7
Itema Tila Noxiꞌa ta Mitema sou ꞌOtoꞌoto Mumulaxu Tanu Noxou Iesu
(Mat 8:5-13; Ioa 4:43-54)
Iesu muvikalaneꞌi ta molomolo noxou e mipita sou milomusou ne mukalu, la Anu muꞌunalai no tuala ne Kapenaumu. La itema sou xaixai noxou tila noxiꞌa ta mitema itemaxu taꞌuve sou ꞌotoꞌoto, mupipiena mo anu sou usoli. Ia tilasou ne, mumasaxau misevile. Ia no voxo ane ne, la mulomusou lexe Iesu muxali ne Kapenaumu. La sou anu mupalusiꞌa ta tatila noxiꞌa ta Iutaia milai milinga noxou Iesu lexe uneꞌe mo upamaulinu itema sou xaixai noxou. Aneꞌi mixali noxou Iesu, la miuoloteteu mo mivikalanu aloxo ꞌo, “Itema e mupalusixe teneꞌe ne, anu itema laixe manina. La sou laixe sou nini nasuꞌulinu. Xo anu mulavusou umasaxaixe nexi ta Iutaia mo anu molu mutulusou taasou lalotu noxixe.” La sou anu iloꞌa milai.
Milai xe mixali ꞌalaꞌalai no tani noxou tila noxiꞌa ta mitema itemaxu taꞌuve sou ꞌotoꞌoto ne, la anu mupalusiꞌa ta menexu seꞌi milai noxou Iesu sou mivikalanu aloxo ꞌo, “Tila, napuuneni sou nalai no tani noxou menexixe mamu. Xo anu muvikala lexe anu itema laixe sou uꞌavaline nalai no tani noxou uasi. La sou anu molu uneꞌe uxali noxine uasi. Ia mumasaxa lexe nini navikalasi, la sou itema sou xaixai noxou ne umauli laixe. Anu muvikala aloxo ne, xo anu kalumo muxolu no laaxu tila noxou, mo anu kalumo musaxilaꞌa ta mitema sou ꞌotoꞌoto noxou, la aneꞌi mixolu no laaxu la. Uvikalanu vile noxiꞌa lexe ulai, la anu ulai. Xe uvikalanu vile noxiꞌa lexe uneꞌe, la anu uneꞌesi. Mo uvikala itema sou xaixai noxou vile lexe uꞌoxonu mii ꞌo, la anu uꞌoxonusi.”
Iesu mulomusou vaikala noxiꞌa aloxo ne, la mukuluke ka muxiu mulai noxiꞌa ta mitema e mimulimulinu, io muvikalaneꞌi aloxo ꞌo, “Avikalangengi, eni axalisou itema vile sou muxamuxaxu tanu noxilo loxo ꞌo no taiingengi ngingi ta Isilaeli uasi.” 10 Ta mitema e tila noxiꞌa ta mitema sou ꞌotoꞌoto mupalusiꞌa ne, milivu milai no taasou, la mimaisou itema sou xaixai noxou ne mumauli laixe mukalu.
Iesu Mutulusou Sema Vile Vaalu ꞌIlie
11 Iliꞌi sevile la, la Iesu iloꞌa ta molomolou mo ta mitema tavuꞌalo mikei mivaxa no tuala vile ilemolu lexe Naini. 12 Anu iloꞌa mixali ꞌalai no iou xalengaxu tuala ne Naini ne, la mixalisiꞌa ta mitema mitavulenu itema e musoli ne miuatunu. Itema e musoli ne, anu sema vaalu vile ꞌilie vilesisi anesi, mo ta mitema tavuꞌalo no tuala ne mivaitaone sou miuatunu ꞌilie ne. 13 Xe Tila mumaisie vaalu ne, la tanuxe manina la sou muvikalane lexe, “Natama uasi.”
14 Muvikalane mukalu, la mulai ꞌalai no luvo sou muꞌitalonu avolu no anu. La ta mitema e mitavulenu luvo ne, mitulu. Ia Iesu muvikalanu itema e musoli ne aloxo ꞌo, “Nini maulu ne, eni avikalaneni lexe natulu.” 15  1Ta 17:23; 2Ta 4:36La itema e musoli ne, muavuti mutalupexa mo musoko sou muvivikala avile. La Iesu muꞌitalonu mulivu noxie nenu.
