6
Yesusndo Oni Simoo Bale Oowooyingga Oolengo 5,000 Oowali Yunowolo
(Matiyu 14:13-21; Mak 6:30-44; Luk 9:10-17)
Ngu mandega ngu kinitetoni, Yesus ene Galili mela ngulo sono koongeyingo oowooyi Tayibiriyas, (Galili) ngu anduloko nguno ulelewolo. Nguno ulooletoni, oni simoo bale oowooyingga oolengo, ngundo Yesusndo oo sungo gula onindo ma teweloyim sayi onino tetoni, ngulo ene Yesus kenolo, keyolo endeyowonggori. Ene ngundilo tetoyi, Yesusndo enengo sulena onikuya pulimo oolelo, nguno bibitewonggori. Ngu naluno nguno, Yuda onilo Pasowa nalu kundingiyi, ngu namoko tete. 5-6 Yesus doongetelo, endeyolo, oni simoo bale oowooyingga oolengo yeyootoni, ene tanggeyimo ombuwonggori. Ombutoyi, Yesusndo oo teweloyi kuli ingolo, ngulo ene Pilip tewoongolo, ngandilo sumoo ewolo. Noole oomanongoyingo ndanonggo uliyolo, nga oni simoo bale nga yunootooye newanggo? Elo ewolo.
Pilipndo mandeni ngu ingolo, gumilo ewolo. Noole sa nalu onibiga (200) ko tetooye ngu, ko ngulo uliyi yowatoku, ngundo nga oni simoo bale ulungga ngalo oomanongoyingo bodaga uliyootooye, ma mete tewa. Hamoo oolengo kinilo ewolo. Ngu naluno nguno, Yesuslo sulena oni gula, oowooyi Enduru, ngu Sayimon Pita koneyo, ngundo Yesusnolo ewolo. Simoo kosiyi gula nooledodo ngano oolooteto. Ngundo ene oomanongoyingo kandegula ko iso elaya bodaga nguya moole. Ene ngundo oni simoo bale ngandilo ulungga nga ma mete tewalo ewolo. 10 Ene ngundilo etoni, asa, Yesusndo ewolo. Simoo baleno etoyiga, ene bibiteyi, so gome gome nguno oluwolo. Ene ngundilo etoyi ngu, asa, oniku nguno bibitewonggori. Ngu simoo ngu bidodo gooboongootoni, ngu ulungga oolengo (5,000).
11 Oni simoo bale bibitemukootoyi, Yesusndo ngu oomanongoyingoku yolo, Anutno esetelo, enengo sulena oni yunootoni, ngundo bayetelo, oni simoo bale yunowonggori. Ngundilo telo, Yesus ene iso elayagaku nguya yolo, Anutno esetelo, bayetelo yunootoni, nelo, ene useye mete tewonggori. 12 Oowali netoyi mete tetoni, asa, Yesusndo enengo sulena onikuno ewolo. Ye oowali netoyi sosolango gumgum oolooteku, ngu yoya, ngu gula ma yokootoyi biyomi yewelo ewolo. 13 Ngundilo etoni, ene oowali oomanongoyingo gumgum gooboongoolo, siliyootoyi, si kande elaya kegidembolo elaya hangewolo. Ngu oowali oomanongoyingo kandegulaga, ngu netoyi, gumi oodoni, ngundilo siliyowonggori.
14 Oni simoo bale ngu oo sungo gula onindo ma teweloyim, ngu Yesusndo tetoni kenolo ewonggori. Hamoo oolengo, nga oningga nga, ene Anutlo ingondudu eyingo oni Mosesndo sobowooyi, elo ewoku, ngu nga oninggaku nga! Elo ewonggori. 15 Ene ngundilo etoyi ngu, ariya, Yesus ene ingowolo. Oni simoo baledo ene dowoolo, enengo mela nga oo bidodo sobosobo ulungga yeweloyimbolo ingowonggori. Ngundilo ngulo, Yesus enesu nangge oololo, mela pulimo oolewolo.
