21
Yesus Bingamidodo Yerusalem Ende Uwolo
(Mak 11:1-11; Luk 19:28-40; Yon 12:12-19)
Yesus enengo sulena onikudodo Yerusalem namoko oololo, Betipas ngu ende bodaga Olib puli ngu tanggeyimo, ene nguno tunootewonggori. Ngu naluno nguno, Yesusndo enengo sulena oni elaya ende bodagano suleyelowelo ewolo. Yali endega namokono kenooteliku anduno oolouli. Yali oololo, Hos gula oowooyi Donki gula nangonidodo de bungomo gosiyootoyi oolooteliku, ngu kenoya, wesiyoya, kimbonanonggo dowooya, yoya, nono ombuli. Ende oni ngundo yali sumoo yunootoningga ngu, ariya, yali ngandiya eli. Oo Sembuli Ulungga, ngundo nga Donkingga nga ko inowelo etoni, ngundiya eya eli. Ngundilo etoni ingolo ngu, asa, yali sodedonangge suleyelootoni, ko ombuwalilo ewolo.
Yesusndo mande gula nguya ewolo. Kuli, Anutlo ingondudu eyingo oni gulado mandega eyingo, ngu ataga engge tunootete. Kuli ene ngandilo nakangolo ewolo.
Ye Yudalo oni simoo bale Sayon Yerusalem endemo oolootenggoku, nguno ye ngandiya eyi. Nga kenoyi, gengo sobosobo oni koleteyingongga nga ataga ombute. Enendo Donki nangoni sanganimo bibitelo ombutoni, Donki nangoni ngu newende imakeyingo nangge oolooteku, ngulo ene oolengo yolo ombutelo ewolo. Sekarayiya 9:9
Ariya, sulena oni elayagaku oololo, Yesusndo ewoku, ngundilo tewoliyo. Ene Donki nangoni nguya kimbonadodo yoyolo, Yesusno ombulo, enengo dokikilo nenggulo ngu andangelo, Donki nangoni sanganimo yomiwoli. Ene ngundilo yomitoli, ariya, Yesus oolelo, ngu sanganimo bibitewolo. Enengo sulena oni ngundilo tetoyi, oni simoo bale oowooyingga oolengo nguya, enengo dokikilo nenggulo oolekana yomilo yomilo oolouwonggori. Gidalegado de uyi ulungga nguya toongoolo, oolekanare yomiwonggori. Ngundilo telo, Yesus oowooyi bingaminidodo okoolo, mela ngano sobosobo koleteyingo ngundilo tewolo. Ene ngundilo tetoyi, simoo bale koletetoyi, gidalega kootu telo, oololo, ene moguluwoolo ewonggori.
Hosana, gengo oowoongge awuno oolengo! Ge Dewitlo sembeni! Anutndo ene mete kumana nga oningga nga inowolo. Ene Oo Sembuli Ulungga, oowooyimo ombuteku ngu! Hosana, gengo oowoongge awuno oolengo! Elo meno ewonggori.
10 Asa, Yesus yade yade Yerusalem utoni ngu, endemo simoo bale oowooyingga ngu kenolo soliyokolo, sumoo ewonggori. Nga oningga nga ndawu oningga? Elo ewonggori.
11 Simoo bale enedodo oolouwonggoku, ngundo enengo mande ingolo, gumi ewonggori. Nga oningga nga ngu Yesus, Nasaret oni, Galili melakononggo ombulo, ene Anutlo ingondudu eyingo oni gulalo ewonggori.
Oni Tempel Yano Oo Uliyootoyi Yesusndo Oweyelowolo
(Mak 11:15-19; Luk 19:45-48; Yon 2:13-22)
12 Asa, Yesus oololo, Yuda goobooyingo ya oowooyi Tempel newendemo ulo, damoni yelo, oni Tempel yano bobeye oo koyi tewootoyi oweyelowolo. Ngu konggaku goobooyingo yano ngundilo telo, oni bobeye gulalomu gulalomu yowoolengolo, bayetetoyi, ngulo Yesus sanggili tewolo. Sanggili telo, ene, yabagakudodo wenggelemootoni, ukelo uwolo. Oni nu kundirimanggowo ngu uliyolo, koyi nguya tetoyi, ngulo yabani wenggelemootoni, ukelo, utoni oweyelowolo.* Ndatelo ngulo, oni ende gidalegalo bobeye yolo, mayelo, Yerusalem ende ulungga ngulo bobeye yowoolengolo, yolo, ngundo oo nusago uliyolo, Anutno woolo yelo yemboongewelo. 13 Awanembolo mande nakayano, ngandilo ete.
