22
Judas hevak ambô hiving ŋa bêŋbêng vo netak Yisu îndôk loho baheŋing
(Mat 26:1-5,14-16; Mak 14:1-2,10-11; Jon 11:45-53)
Waklavông Eyang Polom Yis Mî atu me sonda te ya wak ali mung ditu elam nena Hêv Lîlîng*22:1 Islael ining wakma nôm bêng lokwaŋyi thak hêk wak bahevi be lahavôlô. Be sonda te ya wak ali mung me yang thak hivutak be ya athêng nena Hêv Lîlîng me wak bahevi be lahavôyi me elam nena Waklavông Eyang Polom Yis Mî. Metom loho thak elam wak yi êng luvi nena Hêv Lîlîng yom. Evong nôm bêng êng vo leŋing êv sêmbôk be loho ning bumalô loho mô hîtôm ŋa ku oyang îmô Isip be Wapômbêng iwa loho vê. lêk bidong. Me ŋa bêŋbêng îmbôk da lêk kîdôŋga ambô balambung ethalo loŋdaŋlê te vo embalong Yisu be iŋgik vônô metom loho kô avîlanô. 22:3 Jon 13:2,27Me Sakdang hîlôk Judas ôpatu be elam nena Iskaliot la. Yêni me Yisu ya ŋa hîndông lauming be lahavôyi takatu te. Yêni hê me hevak ambô hiving ŋa bêŋbêng îmbôk da lêk melak matheng ining kwak bidong vo netak Yisu îndôk loho baheŋing bisête. Ŋa êng leŋing mavî me loho evak ambô vo êŋgêv valuseleng êndêng yêni. Êng me Judas hîlôk hethak loho ning ambô be hethalo loŋdaŋlê vo netak Yisu îndôk loho baheŋing êndêng wak te atu be avîlanô mî îmô hiving inda amî.
Epesang nôm Waklavông Hêv Lîlîng
(Mat 26:17-25; Mak 14:12-21; Jon 13:21-30)
22:7 Etak Ijip 12:1-27Waklavông Eyang Polom Yis Mî hêyô. Wak êng me melak kapô tomtom thak ik boksipsip nakandung te vo leŋing êv Waklavông Hêv Lîlîng. Yôv me Yisu hêv Pita lo Jon be ê me henang nena, “Mamu nu vo opesang nôm Waklavông Hêv Lîlîng vo aôŋgang.”
Me thêi nang ik Yisu ling nena, “Tem yêi pôpêk nôm îmô êsête?”
10 Me Yisu henang ethak thêi nena, “Ondaŋô. Mamu nu melak lông kapô me tem ôpôm anô te be hiwa ŋanam lêk wîng. Me osopa yêni be umbutak ôyô melak atu be yêni hêyô be hê. 11 Me mamu nang ethak melak ya alang nena, ‘Kîdôŋga henang ik ong ling nena melak kapô vathi atu tem yaŋgang nôm Waklavông Hêv Lîlîng imbing yînîng ŋa ya handông hîmô êsê?’ 12 Êng me tem niŋgik melak kapô bêng te atu be hêk daku viling thô êndêng mamu. Melak kapô êng me nômkama sapêng bôk hîmô yôv. Be ditu mamu pesang nôm îmô long êng.”
13 Yôv me thêi ê me êyê nômkama sapêng hîtôm datu be henang. Êng me thêi pesang Waklavông Hêv Lîlîng ya nôm.
Yisu hêv polom lêk waing hêndêng ya ŋa hîndông
(Mat 26:26-30; Mak 14:22-26; 1Ko 11:23-25)
14 Wakma injang nôm hêyô me Yisu lêk ya aposol îlôk îmô balê injang nôm. 15 Me henang ethak loho nena, “Ya leng hiving anông vo yaŋgang nôm Waklavông Hêv Lîlîng iti imbing môlô yôv kîmîng yambua vovang. 16 Ya hanang avanông ethak môlô nena tem mî yaŋgang nôm iti ethak loŋbô amî endebe Waklavông Hêv Lîlîng niŋgik anông injêk Wapômbêng ya lêkliŋyak bêng kapô êm.”
17 Me yêni hiwa waing lêk keyek me henang la mavî yôv me henang nena, “Umbua be unum doke doke. 18 Ya hanang ethak môlô nena tem mî hîtôm ya num waing ethak loŋbô amî endebe Wapômbêng ya lêkliŋyak bêng êlêm êm.”
19 Me yêni hiwa polom te me henang la mavî yôv me hekavli be hêv hêndêng loho me henang nena, “Diti me yînîng vathiap atu be ya hêv hîtôm da vo nêŋgêv môlô livung. Môlômbong bêng me lemim êŋgêv ya.”
20 Eyang yôvêm me hevong bêng hethak keyek waing te be henang nena, “Keyek iti me tava lêkmuk atu be ya hapatôk hethak yînîng lêkma atu be tem yaŋgathô hîtôm da vo nêŋgêv môlô livung. 21 22:21 Sng 41:9; Jon 13:21-22Metom ondaŋô. Ôpatu be tem netak ya îndôk yînîng ŋakyo baheŋing bang diti hîmô hiving ya hîmô balê. 22 Anô Ya Nakandung atu tem nembong îtôm sêmbôk be Wapômbêng bôk henang yôv. Metom alitakna, malêing bêng vo ôpatu be tem netak yêni îndôk ŋakyo baheŋing.” 23 Ya ŋa hîndông elaŋô ambô êng me loho da enang ik i ling nena, “Opalête tem nembong nôm êng?”
