10
Jesus ko olekem 12 mu nunga nunup
(Mark 3:13-19; Luke 6:12-16)
Jesus ko olekem 12 nunga auram se kote taiman, se sokel bur memek te nunga karomonko mu se, kuera ikes duap duap te nungurmonko mu nungaram. Imi mu ko olekem 12 umu nunga nunup: motam motam mu Simon, nup bo Peter mu, se ko uria Andrew; se Zebedee ko namar ilagala James John ilak; se Philip, se Bartholomew, se Thomas, se takis tata kari Matthew, se Alphaeus namar James, se Thaddaeus; se Simon Zealot; se Judas Iscariot, olekem Jesus kager kari nuguting te beteram umutang nukum kitiram.
Jesus ko olekem 12 ura nungaram
(Mark 6:7-13; Luke 9:1-6)
Jesus ko olekem 12 umu ura nungaram, se namamonko se sinar den imi nungaram, “Nina sor saki ko kariimet nunga ningi se, Samaria alo nunga wonong sor bo te me namaralko,” mam. “Bare nina Israel kariimet sipsip iwita maga namaman owore nunga ningi namaralko.* Acts 13:46 ago arikko. Sipsip ko den: Isaiah 53:6; Jeremiah 50:6-7. Se nina namaral geraga se mu, den imi apuralko, ‘Duruk wonong ko kingdom tai pingi aram!’ mu ko balalko. Ale kuera ikes ago mu nunga nunguru se, kari kuera umu nunga maraguwural, kuera nungumik laira posara ago mu nunga nungal, ale bur memek ago mu bur memek nunga kaoral se tagi tamonko. Nina ura ko sokel sangam imi ipi taman, uwutatala amilmil te ura beteral ale koma me talko.
“Aolak iluwalko mu, manga gold se silver bo nigiriwim ningi me gialko. 10 Agi karar se guang mel se nisiwik lakira agi, ninga sikir tam me ago gialko tala, mu awuk, kari ura taso mu ko ura koma taukko.
11 “Nina wonong biya agi gotek bo ningi kasu nagural mu, nina kari bo, ko munan ningo mu arigal ale ko kawam te ilak baga, namaralko asele beteralko. 12 Nina noko kawam ningi kasu nagural, mu giral amilmil den nungaralko. 13 Se kawam mu ko kariimet ninga aru tagimon, asele ninga den amilmil balman mu nongote am anirukko. Bare nengerak me amilmilamon agi mu, nenenga den amilmil mu aking talko. 14 Se awiriya me ninga aru tagirok, agi nina den balman mu buring tuok mu, ko kawam agi ko wonong mu bita se, nisiwik gege mu siwu se namaralko. 15 Ani nunguningta ninga manorsam, tom nukum te Sodom se Gomorrah ikup tamon mu buta nuam tamonko, bare wonong bo uwuta beteso mu eng am memek ko memek arigokko.
Jesus ko olekem alo ikup duap duap gimonko mu ko den balam
(Mark 13:9-13; Luke 21:12-17)
16 “Ikialko! Ani nina sipsip iwita ninga beterem se kausik diwang nunga ningi namasan. Bore te se, nina mot wis sinar la lagoso iwita laga se, ningo yawarakala la inangnang biton iwita lagaralko. 17 Ninguru sinar talko! Nuna ninga ilumon ale supuling nuguting te synagogue ningi den te ninga betemon ale ninga momonko. 18 Ani ago ko ninga ilumon ale king se kari supuling bibiya nomokete ninga awumon, se ani ago ko balal se sor saki ko kariimet agotala ikimonko. 19 Bare tom ninga ilumon mu nina den anapeya balalko agi aguwaya balalko mu ko me neneman sisirokko. Tom umu te aguwaya nina balalko mu ningamin te tai saparukko, 20 mu awuk, mu nina me munakawasan, mena, mu ninga Nenet Kaem ko Bur nenenga ningi munakawoso.
21 “Kari launuria mateng lage te nunumi betemonko. Se kuriang nuet mu namar uwutatala bitiruk, se kuriang betelatala nunga nonet nunam alo mu nongorak betemon kaumon ale mateng lage te nunga betemonko. 22 Se kariimet suen la mu ani ago ko memek se nina ningarki maguwumonko. Bare kari awiriya sokel ago la sanamaruk nama tom nukum te, mu daiga bagara ningo arigokko. 23 Se wonong bo te ninga bita maguwumon, mu nagural nama wonong bo te aratalko. Ani nunguningta ninga manorsam, nina Israel wonong suen la ningi ura me menawural la, Kari ko Namar aking tairukko. Kariimet Jesus kowom karosan mu ikup gimonko: Matthew 24:9; John 15:18-21. Revelation 2:10,17,26 ago arikko.