Nolo yane ngu oni simoo bale bidodobo yemboongeyingo yalo ewanggo. Ayisaya 56:7
Ngundilo nangge, ene yendo ngu yeyi, yakaka onilo kombiteyingo musiyo tetelo ewolo.
14 Ngu naluno nguno, Tempel yano, oni doongeye kilingo ko kekandeye biyomi ngu nguya Yesusno mayetoyi, ene bidodo yomosiyelowolo. 15-16 Ngundilo ngulo, Anutlo woolo yeyingo oni kundingiyi sobosobo oniku, ko, mamana mande etuyeloyingo oni, Yesuslo oo damoni sungo oolengo gula onindo ma teweloyim tewoku, ngu kenolo, simooye bobodi Tempel newendemonggo ngandilo meno etoyi ingowonggo. Hosana, gengo oowoongge awuno oolengo! Yesus ge Dewitlo sembeni! Elo etoyi, ngu ingolo, ngulo ene nowoondoye biyomi ulungga ingowonggori. Ngulo ene Yesusno ewonggori. Ge bine, ngu mandega simooyembo etenggoku, ngu ingoote? Ngundilo etoyi, Yesusndo mande gumi ewolo. Yo, no ingooteno. Anutlo mande ye kuli kandangelo ingootenggo. Ene Anutno ngandilo ewolo.
Ge simooye bobodi ko simooye nonono nguya manggoye tango yetoni, ngulo ene gengo oowoongge bingamingge etenggolo ewolo. Sam 8:2
17 Ngundilo elo yokolo ngu, asa, ene endesina oolelo, ende yokolo, Betani endemo oololo, suwoono nguno oluwolo.
Yesusndo De Gula Oowooyi Pik Ngu Ma Enggetoni, Ngulo Yombuliyootoni Kumoowolo
(Mak 11:12-14,20-24)
18 Sengetoni, Yesus enengo sulena onikudodo endemo ko oolouwelo yade oololo, oolekono Yesusndo oodoolo kumoowolo. 19 Oodoolo kumoolo, ngulo ene de gula oowooyi Pik, ngundo tanggooli nenggulo ngundilo ngu yowoko kenowolo. Uyi oowooyingga tutu ulewolo. Ene namokono oololo, engge doongetewelo damonimo oololo, engge gula ma kenowolo. Kini, uyi nangge oluwolo. Ngundilo kenolo, ngulo ene Pik degakuya ewolo. Kootusina, ge ko ma enggewalo ewolo. Ngundilo etoni, sodedonangge Pik degaku ariyelo kumoowolo.
20 Ngundilo tetoni ngu, asa, enengo sulena onikundo kenolo, soliyokolo ewonggori. Ndatelo ngulo, Pik dega sodedonangge ariyelo kumoote? Elo ewonggori.
21 Yesusndo enengo mande ingolo, gumi ewolo. No yeno hamoo eteno. Ye nowoondoye hamoo telo, nowoondoye elaya kini ngu, asa, ye nguya, nondo Pik degano tetenoku, ye nguya mete ngandilo tewanggo. Yo, ye nowoondoyemo hamoo ngu yanggango oolootenggoku ngu, asa, ngu nguya, ye mete nga pulingga ngaya ewanggo. Ge ootookooya, ukeya, wendeyino u. Ewanggoku ngu, asa, ene ngundilo tewa. 22 Ngundilo nangge, ye nowoondoye hamoo telo, nguno ye oo gulalo elo yemboongewanggoku ngu, ariya, Anutndo ngu ooga ngu yunootoni yowanggolo ewolo.
Oni Yesusno Sumoo Elo Inowolo. Onendo Ene Yanggango Inowo?
(Mak 11:27-33; Luk 20:1-8)
23 Ngu naluno nguno, Yesus ene Yuda onilo goobooyingo ya ulungga oowooyi Tempel, ngu newendemo ulo, oni simoo bale oo etuyeloweloyimbolo. Ngundilo tetoni, Anutno woolo yeyingo oni kundingiyi sobosobo oniku, ko, Yudalo oni simoo bale tabango oniku nguya ombulo, eneno sumoo ewonggori. Onendo ngu mande damoni yanggangongga ngu, ge gunowo? Onendo ge logogelootoni, nga kongga nga tete? Elo ewonggori.
