5
Jisas telemba heyek or lawuhu mashi kason or saweri
Jisas or heyeri ma musha mendek li rashirik or heyehe telembak or lawuhu ormu lira. Urik ol orin tiyandari ma ondo orhik li tarik mashin ormu ewesawera.
Jisas mberem nandari ma li rupshikmbaha nor mbar?
(Lk 6:20-23)
Uhu lirin ormu ewesawera karem,
�Ma ol mba, �Anhinjik Avui Wasilakahi nombon mberem a tiyandahi ambu, wahau. Or ngashik nombo orhin amu tiyanduwa.� Karem mbawa ma ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Lir avak orhi mak li naha yanga orhi orok layikwa lira. Ais 57:15
Ma ol ter wolok tlaha liwa ma ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Kumak avak Avui Wasilaka or unak jip likwa lir. Ais 61:2-3; Rev 7:17
Ma ol ter wolok hangisha liwa ma ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Lir avak misambi os or hakmbaha or mbahanda oson or hakwa lir. Sng 37:11
Ma ol nombo wornan tiyakmbaha hishombashiowewa ma ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Avui Wasilaka avak or jelyashinak nombo worna oson tiyakwa lir. Ais 55:1-2
Ma ol ma anandin heyehe mba, am nawa kava sir, karem mbawa ma ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Kumak Avui Wasilaka os lir ma anandin li uhunda hom lirin erem or ukwa lir.
Ma ol kavakavan unda ambu ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Kumak avak lir Avui Wasilakan heyekwa lir.
Ma ol mishamaimbanda ma ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Avui Wasilaka kumak lirin jikisi orhik or ushakwa lir.
10 Ma ol nombo Avui Wasilakahin li tiyawak ma lirin nombo orok kavak li unda ma ondo li rupshika. Mberem ushiwak? Lir avak orhi mak li naha yanga jivi orhi orok layikwa lira.� 1 Pi 3:14
11 Uhu ormu mbara, �Os li heyenak anhi mak ji nanak jirin kavakavak li uhu li okolehe li unak hi kava jihik si lawu nahi, wa ji holowa hala. Oso men ji rupshika. 1 Pi 4:14 12 Wavu jihi mende nga ji rupshika. Mberem ushiwak? Os erem jirin li uhunda wasan ji lakwa osmu hevenik nikishihi wanduwa. Hako ji hishakashawa hala, profet ol mas lerawun lahandarin kavak li undari hom os jirin erem kavak limu unduwa.� 2 Sto 36:16; Ap 7:52
Jisashi ma ondo waswo jivi hom li naha ukruharanda hom nanda lir
(Mk 9:50; Lk 14:34-35)
13 Uhu mashi las nga ormu mbara, �Waswo jivi sira. Uhunda hom jir erem, ma misambik fehe lihi nindik waswo hom ji naka. Hako os waswo jivik si nana ambu nahi, mberem nivai unak indik jivik si naku? Wahau, men li ngoro ermbehe li esnerkokwa sir. 14 Ji hishika, kuyanga os telemba heimak nanda kormbak si nashiwak amber li heyekwa sir. Uhunda hom jir erem, ma misambik fehe nindik ukruharanda hom ji naka. Jn 8:12; 9:5 15 Uhunda hom ma mbeek lamin li ukruhu shovok tangri arangonda ambu lir, wahau. Metenjek li shinjishiwak si ukruharawak li heyenda sir. Mk 4:21; Lk 8:16; 11:33 16 Uhunda hom jir erem, mbele mbele jivi nom ji unak ma li heyehe Avui Wasilaka jihi or hevenik linda hi orhin li hauoweka.� Ef 5:8-9; 1 Pi 2:12
Jisas lo os Avui Wasilaka mas Mosesin or hahandarin laha ermbekurik tari ambu ri
