawer. 4 I waan karom a kum ngaala na tena wetabaar karom God, ma ra kum mukmuga anu ra kum tena baboura u ra ruma na wetabaar, ma diat pirpir ungaai mai baa in wagu lelawaai taa Iesu karom diat. 5 Diat gaaia, ma diat piri naa diat a doki ma ra maani. 6 Io, Iudaas i mulaaot, ma i nuknuk kup ta koina pakaana bung baa pa ta ngaala na taara, io, in wagu taa Iesu karom diat.
A ru naat na wawer diat waninaar a utnaa kup a lukaara na waan likaai
(Mt 26:17-25; Mk 14:12-21; Io 13:21-30)
7 A bung na lukaara na bred baa pa ta is uni i waan paat, baa di laana aak doko a kum naat na sip uni kup a lukaara na waan likaai. 8 Ma Iesu i tula wa Petero ma Ioaanes ma i piri taan diaar, “Mur a waan ma mur a waninaar andaat utnaa kup a lukaara na waan likaai.” 9 Ma diaar tiri naa, “U nemi naa mir a waninaari awaai?” 10 I baalu diaar naa, “Baa mur a waan paat inaanga Ierusalem, mutul a wetarom ma raa muaana i lo ina ngaala na palaa, ma mur a murmuri u ra ruma baa in ruk uni. 11 Ma mur a piri taa ra tamaa ra ruma naa, ‘A Tena Wawer i piri naa: Waiaa a kukur ra ruma baa miaat ma ra nung kum naat na wawer, miaat a aan a utnaa na waan likaai iaai?’ 12 Ma in waiaa ta mur u ra ngaala na kukur ra ruma inaanga nate, baa di aa waninaar taai, ma mur a waninaar a utnaa iaai.” 13 Io, diaar waan, ma diaar baraata raap paa ut a kum utnaa baa Iesu i pir taai taan diaar. Ma diaar waninaar a utnaa na waan likaai.
A tintinip na winangaan anu ra Tadaaru
(Mt 26:26-30; Mk 14:22-26; 1Kor 11:23-25)
14 Baa a pakaana bung ia ot, Iesu ma ra kum aapostolo diat ki u ra winangaan. 15 Ma Iesu i piri taan diat naa, “Iaau nem aakiti naa daat a aan a utnaa na waan likaai baa pa iaau kariaana utbaai a kinadik, 16 maa iaau piri taa muaat naa, pang aan balet ta utnaa na waan likaai tuk u ra bung baa din paam ot paai u ra mataanitu anun God.”
17 Iesu i lo paa a kaap ma i waatung wakaak paa uni, ma i piri taan diat, “Muaat a lo paa a kaap bi, ma muaat a inim weraana paai. 18 Maa iaau piri taa muaat naa, pang inim balet ma ta waain, tuk ut u ra bung baa a mataanitu anun God in waan paat uni.”
19 Ma i lo paa a bred, i waatung wakaak paa uni, i bik paai, ma i tabaara diat mai. I piri naa, “Bi ia a paning, [iaau taar taai un muaat. Muaat a paampaami lenmi, kupi muaat a nuknuk pa iaau balet.” 20 Lenkaai maa, baa ia raap a winangaan, i lo paa a kaap ma i piri naa, “A kaap mi, a matakina kunubu u ra gaaping baa i talabo un muaat.]*Raa kum tena manaana u ra Buk Taabu diat nuki naa Lukaa pa i timu a kum pirpir baa i ki naliwan u ra ru wakilang [ ]. Diat nuki naa te ingen i timu taai namur. 21 Baboi! A limaan ia baa in wagu ta iaau, kuri mir rarakaan ungaai u ra luwu na winangaan. 22 A lingtatuna ut baa Natu ra Muaana in maat welaar ma God ia naagagon taai, iaku in aaka aakit karom a muaana baa i wagu taai.” 23 Ma diat tiri wetwetalaai diat naa, “Woi ma duk kon daat in paam a utnaa mi?”
Woi maa i ngaala aakit?
24 Diat weol na pirpir baa woi kon diat di waatungi naa i ngaala aakit. 25 Ma Iesu i piri taan diat lenbi, “A kum king anundiat baa wakir a taara Iudaia diat naagagon dekdek diat, ma anundiat kum mukmuga diat nemi naa din waatung diat naa a kum koina tena wewaraaut. 26 Iaku muaat koku muaat lenmaa. Ia baa i ngaala taa muaat in welaar ku ma ia baa i kinalik, ma ia baa i mukmuga in welaar ku ma raa baa i tartaraam welu. 27 Woi maa i ngaala, ia baa i ki u ra winangaan, baa ia i tartaraamlui? Ia ut baa i ki u ra winangaan, naka? Iaku iaau, iaau ki naliwan taa muaat welaar ma ia baa i tartaraam welu.
