AIREPA VAE REO OVOI LUK 1

LUK

Irapa Reoro Vo Vukuo Iava

Rera-a ro Luk ira oisoa dokta kovo purapareve. Voea iava rera ro Jentael-pa irara. Uva rera vo rigato purareva aue-ia 60 o 70 yia Jisas vo kavauaro isivaaro iava.

Luk oisoa vokapareve Pol tapo vo vuutao-ia oa-ia oisoa Pol tapo toupareve vo Troas urui-ia (Ap 16:10-41). Uva vo vuku-a vao oa rigatoreva Pol tapo toupaoro vo tuukepa kepa-ia (Ap 27:1–28:16).

Oa iava vo siposipo oa rigatoreva Jisas iava, oa-ia oiso puraroepa, Jisas ira oiso rutu oisoa toupareve vo rasio-ia oiso osa oirara. Ira siraoa vo vavataaro sovoreva oiso rutu osa vigei oirara. Ira rirovira voeao rutupa oisoa siraoparo voeao oiso-ia, kakae vure, ora vairo raroe riako, ora voeao apotapa irara, ora voeao upiapa irara, ora oearovu rutu tapo oirara. Luk riro reoro rigatoreva variria vo pitupituaro iava (Lu 3:21, 5:16, 6:12, 11:1, 22:32, 23:24-26), ora aue iava Tugoropato Uraurato vo kovoaro iava tapo (Lu 4:1-14, 10:21, 24:49).

1. Ira pie reo vao iava oa ora karekepere, 1:1-4.

2. Vaiterei kavauaro iava Jon Baptais vaio ora Jisas, ora vo osa riroparoepa Jisas, 1:5–2:52.

3. Jon Baptais voraro virireva oirarapa siposipopaoro, 3:1-20.

4. Jon Jisas baptaisreva vo uukova-ia Jodan. Oa iava avaroepa Jisas raaka tapi iare vo uva

kokarapato Seten rera-ia kokaraparoepa, 3:21–4:13.

5. Jisas Galili taere sovara-ia virireva rera vo kovoroaro ravoto kovoro purapaoro, 4:14–9:50.

6. Jisas Galili iava avaroepa vore Jerusalem iare Jeriko urui-ia puteoro, 9:51–19:27.

7. Turarovira koataroepa Jisas Jerusalem urui-ia ovoiopa wiki-ia toupasa, ouruia-ia oeavu rera kotoiva evao parikou-ia, 19:28–23:56.

8. Vorevira toreroepa Jisas vo pevapa voki-ia, oa iava ovokivu-ia disaipel irara iare ora karekeroepa ora oearovu iare tapo, 24:1-53.

Luk Vo Siposipo Rigatoreva Auepa Tiofilas

1 Reito Tiofilas, vo tuariri uva oearovu rovoaera siposipoara rutu rigatooro varao rutu iava oara karekereva Pauto igei rutu vuutaaro-ia. 2 ✡ Uva voeao gisipoaro sirova utuaera oea Jisas vo kovoaro kekeiva ora voea osireiaro iava voari rovoa-ia ora vo vokiara rutu-ia tapo. Aue iava uvare voea oea oisoa oiso toupaive, Pauto vo reoaro kosi piepa irara. Uva voea-a evoea oea igei vateivora vo siposiporo varao. 3 ✡ Uva oisi-a eisi osa iava ragai tapo ita vo siposipo rigatopaavoi, oiso ra viipa reito Tiofilas va sipoa, vo rara vara rutu vituarore taraa rovopaavoi vearovira. Ra va iava torevokovira vara rigatoa oiso rutu osa tuariri karekeepa. 4 Eisi osa iava uvuipau ra vara-ia vearovira taraiu oiso, Oiraopara varao oara-ia vii siposipoivora Jisas vo kovoaro iava.

Vo Sekaraia Tavireva Enselto Jon Iava Ira Kavaurovere

5 ✡ Vo osa King Herot reiparoepa ro vova Judia taere-ia, osa vo vuuta-ia oisoa iravu koruou purapato pristo toupareve. Rera vaisiaro, Sekaraia voeao iava pris irara Abaisa voeaaro. Ari o-ia tapo Ilisabet vatuava vo sarao iava oira pris irara voeao Eron voeaaro. 6 ✡ Aiterea vaitereo oisoa torevokovira rutu oisoa toupasi Pauto osireiaro-ia. Uva varao Reo Taisiro rutu oara oisoa oirao piepasi, ora varao Pauto vo reoroaro. Oa-a vao oa iava viapau vuria vai vaiterei-ia. 7 Vo osa viapau vaiterei oviitoa vaiaro, uvare Ilisabet-a asaova. Oa iava viapau oiso kakae kavaupao. Uva avuka ragasiepa kakae kavau asavira.

