7
Njises obun haeme wil baebenom obul hul ha nao hasmi o
Ngo tomb ngon mabor sao Nju sem mendborom Njises obu pe paen luklbur birismil, obum su Njuriya bor nao pe su Kalili bor was bao akol akol bu hasesa.* Njo 5:18 Ngo tomb Nju semon hor so boroklme bao menden imbi and paek nda bor ne noklme hor so kismil, hor so boroklme bao ngo teb sisesa. Ngub bisaol Njiseson haeme wil nda baebenom obu bor maobowabur kakl, Njem su ngo tuwakl pobur lesin, njen man pange tenaol baebenom njem kongon buklesi sao baeben henden ub su Njuriya pu kismisa. Mbinim ngub kobur kakl, Aol mondom obu tenaol hambunom ni imbi wi ora hae ko henden haklwao ko nen soba sin, obum hambun sao bu haklao sao baeben mupango nao bu haklao ora kismisa. Mbinim Njises bor wakl kakl, Njem hambun sao ngo bu hael sao baeben tenaol hambunom henden bukl pae sin, ebe ora soklao kismisa. Njises obun haeme wil baebenom ngub kismi o mbinim di Njises obul hul ha nao haebur o, obu maobowabur baehaemen kismisa.* Mat 13:55; Bis 1:14 Ngub kismil Njisesom mbini bor kakl, Inim nen sabo bu haroklme ub bao hor hambunon ebe was ko nen saboklme o, nim tenaol hambunom henden kongon buklwao bao o nao pindi pae wen kisesa.* Njo 2:4 Ngub kobur kakl, Sun tenaol baeben hambunom ini bor non ko homo nar wen ebe hende non nao buklemi ora. Aoh, nim non mbinim khorob bimi sao baeben, inim ngo sao khorob bu hayem ko tenaol hambunom pangen kao paruklul, mbinim ni bor oran ko homo nar wen ebe hende non bu nao saond bi sao haroklme kisesa.* Njo 15:18 Njisesom wakl kakl, Inim and paek nda bor ne noklme hor so ngon ne no ini hondokl puklub ora. Ni non tenaol hambunom henden kongon buklwao bao o teb nao se wen yaol, nao poklwao ora kisesa. Njisesom ngub kobur kisaon obu Kalili bor bao hasesa.
Njisesom and paek nda hor so hondokl pisao o
10 Ngo tomb Njiseson haeme wil nda baeben and paek nda hor so boroklme bao on ne nokl pismil, Njises obu di mabor bao hor kab teb mend bao haklbir mabor yin pisao o, obu tenaolom henden nao pe mupang pang bu sao pisesa. 11 Ngub pisao o Njises obu nao pe Kalili bor bao hasao tomb, Nju sem mendborom and paek nda bor ne noklme hor so ngo tomb Njises obu obo haeb ko es bubur kakl, Aol ngo obu abor hayaob? kismisa.* Njo 11:56 12 Ngo tomb tenaol aondao ngo hasmi baebenom Njiseson te kao kao bu sub ora per ab saond bi bi bubur mendborom kakl, Njises obu aol ebe ora yao kismi o, mendborom kakl inj ora, obum tenaol hambun maobowam akol was bu hae kismisa. 13 Ngub kismi o mbinim Nju sem aeben baeben pakl homobur kismin, mbinim aondao bu sao nao ke men mba bao waesmisa.* Njo 9:22; Njo 12:42; Njo 19:38; Njo 20:19
14 Ngo tomb and paek nda bor ne noklme hor so ngub birismi bao o pibi hasaol, bao hor kab teb mend pibi hasao tomb Njises obum Ngaor Hen Moroklme Anda bor yin po hondabur, tenaol hambunom pangen Ngaoron angal bib ebe kao kalisesa. 15 Ngub bisaol Nju sem tenaol birismi nda baebenom burir aondao ora biyubur kakl, Aol ngo obu sukul di nao kise o obum angal waeb hae oborob ora ko hae dao kao kao bismisa.* Mat 13:54; Luk 2:47 16 Ngub kismil Njisesom mbinin angal ngon ko san lubur kakl, Nim ini bor angal ebe ngo kao njurukl o ninao angal inj kao njurukl ka. Ngub inj, Ngaor ngo obu ni pu kise on angal hobao sao ora kao njurukl kisesa.* Njo 12:49; Njo 14:10 17 Njisesom ngub kobur kakl, Tenaol mondom Ngaorom keyao sao hem ko men hakol ora bu harob sin, nim angal ngo ko haruklu e on te obum oborob ora nen sabobur laon, angal ngo nim Ngaorom keyao sao ora ko haruklu e be? be? baehaemen nim nen sobaklo ub ko haruklu eb ko obum ebe hondoklao ora kisesa. 18 Obum wakl kakl, Aol mendbor mbinin mbib nen saboklme ub ko haroklme baeben, mbini aol imbi wi aondao ora hakl ko pangobur ko haroklme ka. Ngub bimi o mondom aol ngo ni pu kise o obun imbi was win lowao ko nen soba sin, obum baehaemen kone kab marubur inj, obum kone ukl bombor ora ubur buklao kisesa.* Njo 5:44; Njo 8:50
