11
Pauloŋe aposolo perâkŋe yeŋgât topyeŋe sâm teteop.
1 Lok nombotŋaŋe yeŋgâlen taka yeŋahât nâŋgâŋetâ yahatmu mepaeakmai ya ki kuyiŋgimai. Yawu gârâmâ nâku yawuâk mepaeakmune ki kunihinomai. 2 Kiristoŋe âwurem ge meyekmu himbimân yâhâ manman kârikŋan mannomai. Yakât Anitâŋe pat kuyiŋgiop. Pat yakât bulâŋe biatyiŋgimapgât Kiristohâlenâk biwiyeŋaŋe tiŋâk kepeim târârâhâk manŋetgât naŋgan. Anitâŋe mem heweweŋ tuhunekmu tepne nâŋgâyiŋgim mansan yakât topŋe nâŋgâŋetâ keterahâkgât den âlâen hâum yuwu sâmune nâŋgâŋet. Lok âlâŋe baratŋe, imbi sihan, lok sihan âlâhâlân pat kuwaŋgiwuap. Pat kuwaŋgiwuap yakât kakŋan lok ondop yeŋgâlen arimap sâm âwâŋaŋe galemgum manbuap. Yakât dopŋeâk nâŋe Kiristohât den pat âlepŋe kâsikum yiŋgimune nâŋgâm biwiyeŋan katmâ yâkât pat manmâ gai. Yâhâ yeŋe Kiristo betgumai sâm biwinaŋe nâŋgâyiŋgim mansan. 3 Sâp yiwereŋe yuâmâ Kiristohâlen biwiyeŋaŋe tiŋâk kepeim târârâhâk mansai. Emelâk Satanŋe hambe hâtgum Aram imbiŋe, kutŋe Ewa sâm, yâkâlen tetem yuwu sâm kâitguop. “Nâhât nâŋgân nâŋgân watmâ otbuat yanâmâ nâŋgân nâŋgânge pâroŋ sâmu yu me ya topŋambâek nâŋgâwuat.” Yawu sâm kâitgumu yaŋak hiliwahop. Yakât dopŋeâk lok nombotŋaŋe yeŋgâlen taka eŋgatyeŋan gem kâityongoŋetâ Kiristo betgumaihât nâŋgâm ketet otman. Yakât otmâ yuwu sâmune nâŋgâŋet. 4 Anitâŋe Yesu hâŋgângumu ge olop miop yakât den pat ekyongomune Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe mem heweweŋ tuhuyekmu nâŋgâŋetâ bulâŋe olop. Yâhâ sâp yuâmâ lok nombotŋaŋe yeŋgâlen taka Yesuhât den kelaŋgatmâ ekyongomai. Den ya nâŋgâŋetâ bulâŋe olâkgât Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe ki mem heweweŋ tuhuyeksap. Yakât otmâ wuânŋe mem heweweŋ tuhuyekmu nâŋgâŋetâ bulâŋe otmap?
5-6 Lok yaŋe den âiloŋgo loŋgo ekyongoŋetâ nâŋgâŋetâ ewe membe otmap. Yakât otmâ nâŋgâyiŋgiŋetâ yahatmu kut “aposolo” yongonmai. Yâhâ nâŋeâmâ den sâmune nâŋgâŋetâ kâiâkŋe otmap. Yamâ Anitâ yet Kiristo yetgât topyetŋe nâŋgâm heŋgeŋguan. Yakât otmâ yâk yetgât den bulâŋe kâsikum yiŋgimune nâŋgâŋetâ keterakyiŋgimap. Yakât otmâ lok ondop yu “lok aposolo” sâm yongonsai yuŋe den ekyongomai yaŋe nâhât den ki wangiap. Yawu naŋgan.
