7
1 Yamboma piliengi kanu unguma nimbe pora sipelie Yesusi Kapeniame taonona sukundu purumu. 2 Akuna Romo yambomanga ami ye wane anderete nokorumu ye tenga kendemande te yu paa konopu monjirimumu kuru aili tepa topalie yu kolomba tepa lerimu. 3 Kanu ami ye nomimuni Yesusi orumu pilipelie yuni Juda tapu ye mare* lipe Yesusi molorumuna mundupelie nimbendo: “Nanga kendemandemo ⸤kuru aili tepa tomu kene⸥ ongo teko konde li.” nirimu. 4-5 Kanu Juda tapu yemane Yesusi molorumuna ongo aku siku ningu, yunge ningu tondolo munduku mawa tenjikulie ningindu: “I kendemande kolkomomonga ami ye nomimu yu paa peanga. ⸤Yu Juda ye te molo⸥ nakolo olio Juda yamboma konopu monjipe, olio maku topo Pulu Yemonga ungumu pilimolo ulkemo yuni takonjirimu kene nuni yu liku taponjinu liemo papu.” niringi.
6 Aku niringi pilipelie Yesusi ene kinie kanu yemonga ulkena pumbe purumu. Kanu ulkemonga nondopa orumu kinie kanu ami ye nomimuni yunge pulu lemo yambo mare Yesusi orumuna lipe mundurumu ongolie yundu ningindu: “Ami ye nomimuni i sipe nikimu: “Ailimu,* na ye kerimu mele molio, nu nanga ulkena oni kinie kapola naa temba kene nu mindili siku ya naa wani. 7-8 Nu molenona na ye kerimu manda naa ombóla konopu lendu. Na ye tene kepe nokopa molemo, yunge ungumu pilipu lipu telio. Nane kepe ami ye mare nokopo molio. Kanu yemanga tendo “Pui.” nilio kinie yu pulimo. Molo tendo “Oi.” nilio kinie yu olemo. Molo nanga kongono tenjili kendemande yambo tendo “I siku tei.” nilio kinie yu aku sipe telemo kanumu. Aku sipela, nuni ungu te we nini kinie nanga kendemande ⸤yemo⸥ we konde pumbe kene nu we ni.” nikimu.” niringi.
9 Yesusini Romo ami ye nomimuni nimbe mundurumu mele pilipelie yu konopu aisili lipe mundupelie yu lombili oringi yambomando nimbendo: “Nane enendo paa sike nimbu sikirumu: I Isirele yambomanga talapena ulsu mololi yemone na ungumuni mindi manda temba mele nimbe tondolo mundupe pilimo mele koleamanga pali, Isirele koleana sukundu kepe, yambo telurini kepe aku siku piliringi mele paa naa kanorundu.” nirimu.* 10 Aku nirimu pilkulie ami ye nomimuni Yesusi molorumuna mundurumu yema kanu ami yemonga ulkena yando ongolie kendemandemo konde purumu kanoringi.
11 Yesusi Nene taonondo purumu, yu lombili andolime kinie yambo mare aisili kinie pea puringi. 12 Yu taono pala kerepuluna nondopa purumu kinie Nene ye te kolorumumu ono tengendo taropola teko mengo ulsu pungí oringi. Kanu kolorumu yemo yunge anumu lapatolone yu komolayemo meringili kinie pe te lupe naa meangili lapa kolorumu. Pe yunge anumu ambo wayemo molopili yu kolorumula. Kango kanumu ono tengendo yambo aisili anumu kinie tapu toko puringi.
13 Ailimuni ambomo kanopalie paa kondo kolopa yundu “Kola naa tei.” nirimu. 14 Kanu kinie yu yambo taropolamonga nondopa omba taropolamo omba ambolopalie, meringi yema we mengo angiliengi yuni nimbendo: “Kango yemo, ola moloi.” nirimu. 15 Kanu kinie kolorumu yemo ola molopa yu ungu nirimu. Kanu kinie Yesusini ye kolorumumu lipe yemo yunge anumu yuyu sirimu.