24 Yesusndo enengo mande ingolo, gumi ewolo. No nguya, ye oo gulalo sumoo yunowelo. Ye ngu gumi etoyi ngu, asa, nondo kongga tetenoku, ngulo yanggangoni nguya ewano. 25-26 Ndawu oninggado Sonoyeloyingo Oni Yon suleyootoni ombuwolo? Anutndo sono kundingiyimbo oni sonoyeloni elo, ngulo Yon suleyootoni ombuwo; ngundi, oni simoo baledo bine suleyootoyi sonoyelowo? Ariya, ye nolo mandega gumi eyilo ewolo. Etoni, ariya, enengo nangge elo, ingolo, ewonggori. Noole ngandilo ewato. Anutndo Sonoyeloyingo Oni Yon suleyoyingo, ewatoku ngu, asa, enebana sumoo yunowa. Ye ndatelo ngulo nowoondoyemo hamoo ma ingootenggo? Ngundilo nangge, noolendo onindo Yon suleyoyingo ewatoku ngu, ariya, oni simoo baledo nooledodo sanggili ulungga tewanggo, ngulo noole sosoleteto. Ndatelo ngulo, oni simoo bale ene kuli ingootenggo. Yon ngu Anutlo ingondudu eyingo oni oolengolo ingowololo ewonggori. 27 Ngundilo ngulo, ene Yesusno mande gumi ngandilo ewonggori. Noole watayi kinilo ewonggori. Ene ngundilo etoyi, asa, Yesus enebana ewolo. No nguya yengo sumoo nono ewonggoku ngu, no yanggangonengga ndanonggo yolo, nga kongga tetenoku, ngu nguya yeno ma ewanolo ewolo.
Simooye Elaya Awayali Gulanangge Ngulo Mande Yamonggawo
28 Yesusndo mande yamonggawo gula ewolo. Ye ndatelo ingootenggo? Oni gula simoongo elaya nguno oololo, nangoni koletelogakuno ewolo. Ataga mete ge oolouya, nolo Wayin kono uya, ko telo ewolo. 29 Ngundilo etoni, nangoni koletelogakundo gumi ewolo. Kini, no ma! Ewolo. Ngundilo elo oode, ene kootusina ingonduduni yowoolengolo, kono toongelo ko tewolo. 30 Asa, awayalinggaku ulo, nangoni kootunggakuno nguya ngundilo etoni, ene gumi ewolo. Yo, elo oode, ene kono ma uwolo. 31 Ariya, ndawu simoongongga, ngundo eweyi manggowo ngu keyowo? Ewolo. Ngundilo etoni, ene mande gumi ewolo. Nangoni koletelogakundo, etoyi, Yesusndo enengo mande ingolo ewonggori. Yo, no yeno hamoo oolengo eteno. Gabman bobeye yoweloyi oni, ko, ooleko ooleko bale nguya, ene koletelo ye dagayelolo, Anut enengombo oni simoo bale soboyelooteku endega, nguno ulo oluwanggo. 32 Ndatelo ngulo, Yon koletelo ombulo, ngundo oole nenengo ngu keyoyi, elo etuyelootoni, ene ye nowoondoye ma yowoolengootenggo. Ene Gabman bobeye yoweloyi Takis oni, ko, ooleko ooleko bale nguya, ene Anutlo Mande Keda Mesalango ngu ingolo, ngulo ene nowoondoye yowoolengolo, hamoo tewonggori. Ene ye ngu yeyolo, ngulo nowoondoye ma yowoolengolo, nowoondoyemo hamoo ma tetenggolo ewolo.
Ko Oni Biyobiyomi Ngundo Wayin Ko Sobowootenggoku, Ngulo Mande Yamonggawo
(Mak 12:1-12; Luk 20:9-19)
33 Yesusndo mande yamonggawo gula ewolo. Asa, ye mande gula ingoyi. Oni gula Wayin kongga telo, oonggoyi pawangolo, Wayin nguno imiwolo. Ene Wayin engge yolo, wongoolo, winggooweloyi musiyo nguya tewolo. Ene ko ngu sobowooweloyimbo ya pelungga Sambono yelo, ngunonggo ene mete Wayin kono oo bidodo gome kenolo, sobowoolo oluwolo. Oni ko sembuliga, ngundo oni gidalegado ngu kongga ngu sobowooya, Wayin ngulo engge gumi ko uliyi, enengo yoyi, elo logoyelolo yokolo, asa, ene mela gula yowoko nguno toongewolo. 34 Ariya, Wayin enengo enggeyingo nalu, ngu tunootewolo. Tunootetoni, asa, ene ko sembulibo enengo sulena oni suleyelootoni, Wayin koyi sobosobo tetenggoku onikuno oolouwonggori. Ndatelo ngulo, ko sembuliga, ngundo ko ngulo oo engge gula yenunoyi, elo, ngulo ene oni ngu suleyelootoni oolouwonggori. 