7 Aŋgoân yeŋgâlen taka Kiristohât den pat âlepŋe kâsikum yiŋgiwan yan tânnohoŋet sâm ki ulityongominiwan. Yen umatŋe yiŋgiman sâm nep mem yapâ tewetsenŋe mem dâim sot me senŋe âlâlâ puluhuakmâ manban. Yawu otmune âiloŋgo manbi yakât wongât nâŋgânihiŋetâ bâleap? 8 Otmu yen orowâk manmâ den kâsikum yiŋgiminiwan yan Kiristohât komot kapi nombotŋaŋeâmâ yeŋe eŋgatyeŋeâk otmâ senŋe âlâlâ tânnohominiwi. Yawu tânnohoŋetâ Kiristohât den yen kâsikum yiŋgiminiwan yan yâk yeŋgât iri sikum mem gulip tuhuwan yakât dopŋe oap. 9 Otmu senŋe âlâlâhât umburuk otmâ manban sâp yan Kiristohât komot Makeronia ambolipŋe nombotŋaŋe senŋe âlâlâ mem taka tânnohowi. Yakât otmâ yeŋe tânnohoŋetgât ki sâwan. Topŋe yawuhât yen orop manmâ gawin yan yeŋe ki tânnohom hâhiwin nâŋgâwi. Otmu sâp yupâek tânnohoŋet sâm ki ulityongowom. 10-11 Bulâŋanâk biwinaŋe kepeiyekmâ mansan. Otmu Kiristohât den bulâŋe biwinan tatmap ya sâm tetem ekyongoman yakât Anitâŋe naŋgap. Yakât otmâ den kâsikum yiŋgim gan yan umatŋe ki yiŋgimune hâhiwin nâŋgâm gai yukât den pat lohimbiŋe sâm haok tuhuŋetâ Akaia hân ambolipŋe kerekŋe nâŋgânomai.
12 Lok nombotŋaŋe yeŋgâlen taka den kâsikum yiŋgiai ya yeŋgât nâŋgâŋetâ yahatmu aposolo sâm yongonsai. Yâkŋeâmâ nâhâitŋe “Âi tuhum hoŋ bayiŋgimap yakât dopŋeâk nengu hoŋ bayiŋgimain,” sâm hâkyeŋe mepaemai. Nâŋeâmâ hâmeŋe barahâk Kiristohât den kâsikum yiŋgim gan yawuâk kâsikum yiŋgim yâhâwom. Yawu otmune lok hâkyeŋe mepaemai ya yeŋgât topyeŋe tetekŋan yuwu tetemu eknomai. Kiristoŋe âi ki sâm yiŋgiop 13 Yâhâmâ aposolo perâkŋe. Kiristoŋe âi sâm nihiop ya mem gaman. Yakât dopŋeâk oain sâm oain sâm otmâ topyeŋe kurihiakmai. 14-15 Amboyeŋeâmâ Satan. Yâkŋe kâitnongomawân Anitâhât aŋelo hâtgumap. Amboyeŋaŋe otmap yakât nâŋgâm hoŋ bawalipŋaŋe gurâ topyeŋe kurihiakmâ yeŋgâlen taka kâityongowi. Taka kâityongom orotmeme otmain yuwu otmâ manŋetâ Anitâŋe yekmu ârândâŋ otbuap sâm meme sâsâ tuhuyekŋetâ lohotŋe otbi. Yawu otmâ nâŋgâyiŋgiŋetâ yahatmu kut “aposolo” sâm yongonsai. Yamâ benŋe amboyeŋaŋe otmap yawuâk oai yakât otmâ nâŋgâmune ki sâtŋe oap. Otmai memai yakât matŋe umatŋe Anitâŋe dopyeŋan yiŋgimu menomai.
Paulo mem âlâlâ tuhuŋetâ umatŋe kakŋan manop.