24 22:24 Luk 9:46Yôv me loho îkôki hiving ethak loho ali alête tem nimbutak anômbêng vo loho vi. 25 22:25 Mat 20:25-27; Mak 10:42-45Êng me Yisu henang ethak loho nena, “Avîlanô pîk ining king thak embam i be êv malêing vo ŋa takatu be îmô loho vimbing. Me ŋa lêk athêng leŋing iving avîlanô embam loho nena ‘Ŋa wapôm mavî.’ 26 22:26 Mat 23:11; Mak 9:35Metom dô môlômbong bêng andô. Môlô ning anô lêk athêng me nembong îtôm anô athêng mî. Me môlô ning anômbêng me nembong ku îtôm anô ku oyang. 27 22:27 Jon 13:12-15Opalête me bêng vo anô vi? Ôpatu be hîlôk hîmô be heyang nôm mesa ôpatu be hepesang nôm? Ôpatu be hîlôk hîmô be heyang nôm, bêng e? Metom ya hamô môlô lîvông hîtôm anô ku oyang te vo yaŋgêv môlô livung.
28 “Môlô takatu be malêing lomaloma hivutak ya metom mî môlô tak ya amî me ômô hiving ya denang. 29-30 22:29-30 Mat 19:28Ya hêv lêkliŋyak bêng hêndêng môlô hîtôm Wakamik bôk hêv lêkliŋyak bêng hêndêng ya vo tem oŋgwang be unum imbing ya îmô balê îmô yînîng lêkliŋyak bêng kapô. Me môlô tem oyaŋging avîlanô Islael ondong lauming be lahavôyi takatu.”
Yisu henang nena Pita tem nenang nena hîthông inda paling
(Mat 26:31-35; Mak 14:27-31; Jon 13:36-38)
31 Me Yisu henang nena, “Saimon, Saimon, nondaŋô. Sakdang henang ik Wapômbêng ling vo neyek môlô îtôm lovak hiyuv iyokla vo limbalôm êŋgêv yak. 32 22:32 Jon 17:15Metom lêk ya hateng mek yôv vo ong Saimon, vo yong hôêv iving dô nêŋgêv yak andô. Be wakma hole ong lîlîng be hôvô lêm ethak loŋbô, êng me nombatho aviyami long.”
33 Metom Pita henang nena, “Anômbêng, lêk ya hapôpêk ya yôv vo yana kalaondong imbing ong be ya ma imbing ong.”
34 Metom Yisu henang nena, “Pita, ya hanang ethak ong nena yaô bîlîvông tale mî heleng amî denang me tem nonang îtôm bôlô lô nena hôthông ya paling.”
Umbua valuseleng lêk vak me bîng vovak
35 22:35 Luk 9:3; 10:4Yôv me Yisu henang ethak loho nena, “Bôk ya hêv môlô be ô me mî uwa vak valuseleng lêk vak bethap lêk vemimkapô bokgôp hiving môlô amî. Metom wak êng me môlô nômate mî mesa?”
Me loho nang nena, “Mî, hîtôm.”
36 Me Yisu henang ethak loho nena, “Metom lêk yong vak valuseleng lêk vak bethap hîmô me numbua. Me ong bîng vovak mî, êng me nôŋgêv yong kwêv thilimbung vo êŋgêv vuli me numbua valuseleng êng be nôŋgêv bîng vovak vuli ethak*22:36 Ŋa lêk auk doho leŋing êv nena Yisu mî henang vo êŋgêv bîng vovak anông vuli amî me henang vo loho epesang i vo wakma malêing lomaloma tem nêpôm loho.. 37 Ya hanang ethak môlô nena ambô êng tem niŋgik anông ethak ya lêk nômkama takatu be enang hethak ya me sapêng ya dang lêk bidong. 22:37 Ais 53:12Vômbê nena Wapômbêng ya kapua henang nena, ‘Loho tem injê yêni îtôm ŋa takatu be thak mî esopa balambung te amî.’ ”
38 Me ya ŋa hîndông enang nena, “Anômbêng, nôŋgô yoô ning bîng vovak lokwaŋyi ti.”
Me Yisu henang ethak loho nena, “Lêk yôv.”
Yisu heteng mek hîmô Dum Oliv
(Mat 26:36-46; Mak 14:32-42)
39 Yisu hetak Jelusalem me hê Dum Oliv hîtôm thak hevong me ya ŋa hîndông ê hiving yêni. 40 Yisu hêyô long êng me henang ethak loho nena, “Oteng mek vo dô ôŋgêv yak îndôk nôm takatu be tem neyek môlô andô.” 41 Me hetak loho be hê dêim doke. Me heya vabudum thîvô me heteng mek bêŋiti, 42 “Wakamik, lem tom vo nôŋgêv keyek iti vê injêk ya, êng me nôŋgêv vê. Metom dô nosopa ya leng hiving andô. Mî, nosopa ong da yong lem hiving.”
43 Me aŋêla te nang leng hêyô vo yêni me hevatho yêni long. 44 Yisu kapô malêing kambom be heteng mek lêklokwang anông be vovanîk hetekhetek hîlôk pîk hîtôm lêkma.