35 Ooloutoyi ngu, asa, Wayin kono ko onikundo, oni ko sembuligakulo sulena oniku yodowoolo, gulanangge ngu ene gome gome utolo, ko oni gula ene uleyi kumootoni, ko oni gula ene digi oowooyingga yolo, moondeyimo oolongoowonggori. 36 Ene ngundilo tetoyi, ko sembuligakundo enengo sulena oni oowooyingga suleyelootoni ooloutoyi, ngu damoningga koletelo tewonggoku, ngundilo nangge tewonggori. 37 Ngundilo tetoyi, ko sembulibo enengo nangoni gulanangge kootu ngu suleyootoni oolouwolo. Ene ngandilo ingolo, nenengo nangone suleyootoowe, ooloutonigo, ngulo manggowo mandeni keyowanggo. Elo ingolo suleyowolo. 38 Ene oni kono ko tetenggokundo, enengo nangge kewooloyemo mandelo, ingolo ewolo. Nga oningga ngando ngu eweyimbolo oo bidodo yomukolo, enendo sembuli tewa. Ariya, noole ene nguya uleyiga kumooni. Noole ngundilo telo ngu, asa, nga kongga nga ngu, noolengombo sobowoolo, koyi tewatolo ewolo. 39 Ngundilo elo, ene oni ulungga nangoninggaku ngu dowoolo, uleyi kumoowolo. Kumootoni, bingo okoolo, kanggaloko oolongooyi uwolo. 40 Ene ngundilo tetoyi, asa, oni ko sembuligaku ombulo, ko sobosobo oni biyomi nguno ene ndatelo damoningga tewa? Sumoo ngundilo ewolo.
41 Ene mandeni ingolo, gumi ewolo. Ene ombulo ngu, ko oni biyomi ngu yutolo, yuleni kumoomukowanggo. Ngundilo telo, ene kongga ngu ko oni sobosobo gome gidalega yunowa. Wayin enggeteku naluno, asa, ko sobosobo keda, ngundo Wayin bayetelo, gidesinanggo enengombo yolo, gidesina Wayin sembuli inootoyi yowalo ewolo.
42 Asa, ngu naluno nguno, Yesusndo mande gula yunolo ewolo. Anutlo mande nakangoyingo ngu, ye kuli kandangelo, ngandilo ingootenggo.
Nga ya ungoombolo ndonggolomi nonggini gomengga nga ngu, ya yeweloyi onindo yokootenggo. Ene ataga, ngu nonggini ndonggolomi ngu, ene ya kowuli ngu bidodo koolowooweloyi nonggini koletewolo. Oo Sembuli Ulungga, enengombo ngu ooga ngu yeni tunootewolo. Noole ngu kenootooye, ngu mesalango tetelo ewolo. Ya ungoombolo nonggini, ngu Yesus. Sam 118:22-23
43 Ariya, no yeno hamoo eteno. Ye nowoondoye ma yowoolengolo, nowoondoye hamoo ma teyingo, ngulo no Anutlo mandeni damoningga, ngundo enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu yenonggo andangelo, oni sowe gidalega Yuda oni kini ngu yunowano. Eneno nguno ngu, oo gome enggewa. 44 Oni gula Kristus Yesus kootu inolo, ngu ene ngandilo. Oni ya ungoombolo osiyingga ngu sanganimonggo solelo ngu, ene biyomi yewa. Ko biyomi ngundilo tetoni, ngulo ngu Kristus uli gumi biyomi teyinowa. Ene osiyi koleteyingo ngu Kristus, ngundo ngu oningga ngu sanganimo solelo, utolo, yombuliyootoni, ene sosolango yelo kinitewalo ewolo.
45 Anutno woolo yeyingo oni kundingiyi sobosobo oniku, ko, Parisi onindo Yesuslo mande yamonggawo oowooyingga ingolo, ngulo ene ingootenggo. Yesusndo ngu enengombolo mande nooleno sanggawelo ewolo ingowolo. 46 Ngundilo ngulo, ene sanggili telo, uleyi kumooweloyimbolo oole erewewonggori. Yo, ene dowoolo, uleyi kumooweloyimbolo tewelo, ene oni simoo balelo sosolelo, ngulo ene yokowonggori. Ndatelo ngulo, ene ingootenggo. Oni simoo bale ngu, Yesus ene Anutlo ingondudu eyingo onilo ingootenggo.

*21:12: Ndatelo ngulo, oni ende gidalegalo bobeye yolo, mayelo, Yerusalem ende ulungga ngulo bobeye yowoolengolo, yolo, ngundo oo nusago uliyolo, Anutno woolo yelo yemboongewelo.

21:42: Ya ungoombolo nonggini, ngu Yesus.