19 Ngo tomb Njisesom mbini bor ngub kobur kakl, Mbes Mosesom ini bor man kao njisao ub ini ngo hayem haklon is bombor ora mondom man ngo wiyao baeben hambun ora men hakol nao biming, inim ni asub ko pe pan luklbur beyem? kisesa.* Bis 7:53; Oro 2:21-24 20 Ngub kisaol tenaol ngo hasmi nda baebenom Njises obun angal ngon ko san lubur kakl, Nje aebom ora pe panin luklbur bel kal? Panaem njen tombao bor sam mend honda bereyaol, sam ngo ung bubur ora kal kismisa.* Njo 8:48; Njo 8:52; Njo 10:20 21 Ngub kismil Njisesom mbinin angal ngon ko san lubur kakl, Nim hor boroklme bao on tenaol sen hae is mend mao enjandis tomb inim hor boroklme bao on kongon be kobur, burir aondao ora biyu makl himismi kisesa.* Njo 5:16 22 Ngub kobur kakl, Mosesom ini bor nas kang maruklemi baebenon songol pe haklwaebe kisao ub Moses obum ingiyabur inj, inim ngub bibaebe ko kao njisao ka. Ngub inj, inin ab sumb wil baebenon man mbes ngub bibaebe ke wisao ub bu haroklme o, inim hor boroklme bao* on di nas mareme baebenon songol pe haroklme kisesa. 23 Ngub kobur kakl, Inim naom Mosesom kisao ub bu hayom ko nen sabobur, inim di inin hor boroklme bao on nas kang baeben soweb bi habur songol pe haroklme o, nim hor boroklme bao on tenaol sen hae is mend ngo obu bisur bu ebe mao sandis on, inim asub ko ni ko aondao ora hemeyem? kisesa.* Njo 5:8-10; Njo 5:16 24 Njisesom mbini bor wakl kakl, Inim hambun sao te oborob ora nao hendebur ngub saol kobur baehaemen te nao mao sarae, inim inin kone ora bor oborob nen sabo te hondobur ora hambun sao te mao saraklwaebe kisesa.* Njo 8:15
Mbinim aol ngo obu Ngaorom Eben Ke Aol e be? kao kao bismi o
25 Ngo tomb Njurusalem tenaol ngo hasmi baebenon mendborom kakl, Inim asub nen sabeyem? Mbinim aol mend pe paen luklbur beyem lome nda, aol ngo hae o obu be? kismisa.* Njo 5:18 26 Mbinim ngub kobur kakl, Haondaoklaob. Obum nao mupange tenaol hambunon el sol angal ngo ko hae tomb mbinim obu bor angal ukl bombor ora di ngo nao lem aong, nao Nju semon maomb bo haroklme aol baebenom di obu Ngaorom Eben Ke Aol ora hae ko hendeme be? kao kao bismisa. 27 Ngub kismil mendborom kakl, Inj ora. Naom aol ngo obun su and te di ora hendeyom o, Ngaorom Eben Lao Aol ngo oboklao o obun su and te tenaol mondom nao hondoklemi ora kismisa.* Njo 7:41; Njo 9:29
28 Ngo tomb Njisesom Ngaor Hen Moroklme Anda ngo bor tenaol hambunom pangen Ngaoron angal ebe ngo kao kalo, obum angal aondao bu ora kobur kakl, Inim ni di nao su and te di ora hendeyom ko pangeyem be? Pangeklem. Nim su ngo bor nao mbib obon saol ko nen sabobur inj obowao ora. Ngub inj, nao Abom ora ni pu kisaol, obu heneng ora hayao o inim obu kang ora di nao hendeyem kisesa. 29 Wakl kakl, Nim non obu ora hendeyo ka. Ni obu hesa haru ora haroklbaol obum ni pu kisao ora kisesa.* Mat 11:27; Njo 8:55 30 Ngub kisaol mbinim ngo ora tomb obu bao men haklbur bismi o, Njises obum su ngo tuwakl poklao bao o teb nao se wen sisaol, mbini ngo haklon is bombor ora mondom di obu men ha menjao nao bismisa.* Njo 7:44; Njo 8:20; Njo 13:1 31 Ngo tomb tenaol aondao ngo hasmi baebenon andub mendborom Njisesol hul ha habur mbini hakl hakl kakl, Ngaorom Eben Lao Aol obu oboklao tomb obum tenaolom ko mend nao hindismi sao di burir biklme sao di andub ora Njises obum bu hae ub men mbaeb se oboklao be? kao kao bismisa.* Njo 2:23; Njo 8:30; Njo 10:42; Njo 11:45; Njo 12:11; Njo 12:42
Peresi semom polisman baeben bor Njises men hakl puklub kismi o
32 Ngo tomb Peresi semom pangismil tenaol mendborom Njisesom ngo bu hasao sao baeben hondobur, angal andub ora kao kao bu hayem ke pangobur, Nju semon baolum aol aondao baeben hesa Peresi aol baeben kabom polisman mendbor bor Njises men hakl puklub kismisa. 33 Ngub kismi o Njisesom kakl, Ni kang baoklmend oran ini hesa haru bao haklmao o, mabor sao aol ngo ni pu kise o obu hayao bor wakl poklwao ora kisesa.* Njo 13:33 34 Ngub kobur kakl, Inim mabor ni es buklemi o nao hend waklemi. Inim su ngo ni haklwao ol di obokl buwaklemi ora kisesa.* Njo 8:21; Njo 13:36; Njo 17:24 35 Ngub kisaol mbini Nju sem ngo hasmi nda baebenom mbini hakl hakl kakl, Obum al poklaol naom obu es buwaklmao bor le bo? Aoh, naon sem mendborom Ngirik tenaolon su bor pismi sanda ub pobur, obum di ngo bor Ngirik semom pangen obun angal ngo kao hae ub buwalokl poklbur le be? kao kao bismisa. 36 Mbinim ngub kobur kakl, Obum nao bor inim ni es buklemi o inim ni nao hondoklemi ora kanda ka. Mende di obum ngub kanda. Inim su ngo ni poklwao o bor obokl buwaklemi ora kandang, obum nao bor angal ngon puwi asub ora pen ka bo? kao kao bismisa.
