1 ááqibo móra-naqa karímá matáiye. minákón-áwîqa Aráátaratie. wemá Béqtanibake Máríaa wenaúko Máátaa yeqtí márûpake kukáiye. 2 wemá mi Máríaa ákûq-nomma Îtun-aitaukaq pérakarena aqnótáunapo áyúnakarain-inikoma ayóbíyoma Aráátarati karímá matáiye. 3 miráitata kaayaq-ánáánómá aamá yuwááyana Îtunopaqa win-áíkómá mirá-tiraiye: “uyátáraana-nako emá maannáqtábá akái-naqa karíma kémayaiye.” téna tiráiye. 4 Îtuma min-áímmá ítátuwena tiráiye: “wení karímá puí-kárímá íma wáiye. paá Áánûqtuni tágama-yataaqa mamá pááq ínéna kéipoana minnâ Waayúkagon-Araakon-awiqa múte yauwínoe.” téna Îtuma tiráiye. 5 Îtuma Máátaaqtabama wenaúkoqtabama Aráátaratiqtabagaraqa Îtuma ôriq umá yeqtábáma kákaiye. 6 aanibo wemá Aráátarati karí máyáiye-aimma iténa wé kaayaq táoqa ókaraq mibáq máqei-marupaq paá máqe-uraiye.

7 anaaékaqa wení iyápó-annama timá yímikaiye: “yauwéqma Yúríabaqa kónatae.” titata 8 wení iyápó-annama timá ámikaae: “Aráábaeo, íbêqa Ítíráaeo-wayukama óqtatanapo emmá ikamínéta kéoe. ááqibo emá keqnáá-márúpáráq yauwéqma ónáae téq kéteno?” tewana 9 Îtuni-kanaama awaararîq kéitanaboana yauwéqma tiráiye: “íyaq tiyááka umá kaayaq-ábáúmá aaqá kamátágaraiyo? ááqibo waayúkagoma wágááma uréire kéenama maa-márábín-ókómá tágaraitana káonaipoana íma aítauqa yurarániye. 10 miráimanibo waayúkagoma nokáámmo uréire kéetama ómmá yirunóbáqá íma tágaraitanapoata yítauqa yuraránoe.” téna tiráiye. 11 mirá-timatuwena anaaékaqa Îtuma timá yímikaiye: “ketááí aanábómá Aráátarati waguráiye. ááqibo kemá ko itó-umakanune.” téna tiráiye. 12 máqtemma iyápó-annama timá ámikaae: “uyátáraana-nako, aanibo wemá aú wagurénama keqnáámmá paá mániye.” téta tirááe. 13 Îtuma Aráátarati pukáiqtaba kétitata ááqibo wení iyápó-annama paá waguráitana kétiyaa téta yé tirááe. 14 miráitana ‘Aráátarati pukuráiye’ téna Îtuma abarokáq umá timá yímikaiye: 15 “ááqibo kemá keráwáqtábá túyánámmá kéiteqa timuqá kémaraune. kemá mi táoqa íma wetê máqe-uraune. miráinaqa keráwáqá mikáqá tirummá timínoe. íbêqa wenôpaqa ónátae.” téna tiráiye. 16 Tómááti wenáwíkon áaimma ábárawaoma wemá máqten-noiyapo-annayaba timá yímikaiye: “méwíyataa wegáráq ko púyonataao!” Tómááti téna tiráiye.