Yesus Sono Koongeyingo Sanganiwoole Oolouwolo
(Matiyu 14:22-33; Mak 6:45-52)
16 Ngu nalungga ngu suwoo tetoni, Yesuslo sulena oniku sono koongeyingomo uwonggori. 17 Ene wanggo gula sanganimo oolelo, ene sono koongeyingo kewoolo oolengowoole oolouwonggori. Ene Kaperniyam endemo ulelewelo ooloutoyi suwootewolo. Suwootetoni, Yesus eneno ma tunooteyingo. 18 Ngu naluno nguno, doogo yanggango ulungga oolengo yootoni, sono koongeyingonggaku dookelo, pigipokuli ulungga yewolo. 19 Ene wanggo woosoolo bodaga yowoko (Kilomita) kandegula (5) ngundi kandegula gidembolo gulanangge (6) ngundilo oololo ngu, ene Yesus kenootoyi, sono koongeyingo sanganiwoole eneno ombuwolo. Yesus yade oololo, wanggo tanggeyimo ombuwelo tetoni, ngulo enengo sulena oniku sosoleyingo ulungga oolengo tewonggori. 20 Ene Yesusndo enengo sosoleyingo, ngu yeyolo ingolo, ngulo ene sodedonangge ewolo. Ye ma sosolewelo! Nondo nangge, yeno ombutenoku nga! Elo ewolo. 21 Ene ngundilo etoni, ariya, enengo sulena onikundo Yesus wanggo sanganimo oolenilo etoyi, ngulo ene sanganimo oolewolo. Ooletoni, wanggo ngu naluno nangge, melangga sawelo ewonggoku, nguno tunootewolo.
Oni Simoo Baledo Yesus Erewewonggori
22 Sengetoni, oni simoo bale sono koongewo anduloko oluwonggo. Ene ngandilo ingowonggori. Kuyowo wanggo gulanangge oodoni, nguno Yesus ooletoni, ngu ma kenowonggori. Kini, enengo sulena oni ngundo nangge wanggo ngu sanganimo oolelo sawonggori. 23 Ene ngu naluno nguno, wanggo gidega Tayibiriyas endemonggo ngu mayelo, sakiko oni simoo bale oolootenggoku, nguno gosiyowonggori. Ngu musiyonggano, nguno Yesusndo kuli oomanongoyingo Anutno esetelo yunootoni, newonggoku melanggano nguno. 24 Oni simoo baledo, ngu Yesus enengo sulena oni nguya, ereweyelolo, ene nguno ma yeyowonggori. Ene ma yeyolo, ngulo ene wanggo gidega sanganimo oolelo, Yesus erewelo Kaperniyam endemo oolouwonggori.
Yesus Ngu Sambo Endebolo Oomanongoyingo Oolengo
25 Oni simoo bale ngu Yesus sono koongeyingo anduloko kenolo, sumoo inolo ewonggori. Oo etuyeloyingo oni ulungga, ge ndawu nalunggano ngano mayewo? Elo ewonggori. 26 Ene ngundilo sumoo etoyi ngu, asa, Yesusndo mande gumi ewolo. No hamoo oolengo, yeno eteno. Ye oo sungo gula onindo ma teweloyim, nondo tetoowe tunooteteku ngu, ye ma kenolo ingolo, ngulo ye no erewenelootenggo. Kini, ye no erewenelootenggoku ngulo damoni ngandilo. Ye oomanongoyingo newonggoku, ngundo useye bakini yewoku, ngulo ye no erewenelootenggo. 27 Ye oowali ngundilo biyomi yeweloyi, ngulo nangge, ma koyi telo yowelo. Kini, ye komo oowali sugi sugi oluweloyi ngulo koyi teya yoyi. Ngu oowalingga ngu Oni Nangoni ngundo ye yunowa. Yo, enengo eweyimbo ngu kongga ngulo eneno elo sunggi yewolo ewolo.