16 Yesusini aku terimuna yambomane pipili kolkolie ningindu: “Pulu Yemonga ungu umbu tonjilime pilipe yamboma nimbe sili ye aili te olio molemolona wendo omu lepamo.” ningu Pulu Yemo yunge imbi ambolko ola linjikulie ningindu: “Pulu Yemo yunge yamboma molemelena omba lipe taponjimu.” niringi. 17 I Yesusini terimumunge temanemo kolea Judia disiriki pali kinie Judia ulsu kolea lupe lupema pali kinie anju anju purumu piliringi.
18 Yesusini terimu mele Jono yu lombili andolimene yundu ningu siringi kinie yuni yu lombili andolimenga talo “Yando wale.” nimbelie Yesusi molorumuna elte lipe mundupelie nimbendo: 19 “⸤Pulu Yemone olio nokopa konjimbe yere⸥ “Lipu mundumbu.” nimbe, nimbe panjirimu yemo ‘Ombá.’ nimbu nokopo molemolo kanumu nu molo te lupe ombámo nokopo molamiliye?” nirimu.
20 Kanu yetolone Yesusi molorumuna ongolo yundu ningilindu: “No Linjili Jonone olto lipe mundupelie nimbendo: “⸤Pulu Yemone olio nokopa konjimbe yere⸥ “Lipu mundumbu.” nimbe, nimbe panjirimu yemo ‘Ombá.’ nimbu nokopo molemolo kanumu nu molo te lupe ombá nokopo molamiliye?” nimu.” niringili. 21 Aku siku walsiku pilkululie niringilimuni, ena tenga ⸤we kanoko angiliengili⸥ Yesusini kuru lupe lupe torumu yamboma kinie, konopuna kuru molorumu yamboma kinie, mongo keri lerimu yambo aisili kinie, tepa konde lipe molorumu kanoringili.
22 Pe Yesusini eltendo pundu topa nimbendo: “Eltene ya kanokombele mele kepe pilkimbili mele kepe Jono ningu sipale.
Mongo keri leli yamboma mongone kanoko,
kimbu keri leli yamboma kapola andoko,
kuru laká nolime umbu kangi angilipe,
komu silime komuni pilku,
kolopa lelime ola molemele kepe,
koropa pulime temane peangamo topo silio pilimelela
kanumu.* Aku siku Jonondo ningu siele. 23 Na kanokolie ‘Yu sike kanu yemo molemo.’ ningu tondolo munduku pilkulie, altoko konopu talo naa panjiku molonge yamboma ene malo.” nirimu.
24 Jonone mundurumu yetolo kelko nendo puringili kinie Yesusini kelepa yambo aisili maku toko moloringimendo Jonondo nimbendo: “⸤Kolea ku leline Jono no linjipe molorumu kinie⸥ ene kanu kolea ku leline nambolka kanonge puringiye? ⸤Molo⸥ lkepanie mele poporomene lope lope tenjipe molorumu te kanonge puringiye? ⸤Jono yu aku sipe mele molo kanumu.⸥ 25 ⸤Alieli kanolemele mele kanonge naa puringi liemo⸥ ulu nambolkare kanongendo puringiye? Ye te mulu wambale paa peangama pakopa molorumu kanonge puringiye? Akumu molola. Yambo kamako molko, mele aisili nosiku, mulu wambale paa peangama pakolemelema ye nomi kingimenga ulkena manjiku molemele kanumu.
26 “⸤Aku sili te kanonge naa puringi liemo⸥ Pulu Yemone ungu umbu tonjilimoma pilipe yamboma nimbe sili ye te kanonge puringiye? Akumu sike nakolo nane enendo nimbu sikiru. Jono yu sike Pulu Yemonga ungu umbu tonjirimuma pilipe nimbe sili ye te nakolo yu Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilipe nimbe sili ye we te molo. 27 Yuni Pulu Yemone ou “Lipu mundumbu.” nirimu yemonga* aulkemo tepa mimi temu kanumu.** Kanu yemondo Pulu Yemonga bokuna sukundu molemo ungu te i sipe:
‘⸤Pulu Yemone yunge Malondo nimbendo:⸥
“Piliyo! Nanga ungu ninjimbe yemo
nane nu puni aulkena yu
kumbi lepo lipu mundukuru.