8 Oire uva ovokivu-ia Sekaraia pris kovo purareva Pauto osireiaro-ia vo vuutao-ia oa-ia oisoa rera voeaaro pris kovo purapaive. 9 ✡ Uvare oisi rera reesiiva voea vo pitupituaro sirova utupaoro, oiso ra Tugoropa Tugi-ia koataparo vao Turaro Pauto vaaro, aue koruou kuparero purapasa. Otugia-a vao oa Rovopa Kepa Lotupa Kepa Tempel sovara-ia rutu oisoa toupaive. 10 ✡ Oire uva vo vuuta vao koruou kupare purapa vuuta oa-ia riro irara rutu Jiu ora guruaepa varirisa ratauva. 11 Uva Sekaraia purapurapato enselto kekereva eravao vatuaro-ia oirapapa varata iava, uvare voa rera ruvara iare karekeroepa. 12 Oa iava voa rera kekeoro rirovira ora sitaroepa. Uva uririparoepa. 13 Uva enselto rerare oiso puraroepa, “Sekaraia. Teapi uriripau. Ari Pauto vii vaaro variria uvurevoi. Uva vii tavipaavoi oiso, Vii vatuavaaro Ilisabet veipa oviito oaesi kavauevere. Oa iava oiso rera vaisirivere rara, Jon. 14 Osa iava vii iava sopaua vearovira touvere ora tapo rorurivere. Ra riro irara tapo roruivere rera-ia ovusa kavauro. 15 Ira rei vaisirovere kovopaoro vo Turaro Pauto osireiaro-ia. Uva viapau rutu oiso ukaioparovere varao-ia riro gorupara aue wain oviro, vo oviro oara uvuipai oirara kokoro piepasa. Ira-ia goruvira touparevere Tugoropato Uraurato rera iava sopaua uvui piepaoro vo vuutao-ia vao vo osa aakova kovuaro-ia touparevere, ora vo osa kavauro. Uva vukuparovere Tugoropatoa-ia Uraurato. 16 Ira riro irara roroiovira soporeparevere voeao vova Isrel-ia. Ra Turarore poreave ro voea reraaro Pauto oaive. 17 Ira-ia Tugoropato Uraurato ora gorua toupaivere, ro Uraurato ora vo goruo oarea oisoa Ilaija-ia toupaive vo osa Pauto vo reoaro kosi piepareve voari tuariri. Ra iraparo Reitoapa Turaro. Eera oviitoara ira vo aaoro rutu vovouaro porerevere ra ora agiagiave ora voeao tapo riro kaureo irara. Oire ra va iava vearo rugoo ouive voeao torevoko vovou irara vaaro. Ora voea tapo oirara rera voeaaro ravaarevere ra Reitoare Turaro tuevira toupaive rera vo kovoaro purapasa.”

18 Uva va-a vao oa iava Sekaraia rerare enselto oiso puraroepa, “Uva eake iava oiso puraravere, Oiraopa reo vao-ia? Easi ragai avukaraerao vegei rutu ora riakova oaa.”

19 ✡ Oire oa iava enselto oiso rera aatoreva, “Ragai-a Gebriel ragoa Pauto ruvara-ia toreparaveira. Ari ita, uva Pautoa raga-a ira ragai arurevoi oa iava uriorai vii tavisa vao iava vearo siposipo vii oviitoaaro iava. 20 ✡ Oire uvuri! Vii iava gisipo kapuuevoi, uvare viapau ragai vo reoaro oirao pieparivoi. Ra viapau reopau vo rutu rekasisa, uva vara rutu varao karekepere ragai vo reoroaro oirao pieoro.”