28 “Muaat, muaat tur ungaai ma iaau u ra kum mawaat baa i waan paat karom iaau. 29 Ma ang taar taa a kini na naagagon taa muaat welaar ma Tamaang ia taar taai taang, 30 kupi daat a wangaan ma daat a inim u ra nung luwu u ra nung mataanitu. Ma muaat a ki u ra kum kiki na king, ma muaat a naagagon a 12 wuna taara Israael.”
Iesu i pirpir muga u ra weoro anun Petero
(Mt 26:31-35; Mk 14:27-31; Io 13:36-38)
31 Iesu i piri naa, “Simon, Simon, baboi, Saataan ia aaring paa kupi in walaar muaat, welaar ma ra tena minamaarut baa i tataanga weraana a wit mulu ko ra panina. 32 Iaku iaau aa aaraaring un ui, Simon, kupi koku anum nurnur in puka aakit. Baa u aa nukpuku balet, io, un wadekdek a kum tatem liklik.” 33 Petero i piri taana naa, “Tadaaru, pa iaau burut baa ang murmur ui u ra ruma na karabus ma u ra minaat.” 34 Ma Iesu i baalui naa, “Petero, iaau piri taam, umari baa a kareke pa in kurkurekatuk utbaai, un weoro tula pakaan naa pa u nunura iaau.”
Diat a lo a paaus na ungung maani, a kaa ma in liwan na wineium
35 Namur Iesu i tiri anuna kum naat na wawer lenbi, “Baa iaau tula wa muaat, ma pa numuaat ta paaus na ungung maani baa ta kaa baa ta su, lelawaai, muaat iba ut kup ta utnaa?” Ma diat baalui naa, “Pate.” 36 Ma Iesu i piri taan diat, “Iaku mi, ia baa anuna ta paaus na ungung maani, i koina baa in loi ut, ma a kaa kaai. Ma ia baa pa tin liwan na wineium, i koina baa in wiura wa anuna tina maalu ma in kul paa tin. 37 Iaau piri taa muaat, din paam ot paa a timtimu mi un iaau, ‘Di waatung ungaai diat ma ra kum tena aakaina.’ Aais 53:12
Maa a kum utnaa mi di aa timu taai un iaau, marawaai din paam ot paai.” 38 Ma a kum naat na wawer diat piri naa, “Baboi, Tadaaru, ruin liwan na wineium kuri ut.” Ma Iesu i baalu diat naa, “I ot ku.”
Iesu i aaraaring
(Mt 26:36-46; Mk 14:32-42)
39 Iesu i pari ko ra taamaan, ma i waan unaanga u ra Taangaai na Oliwa, welaar ut maa i laana paami. Ma a kum naat na wawer diat murmuri. 40 Baa diat waan paat u ra wanua maa, i piri taan diat naa, “Muaat a aaraaring, kupi koku muaat puka u ra walwalaam.” 41 I waan ingen kinalik taau kon diat, i ki but keke, ma i aaraaring lenbi, 42 “Tamaang, baa u nemi, un lo wa a ngunungut na minaat kon iaau. Iaku koku di murmur anung nemnem, din murmur ut anum nemnem.” [ 43 Ma raa aangelo taanginaanga u ra maawa i waan paat karomi, ma i wadekdek taai. 44 I kariaana a dekdek na tapunuk aakit, ma raa ia a kabina baa i ongor aakit ma ra niaaring. Ma a maakmaagon na panina i welaar ma ra tatua na gaap i puka pari unapia.]†Raa kum tena manaana u ra Buk Taabu diat nuki naa Lukaa pa i timu a ru rina 43 ma 44. Diat nuki naa te ingen i timu taai namur.
45 I tur ko ra niaaring, i waan talili karom a kum naat na wawer, ma i babo diat baa diat aa inep duman, maa a panindiat i bengbeng ma ra tapunuk. 46 Ma i piri taan diat naa, “I lawaai maa muaat inep duman ku? Muaat a tur, ma muaat a aaraaring kupi koku muaat puka u ra walwalaam.”
Di aal paa Iesu
(Mt 26:47-56; Mk 14:43-50; Io 18:3-11)
47 Baa Iesu i pirpir utbaai, a ngaala na kor na taara diat waan paat. Ma Iudaas, raa ko ra 12 naat na wawer, i muga pa diat. I waan karom Iesu kupi in dum a papaara waana. 48 Ma Iesu i tiri naa, “Iudaas, lelawaai, un wagu taa ma Natu ra Muaana ma ra wedum na maarmaari?”
