1 Otmu Tihit tihit hombaŋ ya tâlâhuop. Otmu hombaŋ yakât kutŋe âlâmâ “Natik Hombaŋ” yawu sâmain. Hombaŋ ya tâlâhumu yanâmâ hotom uwi ya yeŋgât kunlipyeŋe otmu Mosehât girem den kâsikum ningiminiwiŋe menduhuakmâ Yesu kumunŋe mumbuap sâm yakât den hikuwi. 2 Yawu otmâ benŋe yuwu sâm alahuwi. “Yuâmâ Tihit tihit Hombaŋ otbuap. Yakât otmâ halihu lohimbi dondâŋe taka menduhuaknomai. Yawu gârâmâ sâp yan nenŋe Yesu mem pâi emetŋan katmunŋe tatmu lohimbiŋe eknomai yanâmâ kuk pato tetewuap. Yawu otmunŋe kuk pato tetemapgât yok pilâm in yawu mem kumunŋe mumbuap. Yawu sâm den hikuwi.

3 Otmu Yesuŋe menenekmu Betani kapiân yan yâhâwin. Yan yâhâ lok âlâ, kutŋe Simon sâm, hâk bâle tetewaŋgimu manminiop ya heŋgeŋguop yâkât emelan yâhâ orowâk tatmâ sot newin. Sot nem tatmunŋe imbi âlâŋe to kukŋe suk sukŋe âlâ, hâmeŋe yahat yahatŋe ya mem emelan tatbinân gaop. Ga maŋguŋe mem hindâm Yesuhât kunŋan motelemu giop. 4 Motelemu gemu lok nombotŋaŋe ekŋetâ bâlemu yuwu sâwi. “Wongât to kukŋe suk sukŋe yu imbiâk mem motelemu kunŋan giap. Ya ekmunŋe ki ârândâŋ oap. 5 Nenŋe to yu âlepŋe mem arimunŋe lok nombotŋaŋe l000 kina yawuyaŋe puluhuŋetâ yakât hâmeŋe mem ari lohimbi umburuk mansai yawu ya tânyongombâingât dop.” Yawu sâwi. Yawu sâm imbi ya ekmâ sâwi.

6 Ekmâ sâŋetâ Yesuŋe nâŋgâmu ki ârândâŋ otmu yuwu sâm ekyongop. “Kâmbukŋe. Pilâŋet. Imbi yuŋeâmâ kulem oap yukât nâŋe nâŋgâmune âiloŋgo oap. Yakât yuwu sâmune nâŋgâŋet. 7 Lok umburuk mansai yamâ sâp kâlep manŋetâ tânyongonomaihât dop tap. Yâhâ nâmâ sâp kâlep ki otmuâk pilâyekbom. 8 Nâmâ mumune lâmân hannohonomai yakât mâtâp menihim imbi yuŋe to kukŋe suk sukŋe ya motelemu kunnan giap. 9 Yakât yuwu sâmune nâŋgâŋet. Nâhât den pat âlepŋe yu hânŋan kulemŋan ari ekyongonomai. Otmu imbi yuŋe kulem otnihiap yukât den pat ya gurâ yawuâk ekyongoŋetâ nâŋgânomai.” Yawu sâop.

10 Otmu sâp yan Yesuhât hoŋ bawalipŋe kâiân yâhâp manbin. Gârâmâ bukunenŋe âlâ kutŋe Yurasi sâm, yâkŋe hotom uminiwi yeŋgât kunlipyeŋe yeŋgâlen ariop. Ari Yesu menomai yakât hâmeŋe membuap yakât ekyongop. 11 Ekyongomu nâŋgâm heroŋe otmâ hâmeŋe waŋnomai yakât ekuwi. Otmu girawu tuhum yok pilâm meŋetâ lohimbiŋe ki eknomai yakât nâŋgâm manop.

12 Otmu emet haŋ sâmu nenŋe yuwu sâm Yesu âikuwin. “Natik Hombaŋ tâlâhuap. Yakât otmâ hândâhân lama nanŋe âlâ gâim katmunŋe mem Anitâhât hotom unomai. Yawu gârâmâ emet wosan ari sot umunŋe orowâk nenom?” Yawu sâwin.