16  Luk 1:68Xe ta mitema tavuꞌalo mimaisou aloxo ne, la mimamaꞌu misevile mo miꞌitinu Lataua ualasou. La seꞌi noxiꞌa mivikala aloxo ꞌo, “Itema sou palomatana vile tila a muxali noxinge ꞌo.” Xe seꞌi mivikala aloxo ꞌo, “Lataua anu a muneꞌe ꞌo sou usuꞌulineꞌi ta mitema noxou.” 17 La sou ta mitema milutunoxu aꞌalo sou mimii e Iesu muꞌoxonu ne, mulai no xalexalee tuatuala mukalusi no xalee lia tila ne Iutaia mo tuatuala seꞌi ꞌalaꞌalai ne Iutaia.
Taliꞌi Noxou Ioanesi Xe Vaikala Lamana Noxou Iesu sou Ioanesi
(Mat 11:1-19)
18 Ioxe, ta molomolo noxou Ioanesi milomusou aꞌalo sou mimii ane Iesu muꞌoxonu ne, la milai miaꞌaloxu mukalusi noxou Ioanesi. 19  Lex 40:7; Mal 3:1; Pal 1:8La sou Ioanesi muꞌavaliꞌa ta molomolou tamei sou mupalusiꞌa milai noxou Tila sou lexe italiꞌisou aloxo ꞌo, “Nini itema e Lataua muvikala lamana tei sine lexe usovaneni naneꞌe ano ꞌo? Uasi? Nexi taxomaiou itema vile anu a uao?”
20 Tamei ne, mixali noxou Iesu mukalu, la mivikalanu aloxo ꞌo, “Tila noxixe Ioanesi mupalusixe sou tataliꞌisine lexe, ‘Nini mitema e Lataua muvikala lamana tei lexe usovaneni naneꞌe ano ꞌo? Uasi? Nexi taxomaiou itema vile anu a uao?’ ”
21 No voxo ngiou ane ne, la Iesu mupamaulineꞌi ta mitema tavuꞌalo ane pipiena iouiou muꞌoxoneꞌi mo aneꞌi ane ta ulee ta masumasua mixolu noxiꞌa xe mupamaulineꞌi ta mitema tavuꞌalo aneꞌi ane ieꞌi seleveenu kalumo. 22  Ais 35:5-6; 61:1; Luk 4:18La sou Iesu mukolinu taliꞌi noxou Ioanesi, la muvikalaneꞌi ilou aloxo ꞌo, “Ngingi nongou ngalivu mo ngavikalanu Ioanesi sou mii maꞌia ane ngingi nongou ngemaisou mo ngelomusou ꞌo. Mimii e ngemaisou mo ngelomusou ne aloxo ꞌo. Aneꞌi ane ieꞌi seleveenu ne, aneꞌi mimalei laixe mo aneꞌi ane tavaꞌa musoisoli ne, aneꞌi a mimuamuaꞌi mo aneꞌi ane vulukali muꞌou vasimeꞌa ne, aneꞌi a vasimeꞌa laixe mo aneꞌi ane sangaliꞌa mutomutomu ne, aneꞌi a milomu laixe mo aneꞌi ane misoisoli ne, aneꞌi a mimauli. Xe aneꞌi ane lavulutiiꞌa uasi ne, aneꞌi milomusou aꞌalo laixe noxou Lataua. 23 Aloxo ne, la sou Lataua ualusou ꞌenaꞌei ane xavutalau mutulu vilesisi noxilo, ia ukalipala mo ulapau uasi.”
24 Ioxe, ta mitema tamei e Ioanesi mupalusiꞌa mineꞌe ne, milivu mukalu, la sou Iesu muavuti sou muvikalaneꞌi ta mitema lamana sou Ioanesi aloxo ꞌo, “No voxo ane ngingi ngelai no xalee lia vitanisi ne sou lexe ngamaisou mii maꞌia? Ngelai ne sou lexe ngamaisou visoviso voloxu no mine atume uiliilisou? 25 Lexe uasi, la ngelai sou lexe ngamaisou mii maꞌia ne? Ngelai ne sou lexe ngamaisou itema vile mutokolomo lailaixe? Uasi. Ta mitema ane lavulutiiꞌa tapiena xe itokolomo lailaixe mo iꞌaniꞌani lailaixe ne, ixolu no taasiꞌa ta tatananu tualasi. 26  Luk 1:76Lexe uasi, la ngingi ngelai sou lexe ngamaisou mii maꞌia ne? Ngelai sou lexe ngamaisou itema sou palomatana vile ne? Ani, eni avikalangengi lexe ngingi ngelai sou lexe ngemasiou itema vile ne anu tila noxiꞌa ta mitema sou palomatana ane tei. 27  Mal 3:1Itema ane nesi, aneꞌi mikaukavusou muxolu no nano no Lavuku Tavuna teinu lexe,