28 Ngundilo etoni, enebana Yesusno sumoo inolo ewonggori. Noole komo ndatelo telo, noole Anutlo ko ngu tewato? Elo ewonggori. 29 Ene ngundilo sumoo etoyi, asa, Yesusndo gumi ewolo. Anutlo koni ngu ngandilo. Ye komo nga oningga Anutndo suleyootoni, ombuyingo, ngulo ye nowoondoyemo hamoo teyilo ewolo.
30 Ngundilo etoni, enebana Yesusno sumoo ewonggori. Ge ndatelo oo sungo gula onindo ma teweloyiga ge tewaku, ngulo noole ngu kenolo, gengo mandege ingootooye, nowoondonayimo hamoo tewa? Ge ndawu kongga tete? 31 Noolengo osi sambanayi, ene kuli oni kini melako ootoolo, nguno ene oowali gula yolo newonggori. Ngu oowalingga ngu oowooyi Mana. Anutlo mandeno ngandilolo ewolo.
Ene Sambo endemo oowali ngu yunootoni, yolo newolo ewolo. Eksodas 16:13-21
32 Ngundilo etoyi, Yesusndo ewolo. Hamoo oolengo, no yeno eteno. Mosesndo Sambo endemo oomanongoyingo ye ma yunowolo. Kini, nolo Awane ngundo Sambo endemo oowali oolengo ngu ye yunowolo. 33 Nga oomanongoyingo hamoongga nga, ngu Anutndo Sambo endemonggo oningga suleyootoni ombuyingongga ngu. Ombulo, ngundo keda oolengo oluweloyi ngu oni simoo bale melako ngano oolootenggoku, ngu yunootelo ewolo. 34 Ngundilo etoni, onikundo Yesusno ewonggori. Oni ulungga, ge komo ngu oowali oomanongoyingongga ngu suwoo suwoo noole yunoyatolo ewonggori. 35 Ene ngundilo etoyi, asa, Yesusndo gumi ewolo. Nondo nangge, no suwoo suwoo keda oluweloyi ngulo oomanongoyingo oolengo. Oni ene nono ombulo ngu, ene oowalilo ko ma kumoowa. Ngundilo nangge, oni nolo newendemo hamoo teteku ngu, ene sonolo ko ma ingolo hahangewa.
36 Nondo yeno eteno. Ye kuli no neyowonggoku, ene ye nono nowoondoyemo hamoo ma tewonggori. 37 Oni simoo bale bidodo ngu Awando no nunootoni, ene nono ombuwanggo. Oni nono ombuwanggoku, ngu nondo ene ma oweyelootoowe, sawanggo. Hamoo oolengo kini! 38 No Sambo Endemonggo ombuyingo ngu, no nenengo ingondudune keyowelo ma ombuwonowo. Kini, no mela ngano ombuwonoku ngu, nolo Awane, ngundo no sulenelootoni, ombuwonokungga, ngulo ingonduduni nangge keyolo ombuwonowo. 39 No sulenelootoni ombuyingo, Awanengga ngulo ingonduduni, ngu ngandilo. Oni simoo bale ene kuli no nunoyingo, no ngu gula ma yokowano. Kini, no komo nalu sosowoomo ko yokutuyelootoowe, ootookoowanggo. 40 Nolo Awanembolo ingonduduni ngu ngandilo. Oni bidodo nangoni kenolo, ngulo nowoondoyemo hamoo telo ngu, asa, ene suwoo suwoo sugi sugi kedaga ngu yowanggo. Nondo kootusina nalu sosowoomo ko yokutuyelootoowe ootookoowanggolo ewolo.