Njisesom haeben saroklme ib angal mar kisao o
37 Ngo tomb and paek nda bor ne noklme hor so ngo birismi on ber kowes ora bukl bismi bao on, hambun sao bu hesbesmi bao hobao sao ora win kismil, bao ngon Njisesom teka habur angal aondao bu ora kobur kakl, Tenaol mondom ib nokl homae sin, njem ni hae ol obobur haeben saroklme ib ngo nokl ebebe kisesa.* Njo 4:10; Njo 4:14 38 Wakl kakl, Ngaoron mbuk waebom ngub ke wiyao. Tenaol mendbor nil hul ha haklemi baebenon kone bor haeben saroklme ib aondao bu ora kombakl haen hayem ke wiyao kisesa. 39 Njisesom ngub kisaol angal ngo kisao o Ngaoron Wesaom tenaol mendbor obul hul ha haklemi baebenon kone bor hondaklao ub bor kisao o, obum mabor buri palobur enjaokl ibisao ub nao ebe tomb kisaol, Ngaoron Wesaom tenaolon kone bor nao hondae hae wen tomb angal ngo kisesa.* Njo 16:7; Njo 20:22; Bis 2:4
Tenaol hambun tomb kab bu taol bu kobaesmi o
40 Ngo tomb tenaol aondao ngo hasmi nda baebenon mendborom Njisesom angal ngo kisao nda pangobur kakl, Heneng ora aol ngo obu Ngaoron man mini aol mend oboklao ko hondo haroklmao nda e kismisa.* Njo 6:14 41 Ngub kismil tenaol mendborom di wakl kakl, Obu Ngaorom Eben Ke Aol ora e kismi o, tenaol ngo hasmi baebenon mendborom kakl, Wao. Ngaorom Eben Lao Aol obu Kalili bor pindib paklao be? Ngub inj ka.* Njo 1:46; Njo 4:29 42 Ngaoron mbuk waeb bor ke wiyao ub Ngaorom Eben Lao Aol obu aol wesmbao aondao Debir sem ora soklao ke wiyao ora. Ngub wiyaol Eben Lao Aol ngo obu mbes Debir obu hasao o bor, su Berlehem bor ora pindib paklao kismisa.* Mat 2:5-6 43 Ngub kobur kismin tenaol ngo hasmi baebenon mendbor Njises obu Ngaorom Eben Ke Aol ora hae kobur obu taol mi pismi hesa, mbini mendbor obu wen oboklao kismi kab per ab saond bi bi bubur tom kab bu taol bu kobaesmisa. 44 Mbinim ngub bubur kismin mendborom Njises obu men haklbur bismi o, mbini ngo haklon mondom obu men ha di menjao nao bismisa.* Njo 7:30
Nju semon maomb bo haroklme aol baeben Njisesol hul ha nao hasmi o
45 Ngo tomb polisman mendbor Njises men hakl puklub kismi nda baebenom Njisesom ngo kisao sao hakl pangaoklbir Nju semon baolum aol aondao baeben hesa Peresi aol nda baeben kab birismi bor wakl bokesmil, mbinim polisman nda baeben bor ne mubur kakl, Inim asub ko obu nao mini ubuklim? kismisa.* Njo 7:32 46 Ngub kismil polisman nda baebenom mbinin angal ngon ko san lubur kakl, Aol ngo obum angal waeb hae oborob ora mend ka ubi naom mbes mondom kisaol nao pangismao ora kismisa.* Mak 1:22 47 Ngub kismil Peresi aol nda baebenom makl aondao ora homobur polisman nda baebenon angal ngon ko san lubur kakl, Obum ini di maobowarob be? kismisa. 48 Mbinim ngub kobur kakl, Inim nao Peresi aol hesa nao Nju semon maomb bo haroklme aol baeben kabon is mondom aol ngo obul hul ha haroklaol hendeme be? Inj ka. Naom obun angal pango obul hul ha nao haroklmao ora kismisa.* Njo 12:42 49 Wakl kakl, Naom ngub bimao o mbini tenaol aondao ngo obun man pango hayem baebenom, naom Moseson man oborob ora men hakol bu hayom ub nao pangebur beyem ol, mbini Ngaorom hendeyao tomb kho ora hayem ol ke aondao ora mao handaklao kismisa. 50 Ngo tomb aol Nikorimas obu mbes somna tomb sub Njises hondokl pisao aol nda, obu di maomb bo haroklme aol ngo haklon is mend sisaol, obum mbini bor kakl,* Njo 3:1-2 51 Naon manom tenaol mende bor baehaemen te oborob nao hendebur howes bao kaebe ke wiyao be? Ngub inj ka. Naom obun angal mbes pangokl pobur, obum ngo lao sao baebenon te mbes pangam sin ebe ora soklao kisesa. 52-53 Ngub kisaol mbinim obun angal ngon ko san lubur kakl, Nje di Kalili aol hael be? Njem Ngaoron mbuk waeb bor wiyao ub oborob ora hend. Kalili bor man mini aol mend oboklao ke nao wiyao ora kismisa.* Njo 7:41-42