Yuni nunge aulkemo akisinjimbe.” nirimu.’***
kanu ungumu bokuna molemo.**** 28 Nane enendo paa sike nimbu sikirumu: Ou mana moloringi yambomanga te ⸤No Linjili⸥ Jono kinie manda molo. Jono olandopa mele. Nakolo kinié wale kondemo wendo okomo. Kanu walemo Pulu Yemo ye nomi kingi molopa nokolemo yambomanga* te paa imbi naa molopa paa koropa puli yambomo olandopa; Jono yu maniendopa. ⸤Ou moloringi yamboma manie mele; kinié na ‘Sike.’ ningu tondolo munduku pilingímunge konopu peanga pemba yamboma olandopa.⸥” nirimu.
29 Yesusini aku sipe nirimu pilkulie we yamboma kinie kou takisi liringi yema kinie Yesusini Jonondo nirimu ungumu pilku peanga pilku Pulu Yemo kapi niringi. Kanu yambomane ou ⸤No Linjili⸥ Jonone nirimu ungumu pilku peanga pilkulie ene ulu pulu keri teringime bulu siku, konopu alowa teko ‘Olio Jonone no linjipili.’ ningu no liringi. 30 Nakolo Parisi yema kinie,* Pulu Yemonga ungu manemanga puluma pilku konjiringi yema kinie, enene ‘Pulu Yemone Jono naa mundurumu.’ ningu pilkulie, Pulu Yemone “Yambomanga lipu taponjipu tenjimbu.” nirimu ungumu pilku keri pilku bulu sikulie pe ‘Jonone olio no naa linjipili.’ ningu no naa liringi.
31 Kanu kinie Yesusini ungu te pea nimbendo: “Kinié mana molemele yamboma nambolka melte ene manda lepo manda nimbunje? ⸤Ene molemele mele i sipu nimbu siembo:⸥ 32 Ene yamboma maku tolemele koleana ambolangoma pepe pereko molemele mele.* Kanu ambolangomanga marene ne anju molemele ambolango mare ⸤pea pepe pereko molonge aulke te koroko kelkolie⸥ enendo walsikulie ningindu:
“Konana nímulu kinie
ene ‘Pea konana niemili.’ naa ningu
“Molo.” níngi.
Pe kelepo kola temulu kinie
ene ‘Pea kola teamili.’ ni naa níngi.
⸤Pea pepe perepo molomolo aulke te molo lepamo.⸥”
nilimele. ⸤Kinié molemele yamboma ene kanu ambolangoma mele molemele.⸥ 33 ⸤Na kinie No Linjili Jono kinie oltone nilimbolo unguma enene pilku keri pilimele; telembolo mele kanoko keri kanolemelela⸥. Jono ombalie ga kinie no waene kinie naa nomba molorumu kinie ⸤kanoko keri kanokolie⸥ ningindu: “Yunge konopuna kuru te molemo.” niringi. 34 Pe Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemo omba ga kinie no waene kinie norumu kinie ⸤kanoko kerila kanokolie⸥ ningindu: “Yu ga aisili nomba keri pilipe, no waene aisili nomba kekelepa topa telemo yemo. Yu kou takisi lili yema kinie,* ulu pulu keri telemele yambo wema kinie ‘Yu kinie pulu lepili pea tapu topo molamili.’ nimbe telemo.” nilimelela. ⸤Enene aku siku Jono kanoko kerila kanolemele. Na kanoko kerila kanolemele.⸥ 35 Nakolo pilipe konginjili ulu pulumu Pulu Yemo kinie pelemona yunge ambolangomane pali yuni telemo melemando ‘Papu telemo.’ ningí.” nirimu.
