13
Xel wong Banabas aluw Sol la xuk sinale
1 Eivek kongrikesin wei Antiok eno inye xel poropet me xel putoung mi dei inyon eno xel leind ambei nye: Banabas, me Simion wei xel mi taxe e lei nge bei Ningak me Lusias wei Sairini, me Manain (e nipapu wei Herot seyap ngandoung o) me Sol. 2 Ka xel di wo lalo wou Tambiy Ngandoung me di vambu yaeing, Laweeng Vambuing neil wou xel bei, “Xam beyal Banabas aluw Sol wou ay en xuk tiwei a taxe luw en o.” 3 Om ka xel vambu yaeing me zeimemend, xel liw memend lek luw dom wong luw la.
Sol aluw Banabas la neil xoulek eivek Saiprus
4 Laweeng Vambuing wong luw la xo wei beyeeng Selusia nei me qou sip nanghei inyon me la Saiprus, tembuing danghei tiwei di yeip eivek mamileeng o. 5 Luw la tyip Salamis, luw neil Anutu xe xoulek eivek xel Yudayeiw xe xomek qekueing ama. De Yoan mindei is luw nambei luw xe vineing.
6 Luw la tup eivek Saiprus tembuing nayak wei mi yeip eivek mamileeng on dalus dekakom luw la tyip beyeeng Papos. Nanghei inyon eno luw yei Yuda ti wei mi wo palak me e poropet wei tyonyeing o lei Ba-Yesu, 7 tambiy on mindei is lei ngandoung wei seyap o lei Segius Paulus, lei ngandoung wei seyap on lupeyei nimza om wong qayeeng la wou Banabas aluw Sol bei luw na neil Anutu xe xoulek en embei ngo. 8 Ekom Elimas on Ba-Yesu (en inye qes wei e lei eno nambei inye) tambiy wei wevek o eno mi pesek xuk wei luw o. En mi wong en embei pelipek seyap lei ngandoung lalei bei e se bongis Yesu. 9 Woyom Sol, e lei nge wei xel taxe eno Paulus, eno pup en Laweeng Vambuing, moxo yei Elimas kanzek dom neil, 10 “Wang on tambiy mapetok neu me wang mi wo vevek is lul dalus wei bombek o! Wang pup en lul nilul leimalei wei tyonyeing o. Gyeik inya ekom wa tip kwa wei wang mi pakei qayeeng neing wei Tambiy Ngandoung eno la wo qayeeng tyonyeing. 11 Ekom Tambiy Ngandoung mema wo vevek is wang. Wa mam on tyek na tuzeyi, me tyek wa seng gwei xeiyaing wei sayeiv o, qe tyek wa mendei nambei nyon enden ka.”
Lutika eno laxap me mapetok lam beliv e manghalus, moxo la bandabanda, me di yimexe xel valu bei xel a zeim e mema me na. 12 Lei ngandoung wei seyap eno yei vati wei belup on, de moxo wongis, en nambei moxo etek en teyoxeing wei Tambiy Ngandoung xe yo.
Paulus aluw Banabas la neil xoulek anghei Antiok wei toundei eivek tembuing danghei wei Pisidia nei
13 Nanghei Papos, Paulus me e xe xel nipapu la lek sip me la beyeeng Pelga eivek tembuing danghei wei Pampilia yo, dekakom Yoan lox veil xel me la Yerusalem. 14 Nanghei Pelga eno xel la beyeeng nayak Antiok wei tembuing danghei wei Pisidia nei. Lek bouk Sabat eno xel la eivek xomek qekueing ama wei Yudayeiw o me la dei. 15 Ka gyovaxa wei xomek qekueing ama eno pyaw qayeeng Petieing, me qayeeng Poropet ma woy, tambiy wei mi yeiteyei xomek qekueing ama eno wong qayeeng la wou xel, me neil, “Xam lingyeiw, wangwei xam mendi qou qayeeng wei embei ghandu xound xel xomaxoneing nei, on xam a neil.”