17 ááqibo Îtuma uráiye. wemá uréna ítaraiye Aráátarati kaayaqté-kaayaqte-yupaama muríánóbáqá (máátíq-máatinobaq) máqe-uraiye. 18 Yérútáárebaqa waaqókáq Béqtanibaqa (3 km) wáiye. miráuma íma ayáqtáákaqa wáiye. paá awaarakáqíye. 19 ááqibo Ítíráaeobakemma netuqyaa-nóínínáúkáqá Máátaayaa Máríaanopaqa irááe. yetiyóbímo púiqtabama yenákátí yíyaqa mamá íráqôniq ínéta irááe. 20 Máátaama Îtumo in-áímmá ítátuwena aapaq ko aónaraiye. miráitana Máríaa paá yaákarena naaúpaqa máqe-uraiye. 21 ááqibo Máátaa Îtuma timá ámikaiye: “uyátáraana-nako, maakáqô máanarakaa ketiyóbíma ípuinena iné. 22 íbêkaraqa kemá káonaune. aanibo emá nóiqtababi Áánûqtukaqo íténanama emmá paá amíniye.” téna Máátaa tiráiye. 23 Îtuma timá ámikaiye: “enayóbíma paá kanaaráq itó-iniye.” téna tiráiye. 24 Máátaa timá ámikaiye: “kemá ítaraune. ánatai-yupaaraqa mi-túpáámá máqtemma aarawaamá keíto-iyana wemá itó-iniye.” téna Máátaa tiráiye. 25 Îtuma timá ámikaiye: “pukáipike itói-aaimma paá mái-auwaraikaraqa kemúne. náawabi kemmá arummá tiména wemá puínamanibo wemá paá itó-uma mániye. 26 máqte-kayukama paá máetamo kekáq yirummó timíyamma yeráwáqá aati-aatimá ípuinoe. Máátaao, emá minnáyaba aúyánámmá kéitaano?” téna Îtuma tiráiye. 27 ááqibo Máátaa Îtumma timá ámikaiye: “owé, uyátáraana-nako, kemá ekáqá tirummá ámíqtukaune. emá Metáíyama máane. eqtábá Áánûqtun-aanikoma maa-márábímmá kumíniye téta naayóbáqá amuné-wáyúkámá tiráane.” téna Máátaa timá ámikaiye.

28 Máátaa mirá-timatuwena aúkoma Máríaa ko ááyaraiye. ko ááyama áwábaq uréna yaákarena timú-timun-aipike timá ámikaiye: “yirááti-naqa ya máena emmá kááyaiye.” téna timá ámikaiye. 29 Máríaa maamin-áímmô kéitenama páátákáá itó-uma Îtunopaqa uráiye. 30 Îtuma márûpaqa íma utáibo paá wágáábaqa Máátaa aónaipaq máqe-uraiye. 31 máqtemma Ítíráaeo-wayukama Máríaagaraqa naaúpaqa máeta wenáyaqa mamá íráqôniq émáa-kayukama aónaamma wemá iyánáaq umárena páátákáá máápaq yaúbagitata yemá anaaé waqméta kukááe. wemá pukái-nakoma muríánóbáq móyukaapaq ibiqá márú-yaranenawaq kéiyaa téta waqmé kukááe. 32 Máríaa Îtu máipaqo irénama Îtumma káonena aítaupi aipaq aténa timá ámikaiye: “uyátáraana-nako, emá maakáqô máanarakaatati ketiyóbíma ípuine iné.” téna tiráiye. 33 Îtuma aónaimma min-íníkómá ibiqá kéyaraitana Ítíráaeo-wayukama yimónaimma yegáráq ibiqá kéyaraawana arummá ôriq umágitana karagíqá wenarúnóbáqá yuráiye.

34 Îtuma timá yímikaiye: “keráwáqá náakaraq wemmá ákáraao?” téna titata yé timá ámikaae: “uyátáraana-nako, iré ya aónaao.” téta tirááe. 35 Îtuma ibiqá yaránéna kéiye. 36 miráipoata Ítíráaeo-wayukama tirááe: “aónaaro. weqtábá ôriq éna kákaitanaboana ibiqá kéyaraiye.” téta tirááe. 37 ááqibo yaímma-wayukama tirááe: “wemá aúgaroq-nakon-auramma kabárírakaraiye. kanaaráq wemá óq-yataariq umákainana Aráátarati ípuiniyo?” téta tirááe. 38 Îtuma keqnáámmá arummá ôriq kéitana min-náqá muríánóbáq móyukaapaq iráiye. muríánôtaqa óqtanapo ayá yumákaawana wáqe-uraiye. 39 Îtuma tiráiye: “keráwáqá min-óqtámá paábaq matúwáaro.” titana Máátaa puki-nákóní ámánaakoma timá ámikaiye: “uyátáraana-nako, wemá pukitana kaayaqté-kaayaqte-yupaama kóuraiye. miráipoana íbêqa táí-akuqa kéiye.” téna Máátaa tiráiye. 40 ááqibo Îtuma timá ámikaiye: “emá arummá timéma Áánûqtuni tágama-yataaqa aónanone íyaq timá ámikauno?” téna Îtuma tiráiye. 41 maamin-óqtámá aukáqtúwááwana Îtuma yanaa múte káonena tiráiye: “ketiboó, ketáama itáánayaba timuqá kémarakaune. 42 áraine. kemá aónaraune. aati-aatié emá ketáama kéitaane. ááqibo máqtemma aarawaamá maakáqá itó-uraapoata itaígáae téq kétune. yeráwáqá emá timátíkaraane téta mikáq emmá yirummá amínoe téq kétune.” téna Îtuma tiráiye. 43 mirá-timatuwenama wemá anón-aiq timá ááyaraiye: “Aráátaratio! yaúbatuwe kumuwo!” téna Îtuma ááyaraiye. 44 pukái-nakoma yaúbatuwena kukáiye. wenayáámma mórabi maqmá atáá-umakareta ánná-tabaraabenapo wenaítaukaq atáá-uma mórabi maqmá móraiq umá wenaqnókáqá keqnáámmá óq-tabaraabenapo útûyakaraae. Îtuma timá yímikaiye: “wemmá uwáqtuweraq ayuwáíyana kóíno.” téna Îtuma tiráiye.