41 Yesusndo ewolo. No nangge, no nga oomanongoyingongga ngando Sambo ende ngu yokolo, ombuwonoku nga! Yesusndo ngundilo etoni, ngulo Yuda onindo ngu ingolo sanggili telo, mande mande ulungga eneya ewonggori. 42 Enendo ewonggori. Nga Yesus oningga nga, ngu Yoseplo nangoni. Noole enengo eweyi nemi nguya ingooteto. Ndatelo ngulo, ene ngandilo ete. Nondo Sambo ende yokolo ombuwonowo, elo ete? Elo ewonggori.
43 Ene mande ngundilo etoyi, asa, Yesusndo mande gumi ewolo. Yengo nangge mande oowooyingga elo, ma boguwoolo oluwelo. 44 Oni gula kingo nono ma ombuwa. Kini, Awando no sulenelootoni, ombuwonoku, ngu enengombo oni gula ingoyingo inootoni, ngunonggo ene nono ombuwaku ngu, asa, nalu sosowoomo, nondo yokutuwootoowe, ene ko keda ootookoowa. 45 Mande nga ngu, Anutlo ingondudu eyingo onilo nakayano ooloote.
Anutndo oni simoo bale bidodo etuyelowalo ewolo. Ayisaya 54:13
Oni bidodo ene Awalo mandeni ingolo yootenggoku ngu, asa, ene nolo nguya ingootenggo.
46 Oni gulado ene no Awane kuli ma kenowolo. Kini, nga oningga ngando nangge, ene Anut tanggeyimonggo ombuwoku, ngundo nangge ene Anut kenolo oluwoli. 47 Hamoo oolengo, no yeno eteno. Oni nolo newende hamoo tewaku ngu, ene ngu suwoo suwoo sugi sugi keda oluwa. 48 Nondo nangge, no oowali oomanongoyingo oolengo suwoo suwoo keda oluweloyiga ngu! 49 Kulimi yengo osisambayebo, ene oni kini melako oluwonggoku, nguno ene Sambononggo Mana nelo, ene kuli kumoomukowonggori. 50 Ene nga oowali oomanongoyingo hamoongga, ngu Sambo endemonggo yokootoni, melako ngano ombuyingongga nga, oni ngu nelo ngu, ene ma kumoowanggo. 51 No nga oomanongoyingongga nga ngu, suwoo suwoo keda oluweloyiga nga Sambo ende yokolo, melako ngano ombuwonowo. Oni gula ene ngu oowali oomanongoyingongga ngu nelo ngu, ene suwoo suwoo keda oluwa. Yo, hamoo, nenengo gowene nga ngu, mela ngalo oni simoo balelo woolo yeweloyimbolo yunootoowe, ene nguno suwoo suwoo keda oluweloyiga ngu yowanggolo ewolo.
52 Ngundilo etoni ngu, Yuda onindo enengo nangge longgeyolo ewonggori. Ndatelo ngulo, nga oningga ngando enengo songgiwi ngu noolendo neweloyi yunowa? Elo ewonggori.
53 Ene ngundilo etoyi, ngulo Yesusndo Yuda oninolo ewolo. Hamoo oolengo, no yeno eteno. Ye Oni Nangoni, ngulo songgiwi ma nelo, ko ye ngu oningga ngulo daloni nguya ma nelo ngu, asa, ye suwoo suwoo kedaga ngu yengombo ma yowanggo. 54 Oni ene nolo songgiwi nelo, ko dalone nguya newaku ngu, ene suwoo suwoo gome keda oodoni, nondo nalu sosowoomo yokutuwootoowe, ko keda ootookoowa. 55 Ndatelo ngulo, nolo songgiwine, ngu oowali oolengo, ko nolo dalone ngu, neweloyi sono gome oolengo. 56 Oni ene nolo songgiwine, dalone nelo ngu, ene noya oodoni, no eneya oluwalo. 57 Awa ngu ene suwoo suwoo sugi sugi oluweloyi keda ngudodo, ngundo no sulenelootoni ombuwono. Ngulo ngu, no keda yanggango Awanemo oolooteno. Ngundilo nangge, oni no nonelo ngu, ene ngunonggo yanggango yolo, ene noya sugi sugi keda oluwalo. 58 Ngangga nga, ngu ene oowali oomanongoyingo oolengo Sambo endemonggo suleyootoni ombuwolo. Nga ngu kuli osi sambado oomanongoyingo nelo kumooyingo, ngundilo kini. Oni nga oomanongoyingongga nga nelo ngu, ene suwoo suwoo keda sugi sugi oluwalo ewolo. 59 Yesusndo Kaperniyam ende ngulo goobooyingo ya newendemo, nga mandega nga elo etuyelowolo.