13 Yawu sâm âikumunŋe Yesuŋe bukuyâhâtnenŋe yâhâp yuwu sâm hâŋgânyotgop. “Yerusalem kapiân yâhâmutâ hoŋ bawa lok âlâ âsâpŋe lâuakmu ekdomawot. 14 Lok ya ekmâ betŋan watmâ ari emet âlâen yâhâmu ekmâ yan yâhâromawot. Yâhâmâmâ emet yakât amboŋe yuwu sâm ekuromawot. “Nengât bawapinenŋaŋe yuwu yap. “Nâŋe hoŋ bawalipne meyekmune emet yukât biwiŋe âlâen tatmâ sot um nenom yakât otmâ emet biwiŋe ya tiripnotgorâ ekde.” Yawu sâm ekuromawot. 15 Yawu sâm ekumutâ lok yaŋe dâiyelekmâ emet biwiŋe âlâ mem heŋgeŋguŋetâ tap ya tiripyotgowuap. Tiripyotgomu yanâmâ senŋe âlâlâ mem dinŋan tuhuromawot.” Yawu sâm hâŋgânyotgomu yâhâowot. 16 Yâhâ Yesuŋe den ekyotgop ya watmâ senŋe âlâlâ mem dinŋan tuhuowot.

17 Mem dinŋan tuhumutâ emetsâpŋe otmu yan Yesuŋe menenekmu emelan yâhâ sot newin. 18 Nem tatmunŋe Yesuŋe yuwu sâop. “Sâmune nâŋgâŋet. Yeŋe nâ orop manmâ lau konok nem buku oraŋgim manmain. Yamâ yeŋgâlembâ lok âlâŋe betnehen kioŋmâ kasalipne yeŋgât bâtyeŋan mem katnekbuap.” Yawu sâop.

19 Yawu sâmu nâŋgâmunŋe biwinenŋe umatŋe otmu yakât topŋe nâŋgâne sâm nenŋe ikŋiâk ikŋiâk yuwu sâm âikuwin. “Gâŋe nâhât yat me âlâhât yat?”

20-21 Yawu sâm âikumunŋe yuwu sâm eknongop. “Anitâŋe sâmu kulemguwi yakât bonŋe nâhâlen tetemu nohoŋetâ mumbom yakât sâp tâlâhuap. Yakât otmuâmâ yeŋgâlen gâtŋe âlâŋe oto konohân nâ orop sot nendomait yâkŋe yawu otnihiwuap. Yawu otnihiwuap yakât matŋe hâmbâi umatŋe dondâ membuap. Yakât otmuâmâ mâmâŋaŋe ki mem ga katbâp yamâ mem ga kalop yawu naŋgan.” Yawu sâop.

22 Otmu sot nem tatbin yan Yesuŋe baŋga mem Anitâ mepaem motokmâ ningim yuwu sâm eknongop. “Yu mem neŋet. Yuâmâ nâhât sunumne yawu oap.” Yawu sâm mem ningimu newin.

23 Ningimu nemunŋe yaŋak wain to mem Anitâ yâhâpŋe mepaem gâim ningimu newin. 24 Ya mem nemunŋe yuwu sâm eknongop. “Wain to yuâmâ nâhât hepne yawu oap. Gârâmâ nohoŋetâ hepne gemu mumbom Anitâŋe nâhât den sâm kalop yakât bulâŋe tâŋ tâŋâk tetewuap. Yawu otmu lohimbi kerek yeŋgât tosayeŋe Anitâŋe pilâyiŋgiwuapgât mâtâp tetem heŋgeŋguwuap. 25 Nâ sâp yiwereŋe wain to yu yen orowâk ki nem yâhâwom. Yawu gârâmâ yu nemunŋe ki pesuk yap. Hâmbâi Anitâŋe âlâkuâk hâŋgânnohomu âwurem gewom yanâmâ yen orowâk nem yâhânom.” 26 Yawu sâm tiŋ pilâmu yapâ yahatmâ Anitâ mepaem kiki mewaŋgim ya pilâm Oliwa pumŋan yâhâwin.

27 Mâtâwân yâhâm tatmunŋe yuwu sâm eknongop. “Anitâŋe emet inânŋan poropete âlâ den ekumu kulemguop ya yuwu tap.

Den yakât bonŋe yu tetewe sâm oap. Yakât otmâ kasalipnaŋe taka menekŋetâ yen kerekŋe kiŋgityeŋahât otmâ gem tiok taok otmâ arinomai. 28 Menekmâ ari nohoŋetâ mumbom yamâ benŋe mumuŋambâ yahatbom. Mumuŋambâ yahatmâ Galilaia hânân ari mambotyiŋgim tatmune yen aksihâk ariŋetâ menduhuaknom.” Yawu sâop.