16 Emelâk den yan ya torokatmâ sâmune nâŋgâŋet. Den sâm aran yu nâŋgâm nâhâitŋe “Nâŋgân nâŋgânŋe gulip otmu mepaeaksap.” Yawu sâŋetâ ki ârândâŋ otbuap. Yawu nâŋgâmai yamâ ihilâk nine topne ekyongomune nâŋgâŋet. 17 Hâkne mepaem den sâwoman yuâmâ Kutdânenŋaŋe biwinan ki katsap. Yuâmâ lok nâŋgân nâŋgânyeŋe bia yeŋgât biwiyeŋambâ den tetemu ihilâk sâmai yawu sâwoman. 18 Yawu gârâmâ aŋgoân yuwu sâmune nâŋgâŋet. Lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe bukulipyeŋaŋe nâŋgâyiŋgiŋetâ yahalâkgât yeŋe eŋgatyeŋe watmâ hâkyeŋe mepaemai. Yâkŋe otmai yawuâk otbom. 19 Yenâmâ nâŋgân nâŋgânyeŋe orop manmâ yu me yakât topŋambâek nâŋgâm mansai. Yawu gârâmâ lok nombotŋe nâŋgân nâŋgânyeŋe gulip otmu den ekyongom meme sâsâ tuhuyeksai ya ki watyekŋetâ ariai. 20 Lok yawuyaŋe yeŋgâlen taka yuwu yawu otŋet sâm meme sâsâ tuhuyekŋetâ nâŋgâm tem lâuyiŋgimai. Otmu den kâsikum yiŋgimai yan senŋe âlâlâ bât kandiân nemai. Bât kandiân nem watyekŋetâ iri sikumyeŋe biatyiŋgiwuap. Otmu yeŋahâk galem karakmâ yeŋgât nâŋgâyiŋgiŋetâ gemu sâyiŋgim mem bâleyekmai. 21 Yâkŋe yawu otyiŋgiŋetâ nâŋgâyiŋgiŋetâ yahatmap. Yâhâ nâŋeâmâ yen orop biwinenŋaŋe kepeiakmâ mannomgât nâŋgâm lohotŋan otyiŋgiman. Yawu otmune nâhât nâŋgânihiŋetâ gemap.
Yawu gârâmâ lok yaŋe yeŋahât nâŋgâŋetâ yahatmu hâkyeŋe mepaemai yakât dopŋeâk hâkne mepaewom. Lok nâŋgân nâŋgânyeŋe bia yeŋgât biwiyeŋambâ den tetemu ihilâk sâmai yakât dopŋeâk yuwu sâmune nâŋgâŋet. 22 Yâkŋe yeŋahât nâŋgâŋetâ yahatmu “Nenâmâ Yura ambolipŋe,” sâmai, nâ gurâ yawuâk. Me “Anitâŋe Isirae lohimbi buku otningim gap,” sâmai, nâ gurâ yawuâk. Me “Anitâŋe tâmbânenŋe Awarahamgât pat kuwaŋgiop yakât bulâŋe menom,” sâmai, nâ gurâ yawuâk. 23 Me “Kiristo hoŋ bawaŋgim mansain,” sâmai, nâ gurâ yawuâk. Yamâ benŋe nâŋeâmâ Kiristo hoŋ bawaŋgim otman meman yuŋe yâkŋe otmai memai ya wangiap. Den yan yu nâŋgâm nâhâitŋe “Biwiŋe hâlim milim otmu mepaeakmap,” ya âlepŋe sânomai. Nâŋeâmâ Kiristohât den pat âlepŋe lohimbi kâsikum yiŋgim hâhiwin bâleŋe nâŋgâm gan. Otmu sâp dondâhâlâk mem pâi emetŋan katnekŋetâ manban. Otmu dondâhâlâk nohoŋetâ bâsok muminiwan yakât topŋe yuwu. 24 Yura nengât papatolipnenŋaŋe sâm hârenihiŋetâ yan tâk âlâ sâtŋe metŋe yaŋe kândâtnan dondâhâlâk lawitnekmâ hâkne orowâk mem gahaewi. Yawu otnihim gaŋetâ mome olop. 25 Otmu Roma yeŋgât tembe lâulipyeŋaŋe kapamŋe nohoŋetâ kalimbu olop. Otmu sâp âlâen Anitâhât hotom umai yeŋgât kunlipyeŋaŋe sâŋetâ kâtŋak nohowi. Otmu pâku lohimbi yeŋgâlen ari Kiristohât den pat âlepŋe ekyongowe sâm waŋga meminiwan. Gârâmâ waŋga kalimbuŋeâmâ bâlewi. Yâhâ sâp âlâen waŋgaŋe saruân guhulop yapâ wahap târâpŋe mem yoloŋ yoloŋ otmâ bam gam tatmune hilâm konok pesuk sâmu mem tetenekbi. 