Yesus Ene Suwoo Suwoo Keda Oluweloyi, Ngulo Mande
60 Ariya, sulena oni oowooyingga Yesuslo mandeni ngu ingolo ewonggori. Nga mandega nga ngu, kowuli oolengo. Onendo ene mete ingowa? Elo ewonggori. 61 Ene Yesusndo newendemonggo ingooteku ngu, sulena onindo mande ngulo boguwootoyi, ngulo ewolo. Nondo nga mandega etenoku, ngando yengo ingonduduye yombuliyoote, bine? 62 Ariya, ye Oni Nangoni kuli Sambo endemo oluwoku, nguno ko ooletoni, kenolo ngu, ye ndatelo ewanggo? 63 Yuka Kundingiyi, ngundo oni suwoo suwoo keda oluweloyi ngu yunoote. Ene oni enengombo oni keda yunoweloyi ngu ereremo kini. Ene nga mandega nondo ye yunolo etenoku nga ngu, ene Yuka Kundingiyi ngundo yeni, ene suwoo suwoo keda oluweloyiga, ngu yeno oluwa. 64 Ene Yesusndo ene kulimimonggo oni ene kewooloyemo, nowoondoyemo hamoo kini ngu ingolo, ko kootusina, oni ngundo ene dowoolo, mundi oni kandeyemo yeweloyi nguya, ene kuli ingowolo. Ngundilo ngulo, ene ngandilo ewolo. Ye kewooloyemo nguno oni gidalega ngu, ene nowoondoyemo hamoo ma tewolo ewolo. 65 Yesusndo mande ngu soweyolo ewolo. Ngu damoninggano nguno, no yeno eteno. Ene Awando yo elo ma etoni ngu, asa, ngu oningga ngu ene nono ombuweloyi nguya kini. Ewolo.
66 Yesusndo mande ngundilo etoni, ngulo enengo sulena oni ulungga ene Yesus yokolo, enengo endemo ko sawonggori. Ene Yesus keyolo, ko ma endeyowonggori. 67 Ngundilo tetoyi, Yesusndo yowoolengolo, enengo sulena oni kande elaya kegidembolo elayaga, nguno elo ewolo. Ye nguya bine, no noyokolo sawanggo? Elo ewolo.
68 Ene ngundilo etoni ngu, Sayimon Pitando gumi elo ewolo. Oo Bidodo Sembuli Sembunayi Ulungga, noole ndawu oninggano oolouwato? Gengo mandege ngu suwoo suwoo keda gome oluweloyimbolo yunoote. 69 Noole nowoondonayimo hamoo tetoni, ngandilo kuli inooteto. Ge nangge, oni kundingiyi Anutndo sulenggelootoni ombuwolo ewolo.
70 Yesusndo enengo sulena onikulo mandeye gumilo ewolo. Yo, hamoo, nondo ngu ye kande elaya kegidembolo elayaga kuli logoyelowono. Ene ye kewooloyemo nguno, oni gulano boolomboyoyingo biyomi eneno oolootelo ewolo. 71 Yesusndo ngu Yudas, Sayimon Iskariyoot nangoningga, ngulo ewolo. Ngu oningga ngu Yesus enengo sulena oni kande elaya kegidembolo elayaga ngulomu gula. Enendo kootusina Yesus dowoolo, me oni kandeyemo yetoni uleyi kumoowa.