21 Oire uva voea rutu oirara rerare tue ragapaaepa Sekaraia oiso purapaoro, “Eake vai karekei Tugoropa Tugi-ia rerare oa iava viapau vigei tavisa kosiro viroi?” 22 Uva va isivaaro iava kosiro viropa. Oa iava viapau voeapa reoara vai vatereva. Uva va iava oiso taraiaepa, Easi oavu avu rutu kekerevoi evoa Tugoropa Tugi sovara-ia. Uva vavaea raga-ia voeare reoreoparoepa uvare gisipo rerare kapuueva. 23 Oa iava Sekaraia vo kovoaro vao koruou purapa kovo opesiepa. Uva vorevira kareroepa ora rera vo uruiaro iare. 24 Oire uva va-a vao osa kakae kovu pura piropa oira kovuaro-ia Ilisabet. Oa iava oisoa toupaeve vo kovuva vo raga oira vo kepaaro raga sovara-ia vo vavae rutu sovara-ia aue kekira. Oa iava oiso puraopa, 25 “Ari ita, kakae kavau asava ragai. Uva Turaro Pauto ragaipa siraoroi. Oa iava oiso ragai pierevoi ariia veraoro ragai iava oirara rutu osireiaro iava.”

Enselto Maria Tavireva Jisas Iava Ira Karekerovere

26 ✡ Uva katai vatara-ia (6) kekira kakae kovuva toupaeva Ilisabet-ia, ovusa Pauto purapurapato Gebriel arureva ouruivu iare vo uruio Galili taere-ia. Va vaisiaro, Nasaret. 27 Osa iava avaroepa iriavu iare tavauruva riakova iria reesiiva oiso ra oirato oira oureve. Rera vaisiaro, Josep, King Devit aao iraraaro iava rera. Uva oira vaisiaro-a, Maria o-ia iria viapau oiratoa vaiva uusiopa. 28 ✡ Oa iava Gebriel oira iare avaroepa. Uva oirare oiso puraroepa, “Vearovira Maria. Pauto vii viraakopare viipa siraooro. Oa iava Turaro vii tapo toupareveira vii tauvapaoro.”

29 Oire uva Maria vo reo vao uvuevoiva, oirare sopaua vavataepa rirovira rutu oiso rugorugoopaoro, Apeisi raga reo-a vao-ia?

30 Oa iava purapurapato enselto oiso oira tavireva, “Maria. Opeita uriripau. Pauto vo vovouaro vearopa vii-ia. 31 ✡ Uvuri! Kakae kovu purapapi vii-ia rara, ra iravu kavauri kakaeto ira vaisirivere oiso, Jisas.

32 ✡ “Ira turarovira toupareverea. Oa iava oiso rera vaisiiverea, Pauto Oviitoaaro ro oiso viara-ia. Oa iava Pauto turarovira rutu rera tovoreverea oiso rutu osa rera aaotoaaro King Devit. 33 ✡ Ira taru Jekop voeaaropa Jiu-pa irara turaroparoverea vokiara rutu-ia. Ra rera vaaro tokia viapau oiso opesiperea.”

34 Oa iava Maria rerare enselto oiso puraopa, “Uva apeisi ragavira karekepere va vao-ia, uvare oira ou asavira toupaavoi.”

35 Oire uva enselto oira vo reoaro pukooro oiso puraroepa, “Ari! Tugoropato Uraurato ira vii iare uriopa, vo osa Pauto vo goruaro vii ruuve. Eisi osa iava rera reraaro kakaeto kavaurivere rara utupavira. Uva va-a eva vituaro iava oiso rera vaisipaivere oiso, Roroio Vovoutoa Rutu Pauto Oviitoaaro.

36 “Uvuri! Easi Ilisabet sarava oara iria avukaopa rutu. Iria-ia kakaetoa epao oira kovuaro-ia. Iriare tuariri oisoa oiso purapaave, Viapau uvuipaoi ra kakaetoa vai kavaueve. Ovusa vo vokio-ia oira kovuaro-ia kakae kovuei. Ari ita! Katai vatara (6) kekira oira vaaro oa putevoi. 37 Pauto uvui iraopa auero rutu purapasa.” Uva oisi-a eisi Maria tavireva enselto vo osa vairei reesipareva vaireo airea kakaetoarei kavausa auepaereiepa.

38 Oa iava Maria rera vo reoaro aatooro oiso puraopa, “Ari ita! Ragai-a Turaro oiraaro kovopava. Ira uvuipa ra ragaipa oisi va purareve oiso osa purauei.” Oa iava enselto oira arova avaroepa.