17 �Las avak karem ji hishinan, Moseshi mashi nga profet ondo li mbahandari mashi nga a laha ermbekurik a rari nir, karem ji hishinan. Wahau, erem nembes. A rari karem, os li sawendari mashi mainombo hom a ukmbaha na rari nir. Ro 3:31 18 Omek jirin amu sawenduwa, lersuwu nga misambi nga mendek nakwa vri. Hako lo Avui Wasilakahi, wahau. Os si nanda hom er si naha inak mbele mbele amber mendek nakwa lir. Lk 16:17; 21:33 19 Os ma lar os or mba, �Lo kaso awarikanda sir, oson ni tiyawan ni hala.� Karem or ewesawenak lal er nga os or mbawa hom li u nahi, jirin amu sawenduwa, Avui Wasilaka hulaima nokopma orhin or arangoshinak orhi yangak li likwa wolo ma oto mbeek malakamak or naha hi nga nakwa ambu ri, wahau. Hako ma or lo amber ondon tiyaha ma anandin erem ewesawewa ma oto kumak Avui Wasilaka hulaima nokopma orhin or arangoshinak li likwa wolo malakamak or naha hi orhi wasilakak nakwa sira. Je 2:10 20 Omendingak jirin amu sawenduwa, os Avui Wasilakahi yanga orok ji ikwak ji hishi nahi, halanak mbele mbele ol ji uwa nga ji hishinda nga jivi mendek li naka. Uhu Farisi nga mashi Moseshin sawendari ma ondo li tiyanda nombon ji tikrihi mbele mbele armek lo si mbanda hom ji uka. Os erem ji una ambu nahi, jir mbeek yanga orhi orok ikwa ambu jir.�
Jisas waplelenanda nombon halaha mishamaimbakuri nombon or saweri
21 �Mashi Moseshi angop ji misinda, karem mbanda sir, �Man mandingormewa hala. Os man ji mandingorme nahi, jirin kotik li ewehe wasan li ukwa jir.� Kis 20:13; Lo 5:17 22 Hako jirin amu sawenduwa, os mahasanje jihin ji wapkava hishi nahi, man mandingormenda hom angop ji uwa sir. Karem uwa osik kumak mbele mbele am mendek si nakuna wolo avak jirin kotim ukwa lir. Hovok os mahasanje jihin mashi kava menden ji mba nahi, man mandingormenda hom angop ji uwa sir. Karem uwa osik kumak mbele mbele am mendek si nakuna wolo jirin majistrethi tavak li halakwa jir. Hovok os mahasanje jihin ji mba, �Mir ferfar mbaha ambarambasinda ma mira.� Karem ji mba nahi, kumak avak hik ikwa jir. 1 Jn 3:15 23 Karem uwosik os Avui Wasilakan ofan ji ukunak ji i nahi, ofa jihi oson altak ji ewewa wolo mbele kava las ma larin ji unda oso wavu jihik si rasanak ji hishi nahi, Mk 11:25 24 wa ofa oson ji halashihi indik ji ihi ma oto nga ji anasawehe ji waphimbijishihi jivai indik ofan ukmbaha raka.
25 Os ma lar jirin kotik or ewekunak or mba nahi, jir kolok orin i heyehe ji anasawehe jivai waphimbijika. Las avak ji halashinak jirin kotik or ewenak li mbanak avak polisman jirin krawuk li ewenda ngashi. 26 Omek jirin amu sawenduwa, ya os ji hakmbaha li mbawa hom ji ha nahi ambu, mbeek indiyok hikrik talakwa ambu jir.�
Jisas nokophirmbirinda nombon or saweri
27 �Mashi Moseshi angop ji misinda karem mbanda sir, �Nokophirmbirihi hulatolhakawa hala!� Kis 20:14; Lo 5:18 28 Hako jirin amu sawenduwa, os ma lar nokove las or heyehe sirin or lahayakwak or hishi nahi, sungu akome yeje orhi angop or lahayawa sir. 29 Karem uwosik os misokom mama yoko jihi si haihandaheye nahi, oson kwarko ermbehe jip ji lika. Las avak ji halashinak si unak hik ji inda ngashi. Mt 18:9; Mk 9:47 30 Os tapmama yoko jihi si mbango nahi, oson ji shikoro ermbenak si ika. Las avak ji halashinak si unak hik ji inda ngashi.� Mt 18:8; Mk 9:43
Jisas nokoven turanda nombon or saweri
(Mt 19:9; Mk 10:11-12; Lk 16:18)
31 �Mashi Moseshi angop ji misinda karem mbanda sir, �Os ma lar nokove orhin or halashinak si iku nahi, os or turawa nombon jekamba lasik or kayeshinak si heyehe sivai ika.� Lo 24:1-4; Mk 10:4 32 Hako jirin amu sawenduwa, os ma lar nokove orhi hula anandi nga si ya namber, men sirin or turaha nor mbashinak si i nahi, ma oto vai kavakavan uwa ri. Ushiwak nokove oso os hula anandin si li nahi, hula maifuk si lihinda oto mu uwak kavakavak simu layinduwa. Ushiwak ma or nokove oson lawa ma oto ormu nokophirmbirinda nombo orok er nga layinduwa.�
Avak mbele lashi hik ji ushaha ji mba, ome sira, karem ji mbawa hala