45 Heteng mek yôv me hiviyô heva be hê hêndêng ya ŋa hîndông me hêyê loho êkthôm vômbê nena loho kapôlôŋing malêing kambom. 46 Me henang ethak loho nena, “Môlô ôêkthôm vo? Môlômbiyô be oteng mek vo dô ôŋgêv yak îndôk nôm takatu be tem neyek môlô andô.”
Evalong Yisu
(Mat 26:47-56; Mak 14:43-52; Jon 18:1-11)
47 Yisu henang ambô denang me anô bêng anông êyô. Ôpatu be elam nena Judas, yêni me ŋa hîndông lauming be lahavôyi takatu te, ditu helom loho be hêlêm. Yêni hêyô bidong Yisu vo niŋgu inda, 48 metom Yisu henang ik yêni ling nena, “Judas, hovong vo nuŋgu Anô Ya Nakandung atu be vo notak îndôk ya ŋakyo baheŋing mesa?”
49 Êng me ya ŋa hîndông eyala nôm atu be tem nimbutak be ditu enang nena, “Anômbêng, tem yoôŋgik loho ethak bîng vovak mesa?” 50 Êng me loho ning anô te hele kwandôk bêng hîmbôk da ya anô ku te limbuk viyôhôk thô.
51 Metom Yisu hêyê nôm êng be henang nena, “Dô!” Me hetak bang hêyô hêk ôpêng limbuk me hivutak mavî hethak loŋbô.
52 Yôv me Yisu henang ethak ŋa bêŋbêng îmbôk da lêk melak matheng ya kwak bidong lêk avaka takatu be êlêm vo embalong yêni nena, “Betha ya anô kambom anông te be ditu môlô uwa bîng vovak lêk olo be ôlêm vo ombalong ya e? 53 Wak nômbêng iti me ya hamô melak matheng ya popatîng hiving môlô me mî ovalong ya amî vo? Metom lêk me momaŋaning heyaŋging pîk be ditu môlô ning wakma.”
Pita henang nena yêni hîthông Yisu paling
(Mat 26:69-75; Mak 14:66-72; Jon 18:15-18,25-27)
54 22:54 Mak 14:53-54Me evalong Yisu be iwa be ê êyô vo kwandôk bêng hîmbôk da ya melak. Me Pita hesopa heveng yam metom heveng dêim doke. 55 Anô doho embang amela hîmô melak êng ya bandêng kapô me Pita hê hîlôk hîmô lîvông hiving loho. 56 Pita hîmô amela danda me avî ku te hêyê yêni katô be henang nena, “Anô ti me thak hîmô hiving Yisu.”
57 Metom Pita henang nena, “Avî, ya hathông ôpêng paling.”
58 Vauyaŋna me anô yang hêyê yêni me henang nena, “Ong me ŋa takatu ning anô te.”
Metom Pita henang nena, “Anô, ya mî anông.”
59 Yêni hîmô hîtôm wakma te ma me anô yang henang lêklokwang hethak loŋbô nena, “Avanông bing, yêni me anô Galili te. Be ditu yêni me Yisu ya anô te hiving.”
60 Me Pita henang nena, “Anô, ya hathông yong ambô paling!” Pita henang bêng denang me tale heleng. 61 Me Anômbêng hik i lîlîng be hêyê Pita me Pita la hêv Anômbêng ya ambô atu be henang nena, “Tale mî heleng amî denang me tem nonang îtôm bôlô lô nena hôthông ya paling.” 62 Yôv me Pita hele yêing be heleng kambom anông.
Ik Yisu be emalîk ethak inda
(Mat 26:67-68; Mak 14:65)
63 Ŋa takatu be evalong Yisu enang ambôma hethak inda be ik yêni. 64 Loho ivuliv thohav lo ma thing be enang ik yêni ling lômbôlông nena, “Ong plopet te, êng me nonang nena opalê diti hik ong.” 65 Me enang ambô kambom lomaloma hethak yêni hiving.
Enang Yisu bêng heva ŋa Juda ning avaka maleŋing
(Mat 26:59-68; Mak 14:55-65; Jon 18:19-24)
66 Hiviyô heyang me ŋa Juda ning avaka sapêng ethak tom. Loho me ŋa bêŋbêng îmbôk da lêk kîdôŋga ambô balambung. Loho iwa Yisu be ê vo ning ŋa elaŋô ambô vo enang ik yêni ling nena, 67 22:67 Jon 3:12 “Nonang ethak yoô nena ong Mesaya e?”
Me Yisu henang ethak loho nena, “Ya hanang ambô êng êndêng môlô me tem môlô mî hîtôm ôŋgêv imbing amî. 68 Me ya nang iŋgik môlô ling me tem mî môlô nang viyang amî. 69 22:69 Ap 7:56Metom lêk me Anô Ya Nakandung atu tem nêyômô Wapômbêng lêkmaŋgok bang viyôhôk îtôm wak nômbêng iti sapêng.”
70 Me loho sapêng enang ik yêni ling nena, “Bêng be ong da me Wapômbêng Nakandung mesa?”
Me Yisu henang ethak loho nena, “Ambô êng me thêthôp hîtôm ditu onang.”
71 Yôv me loho nang nena, “Bisête be aô leŋing iving andaŋô ambô doho imbing? Lêk henang yêni da bêng hele ambôlêk be aô laŋô yôv.”