Maria Ilisabet Kekesa Avaopa

39 Oire uva vo vuuta iava vao vo vokia Maria toreoro ikauvira avaopa ouruivu iare pukuiara vuutaaro-ia vo Judia taere-ia. 40 Oa iava Sekaraia vo kepaaro-ia koataopa. Uva voa Ilisabet-va vearo voki puraeva. 41 Uva Ilisabet Maria uvueva osa oirava vearo vokieva. Ovusa kakaeto oira kovuaro-ia toupareva Ilisabet. Uva voa toritoripareva. Oa iava Tugoropatoa-ia Uraurato agasiopa Ilisabet. 42 ✡ Oa iava rirovira rutu goruvira reoopa oiso puraoro, “Vii-ia riroa viraakoa toupaivoi Pauto vaaro. Oa vituaro iava vii vo roruaro oriakorovu rutu vo roruroaro-ia putepaivoi. Uva eera tapo kakaeto vava touparevoi iraei vii kovuaro-ia. 43 ✡ E apeisi vai ragai iare taveteevoi Turaro aakoaro. Asi viapau riro vaisivavi-a ragai? 44 Ari ita! Vii uvuavoi ovusa ragaiva vearo vokirivoi vo pou virooro. Oa iava kakaeto ro iraei ragai kovuaro-ia vo uvava ora sitaoro rorurevoi. 45 Vii-a vao riakova viigoa roruava touparivoi vo rera vo reoaro oirao pieoro oiso osa vii tavirevo. Uva oisi oiraopavira vii-ia karekepere.” Eisi osa puraopa Ilisabet oirare Maria.

Erava Maria Oiraaro

46 ✡ Maria oiso puraopa,

“Ragai iava sopaua oaa Turaro vaisiaro kae piepaivoi. 47 ✡ Oa iava ragai reraaro uraurato Pautoa-ia roruparevoi ro ira ragai virivaripareveira. 48 ✡ Ragai-a vao rerapa kovopava. Ragai akaipavavi raga ragoapa siraoroi. Vo vokio ora vo utupaua uva oirara rutu ragai iava oiso purapaaverea, Pauto oirapa riroa vaterevoi rorua. 49 ✡ Aue iava uvare riro gorua rutu purare ragai-ia. Rera raga ro Tugoropa Vaisitoa Rutu, ira riro kovo purapareveira. 50 ✡ Ira vaaro siraoa voeaopa toupai oea rera rei piepaiveira rerapa avivikepaoro. Oire uva oisi raga ita voeaopa tapo siraoparoverea ovii irara ovii iraraaro. 51 Ira iava vavae-a riro goru kovo purava. Ora voea sikasikareva voea siguoro voeao riro kaureo irara oea oisoa ora rei vaisi piepaave ora voea raga. 52 Ira reipa irara vaisiaro vara piereva voeao vaisiaro kae pieoro akaipa vaisi iraravi. 53 Ira voeao sopaaro vuku piepareveira oea iava sopaura ogoepapeira vearoparapa. Vo osa voeao vore piereve riro kotokoto guru irara, vo osa viapau oarai ouive rera ruvara-ia.

54 ✡ Uva rerapa kovopa irara tauvarevo vigei vao Isrel, uvare rera vaarore siraoa rugooroe. 55 Oiso osa puraroepa vigei aao iraraarore oiso, Ebraham-pa siraoparaverea ora rera voeaaro utupa irara voari rutu tugurasa utupa vokiro rutu-ia.”

56 Maria vo peva-ia kekira Ilisabet tapo toupaeva. Oa iava vorevira ora oira vo uruiaro iare kareopa.

Ilisabet Jon Kavaueva

57 Oire uva oira vo vuutaaro pou piropa. Oa iava oviito kavaueva Ilisabet. 58 ✡ Uva voeao oira vo uruiaro-ia tou irara ora sara irara oea rutu vo siposipo iava vao uvuiva. Vo uvare Turaro Pauto oirapa siraoroepa rutu. Uva va-a eva oa iava oira tapo rorupaiva.