49 Ma diat baa diat weur ma Iesu diat babo a kum utnaa mi ma diat nunurai naa din aal paa ma Iesu. Diat tiri naa, “Tadaaru, u nemi naa miaat a weium ma ra liwan na wineium?” 50 Ma raa kon diat i pakaat a tultul anu ra mukmuga na tena wetabaar karom God, ma i kutu wa ina ot na talingaana.
51 Ma Iesu i turbaati naa, “Koku!” Ma i paam in talingaa ra tultul, ma i wakoina paai balet. 52 Iesu i pirpir karom a kum ngaala na tena wetabaar karom God, ma a kum mukmuga anu ra kum tena baboura ko ra ruma na wetabaar, ma a kum mukmuga anu ra taara baa diat waan paat kupi. I piri naa, “Lelawaai, iaau duk a ngaala na tena pet apurpuruan, maa mi muaat waan paat ma ra kum liwan na wineium ma ra kum pakpakaana naalnaal kup iaau? 53 U ra kum bungbung raap daat kiki u ra ruma na wetabaar ma pa muaat paam akoto iaau. Iaku mi anumuaat pakaana bung, baa a dekdek i ra baboto i muga muaat.”
Petero i weoro kon Iesu
(Mt 26:57-58, 69-75; Mk 14:53-54, 66-72; Io 18:12-18, 25-27)
54 Diat paam akoto paa Iesu, ma diat ben ingen wai. Diat beni kup a ruma anu ra mukmuga na tena wetabaar karom God. Ma Petero i murmur waanawaana Iesu, iaku maa i welwelik ut. 55 Baa diat aa wakaa taa a nguan nataamaan, ma diat ki ungaai, Petero kaai diat ut. 56 Raa tauraara, a tultul, i babo paai baa i ki taau u ra baarabaara i ra nguan, ma i babo dekdeki, ma i piri naa, “A muaana mi diaar weweur utkaai ma Iesu.” 57 Iaku Petero i weoro lenbi, “Neling, pa iaau nunura Iesu.” 58 Namur kinalik, raa muaana bulung i babo paa Petero ma i piri naa, “Ui kaai muaat.” Ma Petero i piri, “Toling, iaau pate.”
59 Namur kinalik, raa balet i worwor dekdek, i piri lenbi, “A lingtatuna ut, a muaana mi diaar weweur ut ma Iesu, maa ia a te Gaalilaia.” 60 Petero i baalui naa, “Toling, pa iaau nunura a utnaa maa u pirpir uni.” Baa i pirpir utbaai, a kareke i kurkurekatuk maut. 61 A Tadaaru i tapuku, i babo takado karom Petero, ma Petero i nuk paa a pirpir anu ra Tadaaru baa ia pir taai taana naa, “Mari, baa a kareke pa in kurkurekatuk utbaai, un weoro kon iaau tula pakaan.” 62 Ma i pari ko ra pakaana maa, ma i taangi dekdek aakit.
Di tataur un Iesu ma di raapui
(Mt 26:67-68; Mk 14:65)
63 Diat baa diat baboura baat Iesu, diat tataur uni, ma diat raapui. 64 Diat pulu baat taa a mataana, ma diat piri taana lenbi, “Ui a propet, un wapua miaat, woi maa i raapu ui!” 65 Ma diat pir aakakai ma mongoro na pirpir utkaai.
Iesu i tur namataa ra taara na kiwung
(Mt 26:59-66; Mk 14:55-64; Io 18:19-24)
66 Baa ia keke, a kum mukmuga anu ra taara, a kum ngaala na tena wetabaar karom God ma ra kum tena wawer u ra kum Naagagon diat waan ungaai. Ma diat ben paa Iesu karom a taara na kiwung maa, ma diat piri taana naa, 67 “Baa ui Kaarisito, un wapua miaat.” Ma Iesu i baalu diat, “Baa ang wapua muaat, pa muaat a nurnur u ra nung pirpir. 68 Ma baa ang tiri muaat ma ta wetiri, pa muaat a baalui. 69 Iaku turpaai mari, Natu ra Muaana in ki u ra papaara ot na limaan God, ia baa i dekdek aakit.” 70 Ma diat raap diat tiri Iesu naa, “Ui Natun God naka?” Ma i baalu diat naa, “Muaat aa pir ot paai, iaau ut mi.” 71 Ma diat piri naa, “Daat nem balet ma ta pirpir na wetakun kup aawa? Maa daat aa walangoro taa anuna pirpir mi, baa daat a takunai mai.”
*22:20: Raa kum tena manaana u ra Buk Taabu diat nuki naa Lukaa pa i timu a kum pirpir baa i ki naliwan u ra ru wakilang [ ]. Diat nuki naa te ingen i timu taai namur.
†22:44: Raa kum tena manaana u ra Buk Taabu diat nuki naa Lukaa pa i timu a ru rina 43 ma 44. Diat nuki naa te ingen i timu taai namur.