*22:1 22:1 Islael ining wakma nôm bêng lokwaŋyi thak hêk wak bahevi be lahavôlô. Be sonda te ya wak ali mung me yang thak hivutak be ya athêng nena Hêv Lîlîng me wak bahevi be lahavôyi me elam nena Waklavông Eyang Polom Yis Mî. Metom loho thak elam wak yi êng luvi nena Hêv Lîlîng yom. Evong nôm bêng êng vo leŋing êv sêmbôk be loho ning bumalô loho mô hîtôm ŋa ku oyang îmô Isip be Wapômbêng iwa loho vê.

22:3 22:3 Jon 13:2,27

22:7 22:7 Etak Ijip 12:1-27

22:21 22:21 Sng 41:9; Jon 13:21-22

22:24 22:24 Luk 9:46

22:25 22:25 Mat 20:25-27; Mak 10:42-45

22:26 22:26 Mat 23:11; Mak 9:35

22:27 22:27 Jon 13:12-15

22:29-30 22:29-30 Mat 19:28

22:32 22:32 Jon 17:15

22:35 22:35 Luk 9:3; 10:4

*22:36 22:36 Ŋa lêk auk doho leŋing êv nena Yisu mî henang vo êŋgêv bîng vovak anông vuli amî me henang vo loho epesang i vo wakma malêing lomaloma tem nêpôm loho.

22:37 22:37 Ais 53:12

22:54 22:54 Mak 14:53-54

22:67 22:67 Jon 3:12

22:69 22:69 Ap 7:56