‘Lataua upalusou itema vile sou aꞌalo noxou,
sou uulaxuneni Tila mo upaipounu voteꞌisine tei.’
28 Eni avikalangengi aloxo ꞌo. Ioanesi ne, anu tatila manina noxiꞌa ta mitema mukalusi no lia ꞌo. Ia itema ane uxali kituꞌa manina no nano no anu saxisaxilaꞌu noxou Lataua, la anu utila noxou Ioanesi.”
29  Luk 3:12Ta mitema tavuꞌalo mukalusi mo ta mitema sou itaxusou lamoli kalumo, milomusou vaikala noxou Iesu aloxo ne, la milavu lexe ꞌiliꞌilixo noxou Lataua ne mulapu manina. Xo aneꞌi milai noxou Ioanesi sou anu muꞌulosiꞌa tei. 30  Mat 21:32Ia ta Palisaio iloꞌa ta mitema sou lapuloto ne imasaxa sou imulinu masaxa noxou Lataua siꞌa ne uasi. Xo aneꞌi ilai noxou Ioanesi sou anu uꞌulosiꞌa tei uasi.
31 Mukalu, la sou Iesu muvikalaneꞌi la aloxo ꞌo, “Lexe eni amasaxa sou avikala tovolaꞌisiꞌa ta mitema vaimomo ꞌo, la atovolaꞌineꞌi a loxovaa? Aneꞌi a loxo maꞌi? 32 Aneꞌi a loxo ta molomolo e ixoxolu laꞌoluxaꞌa vilesisi no loxomala, io iꞌava noxiꞌa ngatoꞌo aloxo ꞌo,
‘Nexi tetau vei lexe sou ngingi ngalei,
ia ngingi ngamasaxa sou ngalei uasi.
Mo nexi tematengalei kalumo,
ia ngingi ngamasaxa sou ngatama uasi.’
33 La sou ngingi ne aloxo ta molomolo ne, xo Ioanesi sou uꞌulosiꞌa ta mitema muxali xe uꞌani veleti uasi mo uiexu uaini lexaxu uasi, la ngingi ngevikala lexe, ‘Ulee masua a uxolu noxou ne.’ 34  Luk 15:2Io, Itema ꞌOlu muxali xe muꞌaniꞌani mo muie, la ngingi ngevikalasou lexe, ‘Ngamaisou. Anu itema sou vunekaina mo uie uꞌoki manina. Mo Anu uvaitami noxiꞌa ta mitema sou itaxusou lamoli iloꞌa ta mitema sou ꞌiliꞌilixo masumasua.’ 35 Ngingi ngevikalasilo aloxo ne, ia aneꞌi ane milavusou Lataua la milavusou lexe lavulavu noxou Lataua ne, anu maninasou.”
Sema Vile Minixiꞌu Ueli E Tumaꞌu Lailaixe sou Iesu Tavaꞌu
36 Iesu muvikalaneꞌi mukalu, la Palisaio vile muꞌavalou Iesu sou lexe ulai uꞌani no tani noxou. La sou Iesu mulai muxolu no tani noxou sou lexe uꞌani. 37  Mat 26:7; Mak 14:3; Ioa 12:3La sema sou ꞌiliꞌilixo masumasua vile e ixoxolu no tuala ane ne, milavusou lexe Iesu anu a uꞌaniꞌani no taasou Palisaio ane ne. La sou ane minoꞌu ueli e tumaꞌu lailaixe vexasou vile mineꞌenu no tani. 38 Mixali no tani, la milai mitulu no tumalou Iesu ꞌalai no tavaꞌu, ia itatama. Xe iei lexaxu munixi muluꞌe sou miuinu Iesu tavaꞌu mukalu, la milutunu no anu kisie laxusou. Mukalu, la ane mitimu tavaꞌu sou miꞌosasou xe minixiꞌu ueli e tumaꞌu lailaixe no anu.