45 minnáyaba taíganimma Ítíráaeo-wayukama Máríaamma aónaineta ye-káyúkámá Îtuma nôrabi i-qtátááqá káoneta yirummá ámikaae. 46 yaímma-wayukama uyaatéta Pérati-wayukaraq uréta Îtuma nói-qtataarirabi immá mó-tima-yimikaae. 47 aanibo Pérati-wayukagaraq anó-monoq-kawaa-wayukagaraq káánítóre-wayukama ya áíkuteta káánítóre áwîqa Táánítarani maará téta tirááe: “ketáámá náaraq ónúnataabiyo? wé maamin-nákómá netuqyaa anón-awaameq-yataariqa kéiye. 48 ááqibo ketáá ayúwáananataa miráuqtenamo uínatama máqte-kayukama wekáq yirummá kámiyatama Árómani-wayukama ketááí anó-monoq-namma ketááí waayúkagaraq yama mayáinoe.” téta tirááe. 49 yepíké móra-nakon-awiqa Kááyapati wemá maa-kárítímáátíráqá mú mikákáá anó-monoq-nakoma máena wé timá yímikaiye: “keráwáqá íma maami-qtátááqá aónaraae! 50 maamináyaba keráwáqá íyaq túyánámmá kéitaao? maannâ móra-naqo puyéna máqtemma aarawaamá yíwáqnaa ínímma minnâ kanaaráqíye. móra-naqa puínatama máqte-kayukama íauyoranoe.” téna tiráiye. 51 áraimma wenááq-maqma ítiraiye. ímiye. wemá mú mikákáá anó-monoq-naqa maa-kárítímáátíráqá máqe-uraiye. miráínana Îtuma puyéna Ítíráaeo-wayukama yíwáqnaa íniye téna amunémá kégutena tiráiye. 52 ááqibo íma paá ketááí wayúkayataba yíwáqnaa ínéna pukáiye. ímiye. Áánûqtuni-iyapo-annama máqte-naukapaqo máa-kayukama mamá mórabi áíkuyikanena puíniye. 53 aanibo miráitata mi táoqa Îtumma ikamínéta waayaímmá timáeta uréire urááe. 54 miráitana Îtuma móragaraqa íma Ítíráaeo-aukaapimma uréire uráiye. wemá mi-márúqá yuwéna kaqmáápaqa uréire uráiye. kaqmáápaq waaqókáq móra-marukon-awiqa Íparama mibáqá wení iyápó-annate máqe-uraiye.

55 íbêqa Ítíráaeo-wayukati kótamaki-kanaama awaaraq kéitataboata áwábake taígani-kayuka maréta Yérútáárebaq múma yirummá maqmá tágaiyaqtaba utááe. 56 yeráwáqá Îtuqtaba arútama aónaqteta kéuyoata anó-monoq-namatupaqa máe-kayukama aamá timá wenamí-kenamin urááe: “é náaran-auyananaq kéitaano? kaawéqá naíbáq íyaq yíniyo?” téta wemmá kétaimma wemmá kétaimma urááe. 57 missing?