29 Yawu sâmu Petoroŋe matŋe yuwu purik pilâwaŋgiop. “Gâhât kasa takanomai yan yâkŋeâmâ kiŋgityeŋahât otmâ arinomai. Yâhâ nâmâ bia, nâ ki pilâhekmâ ariwomgât naŋgan.” Yawu sâop.

30 Sâmu sâop. “Naŋgat. Gâŋe omoŋ yukâlâk nâhât “Ki nâŋgâwaŋgian,” sâwuat. Yawu sârâ kalimbuŋe otbuap yan gokorok yâhâpŋe isewuap.” Yawu sâop.

31 Yawu sâmu kârikŋe otmâ yuwu sâop. “Nâmâ gâ orowâk tatdom. Yawu tetehihimu nâŋe gâ ki pilâhekmâ ariwom. Me kiŋgitnahât gurâ ki otbom. Nâŋe gâhât topgahât âinohoŋetâ ki kurihiwom. Me gohone sâm otnomai yanâmâ nâ orowâk tatmutŋe notgonomai.” Yawu sâop. Yawu sâmu nenŋe gurâ yâkŋe sâop yawuâk sâwin.

32 Ari kapi âlâ, kutŋe Gesemane sâm, yan ariwin. Yan ari Yesuŋe yuwu sâm eknongop. “Yen yuân tatŋetâ nâŋe awoŋ orop ba den tipiŋe alahure.” Yawu sâmu yan ge tatbin.

33 Yan ge tatmunŋe Petoro, Yakowo, Yoane meyekmu yeŋiâk bawi. Ba kinmâ umatŋe tetewaŋgiwe sâm olop yakât nâŋgâmu biwiŋaŋe umatŋe otmu yuwu sâm ekyongop. 34 “Yen yuân galem tatŋet. Hâkne biuk sâmu biwine umatŋe dondâ oap.” Yawu sâm ekyongop.

35 Yawu sâm katyekmâ pereŋ pilâm ge pare im Anitâŋe nâŋgâmu umatŋe ya pesuk sâwaŋgiâkgât yuwu sâm ulitguop. 36 “O Awoŋ, gâmâ yu me ya otbe sâm ki hâum pâpgumat. Umatŋe yu tetenihiwe sâm oap ya nâŋgârâ ki teteâkgât naŋgan. Yawu gârâmâ nâhât ombe watmâ ki otbuat. Gike ombeheâk watmâ otbuat.” Yawu sâop.

37 Yawu sâm yahatmâ âwurem ba yekmu aman pâlâmŋe iŋetâ mândeyekmâ Petoro yuwu sâm ekuop. “Simon, aman pâlâmŋe im tat yukâ. Nâ yiwereŋe pilâyekboman. Yakât pâlâmŋe ki ot.” 38 Yawu sâm ekum benŋe yuwu sâop. “Biwiyeŋeâmâ heweweŋ oap. Yâhâ wâtyeŋeâmâ houŋ sâmu aman iai. Yen lohotŋe otmâ pilânekmaihât golâek tatmâ Anitâ ulitguŋet.” Yawu sâop.

39 Yawu sâm ekyongom benŋe pereŋ pilâm ba kinmâ aŋgoân sâop yawuâk sâm Anitâ ulitguop. 40 Ulitgum pesuk pilâm âwurem ba hoŋ bawalipŋe yeksan mâne aman pâlâmŋe iwi. Yawu iŋetâ mândeyehop. Mândeyekmu yahatmâ aŋulakmâ den biaek otbi.

41 Yawu otŋetâ benŋe kalimbuŋe pereŋ pilâm ba Anitâ ulitguop. Ulitgum pesuk pilâm âwurem ba mândeyekmâ yawu sâm ekyongop. “Bâe, yen naŋgai me? Wongât aman pâlâmŋe im tai. Emelâk Anitâŋe yu otbomgât hâŋgânnohomu gewan. Yakât topŋe teteâkgât kasalipnaŋe menekmâ ari hilipnohonomai yakât sâp tâlâhuap. 42 Bâiŋ, yen yahatmâ enda yekŋet. Nâhât den halop alahum kinsai. Gârâmâ yeŋgâlen gâtŋe betnehen kioŋsapŋe taka kinsap. Yakât yahatŋetâ ba yekne.” Yawu sâop.