24 “Ikia ta ko kari mu ko kausa kari me kiaso. Uwutatala, ura kari mu ko kari dom me kiaso. Mena. 25 Se ikia ta ko kari mu ko kausa kari iwita aratuk mu terong. Agi ura kari mu ko kari dom iwita aratuk mu terong tala. Bare digo ko kari gira mu Beelzebul ko ma balu maguwuman, mu nina digo mu ko kariimet mu eng am ninguru ninga bita maguwumonko! Pharisee alo Jesus ko balman Beelzebul ko balman, se nu ko olekem alo te sinar tamonko den imi nunga manaruwoso.
Jesus ko olekem alo me nguangamonko balam
(Luke 12:2-9,51-53; 14:26-27)
26 “Bare nina me nunga nguangaralko! Anapeya mel kaluwusan mu yumura te me ani lagoso, mena, mu wetangaso. 27 Buta se den ani yumura la ninga manorsam, mu wetang te balalko. Se den ani nede ningi nina kasikasi te ninga manorsam, mu nina wetang te sanamaral ale balu paogalko. 28 Nina awiriya kari moso se kueso bare ko dora moruk se kuerukko me terong, mu ko me nguangaralko. Bare Kakirip kari kumik guang se ko dora ago lilim maguwurok ale tama ningi warukko ko sokel ago, umutang bowa ningi la bagaralko.§ James 4:12. 29 Ikialko. Manga gotek suanta ten toea te inangnang gotektek ilagala am diamonko. Bare ninga Nenet me ko ikiok se bo ta dagulok ale kuerukko iwita mena. 30 Uwutatala, nu nemene awilaya nisipiling te mu suen la kau saposo. 31 Buta se nina me nguangaralko. Nina mu inangnang gotektek mu iwita mena, nina nunga kiaman ale nu koma te mel biya.
32 “Awiriya ali kari ko me nguangoso ale ani ago ko wetang te balso, mu ani agotala aninga Ait duruk wonong te bagoso mu moke te nu aninga ma balikko. 33 Bare awiriya ali kari ko nguangoso ale aninga aip kaluwuso, mu ani agotala aninga Ait duruk wonong te bagoso mu moke te nu aninga ma me balikko.
34 “Nina bo la ikial ale ani ali ewere te kager menawurik ale marolila kariimet nungarikko tairem i mal bore ko! Mena! Ani kager menawurikko me tairem, ani baenat giem ago tairem. 35 Aninga taira mu
‘Kuriang kulak nuet ilak numi moruk,
se kuriang itiwik nuam ilak kageraruk,
se imet iton nome ilak numi kore batagukko.
36 Se kari kota ko kawam ningi mu ko
gue suan nunguning mu nu ilak nunumi sagarmonko.’* Micah 7:6.
37 “Awiriya ko nuam nuet mel gira ko nunga beteso, ale ani mel gotek ko aga beteso, mu nu aninga bo iwita me bagarukko. Se awiriya ko namar nanawus ninguru nunga kueso, ale ani ninguru me aga kueso, mu betela aninga bo iwita me bagarukko tala. 38 Se awiriya ko tam kangono me giso, ale ani agowom me karoso, mu aninga bo ko me bagarukko. 39 Awiriya kota ko ningo ko ikia bita lagoso, mu ko ningo bo me arigokko. Bare awiriya ani ago ko kota ko ningo buring tuso, mu bagara aolak ningo mu arigokko.
40 “Se awiriya nina aninga ura kari nigiring iki karo ningarso ale ninga aru taso, mu uwutatala aninga te beteso. Ale koma suanta tala Kakirip aninga beteram se tairem mu kote beteso. 41 Se awiriya prophet mu aninga prophet iwita iki karo tuso, mu ko koma ningo prophet towoso uwutatala taukko. Se awiriya kari ningo diram mu aninga ura kari ningo iwita iki karo tuso, mu ko koma kari ningo diram mu towoso uwutatala taukko. 42 Se awiriya aninga ura kari kituwura bo arigiso, ale ikiso nu aninga olekem bo se sangarso ale yu ipi ta agi mel i tuso, mu ani nunguningta ninga manorsam, nu nunguningta ko koma ningo mu taukko.”

*10:6: Acts 13:46 ago arikko. Sipsip ko den: Isaiah 53:6; Jeremiah 50:6-7.

10:23: Kariimet Jesus kowom karosan mu ikup gimonko: Matthew 24:9; John 15:18-21. Revelation 2:10,17,26 ago arikko.

10:25: Pharisee alo Jesus ko balman Beelzebul ko balman, se nu ko olekem alo te sinar tamonko den imi nunga manaruwoso.

§10:28: James 4:12.

*10:36: Micah 7:6.