16 Paulus nale ghey de pepeeng xel angya mema, dom neil: “Xam moux wei Israel me xam ba wei ghe mi waleeng en Anutu yo, xam ngo wou a le! 17 Anutu tiwei Israel xe eno beyal xa bumiyeiw. Moxo wong Israelyeiw wo ngenong gyeik xel mindei eivek Izip o, moxo qou xel lam myayaing veil beyeeng tiyon nangya nikanzek ngandoung wei e yo. 18 Moxo mi qalei nimaying wei xel xe deing o teyei lek vakovek qes xoumeeng vey (40) eivek beyeeng bandaing on. 19 Ka Anutu semaleeng xomaxoneing velei lim yuw eivek Kenan, wong xel xe tembuing wou e xe xomaxoneing nambei xel xe lulul nimza. 20 Lul tine dalus eno qandi teyei lek vakovek qes 450.
“Ka tine la veil eno Anutu beyal xel gyovaxa wei xel gyeiteyei xel Israel me ena tyip wou bouk wei poropet Samuel o. 21 Woyom xel moux alis vex teling en king ti, om Anutu wong Sol wei Kis neu moux eno wou xel, inyon velei wei Benyamin o, wei yeiteyei xel teyei lek vakovek qes xoumeeng vey (40). 22 Ka Anutu laluwexe Sol, moxo beyal Dawit wo xel xe king. Moxo neil e teyei wou xel: ‘A xeiwou Dawit wei Jesi neu moux wei a maxow laleing vind o. Moxo tyek bong lul tambak wei ambei e bong o.’
23 “Om Anutu wong Yesu lam, inyon Dawit buyeiw ti, Tambiy wei vind xey veil nimaying eno wou xel Israel, nambei ingwei e neil zonghek o. 24 De gyeik Yesu se ghei lam, Yoan teyoxe xel en qayeeng wei pekwieing xow o me lipekeing eno wou xel Israel dalus. 25 Deka lam paviy ingwei Yoan wong e xe xuk ma, moxo neil, ‘Xam ghe wou naleimim bei ay eti? A se tambiy tiyon. Ma, ekom tyek moxo mendi nam yus en ay, e tiwei a se teyei bei tul yis veil e xe vaxalambes o.’
26 “Xam lingyeiw wei Apraham neuyeiw, me xam ba wei ghe mi waleeng en Anutu yo, eno xam ngo. Qayeeng tiwei Yesu embei devind e xe moux alis vex veil meyeing eno Anutu wong e lam wou xey. 27 Xel xomaxoneing wei mindei eivek Yerusalem me xel xe gyovaxa eno se yeimend wou qayeeng wei xel poropet o, wei xel mi pyaw eivek Sabat titi yo. Qe, xel byex qayeeng lek Yesu me qayeeng wei poropet neil eno wo neing lek. 28 De xel se yeiwou sewokeing ti eivek e bei bo qayeeng en e me nyeis e mey, om xel teling Pailat bei e nyeis e mey. 29 Xel wong lul dalus wei xel poropet byex eivek qapiya en e yo woy, eno xel zewax e tei lam veil xax me liw e eivek eeng ti. 30 Ekom Anutu piyexe e qandi lek veil meyeing, 31 de bouk ngenong eno Yesu talex xow wou xel wei mi la is e eno la veil Galili me la Yerusalem. Gweimbeeng xel wei yeimawou eno neil Yesu teyei wou xa xe xomaxoneing.