33 �Mashi Moseshi angop ji misinda karem mbanda sir, �Os mbele lashi hik ji mbawa omek er ji mbaka. Uhu os mbele las Avui Wasilakan ji ukmbaha ji mbawa, os ji ukmbaha ji mbawa hom erem ji uka.� Karem li kayeri sir. 1 Ko 7:10-11; Kis 20:7; Wkp 19:12; Nam 30:2; Lo 23:21 34 Hako jirin amu sawenduwa, jir avak mbele mbele nelok avoko jihi hik ji ushaha ji mbawan ji hala. Uhu heven yok ji mawuhu ji mba, �Heven heyewak omek amu mbanduwa,� karem ji mbawa hala, wahau. Mberem ushiwak? Heven Avui Wasilaka kingik or naha nor linda mishi sira. Ais 66:1; Mt 23:22; Je 5:12 35 Uhu, �Misambi heyewak omek amu mbanduwa,� karem ji mbawa hala, wahau. Mberem ushiwak? Misambi Avui Wasilaka or ese sinda mishi sira. Uhu Jerusalemhi hik mbele las ji mbawa hala, wahau. Mberem ushiwak? Jerusalem kolaka orhi os kingik or naha nor linda mishi sira. Sng 48:2; Ais 66:1 36 Uhu karem ushambawa hala, �Os omek a mbana ambu nahi, anin ji mandingormewa.� Karem ji mbawa hala. Mberem ushiwak? Jir mbeek jihinjik ji uwak masikukwa jihi tlek mo avishak nanda ambu sir. Karem uwosik mbele mbele ondohi hik ji ushambawa hala, wahau. 37 Os he, karem ji mba nahi, halanak os ji mbawa hom er si naka. Uhu os wahau, karem ji mba nahi, halanak os ji mbawa hom er si naka. Mbele mbele anandi nga ji ushaha mbawa hala. Nelokohi hik, kwarambahi hik ushambanda nombo oso Laulakahi nombo sira.�
Jirin kavak li uwa wolo wasan ji uwa hala
(Lk 6:29-30)
38 �Mashi Moseshi angop ji misinda karem mbanda sir, �Os ma lar misokome jihin kavak or na nahi, misokome orhin erem kavak ji uka. Uhu os ma lar fu jihin or jingo nahi, fu orhin erem ji ngoka.� Kis 21:24; Wkp 24:20; Lo 19:21 39 Hako jirin amu sawenduwa, os jirin kavak li u nahi, wasan ji uwa hala, wahau. Os ma lar jirin or jimblalana nahi, tormbleshinak yoko nga nor jimblalanaka. 40 Os ma lar jirin or kotim uhu kowe jihi las or lakunak or mba nahi, kowe anandi las er nga hanak or laka. 41 Os ma lar mbele mbele orhin kandakar ji kishakmbaha or mba nahi, wa kar nga kisha lai eweshihi ika. 42 Os ma lar mbele mbelenjik or sili nahi, os or siliwa oson ji haka. Uhu os mbele jihi las or lahandanakop wasan orvai ha, karem or mba nahi, ji haka.�
Wutarin rupshinda nombo
(Lk 6:27-28,32-36)
43 �Karem li mbarin angop ji misiri sir, �Jihi man ji rupshihi wutari jihin kavakavak ji uka.�5:43Mashi os mahasanjen li rupshinda oso Wok Pris 19:18 orok li kayeri sir. Hako wutarin kavak nanda mashi os li kayehenda mishin yawur ni heyenda ambu sir. Hako mashi kavron ji heyeka Lo 7:2, Buk Song 139:21-22. Wkp 19:18 44 Hako erem nembes. Jirin a sawekwa karem, wutari jihin ji rupshika. Uhu ma ol jirin kavak ukmbaha uwa ondonjik Avui Wasilakan ji sawenak armek or liri uka. Kis 23:4-5; Lk 23:34; Ap 7:60; Ro 12:14,20 45 Mberem ushiwak? Avui Wasilaka jihi or hevenik linda oto ta nga ma nga nor halashiwak ma amber misambik fehe, ma kava nga ma jivi nga nowe lihik ta jiwak, ma rakanda sira. Karem uwosik os wutari jihin ji rupshi nahi, Avui Wasilaka hom ji naha orhi jikisi indingok nakwa jira. 46 Os jihi ma nom ji rupshi nahi, oso mbeek lakak nanda ambu sir. Mberem ushiwak? Ma kava ondo er nga mahasanje lihi ambekop rupshinda ola. 47 Uhu os mahasanje jihi nom ji howaimbawayi nahi, jir mbeek ma ol Avui Wasilakahi mashin misinda ambu ondon tikrihi jivi mendek nanda ambu jir. Mberem ushiwak? Avui Wasilakahi mashin misinda ambu ondo erem mahasanje lihi ambekop rupshinda ola. 48 Hako Avui Wasilaka jihi hevenik linda oto ma worna ma indingak nanda ora, mbeek mbele kava las orhik nanda ambu sir. Karem uwosik jir erem, or nanda mende hom ji naka.� Wkp 19:2; Lo 18:13