59 Uva vo peva vatarapa voki (8) pou piropa. Oa iava vo voki-ia urioaepa rera kakaeto iava rakari verasa rera-ia vo vaisio tovooro, Sekaraia, aiteto vaisiaro. 60 Vo osa aakova oiso puraopa, “Viapau. Ari vao iava oiso rera vaisipai, Jon.” 61 Uva oirare oiso puraaepa, “Uvare saratoa vai oara oisi ovaisiei oa oisi toupai, oa iava oisi ruipapauei? Viapau!” 62 Oire oa iava vavaeara raga-ia Sekaraia akeiva oiso, “Aa vo vaisio-a vao oa iava rera vaisipai ro-ia vii oviitoaaro?” 63 Uva slet pero arereva. Oa iava vo vaisi vao Jon-pa rigatoreva va-ia voeapa. Uva rirovira rugorugoopaaepa. 64 Oire uva vo vuuta raga-ia Sekaraia iava gisipo karu ovoio viropa. Oa iava arevuoto rera iava vorevira vearoroepa. Uva va iava Pautoa-ia vuurapa vaisi pura ovoireva. 65 Uva voeao rera vo uruiaro-ia tou irara uririaepa. Oa iava vara rutu iava varao vo siposipo viriva vo Judia pukuiro vo taerearo rutu-ia. 66 ✡ Uva va iava oirara rutu vo siposipo vao uvuoro rirovira rutu tavetavepaiva rugorugoopaoro vo ora voea iava sopaura-ia. Uva oiso puraaepa, “Esa apeisi vai ragavira utupaua touparevere rera ro kakaeto?” Ari ita! Uvare taraipaaepa oiso, Pauto vo goruaro toupai rera-ia.

Sekaraia Oiraaro Erava

67 ✡ Oire uva Tugoropato Uraurato Sekaraia sopaaro-ia koataroepa rera vuku pieoro ro kakaeto aitetoaaro. Oa iava ravaa reo purareva oiso puraoro,

68 ✡ “Turaro vaisiaro-ia vuurapa vaisi purape, ro Pauto Isrel reraaro. Ira vigei oirara tauvasa urioroi ora rera voeaaro. Uvare vigeipa oraivavu purareva oraiva iavirava uvuipaviei ra virivarivira toupape. 69 ✡ Uva vova rera kovopatoaaro Devit ira sara iraraaro iava iravu riro goruto oirato tore pierevoi vigei oupasa vorevira ora rerapa vova vuria iava. 70 Eisi osa siposiporeva voari tuariri profet irara gisipoaro-ia voeao torevoko vovou irara. 71 Oa-ia oiso puraroepa, Vigei virivaripareverea voeao vavaearo iava oea vigeiva keripaaveira, ora voeao tapo vavaearo iava oea vigeire vuri vovoupaaveira rutu. 72 Ira vigei aao iraraarore oiso puraroepa, Visii tauvapaaverea. Oire uva va-a vao Reo Ovoi oare rugoooro va oirao piere vigeipa. 73-75 ✡ Eisi osa puraroepa rore vigei aaotoaaro Ebraham va vao Reo Ovoi puraoro oiso, Vigei vorevira vore ovoireverea voeao vavaearo iava vigeiva keripa irara. Ra va iava rera vo kovoaro purape uriri asavira. Rara avivikepavio rera osireiaro-ia aue torevoko vovou purapaoro vokiara rutu-ia.

76 ✡ “Oire uva vii-a vao kakaeto viigoa vaisiiverea oiso, Profetato Pauto reraaro ro oiso rutu viara-ia. Viigoa irauvere Turaropa raiva vatatopopaoro. 77 Uva oirara rutu siposiporivere voeao rera voeaaro. Oire ra vo reoro iava taraiave oiso, Ira taru voea iava vuri vovouro verapareverea voea vorevira oupaoro ora rerapa. 78 Aue vituaro iava uvare rirovira vigeipa siraopa vovou

purapareveira Pauto ro vigei reraaro. Osa oiso piepareverea ro ira ora rera iava aviavi piea vatepareverea vigeipa. 79 Osa iava voeaopa aviavia vatepareverea oea kopiia vo goruaro sovara-ia toupaiveira voeao rupa vovou irara. Uva vigei kokotoaro torevokoreverea vigei tuvetuvepaoro. Ra va iava gavaure vovou vo raivaaro-ia vokape.”

Eisi osa puraroepa Sekaraia.

80 Oire uva riroroepa rera kakaeto. Uva rera iava varaua ora uraurato goruvira karekeepa. Oa iava vo toureva raaka tapi vo tugurasa uva ora karekeroepa Isrel-pa irara osireiaro-ia ro aue Jon.

✡1:2: Hi 2:3; 1 Pi 5:1

✡1:3: Ap 11:4, 18:23, 1:1

✡1:5: 1 Kro 24:10

✡1:6: Jen 7:1

✡1:9: Eks 30:7-8

✡1:10: Lev 16:17

✡1:19: Mt 18:10

✡1:20: Esi 3:26, 24:27

✡1:26: Mt 2:23

✡1:28: Dan 9:23

✡1:31: Ais 7:14

✡1:32: Ais 9:6-7