26 Otmu lohimbi hânŋan kulemŋan manmâ arai ya yeŋgâlen ari Kiristohât den pat âlepŋe ekyongominiwan yan to papato hâtikumune uwurup patoŋe bâsok dâinekmâ ariminiop. Otmu kapiyeŋan yâhâm geminiwan yan kapilipne Kiristohât den nâŋgâŋetâ gemu bet pilâmaiŋe pâku lohimbi biwiyeŋan kioŋetâ nohone sâm otminiwi. Otmu kapi pilâm mâtâwân ariminiwan yan lok komborâŋe bâsok hilipnohominiwi. Otmu mâtâp kâlep arim takaminiwan yan hewukŋahât sâtŋe metŋaŋe wanginekminiop. Otmu waŋgaen manminiwan yan saru bâlemu umatŋe âlâlâ tetenihiminiop. Otmu lok perâkŋaŋe topyeŋe kurihiakmâ Kiristohât komolân torokatmâ nâŋgân nâŋgânyeŋe mem gulip tuhuyiŋgiŋetâ hiliwahomai sâm yâk yeŋgât nâŋgâm ketet otminiwan. 27 Otmu Kiristohât den kâsikum yiŋgiminiwan yan hâhiwin pato nâŋgâminiwan. Otmu sâp âlâen omoŋe aman âlepŋe ki iminiwan, me sâp âlâen sot ki neminiwan, me sâp âlâen hâk katipŋahât umburuk otmâ omoŋe bâlâpŋahât otminiwan. 28 Otmu umatŋe topŋe topŋe kaknan yâhâmu hâhiwin nâŋgâm gawan ya pâŋe tâlâwâk ekyongoan. Otmu Kiristohât komot yeŋgâlen umatŋe âlâlâ kakyeŋan yâhâmap yan mem heweweŋ tuhuyekbehât nâŋgâm biwine ki huruŋ sâmap. 29 Lohimbi âlâ me âlâhâlen umatŋe âlâ teteyiŋgimap ya nâŋe lâuyiŋgim mem sânduk tuhuyekman. Otmu lohimbi âlâ me âlâŋe bâleŋahât paŋgoŋân kioŋmai yan tepne dondâek nâŋgâyiŋgiman.
30 Nâŋe ninahât nâŋgâmune yahatmu mepaeakbehât yeŋe naŋgai me? Yâhâ nâmâ lohotŋe manmâ gamune Anitâŋe mâmâŋe otnihimu âi tuhumune bulâŋe tetem gap yakât nâŋgâm mepaem den ya ekyongoan. 31 Kutdânenŋe Yesu ikŋe âwâŋe, Anitâ, yâk konok mepaeman. Yakât otmâ den ekyongoan yu bulâŋanâk ekyongoan ya ikŋak naŋgap.
32 Umatŋe âlâ tetenihiop yakât bâiŋe sâmune nâŋgâŋet. Aŋgoân topŋe katmâ Yesuhât den pat âlepŋe ya Damasiko kapi ambolipŋe ekyongowe sâm yan ariwan. Yâhâ Yura papatolipnenŋe Kutdâhât den nâŋgâŋetâ gemu bet pilâmaiŋe kapi yakât lok kutdâ kutŋe Arita, yâkât amutgen kiap âlâ manop yaŋe pâi emetŋan mem katnehâk sâm ekuwi. Ekuŋetâ tembe lâulipŋe mem katyekmu mâtâp sâtŋan nâhât sip galem otmâ kinbi. 33 Sip galem otmâ kinbi yakât den pat nâŋgâm saka saka pato yakât kâlehen tatmune bukulipnaŋe paŋ kârikŋe kâlep pato yakât manu lauŋambâ katnekŋetâ yaehen gewan. Yapâ gem yok pilâm kewewetyekmâ ariwan.