19
Paul yei Ephesus
I guta yei Corinth Apollos, Paul na talai a'a fei talaa podu ma naree sufudai yei Ephesus. Ma yei, ina bapa'aa hefi'a otalai nenera ma na i'iginaa ro'odu, “Ana hamona to fei Spiriti Apuna ei hamo'aa narafawe'i?”* 19:2 O, Spiriti Apuna nenee fei hamo'aa narafawe'i
Rona ware, “Lomi. Ana lomi hai'ouna guai ba na pa'i hepalo Spiriti Apuna.”
Si'ei, Paul na ware, “Hama tamanu pudugufaia hamona tonia?”
Rona ware, “Fei pudugufaiaa John.”
Paul na ware, “Fei pa'afii fena pudugufaiaa John, sifei ba ei rama'a nei filoginaa naranaraa ro'odu. John na warefanaa ei rama'a ba ronei narafawe'i a'a mei iwe nomai nenena, Jesus.” Ro'aa guainaa fei, ronawe pudugufai a'a 19:5 O, laloo fei haraa mei Fasu Jesus. Paul, i augaa guei panina pafoo ro'ou, fei Spiriti Apuna na pasi pafoo ro'ou ma rona warenaa wareagufuu hefi'a gufu ma dii wareaa tamanu i nomai nene. Puduu ei rama'a, ale'ena hefua ma helagui.
Paul na wadu'ainaa fei synagogue ma warefawe'i yei laloo oduai puda. Ma fi warewareaa fei haparaiaa mei Haidaa a'a ro'ou. Ma'uaa namina waiwai tabaa hefi'a ro'odu; lomi rona uga ba fa'ua fei ma rona warefafeloaa fei Tala i pudaa rama'a. Si'ei, Paul na di'ininaa ro'odu. Ina nodugaa ei otalai nenera ma minaa ei arewaa na fiwarewarei a'a ei rama'a yei laloo fei baua humuu feferoi Tyrannus. 10 Ale'ei fei mau bigi'ana laloo heguai igisimasi. Ma si'ei, minaa ei Jew ma Greece, ei ro'aa guta yei fawelei Asia, rona guainaa fei wareaa mei Fasu.
11 Mei Haidaa na bigi'aa hefi'a baua foigia a'a Paul 12 ale'ei ba nabaa hepalo huguu nuge o lawalawa na idoaa Paul ma rona tonalao a'a ei rona funu, ei funuaa ro'ou na pedu ma ei hafelo'a spiriti na di'ininaa ro'ou.
13 Hefi'a Jew na tatalai ma fawala'anaa ei hafelo'a spiriti a'a ei na wadu'aa ro'ou pigea. Rona lala'aa fei haraa mei Fasu Jesus a'a ei na wadu'aa ro'ou pigea. Rona ware ale'ei, “A'a fei haraa Jesus, mei na u'ugia Paul, a warefanio asi'amai.” 14 Hemea rama'a, harana Sceva, hia hemea famamoaa humuu mei Haidaniaa ei Jew. Ma na pa'i oloromea na'una, baduu wawane. Ma ei na'una ei, rona'aida bigi'ia ale'ei. 15 Heai arewaa hepalo hafelo'a spiriti na warenaa a'a ro'odu, “Jesus, una apa'ia. Ma una aida tamanu na bigi'ia Paul, ma'uaa hamu'ou hini?” 16 Ma mei na wadu'ia hefaa hafelo'a spiriti, ina rofonaa a'a ro'ou ma fugoinaa minaa ro'ou. Namina hafufanima'aa ro'ou ma si'ei rona poni'ala'ala'asi'aa a'a fei humu fininaa raraa unuu ro'ou.
17 Ro guainia ei Jew ma ei Greece yei Ephesus, ronamina ma'aufafelo ma fei haraa mei Fasu Jesus na dinaa pafea fininaa honua. 18 Watauda ei narafawe'ia, ronawe nofalelefomai ba ro wareaa tamanu ei bigifafeloaa ro'odu. 19 Hefi'a, rona'aida bigi'aa ei siafa, rona tonamai ei bu'uu siafaa ro'odu ma fagu'aa ro'ou i pudaa rama'a. Ma puduu pono'aa ei bu'uu siafa ale'ei haipani pa'ania pufaba'a drachma. 19:19 Fei drachma hepalo silver mugoo po'i hawii pono'aa bigi'aa heai arewaa. 20 Si'ei ba rona fanunuaa ei manumanu ei, fei wareaa mei Fasu namina talainaa watauda gufu ma gipe fininaa fei faufaua.
21 Nenee minaa e'ei, Paul na nara ba i dinaa Jerusalem ma na aunulao yei Macedonia ma Achaia. Ina ware, “Nenee fei gutanau yei, unei aunu'ailao Rome anaa.” 22 Ina aloaa helaguei hadumana, Timothy ma Erastus, dinaa Macedonia ma hia, nado'o gutadilao yei laloo fei baua gufu Asia.