32 “Xa neil Xoulek Nimza wou xam: En vati wei Anutu neil zonghek is xe bundyeiw o 33 moxo wong qayeeng wo neing lek en xey wei xel neundyeiw o, en piyexe Yesu qandi lek veil meyeing. Nambei ingwei xel byex eivek qapiya lalo tiwei yuw o bei:
“ ‘Wang on a neung,
gweimbeeng a wong ambei wa mam.’ Qapiya Lalo 2:7
34 Om Anutu piyexe e veil meyeing, de se teyei bei patal, om neil eivek qayeeng ti beimambei ne:
“ ‘Tyek am bong mata wei vambuing me zonghek wei a neil wou Dawit eno wou xam.’ Yesaya 55:3
35 Om moxo neil no eivek qapiya lalo nge nambei nye:
“ ‘Tyek wa seng teyei bei bong wa xe tiwei vambuing eno daxe pataleing.’ Qapiya Lalo 16:10
36 “Eivek bouk wei Dawit mi dei eno mi betiwou Anutu lalei. Deka moxo mey, xel ev is mayeiw me e neing patal. 37 Ekom e tiwei Anutu piyexe e veil meyeing eno se axe pataleing.
38 “Nambei nyon, xam lingyeiw, xa neil wou xam bei. Xam ghe boulek bei Yesu wei xa neil wou xam eno teyeimbei semaleeng sewokeing wei xam o. 39 Petieing wei Mose yo se teyei bei semaleeng xam xe sewokeing veil. Ekom wangwei xelti bongis Yesu yond Anutu semaleeng e xe sewokeing dalus de wong e wo bombek. 40 Om xam ghe gweiteyei xow en kandek lul wei poropet neil ne eno se nam atyip wou xam:
41 “ ‘Wei, xam wei ghe mi wo vyamim wou Anutu xe qayeeng ne,
eno tyek xam ghe detek me ghe bo nol,
en tyek am bong lul tiwei tyek xam seng teyei bei bongis eno eivek xam senghoing
de woyom wangwei xelti neil wou xam atax en inye nei,
ond tyek xam seng bongis.’ ” Habakuk 1:5
42 Ka Paulus aluw Banabas la veil xomek qekueing ama, xel xomaxoneing neil wou luw bei luw noum a neil qayeeng valu wou xel lek Sabat nge yus no. 43 Moux alis vex la myayaing veil xomek qekueing ama, eno xel Yudayeiw ngenong me xel amba wei mi betiwou kwa wei xel Yuda yo eno xel betiy Paulus aluw Banabas, de luw wo qayeeng wei e beil xel lundlek en xel ami mendei nikanzek eivek Anutu xe lalei xeiles.
44 Lek bouk Sabat nge yus eno xomaxoneing wei beyeeng ngandoung on valu beti qekuma me la ngo Tambiy Ngandoung xe qayeeng. 45 Gyeik xel Yudayeiw yei Xomaxoneing qendu ngandoung on, xel laleind wo nilul me lukyak lek Paulus en vati wei di neil o.
46 Woyom Paulus aluw Banabas luk nikanzek wou xel bei: “Xa bei neil Anutu xe qayeeng wou xam atax. Ekom xam ghe pesek me ghe toung demimim wou en xam ambei se qou mapieing luta luta, om xa pekwi me na la wou xel amba. 47 Inye vati wei Tambiy Ngandoung neil wou xa yo:
“ ‘A wo wang wong ambei xeiyaing wei xel amba yo,
en kandek wa devind xomaxoneing wei tembuing tambak veil meyeing.’ ” Yesaya 49:6
48 Xel amba ngo tine, xel wo xeindlala me pamilexe Tambiy Ngandoung xe qayeeng. Me xel dalus wei Anutu beyal en mapieing luta luta eno wongis.
49 De Tambiy Ngandoung xe qayeeng on la wo tambak eivek tembuing danghei tiyon dalus. 50 Ekom Yudayeiw zeim xel vex wei leind tata wei mindei xeinghembi eivek Anutu me zeim xel gyovaxa wei beyeeng ngandoung on laleind lek. Om xel zeimaxoun Paulus aluw Banabas, me tiy luw la veil beyeeng ngandoung on. 51 Om luw pepa vegyuveeng veil vaxend bei xel on boulek bei xel wo sewokeing en kwa wei xel wong on, dom luw la veil Antiok me la beyeeng nayak Aikoniam. 52 De xel betiyeing eno pup en xeindlala me Laweeng Vambuing.