36 Walse, Parisi ye tene Yesusindu “Langi pea nambili oi.” nirimu kinie yunge ulkena suku pupe akuna langi polona nondopa polo tenga manie molorumu kinie 37 kanu koleana molorumu ambo ulu pulu keri teli tene Yesusi yu kanu Parisi yemonga ulkena suku langi nomba molorumu pilipelie, yu kopongo wele paa peanga te mingi pali lipe akuna memba pupelie nirimumuni, 38 Yesusi molorumuna bulkundu kimbuna nondopa kola tepa angilipelie, pe Yesusi yunge kimbutolo kola mongone kulumiye tonjipe, pe ambomo yunge penge lapisemo lipe kanu kimbutolo kulu tonjipe, kimbutolo kangulupe, kopongo wele memba orumu kanumuni kimbuna ape kanjinjirimu.*
39 Kanu ulke pulu ye Parisi ⸤Saimono⸥ yuni ambomone aku terimu kanopalie yuyu konopuni pilipelie ‘I yemo paa sike Pulu Yemone ungu umbu tonjilimo pilimo ye te* molkanje i ambo yu ambolkomomo molemo mele kinie ulu keri telemo mele kinie manda pilipelie “Na naa ambolko, ongo wendo pui.” nilke.’ konopu lerimu.
40 Yesusini ⸤Saimono⸥ konopuni pilirimu mele pilipelie yundu nimbendo: “Saimono, nu ungu te niembo.” nirimu kinie
Saimonone pundu topa nimbendo: “Ungu Mane Silimu, kapola, ni.” nirimu.
41 ⸤Aku nirimu kinie Yesusini yundu temane te topa nimbendo:⸥ “Ye tene ye talo kou mone pundu anjipe sirimu. Ye te wane anderete kina mele sipe, ye te tene kina mele sirimu. 42 Pe elte pea pundu manda naa tonjiringili kinie ye pundu anjirimu kanu yemone pundutolo we siye kolopa “Uluri molo, yu tepili.” nirimu. Aku nirimumunge yetolonga naene yu konopu olandopa monjirimu konopu lekenoye?” nimbe Yesusini Parisi yemondo aku nimbe walsirimu.
43 ⸤Kanu Parisi ye⸥ Saimonone yundu pundu topa nimbendo: “Pundu aili anjirimu yemo, konopu lekero.” nirimu kinie
Yesusini “Paa nikinu.” nirimu.
44 Kanu kinie Yesusini topele topa kanu ambomo angilirimuna kanopalie Saimonondo nimbendo: “I ambomo kána! Na nunge ulkena sukundu ondu kinie ⸤olio Isirele yambomane ye ponenge kokele olemo kinie telemolo mele⸥ nuni nando aku naa tenu. Nuni “Kimbu kulumiye toi.” ningu no naa sinu nakolo i ambomone nanga kimbumu yunge kola mongone kulumiye tonjipe, yunge penge lapisemo lipe nanga kimbumu kulu tonjimu. 45 Na ondu kinie nuni na naa kangulunu nakolo i ambomone na ondu kinie kepe yandopa kinié kepe nanga kimbumu kangulupe molemo. 46 Na ondu kinie nuni nanga pengena kopongo wele liku ape naa kanjinu nakolo i ambomone nanga kimbutolo kopongo wele peanga tene ape kanjinjimu. 47 Yuni ulu pulu keri aisili terimuma manie pumumunge na konopu aili tepa monjipelie aku sipe temu. Nakolo ulu pulu keri layetolo mindi telemo yambomo yunge terimu mele ‘Manie pupili, siye kolkoro.’ nimbé yemo konopu laye tepa monjimbela.” nirimu.
48 Ye Saimonondo aku sipe nimbe pora sipelie nirimumuni, ambomondo nimbendo: “Nunge konopuna ulu pulu keri terinu pelemoma manie pupili, siye kolkoro.” nirimu.
49 Aku nirimu pilkulie yu kinie langi nongo moloringime yuni nirimu mele pilku keri pilkulie enene anju yando ungu mele teko ningindu: “Yambomane ulu pulu keri telemelema i yemone “Manie pupili, siye kolkoro.” nikimu yemo yu naeye? ⸤‘Na Pulu Yemo.’ konopu lepalie nikimunje?⸥” niringi.*
50 Kanu kinie Yesusini ambomondo kamu nimbendo: “Nane nu ulu pulu keri terinu mele ‘ ‘Omba wendo pupili.’ manda nimbú.’ ningu pilku onumunge na sike aku sipu manda lipu taponjikiru kene nu konopu pe nipili mololiku pani.” nirimu.*