43 Yawu sâm eknongomu yanâk hotom uminiwi ya yeŋgât kunlipyeŋe otmu Mosehât girem den kâsikum ningiminiwi otmu Yura nengât papatolipnenŋaŋe lok seseŋgâlâk hâŋgânyongoŋetâ bukunenŋe Yurasiŋe dâiyekmu Yesu mene sâm takawi. Takaŋetâ nen orop ahomaingât nâŋgâm kapamgât wahap miakmâek takawi. 44 Lok takawi ya Yurasiŋe kulem girawu otmu menomai yakât yuwu sâm ekyongop. “Yesu parahumune ekmâ yanâk ga mem arinomai.” Yawu sâm ekyongom dâiyekmu takawi.

45 Gotnenŋan takamâmâ kasa ya kinŋetâ Yurasiŋe Yesu gotŋan ga parahum yuwu sâop. “O, patone, mandâ manman.” 46 Yawu sâm parahumu yanâk ga Yesu mewi. 47 Meŋetâ kinmu yanâk nengâlen gâtŋe âlâŋe yahatmâ tewetŋe mem hotom uminiwi ya yeŋgât kunyeŋahât hoŋ bawaŋe ya ândâpŋe nombot ya topŋambâek kârâm hâreop. 48 Kârâm hâremu Yesuŋe yuwu sâm âiyongop. “Yen unam tewet otmu kapamgât sâtŋe metŋe âlâlâ mem takai. Yeŋe nâhât lok bâleŋe sâm menekne sâm takai me? Me lok bâleŋe âlâ kune sâm takai? Ya ekmune bâleap. 49 Hilâm ârândâŋ nâmâ Anitâhât opon kâmbukŋan yâhâ den kâsikum yiŋgim gaman. Yan bân menekbâi yamâ emet inânŋan Anitâŋe poropetelipŋe den ekyongomu kulemguwi yakât bulâŋe yu teteap.” Yawu sâop.

50 Yawu sâmu ekmunŋe hâknenŋe biuk sâmu yahatmâ tiok taok otmâ arim kinbin.

51 Tiok taok otmâ arim kinmunŋe yanâmâ lok sihan âlâ sâŋgum kaok latmâ kinopŋe betyeŋehen ariop. 52 Betyeŋehen arimu ekmâ mem hilipgum sâŋgumŋeâk mem kon pilâŋetâ hâk barak yahatmâ sururuk sâm ariop.

53-54 Nenâmâ kerehâk kiŋgitnenŋahât otmâ gem tiok taok otmâ arim kinmunŋe Petoroŋe ikŋiâk betyeŋehen tihâk ariop. Otmu hotom uminiwi ya yeŋgât kunyeŋe yâkât emelan Yesu mem ariwi. Mem ariwi sâp yan hotom uminiwi ya yeŋgât lok kunlipyeŋe otmu Yura lok nengât kunlipnenŋe otmu Mosehât girem den kâsikum ningiminiwi ya kerekŋe emet yan yâhâ menduhuakmâ kinbi. Yan yâhâ menduhuakŋetâ tembe lâu emet yakât galem kinbiŋe kâlâp uŋetâ semu nâŋgâm ikaiakmâ tatbi. Yawu otmâ tatŋetâ Petoroŋe yâk yeŋgât hohetyeŋan ba kâlâp nâŋgâm ikaiakmâ talop.

55-56 Otmu emet yan yâhâ menduhuakbiŋe girawu tuhumunŋe muâkgât nâŋgâm den golâ topŋe topŋe gahaem hakŋan sâwi. Yawu otmâ lok dondâŋe den girawuân hâum sâŋetâ kunlipyeŋaŋe nâŋgâŋetâ ârândâŋ otbuap yakât pâpguwi. Den sâm ariwi yaŋe ki lâuahop.

57 Yâhâ lok nombotŋaŋe yahatmâ yuwu sâm hakŋan sâwi. 58 “Lok yuŋeâmâ den âlâ yuwu sâmu nâŋgâwin. “Opon kâmbukŋe emelâk tuhuwi yuâmâ nâ niniâk liakum yâhâpŋe hilâm kalimbu kâlehen tuhum maŋguwom. Lok âlâ me âlâŋe ki tânnohowuap.” Yawu sâop.” Yawu nâŋgâm tâpikgum hakŋan sâwi. 59 Otmu den sâwi yaŋe gurâ ki lâuahop.

60 Otmu hotom uminiwi ya yeŋgât kunyeŋaŋe yahatmâ kinmâ Yesu yuwu sâm ekuop. “Gâ wongât otmâ den âlâlâ âihohomunŋe yakât matŋe ki kâpeksat? Yawu otdâ ekmunŋe ki ârândâŋ oap.” Yawu sâop.