Hefaa Baua Gupuu Rama'a na Fisibai yei Ephesus
23 A'a fei au fei, na pa'i hefaa baua fisibaia a'a fei Tala. 24 Hemea na'aida bigi'aa silver, harana Demetrius. Hia na'aida bigi'aa ei pa'aa pusu'o humuu losuu Artemis. Ma a'a fei bigi'aa mei rama'a mei, hefi'adiai ano'ano, rona'aida to watauda mugoo po'i. 25 Ma ina harofamii ro'ou mawe hefi'a rona pa'i apa'aa ro'ou a'a fei bigi'a fei ma na warenaa a'a ro'ou, “Me'o, hamona'aidadii ba ona'aida to watauda mugoo po'i a'a feni bigi'a feni. 26 Ma e'eni hamona fanunuia ma guainia ba hemeni Paul na u'ufadiaginaa watauda rama'a yeni Ephesus ma minaa ei rama'a yeni faweleni Asia. Ina ware ba ei haidaniaa ro'ou, ei bigi'aa rama'a, abaa pa'aa haidaa. 27 Hepalo hafelo'a wagina sifei ba i fafeloaa fei haraa fei bigi'aa o'ou, fei ba o to mugoo po'i wagina ma hepalodiai, fei humuu losuu Artemis, hemei pifine haidaa, ana ropowe nara ba na hafelo ma mei pifine haidaa, mei rona'aida losuinia faweleni Asia ma feni ano, ana iwe pasi fei baua harana, fei ba hia pa'aa rawani'a haidaa.”
28 Ro'aa guainia, ronamina siba ma haroharo, “Pa'aa bauana Artemis, mei haidaniaa ei Ephesus!” 29 Ataa madii ma minaa ei rama'aa fei gufu rona siba. Rona panarofaa Gaius ma Aristarchus, laguei lagu'aa noneneramii Paul yei Macedonia ma ponifipui ale'ei hemea rama'a ma duginaa lagua a'a fei rona'aida figupui wagina. 30 Paul ba i ufalarai i ma'aa ei rama'a ma'uaa ei otalai nenera, rona lawagia. 31 Ma hefi'a bauaniaa fei gufu, hefi'a tafii Paul, ana rona i'igifawe'i a'ana ba inei'aa dinaa a'a fei rona'aida figupui.
32 Fei gupuu rama'a na hamamagua: Hefi'a rona mewainaa hepalo manumanu ma hefi'a rona mewainaa hepalodiai manumanu. Ma watauda ana lo'e rona aida ba tani ro'aa nolao yei. 33 Ei Jew na susuninaa Alexander i ma'a ma hefi'a na harofani wareana. Ina pi'inaa panina ba ronei babanini ba i warefa'aiaa ei rama'a tamanu na fa'ua. 34 Ma'uaa ro'aa fanunu'apa'ia ba hia Jew, rona iwamemewaifipui, laloo ale'ei guai hour, “Pa'aa bauana Artemis, mei haidaniaa ei Ephesus!”
35 Mei paniaa panii mei bauaniaa gufu na fababaninaa ei rama'a ma ware, “Hamu'ou ena Ephesus, ei naraa hamu'ou ba minaa ei a'a feni ano lomi rona apa'ia ba feni gufu Ephesus na oma'aa feni humuu losuu Artemis ma fei bigi'aa rama'a fei haduona, fei pasianagio pafea? 36 Si'ei ba lomi hemea i nara ba na tata fei, hee hamonei babanini. Apuna bigire'ere'einaa hepalo manumanu. 37 Hamona duginamii yeni eni rama'a eni, ma'uaa lomi rona topa'ainaa manumanuu humuu ei haidaa ma ana lomi rona warefafeloaa mei pifine haidaniaa o'ou. 38 Si'ei, nabaa Demetrius ma ei ano'ano ro bigi a'ana na pa'i bidi'aa unuu ro'ou a'a hini ro'ou, te na pa'i humuu dududua ma fadududua ma ronei dududuaa ro'ou. 39 Nabaa hamona pa'i hepalodiai manumanu ba hamona nara ba ina tata, hamonei fawanewaneia a'a fei dududua. 40 E'eni, na fafanunu ba nabaa ro'aa dududuaa o'ou ei famamoaa fei baua gufu a'a feni fisibaia ma tamanu ona bigi'ia wagieni, pa'aa lo'e ugaa pinee o'ou.” 41 I waredigaa fei, ina famatalaiaa ei rama'a.

*19:2: 19:2 O, Spiriti Apuna nenee fei hamo'aa narafawe'i

19:5: 19:5 O, laloo

19:19: 19:19 Fei drachma hepalo silver mugoo po'i hawii pono'aa bigi'aa heai arewaa.