39 Xe Palisaio ualasou lexe Saimoni e muꞌavalou Iesu muneꞌe ne, mumaisie sema ne no mine miꞌoxonu Iesu aloxo ne, la tanu muvikala aloxo ꞌo, “Lexe mitema ano ꞌo ne Anu itema sou palomatana manina, la Anu ulavusie lexe ꞌenaꞌei ane ikakasou ꞌo mo ulavusou ꞌiliꞌilixoie kalumo. Xo ane sema sou ꞌiliꞌilixo masumasua.”
40 Saimoni muxavutala aloxo ne, la Iesu mulavusou. La sou muvikalanu aloxo ꞌo, “Saimoni, Nalomu. Eni vaikala vile sou avikalanenixu aloxo ꞌo.”
La sou Saimoni muvikalanu lexe, “Itema sou ulosixe lavulavu, nalemolu vaikalameni ne.”
41 La Iesu muvikalanu aloxo ꞌo, “Ta mitema tamei minoꞌu itema vile lamoliu, io lexe iliꞌi la ikolinu. Vile noxiꞌa munoꞌu Denalia itemaxu mavulovexa tamei mo itemaxu taꞌuve (500) xe vile munoꞌu Denalia mavulovexa taꞌuve (50). 42 Ia aneꞌi ilou imomomo sou ikolinu uasi. Loxo ne, la sou moosou lamoli ne muvikalaneꞌi ilou lexe mamu sou ikolinu. Ioxe, nini naxavutala lexe ꞌenaꞌei noxiꞌa ilou ane umasaxau mitema ne musuku?”
43 La Saimoni mukolinu aloxo ꞌo, “Eni exavutala lexe mitema ane munoꞌu lamoli tatila, io moosou muvikalanu lexe mamu sou ukolinu.”
Iesu mulomusou aloxo ne, la muvikalanu lexe, “Xavutalameni ne, mulapu manina.”
44 Mukalu, la Iesu muxiu sou iou mulai noxie sema ne, io muvikalanu Saimoni aloxo ꞌo, “Nini nemaisie sema ꞌo? Eni eꞌuna no taasine ꞌo, la nini natau lexa sou nauinu tavaꞌilo uasi. Ia sema ano ꞌo ne, ane miuinu tavaꞌilo no ꞌa iei lexaxu mo miasou no anu kisie laxusou. 45 Mo nini natimu xaleeleli sou naꞌosasilo uasi. Ia sema ano ꞌo ne, ane mitimunu tavaꞌilo ne no mine eni eꞌuna mo. 46 Mo nini nanixiꞌu ueli e tumaꞌu lailaixe no kisilo uasi. Ia sema ꞌo nesi, ane minixiu no tavaꞌilo. 47 Aloxo ne, la sou eni avikalaneni lexe ane sema ꞌo mimaxaꞌu masaxasilo tila musuku, xo Lataua muxiu tumalouou ꞌilꞌilixo masumasua noxie. Ia mitema e muꞌoxonu ꞌiliꞌilixo masumasua tavuꞌalo, ia Lataua muxiu tumalouu ꞌiliꞌilixo masumasua noxou taꞌeisi, la anu umaxaꞌu masaxasou Lataua ne sevile kituꞌasi.”
48 Iesu muvikalanu aloxo ne mukalu, la muvikalane sema ne aloxo, “Eni exiunu tumalilou ꞌiliꞌilxo masumasua noxine mukalu ne.”
49 Ta mitema e mixolu mipita sou ꞌaniꞌani ne, milomusou muvikala aloxo ne, la aneꞌi miavuti sou mivikalaneꞌi ngatongatoꞌo aloxo ꞌo, “Itema ano ꞌo ne, anu itema maꞌi, la sou uxiunu tumalouu ꞌiliꞌilixo masumasua ꞌo?”
50  Luk 8:48; 18:42La Iesu muvikalane sema ne aloxo ꞌo, “Nini nemulaxu taneni noxilo, la sou Lataua mupamaulineni. Nini nalai, no ꞌa opo seꞌisisi.”

7:15: 1Ta 17:23; 2Ta 4:36

7:16: Luk 1:68

7:19: Lex 40:7; Mal 3:1; Pal 1:8

7:22: Ais 35:5-6; 61:1; Luk 4:18

7:26: Luk 1:76

7:27: Mal 3:1

7:29: Luk 3:12

7:30: Mat 21:32

7:34: Luk 15:2

7:37: Mat 26:7; Mak 14:3; Ioa 12:3

7:50: Luk 8:48; 18:42