61 Yawu sâmu benŋe Yesuŋe olotoŋâk kinop. Olotoŋâk kinmu witgum âikuop. “Bâiŋ, witgumâk âihohowe. Gâ Anitâŋe ikŋe nanŋe bulâŋe ya hâŋgângohomu ge yu mansat me bia? Sârâ nâŋgâne.” Yawu sâop.

62 Sâmu sâop. “Yu yat yakâ. Nâmâ Anitâŋe hâŋgânnohomu gewan. Yawu gârâmâ hâmbâi Anitâŋe wâtŋe nihim âlâkuâk hâŋgânnohomu elem kulewoŋboŋ kakŋambâ âwurem ge yeŋgât kunyeŋe tatmâ yâhâmbisâm. Sâp yan Anitâhât wâtŋe ya nâhâlen tetemu eknomai.” Yawu sâop.

63 Yawu sâmu den ya nâŋgâmu bâlemu yahatmâ ikŋe sâŋgum mem duhatmâ bukulipŋe yuwu sâm ekyongop. “Bâiŋ, den kâmbukŋe hâliliŋe sâmu nâŋgâmunŋe pesuk yap. 64 Ikŋahât nâŋgâmu yahatmu Anitâhât kaweŋan kinbe sâm oap. Yakât otmâ girawu tuhunomgât naŋgai?” Yawu sâm âiyongop.

Âiyongomu den yakât alahu gulahu otŋetâ biwiyeŋe konohâk otmu yuwu sâwi. “Bâiŋ, yu otmu bâleapgât muâkgât naŋgain.” Yawu sâm hârewaŋgiwi.

65 Sâm hârewaŋgim nombotŋaŋe yahatmâ tâpguwi. Tâpgum gâtŋaŋe sâŋgum âlâ mem senŋe sâhâm kâtâpguŋetâ kinop. Senŋe sâhâm kâtâpgum ândâpŋe huhuwi. Ândâpŋe huhum nombotŋaŋe yuwu sâm âikuwi. “Bâiŋ, ândâpge âlâŋe huhuap? Yakât sârâ nâŋgâne.” Yawu otŋetâ pesuk sâmu tembe lâu emet yakât galem kinbiŋe kum me âlâlâ tuhuwi.

66 Yawu otbaŋgiŋetâ Petoro yâhâmâ yawuâk kâlâp nâŋgâm ikaiakmâ talop. 67 Tatmâ yanâk hotom uminiwi ya yeŋgât lok kunyeŋahât hoŋ bawa imbi âlâŋe towatŋe ekmâ yuwu sâm ekuop. “Âe, gâmâ Yesu Nasaret amboŋe orop manŋetâ yekman.” Yawu sâm ekuop.

68 Yawu sâmu nâŋgâm kurihiakmâ yuwu sâop. “Âe, gâŋe den yakât ki naŋgan. Gâŋe den yat yakât topŋe ki nâŋgâm heŋgeŋguan.” Yawu sâm yahatmâ pilâyekmâ endunâken ba kinmu yanâk gokorok isiop.

69 Gokorok isemu imbi yaŋe yâhâpŋe ekmâ lok yan kinbi ya yuwu sâm ekyongop. “Wâe, lok yuâmâ Yesu bukulipŋe orop manŋetâ yekman.” 70 Yawu sâmu Petoroŋe yâhâpŋe kurihiahop.

Kurihiakmu sâp kâlep ki otmuâk yan kinbiŋe Petoro towatŋe ekmâ yuwu sâwi. “Wongât kurihiaksat? Gâhât towatge gekmâ naŋgain. Bulâŋanâk gâmâ Galilaia amboŋe.” Yawu sâm ekuwi.

71 Yawu sâm ekuŋetâ kurihiakmâ yuwu sâop. “Bâiŋ, yuwu sâmune nâŋgâŋet. Nâ Anitâhât senŋan kinmâ den membom otmuâmâ yâkŋe matŋe nihiwuap. Lok yai yakât nâŋe bulâŋanâk ki nâŋgâwaŋgian.” Yawu sâop.

72 Yawu yan mâne yanâk gokorok yâhâpŋe isiop. Gokorok isian mâne Yesuŋe emet inânŋan den ekuop ya nâŋgâmu teteop. “Gâŋe nâhât “ki nâŋgâwaŋgian” sârâ kalimbuŋe otbuap yan gokorok yâhâpŋe isewuap.” Yawu sâop ya nâŋgâmu tetemu isiop.