*7:1: Njo 5:18

*7:5: Mat 13:55; Bis 1:14

*7:6: Njo 2:4

*7:7: Njo 15:18

*7:11: Njo 11:56

*7:13: Njo 9:22; Njo 12:42; Njo 19:38; Njo 20:19

*7:15: Mat 13:54; Luk 2:47

*7:16: Njo 12:49; Njo 14:10

*7:18: Njo 5:44; Njo 8:50

*7:19: Bis 7:53; Oro 2:21-24

*7:20: Njo 8:48; Njo 8:52; Njo 10:20

*7:21: Njo 5:16

*7:23: Njo 5:8-10; Njo 5:16

*7:24: Njo 8:15

*7:25: Njo 5:18

*7:27: Njo 7:41; Njo 9:29

*7:29: Mat 11:27; Njo 8:55

*7:30: Njo 7:44; Njo 8:20; Njo 13:1

*7:31: Njo 2:23; Njo 8:30; Njo 10:42; Njo 11:45; Njo 12:11; Njo 12:42

*7:33: Njo 13:33

*7:34: Njo 8:21; Njo 13:36; Njo 17:24

*7:37: Njo 4:10; Njo 4:14

*7:39: Njo 16:7; Njo 20:22; Bis 2:4

*7:40: Njo 6:14

*7:41: Njo 1:46; Njo 4:29

*7:42: Mat 2:5-6

*7:44: Njo 7:30

*7:45: Njo 7:32

*7:46: Mak 1:22

*7:48: Njo 12:42

*7:50: Njo 3:1-2

*7:52-53: Njo 7:41-42