5:3: Ais 57:15

5:4: Ais 61:2-3; Rev 7:17

5:5: Sng 37:11

5:6: Ais 55:1-2

5:10: 1 Pi 3:14

5:11: 1 Pi 4:14

5:12: 2 Sto 36:16; Ap 7:52

5:14: Jn 8:12; 9:5

5:15: Mk 4:21; Lk 8:16; 11:33

5:16: Ef 5:8-9; 1 Pi 2:12

5:17: Ro 3:31

5:18: Lk 16:17; 21:33

5:19: Je 2:10

5:21: Kis 20:13; Lo 5:17

5:22: 1 Jn 3:15

5:23: Mk 11:25

5:27: Kis 20:14; Lo 5:18

5:29: Mt 18:9; Mk 9:47

5:30: Mt 18:8; Mk 9:43

5:31: Lo 24:1-4; Mk 10:4

5:33: 1 Ko 7:10-11; Kis 20:7; Wkp 19:12; Nam 30:2; Lo 23:21

5:34: Ais 66:1; Mt 23:22; Je 5:12

5:35: Sng 48:2; Ais 66:1

5:38: Kis 21:24; Wkp 24:20; Lo 19:21

5:435:43: Mashi os mahasanjen li rupshinda oso Wok Pris 19:18 orok li kayeri sir. Hako wutarin kavak nanda mashi os li kayehenda mishin yawur ni heyenda ambu sir. Hako mashi kavron ji heyeka Lo 7:2, Buk Song 139:21-22.

5:43: Wkp 19:18

5:44: Kis 23:4-5; Lk 23:34; Ap 7:60; Ro 12:14,20

5:48: Wkp 19:2; Lo 18:13